به نقل از «ایران اکونومیست»

سالمندانِ کدام استان‌ها وضعیت زندگی بهتری دارند؟

تاریخ انتشار: ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۰۲۶۹۱۳

بررسی ابعاد مختلف شاخص «دیده‌بانی سالمندی» در ایران نشان می‌دهد که کم‌ترین نمره این شاخص مربوط به استان سیستان و بلوچستان و بیشترین نمره مربوط به استان تهران است. همچنین مشخص شد که ایران در این شاخص در بین ۹۷ کشور جهان رتبه ۶۴ را دارد.

به گزارش ایران اکونومیست، سالخوردگی جمعیت یکی از مهم‌ترین تغییرات و چالش‌های جمعیتی و رفاهی در بسیاری از کشورهای جهان در نیمه اول قرن ۲۱ است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در سال ۲۰۱۹ برای اولین‌بار در طول تاریخ، تعداد سالمندان بیشتر از کودکان زیر پنج سال در سطح جهان شد و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۵۰ در سطح جهانی تعداد سالمندان ۶۰ ساله و بیشتر، دو برابر و سالمندان ۸۰ ساله و بیشتر، به سه برابر افزایش یابد.

در ایران نیز هر چند در حال حاضر سالمندان ۶۰ ساله و بالاتر، کم‌تر از ۱۰ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند، ولی انتظار می‌رود این نسبت از سال ۲۰۳۰ به بعد با سرعت چشم‌گیری افزایش یابد و در سال ۲۰۵۰ به حدود یک‌سوم جمعیت ایران برسد.

سالخوردگی جمعیت، هر چند از دستاوردها و موفقیت‌های بزرگ بشر و نشانه توسعه اقتصادی و اجتماعی است؛ اما این افزایش سریع تعداد سالمندان به عنوان یک چالش رفاهی اساسی نیز محسوب می‌شود. کاهش جمعیت در سنین فعالیت، کاهش رشد اقتصادی، سقوط بازارهای مالی، ورشکستگی صندوق‌های بازنشستگی و فشار بر سیستم‌های بهداشتی، چند نمونه بارز از مسائل و چالش‌های سالخوردگی جمعیت است.

در این بین، مهم‌ترین مسئله در سنین سالمندی به ویژه در کشورهای در حال توسعه مانند ایران، تامین رفاه، به‌زیستن و امنیت مالی است؛ چرا که همه سالمندان تحت پوشش مستمری بازنشستگی قرار ندارند. همچنین چشم‌اندازهای اشتغال برای سالمندان محدود است. به علاوه دسترسی به خدمات مناسب برای مراقبت از سلامت نیز موضوعی است که دولت‌ها باید به آن توجه داشته باشند. ضمن اینکه کوچک شدن خانواده‌ها و افزایش خانواده‌های هسته‌ای باعث افزایش نگرانی‌ها در خصوص رفاه افراد سالمند و وضعیت سلامت و فعالیت‌های آنان شده است.

یکی از شاخص‌ها برای سنجش به‌زیستن سالمندان، «شاخص دیده‌بانی سالمندی» است که به بررسی جنبه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی سالمندان می‌پردازد. در این شاخص ابعاد مختلف «امنیت درآمدی»، «وضعیت سلامت»، «قابلیت/توانمندی» و «مناسب‌سازی محیطـ مورد بررسی قرار می‌گیرد.

با توجه به اهمیت این موضوع و خلاء پژوهشی در این خصوص در ایران، پژوهشگران با انجام یک مطالعه، وضعیت به‌زیستن سالمندان ایران و جایگاه ایران را در مقایسه با کشورهای دیگر مورد بررسی قرار دادند.

در این مطالعه از داده‌های سرشماری سال ۱۳۹۵، داده‌های طرح هزینه و درآمد خانوارد ۱۳۹۵، داده‌های صندوق بازنشستگی کشوری ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۷، حساب‌های ملی و منطقه‌ای ۱۳۹۵، داده‌های پیمایش ملی و نگرش‌های ایرانیان ۱۳۹۴، پیمایش ملی سرمایه اجتماعی ۱۳۹۳ و ۱۳۹۷ استفاده شد.

بررسی شاخص کلی دیده‌بان سالمندی ایران و ابعاد مختلف آن در مقایسه با کشورهای جهان نشان داد که ایران در رتبه ۶۴ در بین ۹۷ کشور قرار دارد و در بُعد امنیت درآمدی رتبه ۶۵، وضعیت سلامت رتبه ۴۳، ظرفیت و توانمندی رتبه ۸۸ و در بُعد مناسب‌سازی محیط رتبه ۴۹ را دارد. بنابراین، بهترین رتبه و جایگاه ایران در بُعد وضعیت سلامت و بدترین آن در بُعد ظرفیت و توانمندی است. به طوری که ایران در بُعد ظرفیت و توانمندی سالمندان جزو ۱۰ کشور پایین قرار دارد.

بررسی ابعاد مختلف شاخص دیده‌بان سالمندی در بین استان‌های مختلف حاکی از این است که کم‌ترین نمره این شاخص مربوط به استان سیستان و بلوچستان (۶.۵) و بیشترین نمره مربوط به استان تهران (۷۷.۹) است.

به طور کل استان‌های تهران، سمنان و فارس به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم را دارند و استان‌های خراسان جنوبی، ایلام و سیستان و بلوچستان به ترتیب در جایگاه‌های آخر شاخص به‌زیستن سالمندان قرار دارند.

بررسی رابطه شاخص توسعه انسانی استان‌ها با شاخص دیده‌بان سالمندی، حاکی از این است که این دو شاخص با یکدیگر هم‌بستگی دارند و استان‌های با سطح توسعه انسانی بالا، شاخص دیده‌بان سالمندی بالاتری دارند.

با توجه به نتایج به دست‌آمده، پژوهشگران این مطالعه می‌گویند: ابعاد امنیت مالی مانند توسعه پوشش همگانی حقوق بازنشستگی و کاهش فقر و همچنین بُعد قابلیت و توانمندی مانند فراهم کردن شرایط خوداشتغالی سالمندان و آموزش‌های مادام‌العمر و مخصوص سالمندان، باید در اولویت‌های سیاست‌گذاری قرار گیرد. همچنین نیاز است که توجه بیشتری به سالمندان آسیب‌پذیر کشور یعنی سالمندان ساکن در استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و ایلام شود و بسته‌های حمایتی و رفاهی خاص برای آنان ارائه شود.

در انجام این تحقیق، نسیبه زنجری؛ استادیار مرکز تحقیقات سالمندی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و رسول صادقی؛ دانشیار جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران، با یکدیگر مشارکت داشتند.

یافته‌های این مطالعه، زمستان ۱۴۰۰ به صورت مقاله علمی با عنوان «سنجش به‌زیستن سالمندان در استان‌های ایران با استفاده از شاخص دیده‌بان سالمندی» در نشریه «سالمند» منتشر شده است.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: سالمندی ، پیری جمعیت

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: سالمندی پیری جمعیت سیستان و بلوچستان زیستن سالمندان مربوط به استان ابعاد مختلف وضعیت سلامت ترین نمره استان ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۰۲۶۹۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

یگان حفاظت محیط زیست خراسان شمالی رتبه اول عملکرد کشوری را کسب کرد

رضا شکاریان در گفتگو با خبرنگار جام جم افزود: در این ارزیابی شاخص هایی مانند تعداد سلاح های کشف شده مجاز و غیر مجاز، شکارغیرمجاز، کشف سلاح جنگی، صید پرندگان، صید آبزیان، تعلیف غیرمجاز دام، ... مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت که در مجموع یگان حفاظت محیط زیست خراسان شمالی با کسب حداکثر امتیاز رتبه اول را کسب نمود وی با بیان اینکه طی دو سال اخیر بحث تجهیزات محیطبانان در سرلوحه کار قرار گرفته است، افزود: افزایش ۴۰۰ درصدی جیره غذایی محیط بانان، تجهیز پاسگاه های محیط بانی به ۴۰ دستگاه موتورسیکلت، خرید تجهیزات انفرادی و البسه،تعمیر و تجهیز پاسگاههای محیط بانی ، راه اندازی شبکه بی سیم دیجیتال، جذب و تبدیل وضعیت ۱۷ محیط بان از جمله موارد موثر در افزایش بهره‌وری شده است شکاریان اظهارداشت: در بحث آموزش محیطبانان بعنوان ضابطین دادگستری، دوره های آموزش متعددی در مباحث حقوقی، بکارگیری سلاح، دفاع شخصی، تیراندازی و دوره های محیط بانی بطور مستمر و سالانه برگزار می‌گردد مدیرکل حفاظت محيط زيست خراسان شمالی خاطرنشان کرد:کشف قریب به 90 قبضه سلاح شکاری از متخلفین، کشف بیش از 300 فقره تخلفات غیرمجاز شکار و صید و تخریب غیرمجاز محیط زیست، کشف تخلفات در فضای مجازی،اجرای برنامه های آموزشی جوامع محلی و دانش آموزان، گشت شبانه روزی و پیشگیری از تخلفات شکار و صید، از جمله  فعالیت های یگان حفاظت استان در سال گذشته بوده است. شکاریان با بیان در شاخص های برنامه و بودجه این اداره کل در ۳ شاخص رعایت سقف پرسنلی، پاسخگویی و تحقق ردیف های درآمدی در رتبه برتر کشوری و در شاخص تخصیص اعتبارات استانی در رتبه ۴ کشوری  قرار گرفته است افزود: در مجموع شاخص های برنامه و بودجه این استان جزو ۵ استان برتر کشوری در سال ۱۴۰۲ قرار گرفته است. وی همچنین با بیان اینکه استان خراسان شمالی یکی از استان های ویژه به لحاظ محیط زیست طبیعی است، افزود: با عنایت به شاخص هایی مانند جمعیت حیات وحش، زیستگاه ها و امور مناطق و ذخائر ژنتیکی، این اداره کل با حداقل بضاعت نیروی کارشناسی نسبت به سایر استان ها در رتبه ششم کشوری قرار گرفته که نشان دهنده فعالیت های مناسب کارشناسان این حوزه و قابلیت های طبیعی استان است./ خراسان شمالی _خبرنگار جام جم _اسدالله ابراهیمی