به نقل از «ایران اکونومیست»

مقابله با باکتری‌های مقاوم بیمارستانی با نانوذرات حاصل از گیاه دارویی خرفه

تاریخ انتشار: ۹ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۱۷۵۵۹

محققان کشورمان در تحقیقی جدید که در حوزه تولید نانوذرات و استفاده از آن‌ها جهت مقابله با باکتری‌های مقاوم بیمارستانی انجام داده‌اند، گیاه دارویی خرفه را به‌عنوان یک واسط مناسب برای تولید چنین موادی معرفی کرده‌اند.

به گزارش ایران اکونومیست، عفونت‌های بیمارستانی یکی از مهم‌ترین مشـکلات سلامت در نقاط مختلف دنیا به‌حساب می‌آیند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

باکتری‌هایی که موجب بروز عفونت‌های بیمارسـتانی می‌شوند، گونه‌های متنوعی دارند و برخی از آن‌ها شامل اســتافیلوکوکوس اورئــوس، اســتافیلوکوکوس اپیدرمایــدیس، اشیریشــیا کلای، ســودوموناس آئروژینــوزا و انتروباکتر هسـتند. ایـن باکتری‌ها بـا سازوکارهای مختلفی ازجمله دارا بـودن ژن‌های مقاومـت بـه آنتی‌بیوتیک، بیوفیلم و پمپ افلاکـس می‌توانند سـبب بـروز عفونت‌های بیمارستانی شوند. ازآنجاکه این باکتری‌ها توانایی بالقوه‌ای در مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌ها داشته و به‌راحتی در محیط اطراف باقی می‌مانند، بنابراین در بروز بیماری و مرگ‌ومیر در افراد مستعد نقشی ویژه دارند.

بنا بر گفته متخصصان، تاکنون تلاش‌های علمی متعدد و قابل توجهی برای مقابله با این عفونت‌ها انجام گرفته است. ازجمله این تلاش‌ها می‌توان به استفاده از گیاهان دارویی برای درمان بیماری‌ها اشـاره کـرد کـه از دیربـاز جهـت مقابلـه بـا عفونت‌ها و بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته‌اند. امـروزه و بـا پیشرفت جوامع بشری، برخی داروهـای شـیمیایی جـایگزین گیاهـان دارویی شده‌اند که البته مشکلات عدیده‌ای از قبیـل مقاومـت چشمگیر میکروارگانیسم‌ها و کاهش تأثیر آن‌ها در اثر اسـتفاده پی‌درپی را با خود به همراه داشته‌اند. این در حالی است که در مقایسه با داروهای سنتتیک و صنعتی، گیاهان دارویی به دلیل عوارض جانبی کمتر و همچنین قیمت مناسب‌تر، توجیه بهتری برای استفاده دارند. ضمناً نانوذرات نیز این روزها آوازه قابل توجهی در مقابله با عفونت‌های مقاوم پیدا کرده‌اند.

در این زمینه، پژوهشگرانی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن اقدام به انجام تحقیقی کرده‌اند که در آن سعی شده نانوذرات نقره به کمک عصاره آبی گیاه دارویی خرفه، سنتز شوند و سپس تأثیر ضد میکروبی و آنتی‌اکسیدانی آن علیه باکتری‌های مختلف سنجیده شده است.

آن‌ها ابتدا محلول عصاره آبی گیاه خرفه را به محلول نیترات نقره اضافه کرده و از عصاره به‌عنوان عامل کاهنده و پایدارکننده نانوذرات استفاده کردند. سپس تأثیر پارامترهای مؤثر جهت بهینه‌سازی نانوذرات نقره را به‌وسیله تکنیک‌های متفاوت علمی ارزیابی کردند.

نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق نشان داد که نانوذرات نقره سنتز شده با گیاه خرفه خاصیت ضد باکتریایی و ضداکسیدانی بسیار مناسبی دارند. بنابراین اصطلاحاً فیتوسنتز نانوذرات می‌تواند گزینه مناسبی در جهت درمان بیماری‌های عفونی ناشی از باکتری‌های گرم منفی باشد.

دراین‌باره، سیمین نبی زاده، محقق گروه زیست‌شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن و دیگر همکارانش در این تحقیق اظهار کرده‌اند: «نتایج ما حاکی از تأثیر pH قلیایی و همچنین غلظت نمک نقره بر کیفیت نانوذرات سنتز شده بود».

به گفته آن‌ها، «همچنین نتایج تست ضدمیکروبی نشان داد باکتری‌های گرم منفی، حساسیت قابل توجهی به نانوذرات سنتزی نشان دادند، درحالی‌که باکتری استافیلوکوکوس اورئوس بیشترین مقاومت را به این نانوذرات داشت. به‌علاوه، خاصیت ضداکسیدانی نیز علیه سویه‌های باکتری گرم منفی مشاهده شد».

طبق این یافته‌ها، ازآنجاکه استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها با عوارض زیادی همراه است، این نانوذرات قادرند جایگزین قابل قبولی برای داروها و آنتی‌بیوتیک‌ها باشند.

به اعتقاد نبی زاده و همکارانش، «تکنیک به کار گرفته شده در این تحقیق جهت ساخت نانو ذرات نقره از عصاره آبی گیاه دارویی خرفه به دلیل به‌کارگیری منابع زیست‌محیطی کم مخاطره، مزایای متعددی دارد. این روش، یک تکنیک سبز و بیولوژیک به‌حساب آمده و با خصوصیاتی چون زیست سازگاری مناسب، ارزان‌قیمت بودن، عدم حضور حلال‌های سمی و فعالیت ضد میکروبی اجازه می‌دهد تا در ابعاد کلان تجاری و صنعتی به کار گرفته شود».

از یافته‌های تحقیقاتی فوق یک مقاله فنی و علمی پژوهشی تهیه شده است که توسط فصلنامه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران منتشر شده است.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: باکتری ، نانو ذرات ، گیاه خرفه ، بیمارستان ، برگزیده‌ها

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: باکتری نانو ذرات گیاه خرفه بیمارستان برگزیده ها گیاه دارویی خرفه آنتی بیوتیک باکتری ها عفونت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۱۷۵۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ویروس کرونا در بدن این مرد هلندی بیش از ۵۰ بار جهش داشت

مورد تاسف‌بار مرد هلندی که بیش از یک سال‌ونیم به کووید-۱۹ مبتلا بود، در گزارش جدیدی مستند شده است. این مورد با ۶۱۳ روز ابتلا، طولانی‌ترین عفونت کووید است که از آن اطلاع داریم. درواقع این عفونت به‌قدری طولانی بود که ویروس فرصت داشت تا در بدن این مرد به واریانت جدیدی تبدیل شود.

به گزارش خبرآنلاین، مرد ۷۲ ساله‌ی هلندی سابقه‌ی سلامتی پیچیده‌ای داشت. او قبلا برای درمان نوعی سرطان خون، پیوند سلول‌های بنیادی انجام داده بود؛ اما بعد‌ها سرطان دیگری به‌نام لنفوم بزرگ سلول بی منتشر (DLBL) در او تشخیص داده شد. این مرد در نتیجه‌ی دارو‌هایی که برای درمان بیماری خود مصرف می‌کرد به‌شدت دچار نقص سیستم ایمنی شد؛ به این معنی که مورد جدی ابتلا به کووید-۱۹ همیشه برای او به عنوان خطری بالقوه به‌شمار می‌رفت.

مرد هلندی در فوریه‌ی ۲۰۲۲ به کووید مبتلا شد و با ترکیبی از آنتی‌بادی‌های مونوکلونال و استروئید‌ها تحت درمان قرار گرفت؛ اما متاسفانه دارو‌ها اثر نکردند و عفونت او ماندگار شد. اگرچه این مرد پیش از ابتلا به بیماری چندین دوز واکسن کووید دریافت کرده بود، هیچ شواهدی مبنی‌بر پاسخ آنتی‌بادی در بدن او مشاهده نشد.

بیمار برای بیش‌از ۶۰۰ روز آلوده به ویروس باقی ماند و مجبور شد چندین‌بار در بیمارستان بستری شود؛ اما خیلی زود و تنها ۲۱ روز پس از نخستین درمان، علائم جهش ویروس در او مشاهده شد. در ابتدا تعیین توالی نشان داد که ویروس در بدن مرد جهشی پیدا کرده که با سوتروویماب (یکی از دارو‌هایی که بیمار با آن تحت درمان قرار گرفته بود) مرتبط است.

ویروس در بدن بیمار بیش از ۵۰ بار جهش داشت

تجزیه‌وتحلیل‌های بیشتر ۲۷ سواب بینی جمع‌آوری‌شده بین فوریه‌ی ۲۰۲۲ تا سپتامبر ۲۰۲۳ حکایت از این داشت که ویروس در بدن این مرد بیش از ۵۰ بار جهش داشته است. برخی از این جهش‌ها در پروتئین اسپایک رخ داده بود؛ اتفاقی که نشان می‌دهد ویروس درحال سازگاری برای فرار از سیستم ایمنی بدن انسان است.

مشکلات سلامتی اساسی در مورد مرد هلندی به این معنی بود که سیستم ایمنی بدن او درواقع هرگز فرصتی برای پاکسازی ویروس نداشت. بستری‌شدن طولانی مدت در بیمارستان، همراه با نیاز به انجام اقدامات احتیاطی بیشتر برای جلوگیری از آلوده‌شدن دیگران، کیفیت زندگی مرد را تحت‌تاثیر قرار داده بود. به‌گفته‌ی تیم پزشکی، هیچ مدرکی وجود ندارد که واریانت جهش‌یافته در بدن این مرد، افراد دیگری را در جامعه آلوده کرده باشد.

بیمار در ماه اکتبر ۲۰۲۳ و در نتیجه‌ی عود بیماری زمینه‌ای خود از دنیا رفت. تاکنون هیچ موردی مشاهده نشده که تا این حد طولانی‌مدت دوام آورده باشد و از طرفی عفونت‌های پایدار پدیده‌ی شناخته‌شده‌ای هستند که با ویروس کرونای عامل کووید ۱۹ ارتباط دارند. برخی از تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که از هر ۱۰۰ عفونت، تنها سه مورد ممکن است بیش از یک ماه باقی بماند.

مشکل این است که هرچه ویروس به‌مدت طولانی‌تری در بدن انسان تکثیر شود و تکامل یابد، شانس بیشتری برای ایجاد جهش‌های فرار ایمنی وجود دارد. این یکی از تئوری‌های مطرح‌شده در مورد چگونگی پیدایش اومیکرون است. باید توجه داشت که هر گونه‌ی جهش‌یافته به واریانتی نگران‌کننده تبدیل نمی‌شود؛ اما همچنان مهم است که عفونت‌های مداوم تحت نظر قرار گیرند و بیمارانی که از قبل با سایر مسایل پزشکی درگیر بوده‌اند، بهترین مراقبت‌های ممکن را دریافت کنند.

نویسندگان مقاله در بیانیه‌ای می‌گویند: «مدت زمان عفونت کووید در مورد مرد هلندی بسیار زیاد بود؛ اما عفونت‌های طولانی‌مدت در بیماران دارای نقص ایمنی در مقایسه با عموم افراد جامعه شایع‌تر است. کار بیشتر تیم ما شامل توصیف گروهی از عفونت‌های طولانی‌مدت بین یک ماه تا دوسال در بیماران نقص ایمنی بستری در بیمارستان بود. بااین‌حال به‌طور کلی عفونت‌های طولانی‌مدت اتفاق نادری است؛ چراکه افراد دارای نقص ایمنی تنها درصد بسیار کمی از کل جمعیت را تشکیل می‌دهند.»

مورد مرد هلندی در کنفرانس جهانی ESCMID ارائه خواهد شد.