ابتکار: تحریم‌ها آسیب‌های خسارت‌باری در بخش‌های زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی ایجاد کرده است/ انکار اثرگذاری تحریم‌ها نشانه جهل یا سودجویی است/ به آقای روحانی گفتم سدسازی‌ها در بلندمدت عوارض جدی برای ایران در حوزه آب‌های مرزی و انتقال گرد و غبار دارد
تاریخ انتشار: ۹ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۱۹۱۶۰
به گزارش جماران؛ روزنامه اعتماد نوشت: ماجرای «ریزگردها» و «آسمان ایران» هرچند ماجرایی مربوط به امروز و دیروز نیست و طی دهه‌های متمادی مسبوق به سابقه است اما طی سال‌های اخیر، حلقه طناب ریزگردها آنچنان محکم گلوی شهروندان ایرانی را می‌فشارد که گاهی حتی نفس کشیدن هم دشوار می‌شود. کافی است بادی در مناطق جنوبی و شرقی کشور به آسمان بلند شود تا به سرعت برق و باد، جبهه‌های چند کیلومتری از گرد و غبار تشکیل و میهمان ناخوانده شهرها و کلان‌شهرهای کشورمان شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
معصومه ابتکار فعال سیاسی اصلاح‌طلب، رییس سازمان محیط زیست در دولت‌های اصلاحات (8سال) و دولت اعتدال (4سال) یکی از چهره‌هایی است که از دل گفت‌وگو با او می‌توان به تصویری شفاف از چرایی ظهور ریزگردها و راهکارهای مقابله با آن دست پیدا کرد.
لطفا بفرمایید این روزها بعد از پایان دوره مسوولیت‌های اجرایی مشغول انجام چه کارهایی هستید و وقت خود را چگونه سپری می‌کنید؟
به دانشگاه بازگشته‌ام. به عنوان عضو هیات‌علمی دانشگاه فعالیت کرده و در کلاس‌های ارشد و دکترا تدریس می‌کنم. همچنین همکاری‌هایم با تشکل‌های مدنی و مردم‌نهاد را متمرکزتر پیگیری می‌کنم. به نظرم در این برهه توسعه فعالیت‌های مدنی خصوصا در حوزه زنان، محیط زیست و خانواده بسیار مهم است. معتقدم هرچند دوران سختی را از نظر اقتصادی و اجتماعی سپری می‌کنیم اما نباید گرفتار نامیدی، یأس و بی‌تفاوتی شویم. معتقدم فربه‌سازی فعالیت‌های مدنی برای بهبود شاخ‌های رشد و توسعه اثرگذار است.
خانم دکتر، یکی از مشکلاتی که طی روزهای اخیر دوباره در فضای عمومی جامعه مطرح شده و زندگی هر شهروند ایرانی را تحت‌الشعاع قرار داده، موضوع ریزگردها است. این بحران، مربوط به سال‌ها و دهه‌های اخیر است یا ریشه‌های قطورتری از نظر زمانی دارد؟
جوامع بشری سال‌ها و دهه‌هاست که با مشکل ریزگردها، بحران توفان‌های شن و گرد و غبار برآمده از آن دست به گریبانند. علت این بحران نیز آن است که با از بین رفتن پوشش‌های گیاهی در نواحی مختلف یا خشک شدن تالاب‌ها، اتلاف آب‌های زیرزمینی، فرسایش خاک و... خاک ریز برآمده از آن با یک باد به هوا بلند می‌شود و گاهی اوقات این فرآیند، جبهه‌های بزرگی از خاک با چند کیلومتر طول و ارتفاع را شکل داده و به نواحی دیگر منتقل می‌کند. این جبهه خاک میتواند از قاره به قاره (از شمال آفریقا به آسیا، اروپا و حتی امریکای لاتین)، از یک کشور به کشور دیگر (از عراق به ایران و...) و نهایتا از یک تالاب خشک‌شده به یک شهر دیگر به حرکت درآید. اما هرچند این مشکل ریشه‌دار و تاریخی است، اما در دوران حاضر شرایطی پیش آمده که این روند سریع‌تر شده است. در واقع امروز هم با شدت توفان‌های گرد و غبار (یعنی حجم توفان‌ها) و هم تکرار مستمر آنها مواجهیم.
دلایلی که باعث تسریع این روند شده، کدام موارد هستند؟
2علت اصلی دارد. نخست، مساله تغییر اقلیم است که موضعی جهانی است. سال‌هاست دانشمندان متوجه این تغییرات اقلیمی شده‌اند. علت آنها هم تولید گازهای گلخانه‌ای است که یک اثر گرمایشی را در زمین اعمال می‌کند. یکی از اثرات این تغییر کاهش بارندگی (در برخی نقاط دنیا)، افزایش دما (در بسیاری از نقاط دنیا) و... است. آثار این تغییرات در خاورمیانه به عینه در حال نمایان شدن است. یعنی طی 30سال اخیر هواشناسی کشور بارندگی کمتر، بارش برف کمتر و افزایش حداقل 2درجه‌ای دما را گزارش کرده است. بالطبع در اثر این شرایط، تبخیر آب کشور افزایش و کشور با مشکل کمبود آب مواجه می‌شود. وقتی دما بالا می‌رود، رطوبت خاک از بین می‌رود، تالاب خشک و در کل زمینه برای فرسایش خاک و ایجاد گرد و غبار فراهم می‌شود. اما علت دوم؛ مبحث منابع آب محلی و مدیریت سرزمینی و داخلی است. در این بخش هم ایران با مشکلات عدیده‌ای مواجه است. در کل، اگر بخواهیم با عدد و رقم نسبت و تناسب این مشکلات داخلی و خارجی را تعیین کنیم، بیش از 60درصد ریشه مشکلات به تحولات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و 20الی 30درصد مشکلات نیز منشأ داخلی دارند.
وقتی صحبت از مشکلات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای می‌کنید، مخاطب ناخودآگاه به یاد اخباری می‌افتد که اخیرا در خصوص احداث سد در ترکیه، افغانستان و سایر کشورهای همسایه ایران منتشر شده است.
سدسازی در مجموعه بزرگ گاپ در ترکیه مستقیما در ورودی آب مناطق بین‌النهرین، بین‌الدجله و فرات تاثیر دارد. طبیعی است این تحولات در ایران نیز اثرات خود را به جای می‌گذارد. مجموعه این تحولات داخلی، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای باعث شکل‌گیری ابربحران ریزگردها در ایران شده است.
اما اردوغان تاثیر سدسازی‌های ترکیه در مشکلات منطقه‌ای را انکار می‌کند.
در همه دنیا سدسازی، مشمول ارزیابی زیست‌محیطی است. چرا که به صورت مستقیم در حرکت رودخانه‌ها و مسیر آب اثرات جدی دارد. یعنی قبل از اجرای پروژه باید یک ارزیابی محیطی صورت بگیرد. به خصوص اگر چند پروژه سدسازی به صورت همزمان اجرایی شوند.
این ارزیابی‌ها توسط نهادهای داخلی کشورها انجام می‌شوند یا توسط نهادهای بین‌المللی؟
وقتی تاثیرات این پروژه‌ها، فراملی باشد، حقوق زیست‌محیطی سایر کشورها ایجاب می‌کند که در جریان روند اجرایی این پروژه قرار بگیرند و مطالبات خود را پیگیری کنند. اینجاست که اهمیت دیپلماسی در سطح کلان نمایان می‌شود. پروژه‌های سدسازی ترکیه در سال‌های ابتدایی دهه 70 آغاز شد. در آن برهه ما نگرانی‌های‌مان را در دوره آقای خاتمی اعلام کردیم. اما در آن برهه ترکیه به صورت چراغ خاموش برنامه‌هایش را پیگیری می‌کرد. اما سال 92 تبعات مخرب این پروژه برای من محرز شد. زمانی که به عنوان رییس سازمان محیط زیست وارد کابینه آقای روحانی شدم، در نخستین مکاتبات با شخص آقای روحانی، اعلام کردم که این سدسازی‌ها در بلندمدت عوارض جدی برای ایران در حوزه آب‌های مرزی، انتقال گرد و غبار، خشک شدن تالاب‌ها و... خواهد داشت.
واکنش آقای روحانی به این درخواست‌ها چه بود؟
مکاتبات مورد توجه‌شان قرار گرفت. بلافاصله به شورای امنیت ملی و وزارت خارجه ارجاع دادند تا مراودات آغاز شود. البته در آن زمان، هنوز ابعاد عینی موضوع روشن نشده بود. ضمن اینکه در آن برهه شورای عالی امنیت ملی کشور و وزارت خارجه درگیر مسائل مهمی بودند. مشکل تحریم‌ها و ضرورت امضای برجام در کنار سایر بحث‌های مرتبط با قطعنامه‌های شورای امنیت از اولویت‌های مهم کشور در آن دوران بودند. اساسا یکی از مهم‌ترین گرفتاری‌های ما در این سال‌ها تاثیر تحریم‌ها در چند برابر کردن مشکلات زیست‌محیطی کشور بوده است.
این روزها نیز دوگانه‌ای در کشور ذیل عنوان «بی اثر بودن تحریم‌ها» و«تاثیرگذاری تحریم‌ها» در حوزه‌های مختلف شکل گرفته است. برخی معتقدند تحریم‌ها، تاثیری در بروز مشکلات نداشته (یا اثرات بسیار اندکی داشته) و گروه کثیری نیز اشاره می‌کنند که تحریم‌ها در بروز مشکلات اثرات فراوانی داشته‌اند. شما دامنه تاثیر تحریم‌ها (حداقل در حوزه محیط زیست) را چطور ارزیابی می‌کنید؟
تحریم‌ها، اثرات گسترده‌ای در همه ابعاد محیط زیست داشته است. به نظرم مساله کاملا روشن است. از تامین قطعات حساس فیلتر‌های مورد نیاز صنایع و پالایشگاه‌ها گرفته تا واردات فیلترها و کاتالیست‌های مورد نیاز برای استانداردسازی صنایع خودروسازی و... تحریم‌ها تاثیرات منفی داشته‌اند. بارها برای تولید بنزین استاندارد یورو4 یا تولید خودروهای یورو5 و یورو6 مصوباتی داشتیم که به دلیل تحریم‌ها امکان ارتقای صنایع یا به تاخیر افتاده یا اینکه کلا کنسل شده است. از سوی دیگر، اگر ایران مناسبات ارتباطی و تجاری نرمالی با جهان پیرامونی داشت و تحریم‌ها وجود نداشت، چنین فشارهای مخربی متوجه ذخایر طبیعی و منابع سرزمینی کشور نمی‌شد. امروز بحث خودکفایی گندم در استان‌هایی مانند فارس خود را نشان داده است. فارس یکی از استان‌هایی بود که رنکینگ بالایی در تولید گندم داشت. اما وقتی بحث برداشت از سفره‌های آب زیرزمینی و خشک شدن تالاب‌ها پیش می‌آید متوجه می‌شویم که چه آسیبی به دلیل تحریم‌ها و به خاطر تولید چند تن گندم بیشتر متوجه کشور شده است.
آیا نهاد و ارگانی وجود دارد که محاسبه کند خشک شدن یک تالاب به دلیل تحریم‌ها چه خسارتی را متوجه کشور می‌کند؟
خوب است، بروید، اطراف تالاب بختگان و ببینید به قیمت کشاورزی بیشتر چه بر سر این تالاب آمده است. باید تعادلی در بحث تولید و تجارت و امنیت غذایی شکل بگیرد. اگر قرار باشد به دلیل تحریم‌ها، فقط تکیه بر تولید داخلی محصولات کشاورزی باشد، در بلندمدت ذخایر استراتژیک کشور از میان رفته و کشور با بحران‌هایی به مراتب عمیق‌تر مواجه می‌شود. در نتیجه این رویکرد است که فرونشست‌ها در کشور و در استان‌هایی مانند اصفهان، فارس و... بیشتر و باعث نگرانی‌های فزاینده شده است. بنابراین تحریم‌ها اثرات مخرب عمیقی داشته است. البته ممکن است برخی اشاره کنند که تحریم‌ها، منافعی داشته (تحرک بیشتر بخش خصوصی و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان، تصفیه آب و...) اما به‌طور کلی، تحریم‌ها آسیب‌های خسارت‌باری در بخش‌های زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و ... ایجاد کرده است. اگر روزی قرار باشد کیفرخواستی علیه امریکا و ترامپ تنظیم شود، بحث تخریب محیط زیست یکی از محورهای اصلی خواهد بود و حتما جامعه جهانی نیز از ایران حمایت خواهد کرد.
اما درمان این زخم‌های زیست‌محیطی، نیازمند هماهنگی‌های میان‌قوایی و عمومی است. در حالی که متاسفانه در ایران با موضوع محیط زیست، سیاسی و جناحی برخورد می‌شود. اخیرا هم برخی جریانات اقدام به انتشار کلیپ‌هایی می‌کنند که در آن شما و جریانات همفکرتان به عنوان مقصر اصلی بحران ریزگردها معرفی می‌شوید. در زمینه این فضاسازی‌ها توضیح می‌فرمایید؟
مهم‌ترین اولویت‌های پیش روی ما و سازمان جنگل‌ها از زمان دولت اصلاحات بحث حفاظت از مراتع و جلوگیری از فرسایش خاک بود. یکی از مشکلات بسیاری از بخش‌ها از جمله محیط زیست، بحث یارانه‌ها و سوبسید‌ها است. در حوزه محیط زیست نیز یارانه‌ها به شکل مراتع مجانی و بدون محدودیت نمود و ظهور پیدا می‌کند. اینکه دامدار تصور کند بدون محدودیت و مجانی میتواند مراتع را تحت اختیار داشته باشد، درست نیست. در این صورت مراتع کشور به سرعت کیفیت خود را از دست می‌دهند. این روند در خصوص بحث حفاظت از تالاب‌ها نیز نمایان است. یکی از قدم‌های مهمی که در زمان دولت یازدهم برنامه‌ریزی شد، لایحه حفاظت از تالاب‌ها بود. لایحه‌ای که در مجلس دهم به شکل قانون درآمد و به یکی از پیشرفته‌ترین قوانین کشور برای مقابله با گرد و غبار بدل شد. همچنین قانون حفاظت از خاک نیز در این برهه تصویب شد. بخشی از مهم‌ترین قوانین کشور (15لایحه) در حوزه محیط زیست در دولت یازدهم و مجلس دهم عملیاتی شد. یک پشتوانه مهم در آن برهه سیاست‌های کلی محیط زیست بود که توسط رهبری ابلاغ شد. علاوه بر این به صورت عملی نیز در بحث احیای تالاب‌ها برنامه‌ریزی کردیم. نخستین مصوبه دولت احیای دریاچه ارومیه بود. در خصوص تالاب هورالعظیم نیز تلاش‌های بسیاری برای احیا صورت گرفت.
حدفاصل حضور شما در دولت اصلاحات (دولت هشتم) تا حضور در دولت یازدهم به عنوان رییس سازمان محیط زیست، دولت‌های اصولگرای نهم و دهم قرار داشتند که از نظر فکری و عملی تضادهای عمیقی میان این دو تفکر وجود دارد. می‌فرمایید چه تفاوت‌هایی میان این دو جریان فکری در حوزه محیط زیست وجود داشت؟
بعد از حضور در دولت یازدهم متوجه شدیم در دولت‌های نهم و دهم برخلاف قانون و سیاست‌هایی که دولت اصلاحات داشت، تالاب مهمی مثل هورالعظیم برای استخراج نفت به بخش خصوصی داده شده بود. مجوز خشک شدن تالاب هورالعظیم از شورایی بالادستی که گفته شد شورای عالی امنیت ملی بوده، اخذ شده بود. وقتی سال92 سکان هدایت محیط زیست را به دست گرفتیم، هورالعظیم با فاجعه خشک شدن مواجه شده بود. بنابراین بلافاصله از طریق وزارت نفت (به‌رغم همه مقاومت‌های ذینفعان) این پروژه متوقف شد و از دل همکاری با آقای چیت‌چیان وزارت نیرو 2.5میلیارد متر مکعب حقابه‌های هورالعظیم تامین شد. تا سال95، حدود 80درصد هورالعظیم که قبلا کاملا خشک شده بود، احیا شد. یعنی حیات به هورالعظیم برگشت و یکی از کانون‌های اصلی گرد و غبار در کشور در مسیر بهبود قرار گرفت و صیادان به فعالیت‌های خود بازگشتند. این روند در خصوص سایر تالاب‌های کشور نیز (تالاب مرزی هامون در سیستان و بلوچستان و...) پیگیری شد. واقع آن است که کل حیات سیستان به این تالاب وابسته است و برای احیای حقابه‌های هامون از طریق دیپلماسی با افغانستان برنامه‌ریزی‌های لازم انجام شد. همچنین هامون در کنگره ذخیره‌های زیست کره ثبت شد و یک مسوولیت جهانی برای حفاظت از هامون در کنار کنوانسیون تالاب‌ها شکل گرفت.
آیا از منظر اقتصادی می‌توان ارزش تالاب‌های کشور را تعیین کرد؟ اخیرا عیسی کلانتری هم اظهاراتی داشته و ارزش تالاب‌ها را در مقایسه با صنایع اندک معرفی کرده است... .
یکی از قدم‌های مهمی که قدم‌های نخستین آن از زمان دولت آقای خاتمی آغاز شد و در دولت آقای روحانی به نتیجه رسید، ارزش‌گذاری اقتصادی تالاب‌ها است. برای اینکه افکار عمومی ارزش تالاب‌ها را متوجه شوند، خدمات تالاب‌ها و ارزش آنها از منظر اقتصادی محاسبه و نهایتا با زمین‌های کشاورزی و... مقایسه شد. اعداد و ارقامی که بعد از محاسبات به دست آمد، حیرت‌انگیز بود. مشخص شد از بین بردن تالاب‌ها چه خسارت‌های جبران‌ناپذیری را از منظر اقتصادی ایجاد می‌کند. تبعات مخرب این تصمیمات در اقتصاد، کسب‌وکار مردم و اساسا تمدن ایرانی بسیار راهگشا بود. مدیران کشور نیز متوجه شدند که با چه رقم‌هایی مواجه هستند. فهم این موضوع برای سیاست‌گذاران بسیار مهم بود. افرادی که تصور می‌کنند به قیمت آسیب تالاب، می‌توان کشت برنج صورت داد تا گندم‌کاری کرد و... باید بدانند که در حال فروش آینده کشور هستند. یکی دیگر از کارهای مهم، تعیین کمیته‌ای تخصصی برای شناسایی کانون‌های گرد و غبار ایران بود. کانون‌ها شناسایی شد، برنامه‌های لازم تدارک دیده شد، میزان تهدیدات کانون استخراج شد و راهکارهای مقابله با آن برنامه‌ریزی شد. در این مسیر 300هزار نهال در خوزستان کاشته یا احیا شد تا تبعات مخرب کانون‌های گرد و غبار کاهش پیدا کند.
همان‌طورکه اشاره کردید، بین 20تا 30درصد مشکلات مرتبط با ریزگردها به داخل کشور و بیش از 60درصد مشکلات به تحولات بیرونی مربوط است. شما در حوزه مسائل بین‌المللی چه برنامه‌هایی را در دستور کار قرار دادید؟
2قدم اصلی در حوزه بین‌المللی برداشته شد، یکی در خصوص افغانستان بود که توضیح دادم در حوزه تالاب هامون چه کارهایی صورت گرفت. دومین حوزه مرتبط با عراق بود که بلافاصله گفت‌وگوهای قبلی با عراق احیا شد. تلاش شد به عراق یادآوری شود که عراق مسوول خشک شدن تالاب‌ها است. پیشنهاد دادیم که مرکزی برای آموزش نیروهای عراقی احداث شود تا مهارت‌های لازم برای احیای تالاب‌ها در عراق صورت پذیرد. از نهادهای بین‌المللی نیز دعوت شد تا تغییرات اقلیمی منطقه را بررسی و مسوولیت‌های خود را به انجام برساند. ایران بنیان‌گذار حفاظت از تالاب‌های رامسر است و حق دارد در قبال آسیب‌هایی که از طرف کشورهای دیگر به ایران می‌رسد، مطالباتی داشته باشد. غباری که از عربستان یا شمال آفریقا و... بلند می‌شود و به ایران می‌رسد، خسارت‌بار است و باید با آن مقابله شود. در این مسیر سال 95، نخستین نشست سازمان ملل با موضوع گرد و غبار با درخواست ایران در ایران برگزار شد. در واقع افکار عمومی متوجه شدند که همه کشورها در خطر مواجهه با این خطرات قرار دارند و باید مسوولیت‌های خود را جدی بگیرند.
در همین برهه اما فضاسازی‌های تخریبی فراوانی از سوی گروه‌های سیاسی داخلی علیه شما صورت می‌گرفت. این رویکردهای تخریبی چه تاثیری در برنامه‌های شما داشت؟
همزمان با این تلاش‌ها، جو سنگین تخریبی علیه سازمان محیط زیست و شخص من ایجاد شد و موضوع را به یک تصمیم مدیریتی تنزل می‌دادند. حتی برخی افراد بدون توجه به جبهه‌های چند ده کیلومتری گرد و غبار اعلام می‌کردند دولت با یک آبپاش میتواند گرد و غبار را مهار کند. توجه داشته باشید در آن برهه عراق با مشکل تجاوز داعش مواجه بود و مشکلات زیست‌محیطی اولویت خاصی برای آن کشور نداشت. بدبختانه داعش از استان الانبار اعلام موجویدت کرد که مرکز بلند شدن ریزگردها بود. زمانی که توضیح می‌دادیم، در رسانه‌های‌شان اعلام می‌کردند ابتکار می‌گوید، گرد و غبار تقصیر داعش است! این رویکردهای تخریبی هرچند با هدف شکست کانون رای آقای روحانی انجام می‌شد، اما نهایتا باعث ناامیدی مردم شد.
در حوزه‌های اقتصادی واژه کاسبان تحریم حاشیه‌های زیادی ایجاد کرده، آیا شما با کاسبان تحریم در حوزه محیط زیست نیز مواجه شدید؟
یکی از مهم‌ترین رویارویی‌های ما با کاسبان تحریم در ماجرای بنزین پتروشیمی نمایان شد. به خاطر تحریم‌های سال‌های 88 و 89، واردات بنزین ایران تحریم شد. گروهی با یک راه‌حل غیر استاندارد پیشنهاد دادند که از طریق افزایش میزان آراماتیک بنزین، تلاش کردند حجم بنزین را بالا ببرند. در آن زمان من در شورای شهر تهران حضور داشتم و بلافاصله هشدار دادم. می‌دانستم که اثر این تولیدات در گسترش سرطان خون افراد چگونه خواهد بود. اما تهدیدات همین کاسبان تحریم گسترش پیدا کرد و فشارهای فراوانی وارد ساختند تا ما این موضوع را رها کنیم. خوشبختانه بعد از حضور در سازمان محیط زیست در نخستین برنامه‌ها از مهندس زنگنه خواستیم که روند تولید این بنزین را متوقف کنند که با پذیرش وزارت نفت متوقف شد. کاسبان تحریم از همین زمان شروع کردند به فضاسازی‌های تخریبی و حتی پای همسر من را نیز به میانه این ماجرا باز کردند و اعلام کردند این مخالفت‌ها به خاطر این است که همسر معصومه ابتکار در کار واردات بنزین است. بعد هم فردی با نام جمشید آرین مطرح شد که نهایتا مشخص شد همه این فضاسازی‌ها، دروغ بوده است. مجموعه این تحرکات توسط کاسبان تحریم، برنامه‌ریزی و اجرا می‌شد و ظرفیت‌های زیادی از کشور را هدر داد. خوشبختانه بنزین پتروشیمی کاملا از رده خارج شد و تولیدات بنزین کشور در مسیر استانداردسازی قرار گرفت. البته همچنان سایه تحریم‌ها در رشد این بخش نمایان شد.
حالا که صحبت به اینجا کشید، لطفا در خصوص پرونده سراوان هم توضیح بفرمایید؟
مدیریت پسماند بسیار کلیدی است. یک بخش، آموزش، بازیافت، کاهش مصرف، استفاده مجدد و... است اما بخش مهم آن مدیریت انتهای خط و مقوله زباله‌سوزها است. بسیاری از نیازهای کشور به زباله‌سوزها به دلیل تحریم‌ها تامین نمی‌شدند. برخی از افراد نیز از این کمبود سوءاستفاده می‌کردند و رانت‌های فراوانی را کسب می‌کردند. این دستگاه‌های زباله‌سوز، نیازمند فیلترهایی هستند که به دلیل تحریم‌ها امکان ورود به کشور نداشتند و مستقیما روی سلامت مردم اثرگذار بودند.
به عنوان پرسش پایانی، من اسامی خاصی را شامل ظرفیت‌های زیست‌محیطی و افراد سیاسی مطرح می‌کنم. شما در چند کلمه یا یک جمله دیدگاه‌تان را درباره این واژه‌ها بفرمایید...
پروژه میانکاله: یک ذخیره‌گاه زیست کره با ارزش که نباید صدمه ببیند.
دریاچه ارومیه: نگین درخشان شمال‌غرب ایران که هم باید احیا شود و هم اینکه کشاورزی منطقه از طریق اصلاح کشت باید به کمک آن بیاید.
تالاب هورالعظیم: یکی از باارزش‌ترین تالاب‌های مرزی ایران در استان خوزستان که معیشت و حیات هزاران نفر به آن وابسته است.
سید محمد خاتمی: یک رییس‌جمهور صادق، خوشنام و بسیار مورد علاقه مردم
روحانی: رییس‌جمهور مقتدر و توانمند که بسیار مورد هجمه و آزار قرار گرفت.
محمدجواد ظریف: دیپلمات و وزیر خارجه موفق، تاثیرگذار، متخصص و کاربلد
ابراهیم رییسی: آقای رییسی، رییس‌جمهور کشورمان هستند و در شرایط سختی سکان هدایت دولت را به دست گرفته‌اند. به‌رغم انتقاداتی که ما نسبت به بحث انتخابات، رویکردهای سیاسی و رفتارهای اطرافیان ایشان داریم، معتقدیم باید دست به دست هم دهیم تا کشور از شرایط سخت فعلی عبور کند.
علی سلاجقه (رییس سازمان محیط زیست دولت سیزدهم): امیدوارم در کارشان موفق شوند، چرا که تخصص لازم را دارند. امیدواریم بتوانند در برابر رانت‌خواران، کاسبان تحریم، شکارچیان و سودجویان و... موفق شوند و از ظرفیت‌های زیست‌محیطی کشور حفاظت کنند.
منبع: جماران
کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا آلودگی هوا حسن روحانی محمدجواد ظریف ریزگردها تالاب ها معصومه ابتكار علی سلاجقه ریزگردها در ایران بنزين پتروشيمی تالاب هورالعظيم افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا رییس سازمان محیط زیست حوزه محیط زیست خشک شدن تالاب ها دلیل تحریم ها زیست محیطی کاسبان تحریم برنامه ریزی آقای روحانی دولت یازدهم محیط زیست بین المللی فضاسازی ها منطقه ای آن برهه گرد و غبار برنامه ها قرار گرفت کانون ها مهم ترین سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۱۹۱۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ایجاد بازارچه مرزی سرخس در انتظار منطقه آزادشدن
به گزارش قدس خراسان، بازارچه‌های مرزی از شاهراه‌های مهمی است که سبب رونق اقتصادی در میان مرزنشینان می‌شود، بهره‌گیری از این فرصت یکی از بهترین راهکارها برای رونق اقتصادی در مناطق مرزنشین کشور است که در قالب داد و ستد و مبادلات تجاری با کشورهای همسایه از طریق مرزهای رسمی و بازارچه‌های غیررسمی صورت می‌گیرد.
خراسان رضوی از شمال و شمال شرق به طول تقریبی ۵۳۱ کیلومتر و ۶۰۰ متر دارای مرز مشترک با ترکمنستان و از شرق به طول حدود ۳۰۲ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان است، بدین ترتیب شهرستان‌های قوچان، درگز، کلات، سرخس و صالح‌آباد با ترکمنستان و شهرستان‌های تربت‌جام، تایباد و خواف با افغانستان مرز مشترک دارند.
بازارچه‌های مرزی در این مناطق نقش بسیار مهمی در ارتزاق و ایجاد شغل برای مرزنشینان دارند، اما با شیوع ویروس کرونا و محدودیت‌های ایجاد شده برای پیشگیری از انتقال این بیماری، دو بازارچه مرزی باجگیران و دوغارون عملاً تعطیل شد و این محدودیت‌ها تا ابتدای سال ۱۴۰۲ ادامه داشت، از ۷ فروردین ماه ۱۴۰۲ ترکمنستان دروازه مسافری پایانه مرزی باجگیران را پس از سه سال وقفه به صورت کامل بازگشایی کرد.
بازگشت رونق به بازارچه‌های مرزی خراسان رضوی پس از کرونا
در این باره شیوا خوش‌نسب، مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری خراسان رضوی در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفته بود: برای نخستین بار هفت استان کشور برای نوروز ۱۴۰۲ برای حضور در بازارچه‌های مرزی استان اعلام آمادگی کرده‌اند که در این طرح به صورت آزمایشی بازارچه مرزی باجگیران فعالیت خود را شروع کرده است. این بازارچه با استفاده از تولیدات زنان و بانوان کارآفرین به‌صورت ویژه فعالیت می‌کند.
ناظر گمرکات خراسان رضوی نیز در فروردین ماه سال جاری درباره میزان صادرات کالا اعلام کرد: میزان صادرات کالا از گمرکات و بازارچه‌های مرزی استان در سال ۱۴۰۲ در مقایسه با سال ۱۴۰۱ در وزن ۳۱ درصد و در ارزش ۱۹ درصد افزایش یافت.
جواد جعفری افزود: در یک سال گذشته میزان صادرات کالا از گمرکات و بازارچه‌های مرزی استان معادل ۲میلیون و ۹۱۲ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار بود در حالی که در سال ۱۴۰۱، ۲میلیون و ۲۲۲ هزار تن کالا به ارزش یک میلیون و ۴۳۴ هزار دلار از گمرک‌ها و بازارچه‌های مرزی خراسان رضوی به خارج از کشور صادر شده بود.
وی اضافه کرد: عمده اقلام صادراتی از خراسان رضوی در سال ۱۴۰۲ زعفران، پسته، کامپاند پلی‌اتیلن و تخم خوراکی پرندگان بود که عمدتاً به کشورهای افغانستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان صادر شد.
پیشرفت فیزیکی ۵۰درصدی طرح ساماندهی بازارچه مرزی دوغارون
مسئول هماهنگی بازارچه‌های مرزی و روابط خارجی استانداری خراسان رضوی نیز روز گذشته در گفت‌وگو با رسانه‌ها از فراهم شدن زمینه اشتغال مستقیم برای بیش از ۷۰۰ نفر در دو بازارچه مرزی دوغارون و باجگیران خبر داد.
هادی حقیقی افزود: اشتغال غیرمستقیم در این بازارچه‌های مرزی به بیش از ۲هزار نفر می‌رسد.
وی با اشاره به برنامه‌های عمرانی در بازارچه‌های مرزی استان خراسان رضوی ادامه داد: با هدف ارائه خدمات بهتر به فعالان اقتصادی در بازارچه‌های مرزی استان و افزایش سطح تعاملات در این بخش با کشورهای همجوار، هم اکنون محوطه‌سازی، ایجاد فضاهای رفاهی برای تاجران در بازارچه مرزی دوغارون و توسعه فضای بارانداز در بازارچه مرزی باجگیران در حال انجام است.
مسئول هماهنگی بازارچه‌های مرزی و روابط خارجی استانداری خراسان رضوی اظهار کرد: طرح ساماندهی بازارچه مرزی دوغارون بهمن ماه سال ۱۴۰۱ آغاز شد که تاکنون بیش از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و امیدواریم بخشی از این طرح در سال جاری به بهره‌برداری برسد.
حقیقی با اشاره به اینکه در حال حاضر دو بازارچه مرزی دوغارون و باجگیران در خراسان رضوی فعال است، گفت: بازارچه مرزی دوغارون مهم‌ترین کانون اقتصادی ایران با افغانستان است، برای افزایش صادرات از این منطقه به بازارهای هدف این کشور همسایه، ساخت ۱۵۴ غرفه تجاری در ۱۳ ماه گذشته در دوغارون آغاز شده است.
وی گفت: فعالیت صاحبان کالاهای ایرانی و افغانستانی در بازارچه مرزی دوغارون مورد بررسی مقامات دو کشور قرار گرفته که محقق شدن آن نقش زیادی در اشتغال پایدار جوانان جویای کار دارد.
بازارچه مرزی سرخس؛ ظرفیت بالقوه مغفول‌مانده
ایجاد بازارچه مرزی مشترک ایران و ترکمنستان در مرز سرخس نیز از جمله موضوعاتی است که از دهه۷۰ مطرح بوده و قول‌هایی درباره آن داده شده است و دوباره از اسفندماه ۱۳۹۹ جدی‌تر صدرنشین رسانه‌ها شد و از آن زمان مدیریت منطقه ویژه اقتصادی سرخس، به طرف ترکمنستانی پیشنهاد ایجاد این بازارچه مرزی را داده بود.
حقیقی، مدیر بازارچه‌های مرزی خراسان رضوی درباره این موضوع به رسانه‌ها گفته بود: تاکنون در مرز سرخس فعالیت بازارچه‌ای انجام نمی‌گرفته است، اما به نظر می‌رسد منطقه ویژه اقتصادی سرخس فضای مناسبی برای انجام عملیات بازارچه‌ای داشته باشد.
وی در ۱۶ خرداد ماه ۱۴۰۲ نیز از موافقت ترکمنستان درباره راه‌اندازی بازارچه مرزی سرخس در کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و ترکمنستان خبر داد.
مدیر بازارچه‌های مرزی خراسان رضوی با بیان اینکه راه‌اندازی بازارچه مرزی در سرخس به توسعه روابط اقتصادی دو کشور کمک شایانی می‌کند، گفت: راه‌اندازی بازارچه مرزی سرخس در نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور ایران و ترکمنستان مورد بحث و بررسی قرار گرفته و درباره جزئیات راه‌اندازی آن تصمیم‌گیری می‌شود.
فرماندار وقت سرخس نیز در ۱۵ آبان ماه ۱۴۰۲ در جمع رسانه‌ها از موافقت شورای تأمین خراسان رضوی با راه‌اندازی بازارچه مرزی سرخس خبر داد و گفت: پنجمین نشست کارویژه مرز شورای تأمین خراسان رضوی در مرز باجگیران شهرستان قوچان برگزار شد و موضوع ایجاد بازارچه مرزی به تصویب این شورا رسید.
حسن نوری‌زاده افزود: پس از این مصوبه مقرر شد دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی برای ایجاد این بازارچه مرزی پیگیری‌های بعدی را انجام دهد.
با وجود همه موافقت‌های صورت گرفته اما همچنان بازارچه مرزی سرخس راه‌اندازی نشده؛ چرا که به گفته محمدرضا رجبی مقدم، فرماندار سرخس در بهمن ماه ۱۴۰۲، بازارچه مرزی جزو ملزومات منطقه آزاد است و تا سرخس منطقه آزاد نشود، ایجاد بازارچه موضوعیت پیدا نمی‌کند. با توجه به این اظهارنظر باید منتظرماند تا شخصیت حقوقی سازمان منطقه‌آزاد سرخس شکل بگیرد تا منطقه شمال شرق و بومیان سرخس از ظرفیت بالقوه‌ای که از دهه۷۰ بالفعل نشده است بهره‌مند شوند.
خبرنگار: فریده خسروی
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»