به نقل از «ایران اکونومیست»

70 میلیارد دلار ارز ترجیحی در 4 سال گذشته مانع ا‌فزایش قیمت‌‌ها نشد‌

تاریخ انتشار: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۹۷۷۴۹۳

حدود 70 میلیارد دلار ارز ترجیحی اختصاص یافته به کالاهای اساسی در طول چهار سال گذشته، به هیچ وجه مانع افزایش روزافزون قیمت اقلام مایحتاج عموم مردم نشده است.

‌به گزارش ایران اکونومیست، اقتصاد ایران در سال‌های اخیر با تصمیم‌گیرهای عجیب روبرو بوده است، تصمیم‌گیری‌هایی که در سایه عدم اجرای دقیق قانون به معضل بزرگی برای اقتصاد کشور تبدیل شده‌اند و در نهایت موجب نارضایتی مردم شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«تخصیص ارز 4200 تومانی» یکی از سیاست‌های اقتصادی عجیب و خلق‌الساعه دولت گذشته بود که هنوز هم تبعات اجرای آن دامنگیر کشور است. ارزی که در ابتدا یعنی اردیبهشت 97 ادعا شد برای همه نیازهای ارزی کشور اعم از تمامی اقلام وارداتی و حتی مسافرت‌های خارجی به راحتی و سهولت تأمین می‌شود اما رفته رفته با کاهش منابع ارزی فقط به واردات 25 قلم کالای اساسی اختصاص یافت.

به همین ترتیب ارز 4200 تومانی یا همان ارز ترجیحی به منظور کاهش فشار افزایش قیمت کالاهای اساسی بر دهک‌های پایین جامعه اختصاص یافت و حال پس از گذشت چهار سال می‌توان گفت ثمره‌ای جز فساد، ناکارآمدی و تبعیض نداشته است.

دولت گذشته که تا حد زیادی امور کشور را به ارتباط با غرب گره زده بود، در سایه عدم توجه به ظرفیت‌های کشور، با خروج ایالات متحده از برجام، به کلی غافلگیر شده و عملاً راهکارها و الزامات متناسب با شرایط تحریمی را در نظر نگرفت.

* تشکیل صف‌های متعدد در فروشگاه‌های مواد غذایی در دولت قبل

همزمان با انفعال دولتمردان، نارضایتی‌های مردمی افزایش پیدا می‌کرد و صف‌های متعدد در فروشگاه‌های مواد غذایی  شکل گرفت، کمبود روغن، برنج، گوشت قرمز، گوشت مرغ و تایر در همان بدو امر نشانگر عدم کارایی سیاست تخصیص ارز ترجیحی و یا همان یارانه ارزی به واردکنندگان بود.

* 70 میلیارد دلار ارز ترجیحی در 4 سال گذشته مانع ا‌فزایش قیمت‌‌ها نشد 

بررسی‌ها بیانگر آن است که حدود 70 میلیارد دلار ارز ترجیحی اختصاص یافته به کالاهای اساسی در طول چهار سال گذشته، به هیچ وجه مانع افزایش روزافزون قیمت اقلام مایحتاج عموم مردم نشده است.

فقط در سال 1400 بیش از 15.6 میلیارد دلار ارز ترجیحی یا همان ارز 4200تومانی به واردات کالاهای اساسی نظیر گندم، نهاده‌های دامی، دانه‌های روغنی اختصاص یافت که بازار پر التهابات این محصولات در سال گذشته، خود به وضوح بیانگر شکست این سیاست است.

در مجموع می‌توان ادعا کرد که با توجه به میانگین نرخ خرید دلار در سامانه نیما  مابه‌التفاوت آن با نرخ 4200، نزدیک به 300 هزار میلیارد تومان یارانه به واردکنندگان و واسطه‌ها رسیده و تنها سهم اندکی از این یارانه کلان به مصرف‌کنندگان و قشر آسیب‌پذیر جامعه رسید؛ چرا که در طول سال بازار کالاهای اساسی متأثر از نوسانات نرخ ارز در بازار آزاد بود.

* ارز ترجیحی قاچاق معکوس کالاهای اساسی را افزایش داد‌

با وجود اینکه فقط به برخی از کالاهای اساسی ارز ترجیحی اختصاص پیدا می‌کند اما موضوع دارو و گندم از میان این اقلام حساس‌تر است، در واقع از مدت‌ها قبل برخی از کارشناسان معتقد بودند حذف ارز ترجیحی می‌تواند منجر به افزایش قیمت دارو و نان ‌شود و افزایش قیمت ماکارونی در روزهای اخیر را می توان دلیلی بر این ادعا دانست.

البته این نکته نیز نباید در این بین فراموش شود که تحولات مربوط به جنگ اوکراین و روسیه و افزایش قیمت جهانی گندم، قاچاق معکوس آرد، فروش آرد یارانه‌ای با قیمت آزاد، صادرات ماکارونی با آرد یارانه‌ای به عنوان عوامل اصلی افزایش قیمت ماکارونی شناخته می‌شود.

در واقع هر چند افزایش قیمت در سایه حذف ارز ترجیحی از مدت‌ها قبل پیش بینی شده بود اما تجربه نشان می‌دهد استمرار اختصاص ارز 4200 هیچ تضمینی برای برقراری ثبات قیمت‌ها نمی‌دهد و حتی انتفاع اقتصادی ناشی از قاچاق کالاهای اساسی به خارج از کشور یا حتی صادرات کالاهای یارانه‌ای را افزایش می‌دهد کما اینکه گزارشات دستگاه‌های نظارتی از میزان کشفیات قاچاق خروجی در ماه‌های اخیر خود گواه این مدعا است‌.  

* چشم حریص منتفعان ارز 4200 به دنبال 25 میلیارد دلار دیگر‌

با وجود ناکارآمدی اختصاص ارز ترجیحی به واردات کالاهای اساسی به منظور کنترل قیمت این اقلام و تأمین معیشت دهک‌های پایین، منتفعان ارز 4200 تومانی، با افزایش قیمت جهانی مواد غذایی و تبعات تداوم جنگ روسیه و اوکراین و همچنین شرایط خشکسالی کشور انتظار داشتند در سال 1401 نیز رقمی در حدود 25 میلیارد دلار دیگر به 70 میلیارد دلار قبلی اضافه شود، موضوعی که دولت با انتقال یارانه پرداختی از ابتدای زنجیره به نقطه نهایی یعنی عموم مردم مانع آن شد.

البته طبق بند ص تبصره یک قانون بودجه 1401، نمایندگان مجلس شورای اسلامی به دولت اجازه دادند که اگر در این سال، قصد حذف ارز ترجیحی را دارد، رفاه مصرف‌کنندگان را از محل منابع مابه‌التفاوت ارز ترجیحی و ارز نیمایی و از طریق کالابرگ الکترونیکی تأمین کند و قیمت اقلام اساسی همچنان با همان قیمت شهریورماه 1400، به دست مصرف‌کنندگان برسد.

پیش از این، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در این‌باره گفته بود: طبق‌ طرح کالابرگ قرار است هر زمان که اجرا شد برای هر نفر در ماه، مقدار مشخصی از چند قلم کالای ضروری مانند مرغ، تخم‌مرغ، روغن و پنیر هر نفر در نظر گرفته شود تا مردم باید بتوانند این مقدار را با کالابرگ، به همان شهریور1400 بخرند، مثلاً برای خانواده 5نفره بین 8 تا 10کیلو مرغ به قیمت کیلویی 30 تا 35 هزار تومان در نظر گرفته می‌شود؛ اگر کسی هم بیش از این سهمیه، خرید کنند، باید به قیمت بازار هزینه‌ آن را پرداخت کند.

* دولت باید چه کند؟

آنچه که در اجرای دقیق این طرح مهم است و در اولویت قرار دارد، اقناع عمومی و پاسخگویی به شبهات مردم است که متأسفانه تاکنون به طرز مطلوبی صورت نگرفته است، در این بین حتی اظهار نظرات متناقضی از سوی مسئولان دستگاه‌های اجرایی مختلف دیده می‌شود که طبیعتاً تنها موجب نگرانی عموم مردم می‌شود.

در کنار یارانه نقدی، «تأمین زیرساخت‌های لازم جهت اختصاص کالابرگ به افراد» از جمله عوامل دیگری هستند که باید در همین راستا در نظر گرفته شود.

بی تردید یکی دیگر از نکات مهمی که دولت باید به آن توجه کند، شناسایی دقیق دهک‎‌های درآمدی است، متاسفانه در گذشته دهک درآمدی به شیوه صحیحی شناسایی نشده است و نمونه بارز آن به مسئله مربوط کمک هزینه معشیتی بنزین و سهام عدالت مربوط بوده که بخشی از مردم از این موضوع مطرح شده، برخوردار نشده‌اند.

«ایجاد قابلیت نظارت مؤثر بر زنجیره تأمین و توزیع و رصدپذیری کالاهای اساسی از طریق سامانه‌های هوشمند و اتصال داده‌های دستگاه‌های مختلف از طریق سامانه جامع تجارت» از جمله عواملی است که التهابات احتمالی ناشی از حذف ارز ترجیحی را تا حد ممکن مدیریت می‌کند. 

انتهای پیام/

منبع: خبرگزاری فارس برچسب ها: اصلاح یارانه‌ها ، ارز ترجیحی ، پیش‌مقدمه حذف یارانه‌ها ، یارانه کمک‌معیشتی ، حذف ارز 4200 تومانی

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: اصلاح یارانه ها ارز ترجیحی یارانه کمک معیشتی حذف ارز 4200 تومانی میلیارد دلار ارز ترجیحی حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی ارز 4200 تومانی افزایش قیمت عموم مردم سال گذشته

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۹۷۷۴۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کارخانه های آرد مازندران نوسازی و بهسازی می شود

به گزارش خبرنگار مهر، عباسعلی وفایی نژاد بعدازظهر دوشنبه در نشست هم اندیشی بررسی راهکارهای تحقق شعار سال در صنعت آردسازی تصریح کرد: نگاه ویژه نظام به بخش اقتصاد، نشانگر این است که اقتصاد جز مباحث پردغدغه و پرچالش ماست و سعی بر این خواهد بود با استفاده از تمام ابزارهای موجود به سمتی حرکت کنیم که خودباوری و خوداتکایی را به عرصه ظهور برسانیم.

وی همچنین اظهار داشت: در هر زمینه‌ای که دولت با اراده قوی و متعهدانه حضور داشته باشد، بخش خصوصی نیز همراهی و حضوری موفق خواهد داشت.
وفایی نژاد افزود: دولت صرف نظر از همه کاستی‌ها و فشار تحریم‌ها همه تلاش و همیت خود را در جهت پویایی اقتصاد کشور انجام می‌دهد.

مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان مازندران با بیان اینکه بخشی از کار ما حمایت و پشتیبانی از تولید محصولات کشاورزان است، اظهار داشت: در سال گذشته با همراهی کارخانجات آرد استان بیش از ۱۱۸ هزار تن گندم از کشاورزان مناطق دشت و بالادست استان با شرایط خاص حمایتی خریداری شد، به نحوی که با تدابیر صورت گرفته حمایت مناسب کشاورزان را در بر داشته و با مدیریت صحیح و همراهی کارخانجات آرد استان، کیفیت آرد نیز تضمین شود.

وی افزود: در استان مازندران ۲۱ کارخانه آرد داریم که با بهسازی و نوسازی و توسعه انبارها، سیلو و تجهیزات آزمایشگاهی، تحول و به روزرسانی مناسبی را داشته و برای ارتقای کیفیت تولید آرد سرمایه گذاری می‌کند.

وفایی نژاد تصریح کرد: شیوه نامه درجه بندی کارخانجات در شرف نهایی شدن در کارگروه استان و رفع نواقص و چالش‌ها است و بزودی عملیاتی خواهد شد.
وی تصریح کرد: با راه اندازی سامانه درجه بندی، کارخانجات آرد با ارتقای تجهیزات و بروزرسانی امکانات، امتیاز و رتبه آنها افزایش خواهد یافت.

مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان مازندران با بیان اینکه در سال ۱۴۰۱ تلاش کردیم از انحصار واردات از طریق بنادر جنوبی کاسته شود و فعالیت‌های تجاری به سمت بنادر شمالی سوق داده شود، اظهار داشت: طی سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ کالاهای اساسی گندم و روغن را از طریق بنادر استان مازندران وارد کشور کردیم اما در سال ۱۴۰۲ به دلیل کاهش ضرورت تأمین و دیگر موارد، تأمین کالاهای اساسی از طریق بنادر شمالی کشور متوقف شد.

وی با بیان این مطلب افزود: تمام تلاش دولت در حمایت از تولید کالاهای اساسی و خودکفایی در آن انجام خواهد شد اما به منظور تأمین ذخیره استراتژیک و حفظ امنیت غذایی در کشور، رایزنی‌های لازم انجام شد تا در سال جدید فاز اول گندم خریداری شده از کشورهای حاشیه دریای خزر بزودی از طریق بنادر مازندران وارد کشور شود

کد خبر 6092230