به نقل از «ایران اکونومیست»

تبادل فناوری یا اختراع مجدد چرخ !

تاریخ انتشار: ۷ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۰۰۷۷۵

فعالان عرصه صنعت معتقدند آزاد شدن واردات خودرو  اقدام شایسته‌ای است و انتظار دارند این باب برای برخی از حوزه‌های صنعتی پیشرفته نیز باز شود؛ چرا که در سایه تبادل آزاد فناوری است که می‌توان انتظار داشت شرکت‌ها در یک بازار رقابتی، محصولاتی با کیفیت و دانش‌بنیان تولید کنند؛ در غیر این صورت باید "چرخ را از نو اختراع کنیم".

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مهندس منصور ندیم‌فرد از فعالان و مشاوران با سابقه در حوزه سیستم‌های تهویه مطبوع در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، با اشاره به اقدام کشور در زمینه مسدود شدن مسیر واردات با هدف حمایت از تولید داخل، گفت: ممنوعیت فله‌ای واردات که عکس‌العملی به شوک از دست دادن درآمدهای ارزی کشور بر اثر تحریم‌های غیرانسانی رییس‌جمهور وقت امریکا بود، شاید در وهله اول منطقی به نظر می‌رسید اما در کلیتِ داستان، اقدامی اشتباه بود. چین در اوج صدور همه چیز به معنای واقعی به کل دنیا همواره از واردات استقبال کرده و می‌کند؛ چرا که ورود نمونه‌های باکیفیت را برای خود فرصتی می‌داند تا مشابه آن را با مهندسی معکوس و با هزینه‌ای کمتر تولید و صادر کند؛ در حقیقت واردات پیش‌درآمدی بر تولید و سپس صادرات بوده و خواهد بود.

وی با تاکید بر اینکه زمانی قدرت رقابت افزایش می‌یابد که یک رقابت آزاد حاکم باشد، خاطر نشان کرد: اینکه در کنار واردات کالاهای مورد نیاز کشور، تولیدکنندگان جنس بهتری تولید کنند، از بدیهیات است و داستان صنعت خودرو شاهد این مدعاست.

ندیم‌فرد اظهار کرد: وقتی اعلام می‌شود با هدف حمایت از محصولات داخلی هیچ محصولی از  خارج وارد نشود، نشان از بی‌اعتمادی دولت به تولیدات داخلی است؛ چون ظاهرا بر این باورند که هر محصولی که از خارج وارد کشور شود، قطعا از تولید داخل بهتر است، در صورتی که هرگز بطور کلی این گونه نیست.

این فعال بخش صنعتی، نمونه بارز محصولات مرغوب داخلی را "پارس خزر" عنوان کرد که کیفیت آن از بسیاری از محصولات خارجی چون مشابه چینی برتر است، یادآور شد: این امر نشان می‌دهد که اگر بخواهیم جنس با کیفیت تولید کنیم، امکان دانشی آن در کشور وجود دارد.

وی اضافه کرد: در گام بعدی لازم است که برای تولید داخل چالش‌ها مرتفع شود. اگر اشکال در مواد اولیه است، سعی شود به تولیدکننده در این حوزه کمک شود و در غیر این صورت مسیر واردات هموار شود.

ندیم‌فرد، تاکید کرد: مشکلات و چالش‌ها در حوزه تولید، زمانی ایجاد می‌شود که بخواهیم جلوی روند تبادل تجاری و فناوری را بگیریم.

تصمیمی که برای واردات ماشین گرفته شد

ندیم‌فرد به اقدام کشور برای واردات خودرو اشاره کرد و ادامه داد: در حوزه خودرو به دلیل فشارهای زیاد، کشور زودتر به این نتیجه رسید که سیاست منع واردات خودرو یک سیاست اشتباه است، چون بسته شدن درها موجب پیشرفت شرکت‌های خودروساز نشد، ضمن آنکه تمام سازندگان دنیا هم خودشان مونتاژکننده هستند.

وی این امر را قابل تسری به سایر حوزه‌های صنعتی مانند سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی و چیلرها دانست و اظهار کرد: بسیاری از تولیدکنندگان کشور به راحتی می‌توانند بهترین محصولات را تولید کنند، ولی زمانی که درهای واردات بسته می‌شود، تولیدکنندگان بی رقیب، محصولات خود را با بالاترین سود و پایین‌ترین کیفیت به مشتریان تحمیل می‌کنند.

این فعال حوزه صنعتی، با بیان اینکه اکنون ساختار جهانی به گونه‌ای شده است که همه قطعات یک سیستم در یک کشور ساخته نمی‌شود، افزود: به عنوان نمونه یک چیلر با استاندارد بالا وقتی به بازارهای جهانی عرضه می‌شود، کمپرسور آن از آلمان یا فرانسه یا امریکا یا چین ، "فن" آن ساخت ایتالیا یا آلمان، قطعات کنترل آن از امریکا یا فرانسه است و این قطعات گردآوری شده و تبدیل به چیلر می‌شود. در حقیقت تولیدکننده، خالق تکنولوژی و مهندسی است و همین امر، تولیدات را از هم متمایز می‌کند.

وی بسته شدن راه واردات برای ارتقای کیفیت محصولات را منطقی ندانست و گفت: مقوله‌هایی مانند خودرو، در سطح عمومی دارای تکنولوژی پیچیده‌ای نیستند، مگر در بحث فناوری‌های بسیار جدید مانند سیستم‌های خودران. نمونه دیگر آن سیستم‌های چیلر است که در آن اخیرا از یکسری کمپرسورهایی استفاده می‌شود که بدون روغن، بر روی بالشتکی از مغناطیس کار می‌کند. این فناوری‌ها در اختیار همه کشورها قرار می‌گیرد و ما با منع واردات عملا کشور را از دریافت چنین فناوری‌هایی که دارای راندمان بسیار بالایی است، محروم کرده‌ایم و از تکنولوژی‌های دهه شصت میلادی به اجبار مشغول استفاده‌ایم، در حقیقت خودمان را، بسیار سخت‌تر از تحریم‌های کشورهای غربی، تحریم کرده‌ایم!

ندیم‌فرد، ادامه داد: این که چه محصولی برای واردات غیر ضروری است و چه محصولی ضروری؛ بسیار پیچیده ، مهم و تخصصی است، نه یک سیاستمدار صرف و نه یک اقتصاددان و نه یک تکنسین یا بازرگان به تنهایی نمی‌توانند در این مورد عمل کنند و محتاج مطالعه و تحقیق است، اما متاسفانه نتایج حاصله نشان می‌دهد بنیان این تصمیمات از دانش بی بهره بوده است. در چنین شرایطی که دریافت فناوری‌ها را با دشواری همراه کرده‌ایم، تولیدکننده سعی می‌کند که از محصولات در اختیار سود بیشتری کسب کند و در این میان گاهی بی اخلاقی‌هایی صورت می‌گیرد.

وی خاطرنشان کرد: در ساخت یک دستگاه نسبتا پیچیده مانند چیلر، چندین عامل دخیل است؛ نخست قطعات و اجزای مهم که حدود ۸۰ درصد آن باید از خارج تهیه شود، دوم تکنولوژی، استاندارد و تست‌های معتبر که در این بخش هم ما فعلا حرفی برای گفتن نداریم و نهایتا شاسی‌سازی و کارهای فلزی و دستمزد کارگر که بخش کمی از کار را تشکیل می‌دهد. بدین معنا که ساخت یک دستگاه چیلر در داخل نه تنها از ارزبری جلوگیری نمی‌کند، بلکه راه را برای حضور واسطه‌ها و انواع تقلبات و کم و بدفروشی‌ها نیز گشوده و به دلیل نبود امکانات تست و نداشتن استاندارد معتبر آنچه حاصل می‌شود اعتباری از لحاظ مهندسی ندارد. البته هستند تولیدکنندگان معتبری که در حضور تولیدات کشورهای صنعتی هم قابلیت کار، افزایش توان علمی و پیشرفت را دارند؛ ولی این آشفته بازار هیچ ربطی به دنیای مهندسی و تکنولوژی و ارائه محصول خوب و بادوام و صحیح به مصرف کننده ندارد.   

وی گفت: در نهایت ارزی از کشور خارج می‌شود و سیستم‌هایی خریداری می‌شوند که بعضا کارایی خوبی ندارند و محصولی از آن‌ها ساخته می‌شود که عملا هیچ کاربردی ندارد و تنها هدر رفت منابع را در پی خواهد داشت و این امر بیشتر به کشور ضرر می‌رساند.

نبود زیر ساخت‌های آزمایشگاهی چالش دیگر صنعتگران

ندیم‌فرد، وجود امکانات اجرای تست‌های استاندارد را از دیگر موضوعات مورد نیاز برای تولید محصولات با کیفیت و قابل رقابت دانست و با تاکید بر اینکه در ایران چیزی به نام اتاق تست استاندارد نداریم، گفت: بعضا شنیده می‌شود که دوستان اتاقی برای تست ساخته‌اند، اما وقتی کالیبراسیون دوره‌ای دستگاه‌های اندازه‌گیری توسط شرکت‌های معتبر جهانی که ایران با آنها طرف قرارداد نیست، صورت نگیرد؛ اعتبار تست نیز از بین خواهد رفت.

این فعال حوزه صنعتی، ادامه داد: ما این تجربه را داشتیم که حتی اگر بخواهیم با همه کمبودها، دستگاه‌ها را بسازیم، محصول نهایی حداقل ۱۰ درصد از نمونه خارجی گران‌تر می‌شود و واردات آن به صرفه خواهد بود؛ چراکه تمام قطعاتی که وارد کشور می‌شود، از زمان ثبت تا زمانی که به دست تولیدکننده برسد، دست چندین واسطه می‌گردد.

ندیم‌فرد اظهار کرد: حاکم شدن چنین جوی موجب سندسازی برای ارائه محصولاتی ارزان‌تر با ادعاهای غیر قابل اثبات می‌شود؛ اقدامی که در چند سال اخیر در بازار رخ داد و به ندرت شرکت‌هایی دستگاه‌هایی با کیفیت بالا وارد کردند و از سوی دیگر به ندرت ساختمان‌هایی خوش شانس بودند که توانسته‌اند دستگاه‌های با کیفیت دریافت کنند.

به گفته وی در سایه چنین شرایطی، برخی از شرکت‌ها اقدام به تجهیز ساختمان‌ها با سیستم‌های تهویه مطبوع ساخت ایران کردند که جای تقدیر دارند. ولی از سوی دیگر بیشتر ساختمان‌ها، دستگاه‌های جالب توجهی دریافت کردند؛ قطعات چینی، مونتاژ و شاسی ساخت کارگاه‌های اطراف شهر و برچسب و مارک ایتالیایی یا آلمانی !!! نمونه یک همکاری موفق بین‌المللی.

ندیم‌فرد ترویج چنین بد اخلاقی‌هایی را نبود کپی رایت در کشور عنوان کرد و گفت: نبود کپی رایت و نماینده محصولات خارجی در کشور موجب شده که هر شرکتی ادعاهایی را ارائه کند، ولی باید توجه داشت که استاندارد بودن محصولات شرایط خاصی دارد و اگر ما محصولی را وارد کشور می‌کنیم و یک پیچ آن را تغییر دهیم، دیگر آن محصول استاندارد نخواهد بود.

پیشنهادی برای دانش‌بنیان شدن محصولات

وی یادآور شد: از این رو تساهلی که در صنعت خودرو ایجاد شد و باید خیلی زودتر از این‌ها رخ می‌داد، در خصوص یکسری از اقلام تخصصی نیز که حمایت از آن‌ها در داخل هم به ضرر مصرف‌کننده و هم تولیدکننده است، باید ایجاد شود و اجازه داده شود که دستگاه‌های با فناوری بالا به کشور وارد شوند تا از این طریق انتقال فناوری رخ دهد و با توجه به بازار خوبی که در ایران داریم، نمایندگان محصولات وارداتی راضی خواهند شد که حتی کارخانه‌ای را در یکی از شهرک‌های صنعتی احداث کنند.

ندیم‌فرد ادامه داد: قبلا مشابه این تجربه را داشتیم که محصول وارداتی بعد از مدتی تحت لیسانس در کشور تولید شد. این اقدامات، ایده‌آل بخش صنعت است؛ چرا که در این تبادلات، بخش‌های صنعتی از شرکت‌های صادرکننده فناوری تقاضا دارند که بخشی از فناوری‌ها را خودشان در کشور تولید کنند و در نهایت ۴۰ تا ۵۰ درصد فناوری‌هایی که در ساخت دستگاه‌های پیشرفته به کار برده می‌شود، در داخل کشور به تولید خواهد رسید.

وی با بیان اینکه این ایده‌آل برای محصولات دارای فناوری بالا مانند سیستم‌های چیلر پیشرفته (توربوکر) نیز صادق است و باید اجازه داده شود که چنین مراوداتی صورت گیرد، گفت: با این روش می‌توان به سمت دانش‌بنیان کردن محصولات حرکت کرد. رقابت به معنای بهبود کیفیت است، ولی ما در حال حاضر بازار رقابتی نداریم و با چنین بازاری نباید انتظار پیشرفت داشت؛ اما مجبوریم بالاخره به این مسیر بازگردیم، همانطور که بیشتر کشورهای توسعه‌یافته این مسیر را پیموده‌اند؛ چرا که اگر کیفیت محصولات بهبود نیابد، می‌بایست از بازار رقابت حذف شوند. اگر این بازار رقابتی ایجاد شود، قطعا محصولات صنعتی ما نیز دانش‌بنیان خواهند شد.

وی تاکید کرد: برنده‌شدن فرزند چاق و تنبل ما در مسابقه "دو"ای که به پای بقیه وزنه بسته‌ایم، مطمئنا جای هیچ تشویق و افتخاری ندارد.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: واردات فناوری ، تحریم ، دانش بنیان شدن صنعت ، تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین ، برگزیده‌ها

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: واردات فناوری تحریم دانش بنیان شدن صنعت تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین برگزیده ها بازار رقابت تولید کنند دانش بنیان فناوری ها دستگاه ها شرکت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۰۰۷۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

همراه پرخرج

  واردات تلفن همراه در فروردین
آمارهای گمرک گویای آن است که تا پایان فروردین سال جاری۴۹۴هزار و۴۹۵دستگاه گوشی تلفن همراه به دو شیوه تجاری و مسافری واردکشور شده که ارزش این تعداد گوشی تلفن همراه واردشده به کشور درمدت یادشده۱۲۲میلیون و ۸۵۹ هزار دلار بوده است.به طوری که از این میزان ۴۶۶هزار و۱۹۳دستگاه گوشی تلفن همراه به ارزش ۱۰۶ میلیون و ۵۵۸ هزار دلار مربوط به واردات تجاری و ۲۸ هزار و ۳۰۲ دستگاه گوشی تلفن همراه به ارزش ۱۶میلیون و۳۰۱هزار دلار مربوط به واردات مسافری بوده است.
 
راه‌های کاهش ارزبری 
یکی از راه‌های کاهش ارزبری تلفن همراه، تولید داخلی این محصول است که البته نمی‌توان خیلی به آن دل بست، به طوری که در  سالیان قبل ازتجربه ساخت برخی تلفن‌های داخلی و تبلیغات آنها خود پیدا بود که تنها قابلیت‌شان به این امر برمی‌گشت که به راحتی درجیب جا می‌شدند. با این حال برخی دیگر ازتولیدکنندگان داخلی نظراتی دیگردارند ومعتقدند تولید داخلی از طریق مافیای واردات زمین خورده است.دراین خصوص مهدی بهوندی، مدیر یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی تولیدکننده تلفن همراه می‌گوید: مافیای بزرگ و قدرتمندی در حوزه واردات گوشی‌های همراه وجود دارد و سه میلیارد دلار درسال ارزبری در حوزه گوشی‌های تلفن همراه وجود دارد و اراده‌ای برای تولید گوشی در کشور وجود ندارد!همچنین فعالان بازار معتقدند که به‌دلیل فقدان فناوری برای ساخت تجهیزات تخصصی، بسیاری از قطعات باید وارد کشور شوند و تولید داخلی ارزبری بالایی خواهد داشت. همین امر نیز سبب شده نمایندگان مجلس پیگیر وضعیت واردات موبایل‌های تحریم‌شده و تولید موبایل‌های بومی باشند.به طوری که چندی پیش رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس با ارسال نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهور اعلام کرد مجلس به‌طور جدی رانت‌های واردات و تولید تلفن همراه بومی را پیگیری می‌کند.یکی دیگر از راه‌های کاهش ارزبری که کمی منطقی‌تر به نظر می‌رسد این است که بتوانیم از تقاضای مصرفی غیرواقعی جلوگیری کنیم به طوری که می‌توان با افزایش خدمات پس از فروش به طرز قابل توجهی آن را محقق کرد. پرواضح است که وقتی هزینه‌ مصرف‌کنندگان در ازای خدمات پس از فروش کاهش یابد، می‌تواند کمک زیادی به افزایش تقاضای مصرفی جامعه ‌شود.همچنین به نظر می‌رسد با الزام واردکنندگان به واردات کالاهای با‌کیفیت شاهد آن باشیم که عمر متوسط تلفن همراه بیشتر شود. بد نیست بدانیم هم اکنون عمر مفید این تلفن‌ها در کشورمان از دو سال تجاوز نمی‌کند،بنابراین به نظر می‌رسد از طرفی با افزایش خدمات پس از فروش و واردات کالاهای باکیفیت شاهد افزایش متوسط عمر تلفن‌های همراه به پنج سال باشیم و بتوانیم حداقل کاهش ۲۰ درصدی واردات این محصول را شاهد باشیم.از طرف دیگر برخی کارشناسان معتقدند در کنار خدمات پس از فروش باید تبلیغات آشکار و پنهان تلفن همراه‌های لوکس را به طرز قابل توجهی کاهش داد یا بتوان حداقل جلوی رشد فزاینده آن را گرفت.آنچه که پیداست این که با کاهش تبلیغات،تقاضای این دسته از کالاهای لوکس کاهش پیدا کرده و احساس نیاز کاربران به تعویض تلفن همراه خود پیش از پایان عمر آن را کم خواهد کرد.برخی کارشناسان نیز معتقدند که باید از گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار حقوق ورودی زیادی توسط گمرک اخذ شود و میزان ۱۲ درصد فعلی نمی‌تواند در وضعیت فعلی راهگشا باشد به طوری که میثم مهرپور، کارشناس اقتصادی در همین باره گفته بود: برای فردی که گوشی لوکس خریداری می‌کند، افزایش ۵۰۰ هزار تومانی قیمت آن گوشی، تأثیری ندارد و ضروری است، تعرفه آن تا حد قابل توجهی افزایش پیدا کند تا بتوان حتی‌المقدور از میزان واردات این گوشی به کشور و هدر رفت ارزی کاست. در سه سال گذشته حدود ۱۰ میلیارد دلار تلفن همراه وارد کشور شده است. 

واردات ۳.۲میلیارد دلاری تلفن همراه در سال گذشته 
واردات گوشی تلفن همراه ازطریق گمرکات کشوربه دو شیوه تجاری ومسافری سال گذشته به ۱۴میلیون و۶۸۸هزارو۵۸۰ دستگاه رسید. ۴.۵درصد از ارزش کل واردات کشور درسال۱۴۰۲به واردات گوشی تلفن همراه اختصاص داشت.به طوری که سال گذشته ۱۴میلیون و ۲۲۲هزار و۳۰۶دستگاه گوشی تلفن همراه به ارزش‌ ۲ میلیارد و ۹۳۲ میلیون دلار به شیوه تجاری وارد و از گمرکات کشور ترخیص شد. همچنین باید به این نکته نیز اشاره کرد که در مدت یادشده ۴۶۶هزار و ۲۷۴ دستگاه گوشی تلفن همراه به ارزش ۲۷۰ میلیون دلار به شیوه مسافری وارد کشور شده است.