تحلیل رسانههای عمانی از سفر رئیسی به این کشور
تاریخ انتشار: ۲ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۰۶۵۲۰۹
رسانه های عمانی از آغاز این هفته، بخصوص روز یکشنبه، بطور گسترده سفر امروز رئیس جمهوری اسلامی ایران را در صدر اخبار خود قرار داده و اهمیت آن را از ابعاد سیاسی و اقتصادی مورد تحلیل و ارزیابی قرار دادند و با تعابیری به استقبال این سفر رفتند که تاکید دارد "تهران و مسقط برای خدمت به منطقه تبادل نظر میکنند".
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
رسانه های عمانی همچنین، روابط مستحکم ۵۰ ساله دو کشور ، بویژه در منطقه پر هیاهو و ملتهب خلیج فارس را نشانه خاص بودن روابط دو کشور در همه زمینه ها دانستند.
الشبیبه؛ برای صلحی پایدار
در این پیوند روزنامه «الشبیبه» عمان با اشاره به اینکه روابط مسقط و تهران در سایه حکمت و تدبیر مسئولان دو کشور نقش مهمی در دفع خطرات مختلف از منطقه و ملت های آن داشته است، نوشت: روابط عمان و ایران در زمینه های مختلف از اهمیت ویژه ای برخوردار است و تاثیر مهمی بر منطقه ملتهب خلیج فارس و جهان دارد.
این روزنامه عمانی در ارتباط با اهمیت این سفر ،حکمت و تدبیر رهبران دو کشور را یادآور شده و نوشته است که حفظ متانت و استحکام روابط دو کشور در طول دهه های گذشته باعث شده تا طوفان های بزرگی که این منطقه را درنوردیده، نتواند در روابط دو کشور خللی ایجاد کند.
این رسانه عمانی به همکاری نزدیک ایران و عمان در تنگه راهبردی هرمز که بزرگترین دروازه ارتباطی کشورهای منطقه است، اشاره کرده و تاکید می کند که این همکاری، امنیت را در این منطقه حاکم کرده است و دو کشور توانسته اند این تنگه را از درگیری ها و کشمکش های سیاسی دور نگهدارند تا ضمن تامین امنیت تجارت جهانی، از طمع ورزی ها و درگیری های بین المللی که به سود هیچیک از کشورهای منطقه نیست، دور بماند.
این روزنامه چاپ مسقط همچنین روابط دو کشور را الگویی برای روابط منطقه ای دانست و تاکید کرد که کشورهای منطقه امروز با نگاه به تجربه عمان و الگوگیری از آن برای آغاز صفحه ای جدید و سفید از روابط فعال با ایران به سمت تهران می روند؛ البته پس از آنکه این کشورها هزینه های سنگینی را به خاطر این دشمنی پرداختند.
خبرگزاری عمان و روابط تاریخی
خبرگزاری عمان نیز روز یکشنبه در گزارشی به استقبال این سفر رفت و نوشت: کشور سلطاننشین عمان و جمهوری اسلامی ایران روابط تاریخی دارند که در ۵۰ سال گذشته همکاری آنها با حسن همجواری و منافع متقابل توسعه یافته است.
این خبرگزاری اضافه کرد: سلطان «هیثم بن طارق» سلطان عمان در حالی میزبان دکتر «ابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری اسلامی ایران است که جهان شاهد تحولات پرسرعت بین المللی و منطقهای است.
این خبرگزاری تصریح کرد: منطقه با درگیریهای سیاسی و اقتصادی مواجه است و میطلبد که دو کشور برای تسهیل کمک به خود و به طور کلی خدمت به منطقه تبادل نظر کنند.
این رسانه رسمی کشور عمان یادآور شد، در حالی که مبادلات تجاری در سال گذشته بالغ بر یک میلیارد و ۳۳۶ میلیون دلار بوده است، دو کشور به دنبال دستیابی به حداکثر سود در جنبه اقتصادی به ویژه در بخشهای مختلف اقتصادی و فرصتهای سرمایهگذاری هستند.
به نوشته خبرگزاری عمان، تعداد کل شرکتهای ایرانی سرمایه گذار در سلطاننشین عمان به ۲ هزار و ۷۱۰ شرکت رسید که از این تعداد، یک هزار و ۱۶۳ شرکت سرمایهگذار ایرانی با ۱۰۰ درصد مالکیت و یک هزار و ۵۴۷ شرکت با مشارکت عمان و ایران هستند. در بخش لجستیک نیز شاهد جابه جایی کالا و فعالیت تجاری خوبی بین بنادر سلطاننشین عمان از جمله السویق، شناص، خصب و سلطان قابوس که توسط گروه «آسیاد» مدیریت و اداره میشود با بنادر کشور همسایه (ایران) هستیم.
روزنامه عمان؛ درایت رهبران دو کشور
روزنامه «عمان» نیز سفر رئیسی به مسقط را حائز اهمیت فوق العاده ای دانست و در گزارشی مفصل از روابط دو کشور نوشت که روابط تهران و مسقط بر اساس حسن همجواری بنا شده و حوادث و اتفاقات منطقه هرگز نتوانسته است براین روابط تاثیر منفی بگذارد که این امر نشانه درایت مقامات دو کشور برای حفظ روابط و همکاری های مشترک است.
این روزنامه به همکاری های اقتصادی دو کشور اشاره کرد و نوشت: حجم واردات و صادرات مستقیم بین این بنادر و بنادر ایران طی سالهای گذشته بیش از ۱.۴ میلیون تُن انواع کالا را به ثبت رسانده است و حرکت تجاری بین بنادر عمان و ایران به طور میانگین روزانه به ۵ تا ۷ سفر رسیده است. همچنین مسقط و تهران طی ماههای گذشته شاهد سفرهای متقابل هیاتهای تجاری بودهاند و تجار دو کشور برای تقویت روابط تجاری و ارائه فرصتهای سرمایهگذاری با یکدیگر دیدار کردهاند که بیتردید در افزایش حجم مبادلات تجاری در آینده تاثیر مثبت خواهد داشت. انتظار میرود که دو کشور در سفر آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران به مسقط تفاهمنامههایی را در بعد اقتصادی و تجاری، زیرساختها، قوانین و مقررات تشویقی سلطاننشین عمان که موجب جذب سرمایهگذاری میشود، امضا کنند.
به نوشته این روزنامه، در نوزدهمین اجلاس کمیته مشترک عمان و ایران که در فوریه گذشته در مسقط برگزار شد، به همکاری در حوزههای صنعت، معدن، مالی و بانکی، همکاری در حوزه مناطق آزاد و تبادل تجربیات پژوهشی در زمینههای کشاورزی، دامداری و شیلات اشاره شد. در سطح سیاسی نیز روابط ایران و عمان بر پایههای محکم و مستحکمی از جمله حسن همجواری و عدم مداخله در امور داخلی بنا شده است که به حل و فصل تعدادی از مسائل معاصر منطقهای کمک کرده است، زیرا دو کشور گفت وگوهای سیاسی مستمری دارند که مهمترین آنها مذاکرات ژانویه گذشته در مسقط، درباره توافق هستهای ایران بود.
این روزنامه عمانی اضافه کرد: سفر ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران به مسقط فرصت مضاعفی برای حمایت از تلاشهای دیپلماتیک انجام شده در این پرونده و موضوعات دیگری مانند بحران یمن که به شکل عام از ارکان امنیت و ثبات در منطقه و تحقق صلح و امنیت بین المللی حمایت میکند، است.
قابلیت های توسعه روابط تجاری دو کشور
پایگاه خبری « اثیر » هم با انتشار خبر سفر امروز ( دوشنبه ) آیت الله رئیسی به سلطان نشین عمان، به نقل از نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی دو کشور نوشت که ایران و عمان قابلیت های خوبی برای توسعه هر چه بیشتر روابط تجاری و همکاری های فی مابین دارند.
این پایگاه خبری به نقل از « شهلا عموری » نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عمان افزود: تجارت خارجی ایران با سلطان نشین عمان در سال ۲۰۲۱ میلادی به میزان قابل توجهی افزایش یافت و در صورت وجود توانمندی ها، جا برای رشد بیشتر وجود دارد.
وی افزود: تجارت بین دو کشور در سال ۲۰۲۱ بالغ بر یک میلیارد و ۳۳۶ میلیون دلار بوده است؛ در حالی که این میزان در سال ۲۰۱۳ حدود ۲۲۱ میلیون دلار بود.
عموری افزود: ایران در سال ۲۰۱۳ به ارزش ۷۵ میلیون دلار کالا از عمان وارد کرد اما این رقم در سال ۲۰۲۱ به ۶۲۰ میلیون دلار افزایش یافت.
نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عمان گفت: این ارقام حاکی از رشد ۵۳ درصدی مبادلات تجاری ایران و سلطان نشین عمان در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰ است.
الرویه و انعکاس اظهارات سفیر ایران در مسقط
روزنامه «الرویه» عمان نیز با انجام مصاحبه اختصاصی با « علی نجفی » سفیر کشورمان در مسقط سفر آیت الله « سید ابراهیم رئیسی به عمان را در زمینه های اقتصادی و سیاسی بسیار حائز اهمیت دانست و به نقل از سفیر جمهوری اسلامی ایران نوشت: انتظار می رود که در جریان سفر آیت الله « سید ابراهیم رئیسی » به عمان، شاهد امضای توافقنامه ها و یادداشت تفاهم هایی از جمله فعال سازی « توافقنامه عشق آباد » که بین ایران، عمان، ترکمنستان، قزافستان و ازبکستان امضا شده است، باشیم.
سفیر ایران در مسقط در این گفت و گو اظهار داشت: این توافق نامه در حال حاضر برای کشورهای یاد شده به ویژه با توجه به شرایطی که بین روسیه و اوکراین شاهد هستیم، حائز اهمیت است.
توافق نامه عشق آباد، توافق نامهای در زمینه حمل و نقل میان کشورهای عمان، ایران، ترکمنستان، ازبکستان و قزاقستان و برای ایجاد یک کرویدور ترانزیتی و حمل و نقل بین المللی است. هدف از این توافق نامه تسهیل حمل و نقل کالا بین دو منطقه آسیای مرکزی و حوزه خلیج فارس است.
عمان دیلی و حکایت دوست وفادار و قدیمی
روزنامه «عمان دیلی» هم در ارتباط با سفر رئیسی به روابط قدیمی و مستحکم دو کشور اشاره کرد و نوشت : سلطان نشین عمان همواره با همدلی فراوان و رویکرد متوازن به دنبال ایفای نقش مثبت در معادلات منطقه ای بوده است. جمهوری اسلامی ایران در زمینه حل و فصل بحران های منطقه ای همواره به سیاست متعادل و متوازن سلطان نشین عمان به عنوان بخشی از راه حل مشکلات توجه داشته است. سلطان نشین عمان نیز همانند جمهوری اسلامی ایران برای کاهش شکاف ها و فاصله ها و ایجاد فضای صلح و دوستی از هیچ کوششی دریغ نکرده و دوست وفادار و همسایه قابل اعتماد ملت ایران به شمار می رود.
این روزنامه افزود که در این زمینه، جمهوری اسلامی ایران از نقش برجسته و سیاست فعال عمان در عرصه دیپلماسی، گفت و گو و صلح قدردانی می کند. روابط حسنه دو کشور در زمان سلطان «هیثم بن طارق» همانند دوران مرحوم سلطان «قابوس بن سعید» که - روحش قرین رحمت خداوندی باد - در مسیر تعامل و پیشرفت بوده است.
سفر رئیسی از نگاه دربار سلطنتی عمان
روزنامه «الوطن» عمان اما بیانیه دربار سلطنتی این کشور در خصوص سفر آیت الله رئیسی به مسقط را برجسته کرد و نوشت: دربار سلطنتی عمان سفر آیت الله سید « ابراهیم رئیسی » رئیس جمهوری اسلامی ایران به مسقط را مظهر حسن همجواری و روابط حسنه بین دو کشور دانسته است.
در این بیانیه آمده است: حسن همجواری و روابط حسنه بین عمان و جمهوری اسلامی ایران در چارچوب توجه ویژه «سلطان هیثم بن طارق» و جناب آقای دکتر «ابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری اسلامی ایران به توسعه در زمینههای مختلف که در خدمت منافع دو کشور دوست باشد، مجسم است.
این روزنامه اضافه کرد که کشور سلطاننشین عمان و جمهوری اسلامی ایران روابط تاریخی دارند که در ۵۰ سال گذشته همکاری آنها با حسن همجواری و منافع متقابل توسعه یافته است.
الوطن عمان با اشاره به اینکه سلطان «هیثم بن طارق» در حالی میزبان دکتر «ابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری اسلامی ایران است که جهان شاهد مسائل مختلف بین المللی و منطقهای است، افزود: منطقه با درگیریهای سیاسی و اقتصادی مواجه است و میطلبد که دو کشور برای تسهیل کمک به خود و به طور کلی خدمت به منطقه تبادل نظر کنند.
این روزنامه در گزارش مفصلی به حجم تبادل تجاری بین سلطان نشین عمان و جمهوری اسلامی ایران پرداخته و نوشته است که مسقط و تهران طی ماههای گذشته شاهد سفرهای متقابل هیاتهای تجاری بودهاند و تجار دو کشور برای تقویت روابط تجاری و ارائه فرصتهای سرمایهگذاری با یکدیگر دیدار کردهاند که بیتردید در افزایش حجم مبادلات تجاری در آینده تاثیر مثبت خواهد داشت.
به نوشته این روزنامه، بر این اساس انتظار میرود که دو کشور در سفر سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران به مسقط تفاهمنامههایی را در زمینه اقتصادی و تجاری، زیرساختها، قوانین و مقررات تشویقی سلطاننشین عمان که موجب جذب سرمایهگذاری میشود امضا کنند. در نوزدهمین اجلاس کمیته مشترک عمان و ایران که در فوریه گذشته در مسقط برگزار شد، به همکاری در حوزههای صنعت، معدن، مالی و بانکی، همکاری در حوزه مناطق آزاد و تبادل تجربیات پژوهشی در زمینههای کشاورزی، دامداری و شیلات اشاره شد.
الوطن در پایان خاطرنشان کرد: در سطح سیاسی، روابط ایران و عمان بر پایههای محکم و مستحکمی از جمله حسن همجواری و عدم مداخله در امور داخلی بنا شده است که به حل و فصل تعدادی از مسائل معاصر منطقهای کمک کرده است زیرا دو کشور گفت وگوهای سیاسی مستمری دارند که مهمترین آنها مذاکرات ژانویه گذشته در مسقط درباره توافق هستهای ایران بود. سفر آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران به مسقط فرصت بیشتری برای حمایت از تلاشهای دیپلماتیک انجام شده در این پرونده و موضوعات دیگری مانند بحران یمن است.
311311
کد خبر 1633896منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: سیدابراهیم رئیسی عمان عمان و جمهوری اسلامی ایران سید ابراهیم رئیسی سلطان نشین عمان همکاری در حوزه مبادلات تجاری گذشته در مسقط حسن همجواری روابط دو کشور سرمایه گذاری ایران و عمان عمان و ایران دو کشور سفر آیت الله هیثم بن طارق میلیون دلار روابط تجاری سال ۲۰۲۱ زمینه ها بین المللی توافق نامه دو کشور دو کشور درگیری ها سفر رئیسی منطقه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۰۶۵۲۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عضو مجمع تشخیص: برجام و FATF همچنان در اولویت است / نباید روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به یکی دو کشور خاص محدود شود
روزنامه هم میهن نوشت: در پی درگیری نظامی اخیر میان ایران و اسرائیل، پس از هدف قرار گرفتن کنسولگری ایران در دمشق و پاسخ نظامی ایران به این اقدام و اقدام نظامی بعدی در اصفهان که به اسرائیل منتسب شد، به نظر میرسد که وضعیت درگیری مستقیم نظامی بین دو کشور پایان یافتهاست.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان پس از فاز نظامی، اکنون نوبت به فاز دیپلماسی رسیدهاست تا جمهوری اسلامی بتواند ضمن بهرهبرداری از نمایش قدرت خود در منطقه، جلوی آسیب رسیدن به منافع کشور و افزایش فشارهای بینالمللی را بگیرد.
سیدمحمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است که در این شرایط دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران باید بهشدت فعالتر شود و ضمن در پیش گرفتن دیپلماسی متوازن و متعادل با همه کشورهای جهان، بهدنبال خنثی کردن تلاشهای حامیان اسرائیل برای افزایش فشار علیه ایران باشد. این دیپلمات پیشین معتقد است که وزارت امور خارجه باید تلاش برای احیای برجام و خروج از لیست سیاه FATF را در اولویت کارهای خود قرار دهد، چراکه این دو پرونده باعث شدهاست که استمرار تحریمهای گسترده علیه ایران باعث مشکلات عدیده اقتصادی برای کشور شود.
در ادامه متن کامل گفتوگوی «هممیهن» را با سیدمحمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و معاون پیشین وزارت امور خارجه مطالعه میکنید.
*به نظر میرسد فاز نظامی رویارویی مستقیم ایران و اسرائیل به پایان رسیدهاست. فکر میکنید که دستگاه سیاست خارجی و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در این شرایط چه مسئولیتی بر عهده دارد؟شرایط بهگونهای است که موقعیت نظامی و جایگاه ایران در منطقه تا حدی مورد توجه کشورهای منطقه و جهان قرار گرفتهاست. الان شرایطی پدید آمدهاست که باید فعالیتهای جدی دیپلماتیک در زمینههای مختلف آغاز شود. حامیان اسرائیل، چه در آمریکا و اروپا و چه در نهادهایی مانند اتحادیه اروپا و گروه ۷ سعی میکنند که از این وقایع سوءاستفاده کنند و فشارها را بر تهران افزایش دهند.
این کشورها و نهادها بههیچوجه نگران حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق نبودند، اما حالا بهگونهای رفتار میکنند که انگار پاسخ مشروع ایران به این اقدام نظامی باعث نگرانی آنها شدهاست. با توجه به اینکه جو تبلیغاتی علیه ایران تشدید شده و این کشورها قصد دارند بهدنبال تحریم ایران بروند، باید کارزار جدی دیپلماتیک در زمینههای مختلف، هم در منطقه و هم در اروپا و سازمان ملل داشتهباشیم تا بتوانیم اقدامهایی را که کشورهای غربی قصد دارند علیه ایران انجام دهند، خنثی شود.
در عین حال دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی باید تمام تلاش خود را به کار گیرد که قضایای مسکوت و معطلمانده از گذشته مانند برجام و FATF را نیز حل و فصل کند، چراکه تا این قضایای دیپلماتیک حلوفصل نشود، ما از تحریمها و مشکلات اقتصادی شدید ناشی از آن رنج خواهیم برد.
*فکر میکنید با تحولات اخیر آیا آمریکاییها حاضر خواهند بود باز هم پای میز مذاکره بنشینند و در مورد برجام صحبت کنند؟الان آمریکا در شرایط خاصی قرار دارد. در شش ماه گذشته هم مشخص شد که آمریکاییها به دنبال مشارکت در جنگ یا گسترش بحران در منطقه نیستند و تا این حد مشخص شدهاست که سیاست آمریکا این است که جنگ غزه در سراسر خاورمیانه گسترش پیدا نکند، پای کشورهای دیگر به آن کشیدهنشود و آمریکا درگیر یک منازعه جدید در منطقه نشود.
در این زمینه به نظر میرسد که انگیزههای ایران و آمریکا مشابه یکدیگر باشد و ایران هم علاقهای به گسترش منازعه در منطقه ندارد. اما در مورد برجام و مسائل مرتبط با آن، شاید هنوز وقت گفتوگو در این مورد فرا نرسیدهباشد. در چارچوب تعامل دیپلماتیک شاید هم لازم نباشد که در گام نخست سراغ احیای برجام برویم.
الان اولویتهای مهمی وجود دارد. آمریکا که ۶ سال است از برجام خارج شدهاست و عضو این توافق نیست، این امکان وجود دارد که با طرفهای باقیمانده در برجام برای اجرای احکام معطلمانده آن تعامل کرد و در این زمینه مذاکرات را با جدیت پی گرفت.
برای این مهم لازم است که کارشناسان خبره سیاست خارجی وارد کار شوند و دولت از ظرفیتهای دیپلماتهای باتجربه و نخبه کشور برای مذاکرات در مورد برنامه هستهای ایران استفاده کند و اجازه بدهد که چه در حوزه مذاکرات هستهای و چه در حوزه خارج شدن از فهرست سیاه FATF وضعیت از حالت توقف خارج شود و کارها پیش برود.
*ارزیابی شما از عملکرد ۷ ماه گذشته دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی بعد از عملیات طوفانالاقصی و جنگ غزه چیست؟این سوال خیلی کلی است و نمیتوان به سادگی به آن پاسخ قاطعی داد. قضایای مختلف در حوزه سیاست خارجی با هم مرتبط است. دستگاه سیاست خارجی موظف است که منافع بینالمللی کشور را در همه حوزهها با جدیت پیگیری کند. همانگونه که عرض کردم چه در حوزه برجام و FATF و چه در حوزه جلوگیری از افزایش فشار به ایران پس از پاسخ نظامی ایران به اسرائیل، دستگاه دیپلماسی باید مقتدرانه پیگیر منافع ایران باشد.
در عین حال باید در حوزههای دیگر مانند روابط دوجانبه مثل روابط با سوریه، روابط با روسیه و چین، دستگاه دیپلماسی ما فعالانهتر عمل کند. مهمترین مسئله این است که باید از این محدودیتهایی که برای سیاست خارجی ایجاد شدهاست، خارج شویم و باید روابط خارجی خود را خیلی جدی با همه کشورها گسترش دهیم. نباید روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به یکی دو کشور خاص محدود شود.
اگر روابط ما مثل شرایط کنونی محدود باقی بماند، قدرتهای دیگر از این محدودیت سوءاستفاده خواهند کرد. دستگاه دیپلماسی باید به صورت جدی در این زمینهها فعال شود و تغییرات جدی به وجود بیاورد.
*بعضی از کارشناسان معتقدند که بعد از پاسخ نظامی ایران به اسرائیل ممکن است این تصور در بین کشورهای همسایه بهخصوص کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس ایجاد شود که قدرت نظامی و قدرت موشکی و پهپادی ایران را تهدیدی برای خودشان تلقی کنند. فکر میکنید آیا ممکن است بتوان سازوکاری ایجاد کرد که به این کشورها نشان داد ایران تهدیدی برای کشورهای همسایه و منطقه محسوب نمیشود؟بخشی از این تصورات ناشی از تبلیغات است. کشورهای منطقه به خوبی میدانند که تاریخ ایران نشان دادهاست که ایران هرگز در سدههای اخیر تهاجمی وارد یک درگیری و بحران نشدهاست. ایران اگر مورد حمله نظامی واقع شدهباشد از خود دفاع میکند، این موضوع را در قضیه عراق شاهد بودیم و اخیراً هم در مقابل تعرض نظامی اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق مشاهده کردیم. ولی ایران هرگز تهدیدی برای همسایگانش نبوده است. ایران همواره دعوت کردهاست که سازوکار امنیتی مشترکی برای تضمین امنیت کشورهای همسایه ایجاد شود.
الان هم دستگاه دیپلماسی ایران باید فعالتر از گذشته تلاش کند تا به همسایگان نشان دهد که اگر ایران یک نیروی نظامی قوی دارد، اگر توان موشکی و پهپادی دارد، این ظرفیتها میتواند در راستای تامین امنیت منطقه به کار رود. این تز کلی ایران که امنیت منطقه باید توسط کشورهای منطقه تامین شود، میشود با دیپلماسی فعال و تعامل با کشورهای همسایه و دولتهای جنوب خلیجفارس، آنها را به این نتیجه برسانیم که باید سازوکار امنیت جمعی در منطقه ایجاد شود و آنها را قانع کنیم که نیازی به حضور نیروهای خارج از منطقه نیست و کشورها خودشان میتوانند امنیت منطقه را تامین کنند.
*در منطقه غرب آسیا ایران و اسرائیل چهار دهه است که با هم خصومت دارند. این منازعه برای نخستین بار در طول هفتههای گذشته ماهیت مستقیم و رودررو پیدا کرد. فکر میکنید آیا امکان تکرار این منازعه مستقیم و تبدیل شدن آن به یک جنگ تمامعیار وجود داشتهباشد؟آینده منازعه ایران و اسرائیل بستگی به عملکرد طرف مقابل دارد. ایران در سالهای اخیر و بهویژه پس از آغاز جنگ غزه نشان دادهبود که صبر استراتژیک در پیش گرفتهاست. اسرائیل به شیوهای عمل کرد که ایران استراتژیاش را کنار گذاشت و وادار کرد وارد حالت تهاجمی شود. اگر اسرائیل اشتباه قبلی خود را تکرار کند، طبیعی است که مورد حمله ایران واقع خواهد شد. به اعتقاد من آینده این رویارویی کاملاً به عملکرد طرف مقابل بستگی دارد.
*عملیات وعده صادق تا چه اندازه باعث شد که اسرائیلیها نسبت به عملکردشان در آینده محتاطتر شوند؟بسیار مؤثر بود. اسرائیلیها باور نمیکردند که ایران دست به اقدامی چنین گسترده در واکنش به اقدامات آنها بزند. اسرائیل بعد از جنگ ۱۹۷۳ پوشش امنیتی قدرتمندی برای خودش ایجاد کردهبود و هم متحدانش چه در غرب از طرف آمریکا و اروپا و چه در شرق از طریق شوروی و بعد از آن روسیه، کمکهای گسترده نظامی و دفاعی در اختیار اسرائیل قرار میدادند.
قدرتهای جهانی پذیرفتهبودند که موجودیت اسرائیل و امنیت اسرائیل از اولویتهای اصلی خودشان است. این موضوع در آمریکا به یک سیاست دوحزبی و اجماعی تبدیل شدهبود و کار تا جایی پیش رفت که از اسرائیل با عنوان ایالت پنجاهویکم آمریکا یاد میشد. در نیم قرن گذشته به جز یک مورد پرتاب موشکهای عراق به سمت اسرائیل، هیچ حملهای به اسرائیل نشدهبود و اسرائیل تصور میکرد که سازوکار بازدارندگیاش صددرصد موفق بودهاست.
برای کل قدرتهای جهانی، بهویژه آمریکا جا افتادهبود که اسرائیل باید از لحاظ نظامی و بهخصوص از نظر توانمندی نیروی هوایی از همه کشورهای منطقه قویتر باشد. پاسخ نظامی ایران نشان داد که این حجم از تلاشها بیفایده بوده و اسرائیل ضربهپذیر است و اگر مرتکب اشتباهی شود، ضربات دیگری هم خواهد خورد.
*مشارکت ائتلاف آمریکا، بریتانیا و فرانسه با حمایت برخی کشورهای عربی در رهگیری و انهدام موشکها و پهپادهای ایرانی باعث شد که برخی تحلیلگران این موضوع را مطرح کردهاند که اسرائیل و آمریکا یک گام به ایجاد یک ائتلاف منطقهای با مشارکت اسرائیل و کشورهای عربی برای مقابله با ایران نزدیکتر شدهاند. نظر شما در مورد این مسئله چیست؟منازعهای که بین ایران و اسرائیل پیش آمد، در واقع فقط بین ایران و اسرائیل نبود، بلکه بین ایران و ناتو بود. تمام ظرفیتهای کشورهای عضو ناتو به کمک اسرائیل آمد و به همین دلیل هم بود که موفق شدند برخی از پهپادها و موشکهای ایران را منهدم کنند. صرفاً خود اسرائیل در عملیات ایران مدافع نبود، بلکه ظرفیت بزرگی از کشورهای عضو ناتو در این دفاع مشارکت کردند. همین موضوع نشاندهنده توان و قدرت موشکی و پهپادی ایران بود، چراکه برای بیاثر کردن این عملیات کل ظرفیت کشورهای متحد اسرائیل در ناتو با همه امکانات وارد صحنه شدند.
بعضی از کشورهای عربی مثل اردن از اسرائیل دفاع کردند و برخی کشورهای عربی هم آسمان خودشان را در اختیار آمریکا و انگلیس و فرانسه قرار دادند و سعی کردند که در این حمله اسرائیل ضربات کمتری بخورد. اسم این ائتلاف را هر چیزی بگذاریم، چه به آن بگوییم ناتوی خاورمیانه یا ناتوی عربی یا هر چیز دیگر، در این شرایط شاهد بروز عملی آن بودیم.
ولی اینکه در آینده قرار باشد چنین تشکیلاتی واقعاً شکل بگیرد، به شرایط آینده منطقه بستگی دارد و از الان نمیتوان پیشبینی کرد؛ بهخصوص اینکه کشورهای منطقه هم میدانند که اگر بخواهند وارد فاز یک ائتلاف شوند، آنگاه باید امنیت و آینده خود را دربست در اختیار آمریکا و اسرائیل قرار دهند و خودشان را با آنها همسرنوشت کنند. همانگونه که در سالهای گذشته مشاهده کردهایم، همه سیاستهای آمریکا و اسرائیل همیشه برای همه کشورهای عربی قابل پذیرش نیستند.
*بعد از آغاز جنگ غزه گفته میشد که عربستان از فرآیند عادیسازی روابط با اسرائیل دور شدهاست. با توجه به تحولاتی که در ۶ ماه گذشته رخ دادهاست، تصور میکنید ریاض تا چه اندازه امکان دارد به فرآیند عادیسازی با اسرائیل بازگردد؟تجدید رابطه ایران با عربستان نشاندهنده تغییراتی در سیاست خارجی ریاض بود. از طرف دیگر برخی واکنشهایی که حکومت عربستان سعودی نسبت به عملکرد آمریکا نشان داد، مشخص کرد که سران این کشور دیگر مانند گذشته به صورت صددرصد پیرو آمریکا نیستند. در عربستان تصور غلطی ایجاد شدهبود که اگر این کشور دنبال توسعه اقتصادی و فناوری است، باید با اسرائیل که یک قدرت اثرگذار در آمریکا و کشورهای غربی محسوب میشود، رابطهای دوستانه برقرار کند. اما فکر میکنم ریاض اکنون به این نتیجه رسیدهاست که تحلیلی که در گذشته داشتند، درست نبوده و میتوانند بدون رابطه با اسرائیل توسعه اقتصادی داشتهباشند و میتوانند مطمئن باشند که کشورهای منطقه ظرفیت کافی برای تامین امنیت منطقه دارند.
نکته بسیار مهم این است که افکار عمومی کشورهای عربی به صورت جدی با توسعه روابط با اسرائیل مخالف هستند. مردم عرب و مردم مسلمان با اسرائیل مخالف هستند و حاضر به پذیرش این رژیم نیستند. این دولتهای عربی هستند که به سمت عادیسازی روابط با اسرائیل حرکت میکنند. با توجه به وقایعی که در شش ماه گذشته رخ داد و جنایاتی که اسرائیل در غزه مرتکب شد، قتلعام بیش از ۳۴ هزار نفر که اکثریت آنها کودکان و زنان هستند، گورهای دستجمعی که در بیمارستانها کشف میشوند، بمباران مدارس، بیمارستانها و خانههای شخصی و قحطی گسترده در غزه؛ همهی اینها باعث شدهاست که زمینه عادیسازی روابط با اسرائیل در کشورهای عربی، دستکم در افکار عمومی کاملاً از بین برود.
اگر دولتهای عربی دستکم تا زمانی که جنگ غزه در خاطره ملتها زنده است بخواهند اقدامی در راستای عادیسازی روابط و دوستی با اسرائیل انجام دهند، درون کشورهایشان با افکار عمومی دچار مشکل خواهند شد. احتمال اینکه فرآیند عادیسازی روابط با اسرائیل ادامه پیدا کند، بسیار کمتر از گذشته شدهاست.
*بعد از پاسخ ایران به اسرائیل، رئیسجمهور آمریکا گفت که میخواهد جبهه متحدی را برای فشار و تحریم علیه ایران ایجاد کند. در نشست سران گروه ۷ و وزرای خارجه اتحادیه اروپا هم شاهد بودیم که دولتهای غربی تصمیم خود را برای توسعه دایره تحریمها علیه ایران اعلام کردند. چه کاری از دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی برای جلوگیری از توسعه و افزایش تحریمها بر میآید؟من باید یک نکته را تذکر بدهم. تمام شعارهای انساندوستانه و بشردوستانهای که غربیها مطرح میکنند و آن را ناشی از ایدئولوژی لیبرالیسم میدانند، شعارهایی مثل آزادی، دموکراسی، حقوقبشر، رعایت حقوق زنان و کودکان، عدم استفاده از خشونت، حل اختلافهای بینالمللی بر مبنای دیپلماسی، نظم جهانی مبتنی بر قانون و امثال اینها، همه این شعارها وقتی نوبت به اسرائیل میرسد، از یاد برده میشود.
جنایتی نمانده است که اسرائیل انجام ندادهباشد و کشورهای غربی بهرغم همه شعارهایشان به آن بیتوجهی نکردهباشند. اسرائیل کل منطقه غزه را شش ماه است که مستمراً هوایی و زمینی بمباران میکند و نسلکشی گستردهای را آغاز کردهاست. در این شرایط کشورهای غربی همچنان از اسرائیل حمایت میکنند. یعنی تمام ادعاهایی که در مورد حقوق بشر و دموکراسی مطرح میکنند، دروغ است.
من فکر میکنم بیش از اینکه اسرائیل در این جنگ شکست خورده باشد، فرهنگ و ایدئولوژی غرب شکست خورده است و نشان داده تمام حرفهایی که میزنند، دروغ است و واقعیت ندارد. یکی از نتایج مهم جنگ غزه و بحرانی که بین ایران و اسرائیل پدید آمد، شکست ادعاهای بشردوستانه غرب بود. وقتی اسرائیل مرکز دیپلماتیک ایران را هدف قرار داد، هیچ واکنشی نشان ندادند، اما وقتی ایران به جنایت اسرائیل عکسالعمل نشان داد، شروع میکنند به محکوم کردن و افزایش فشار و تحریم.
اینها استانداردهای دوگانهای است که در قبال کشورها دارند. در قبال این نوع عملکرد، ایران باید تمام تلاشاش را به کار بگیرد تا این رویه را متوقف کند و اجازه ندهد که میان کشورهایی که قصد دارند در همراهی با اسرائیل، ایران را تحت فشار قرار دهند، اجماع ایجاد شود. ایران باید به صورت جدی وارد فعالیت شود و با کشورهای منطقه و جهان وارد مذاکره شود. احیای برجام قطعاً یکی از بهترین راههای مقابله با افزایش فشار بینالمللی است. ایران باید از منحصر کردن سیاست خارجی به چین و روسیه دست بکشد و بعد فعالیت سیاست خارجیاش را گسترش دهد.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: کیهان علیه برجام و FATF / این همه موفقیت را نمی بینید یا نمی خواهید ببینید؟! قوانين و محدوديتهاي" FATF " كاغذ پاره نيست