شورش علیه رژی/ حکم تحریم تنباکو از چه کسی بود؟
تاریخ انتشار: ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۹۸۵۶۳۱
عصر ایران؛ رضا شاهملکی- امروز سالروز لغو امتیازنامه مشهور دخانیات معروف به رژی یا همان قرارداد توتون و تنباکو است که در 27 رجب 1307 به فرمان ناصرالدین شاه قاجار به تالبوت انگلیسی و شرکت او داده شد. بنا به مشهور لغو امتیاز با فتوای میرزای شیرازی از روحانیون نامدار وقت که بسیار مورد وثوق بود صورت پذیرفتت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
متن حکم معروف منسوب به حاج میرزا محمد حسن شیرازی(میرزای شیرازی) این است:
(بسم الله الرحمن الرحیم. الیوم استعمال تنباکو و توتون بِاَیّ نحو کان در حکم محاربه با امام زمان علیهالسلام است. حرر الاحقر محمد حسن الحسینی)
شیخ کربلایی در رساله دخانیه، از اسناد اصیل و معتبر در دسترس، تصریح دارد: «اصل حکم بر هیچکس مشهود نیفتاد».
امین الدوله هم در «خاطرات سیاسی» میگوید: "... مردم حکم موهوم میرزای شیرازی را بیسند معلوم، مفترض الاطاعه شمردند".
فریدون آدمیت در «شورش بر امتیاز رژی» منشا جعل حکم را از ملک التجار و بازرگانان دیگر میداند.(ص74)
یحیی دولت آبادی هم نسبت حکم به میرزای شیرازی را "دروغ" میخواند./حیات یحیی، ج1/
شیخ کربلایی به روشنی مینویسد:
«این شایعه به مأخذ درستی پیوسته نبود-اما چون مردم خواستارش بودند- دل در امید صدق شایعه بستند» /رساله دخانیه/ همان
جنبش دلیرانه و عصیان فراگیر مردمی بر علیه کمپانی رژى که سرانجام آنرا عقب راند، از سر فصلهای تحرکات سیاسی تاریخ معاصراست.
در هرحال جوّ عمومی و بحران اعتراضات مردم از مشهد و تبریز و تهران و... و همراهی طبقه تجار با مردم و همراهی و تهییج روحانیت شیعه، کار را بر شاه و اتابک تنگ کرد* و فتوای منتشر شده ضربه نهایی را وارد ساخت. متن یکی از نامه هایی که از جانب مردم به ناصرالدین شاه و البته به صورت ناشناس نوشته شده را میخوانیم:
«ما به جان آمدهایم. این دفعه از آن دفعات نیست. تورا پارچه پارچه میکنیم، سهل است. نسل قاجاریه را از جهان بر می اندازیم.» (آدمیت/ شورش بر امتیاز نامه رژی/ص3)
دکتر فوریه پزشک ناصرالدین شاه نیز در خاطرات خود مینویسد: «نشانههای آشکار ناخرسندی به چشم میخورد...نامههای تهدید آمیز بیامضا به اندرون می رسند...» سه سال در دربار ایران/ص 77
در هر صورت، شد آنچه شد. گویا کسی به جز عدهای درباریان در پی راست و نادرست حکم نبود و البته پاسخ روشنی هم داده نمی شد.
امین الدوله در خاطرات... مینویسد:
«لاجَرَم استعداد و ترصد مردم این حکم را درست به کرسى نشانید و آوازه نفاس جناب میرزا به عرض رسید و ایشان هم به خود گرفته انکار نفرمودند...»** ص60
*روایت کمتر شنیده شده ای از دوستعلی معیری نوه ناصرالدین شاه، ادعا دارد خود شاه از دادن امتیاز پشیمان شده بوده و این برنامهریزیها را انجام داده تا به کمپانی بقبولاند مردم و روحانیت پرنفوذ شیعه ناراضیاند و قادر به پیشگیری نیست و امتیاز باید لغو شود. (معیری/ یادداشتهایی از زندگی خصوصی ناصرالدین شاه)
**با اینحال میرزای شیرازی با تحریم کنندگان همداستان بود و بارها در تلگرافهای خود به دربار از "پریشانی اوضاع ملک و رعیت" انتقاد کرده بود. (برای نمونه در تلگراف 27 ذی الحجه 1307 به کامران میرزا.
منبع: عصر ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۹۸۵۶۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کره شمالی: آمریکا از حقوق بشر بهعنوان ابزار سیاسی علیه پیونگ یانگ استفاده میکند
به گزارش قدس آنلاین، سخنگوی وزارت خارجه کره شمالی گفت: پیونگ یانگ در واکنش به استفاده واشنگتن از حقوق بشر به عنوان ابزاری برای تهاجم و رفتار خصمانه علیه کره شمالی، گزینههای سختگیرانه و قاطعی برای حفاظت از حاکمیت و امنیت خود خواهد داشت.
وزارت خارجه کره شمالی افزود : واشنگتن همواره از حقوق بشر برای اقدامات تحریکآمیز سیاسی و توطئه علیه پیونگ یانگ استفاده می کند.
وزارت خارجه آمریکا هفته گذشته گزارش سالانه خود درباره حقوق بشر در کشورهای مختلف را منتشر کرد و در آن کره شمالی را به «نقض گسترده حقوق بشر» متهم کرد.
در این گزارش ادعا شده است که گزارشهای معتبری درباره «کشتارهای غیرقانونی و خودسرانه از جمله قتلهای فراقانونی، ناپدیدسازی قهری، شکنجه یا مجازات یا رفتار وحشیانه و غیرانسانی و تحقیرآمیز توسط مقامهای دولتی» کره شمالی وجود دارد.
این گزارش در حالی منتشر شده که تنشها میان آمریکا و متحدانش با کره شمالی در اوج قرار دارد و پیونگ یانگ به تازگی از تحریمهای آمریکا انتقاد کرده است.
خبرگزاری مرکزی کره بامداد پنجشنبه به نقل از یک مقام ارشد وزارت خارجه کره شمالی که نامش را منتشر نکرد، نوشت: تحریمهای ظالمانه آمریکا نیرویی برای افزایش تدریجی توان ملی ما بوده است.
وی تاکید کرد: کره شمالی در برابر تهدیدهای خصمانه و فشارهای تحریمی آمریکا از حق حاکمیت و منافع امنیتی خود دفاع میکند و اقدامات قویتری به منظور تقویت توان فنی و نظامی خود اتخاذ خواهد کرد.
این مقام اظهار کرد: ما به تحریمهای آمریکا عادت کردهایم و توان و قدرت بالایی برای ایستادن در مقابل هر گونه تحریم شدیدی داریم.
منبع: خبرگزاری ایرنا