گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس/ بررسی دلایل موفقیت اقتصادی کشورهای شرق آسیا
تاریخ انتشار: ۱۱ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۴۱۱۹۹
به گزارش خبرگزاری فارس، دفتر مطالعات اقتصادیِ مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی به «مروری بر شکل‌گیری ادبیات دولت توسعه‌گرا؛ بازاندیشی در نقش و اهمیت آژانس‌های راهبر» پرداخت.
در این گزارش، دلایل موفقیت اقتصادی کشورهای شرق آسیا در چارچوب نظریات دولت توسعه‌گرا طرح شده و در آن به طور عمده به نقش آژانس‌های راهبر به‌عنوان نهاد متولی توسعه در هماهنگ‌سازی و پیشبرد اهداف توسعه‌ای ازجمله اجرای سیاست صنعتی در این کشورها پرداخته شده‌است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مطابق با بررسی‌های این گزارش، می‌توان گفت آژانس راهبر کارکردی شبیه به یک اتاق فکر استراتژیک دارد. این آژانس مسیر توسعه اقتصادی را ترسیم می‌کند، تصمیم می‌گیرد که برای ارتقای ساختار و افزایش رقابت‌پذیری صنعتی کشور در سطح بین‌المللی کدام صنایع باید وجود داشته باشند و به‌وجود کدام صنایع دیگر نیاز نیست، نوعی اجماع برای برنامه‌های خود در میان بخش خصوصی ایجاد می‌کند و از ابتکار عملکرد بخش خصوصی حمایت مثبت می‌کند. آژانس راهبر باید مراقب اهداف عملیاتی مانند ایجاد تنوع در صنایع، متنوع‌سازی بازارها، کاهش وابستگی به واردات مواد اولیه و اشتغال بیشتر در صنایع خاص باشد و با تجزیه و تحلیل چگونگی تأثیر سیاست‌های مختلف، برای تحقق این اهداف تلاش کند.
شایان ذکر است با توجه به درپیش بودن فرآیند تدوین برنامه هفتم توسعه، این گزارش می‌تواند رهیافت متفاوتی را در ارتباط با مسیر سیاستگذاری توسعه پیشنهاد دهد.
خلاصه این گزارش به شرح ذیل است:
پس از محور تاریخی توسعه (اروپای غربی و آمریکای شمالی)، تنها چند کشور شرق آسیا به فاصله چند دهه توانسته اند به مجموعه این کشورها بپیوندند. مطالعات زیادی پیرامون تجربه این کشورها شکل گرفته و تلاش کرده اند مؤلفه های اصلی توسعه سریع شرق آسیا را شناسایی کنند. در این میان دو رویکرد جدی مطرح است؛ رویکرد اول مسیر توسعه شرق آسیا را مبتنی بر دیدگاه های بازارمحور و استفاده از آنچه در دهه‌های اخیر تحت عنوان اجماع واشنگتن طرح شده است؛ می داند و رویکرد دوم، مسیر توسعه شرق آسیا را مبتنی بر مداخلات جدی‌تر دولت می داند؛ این رویکرد تحت عنوان دولت توسعه گرا شناخته می شود.
به نوعی جنگ روایت هایی میان این دو رویکرد وجود دارد در مورد توصیف آنچه واقعاً در شرق آسیا رخ داده است. بررسی دقیق مسیر توسعه کشورهای شرق آسیا نشان می دهد که بسیاری از اقدام های دولت ها در این کشورها مغایر با دیدگاه های بازارمحور بوده است.
رویکرد دوم، دولتی را توسعه‌گرا می داند که توسعه اقتصادی را اولویت اصلی خود به طور مستمر بداند، بازار را با ابزارهای تدوین شده و از طریق یک آژانس راهبر که گلچینی از نخبه ترین افراد درون بوروکراسی دولتی است، هدایت کند؛ ازسوی دیگر، باب مشاوره و هماهنگی با بخش خصوصی از طریق نهادها و انجمن های مشورتی مفتوح باشد و بوروکرات های دولتی از طریق بسط‌یدی که در اختیار دارند، بتوانند اهداف توسعه‌ای دولت را پیش ببرند. به نظر می رسد این رویکرد کلی در شرق آسیا جاری بوده است.
به بیان دیگر، بوروکراسی اقتصادی و تعامل دولت و بخش خصوصی دو مؤلفه اصلی ادبیات دولت توسعه گرا را تشکیل می‌دهند. در این میان، نقش محوری آژانس های راهبر در ادبیات دولت توسعه‌گرا مورد تأکید واقع شده است. آژانس راهبر کارکرد اتاق فکر را دارد، مسیر توسعه اقتصادی را ترسیم می کند، تصمیم می گیرد که برای ارتقای ساختار و افزایش رقابت‌پذیری صنعتی کشور در سطح بین المللی کدام صنایع باید وجود داشته باشند و به وجود کدام صنایع دیگر نیاز نیست، نوعی اجماع برای برنامه های خود در میان بخش خصوصی ایجاد می کند و از ابتکار عمل بخش خصوصی حمایت مثبت می کند.
آژانس راهبر باید مراقب اهداف عملیاتی مانند ایجاد تنوع در صنایع، متنوع سازی بازارها، کاهش وابستگی به واردات مواد اولیه و اشتغال بیشتر در صنایع خاص باشد و با تجزیه و تحلیل چگونگی تأثیر سیاست های مختلف، برای تحقق این اهداف تلاش کند، این آژانس باید خود را یک سازمان استراتژیک بداند.
ادبیات دولت توسعه گرا عموماً در توصیف عملکرد آژانس های راهبر در کشورهای شرق آسیا (ژاپن، کره جنوبی و تایوان) بسط یافته است. در ادبیات دولت توسعه گرا تأکید شده است که آژانس های راهبر به نوعی جزایر شایستگی در میان انبوهی از بوروکراسی اقتصادی بوده اند. این موضوع دقیقاً نقطه مقابل اندیشه هایی است که تصور می کنند همه بوروکراسی ها در شرق آسیا عملکرد و کیفیت یکسانی داشته و یا باید برای آغاز توسعه اقتصادی همه بوروکراسی را متحول کرد.
این گزارش، گزارش نخست از سلسله گزارش هایی است که بنا دارد با بررسی ادبیات و نمونه های کلاسیک آژانس های راهبر، درنهایت به ارائه تجویزات مشخصی در باب نهاد متولی توسعه در ایرانِ امروز بپردازد. گزارش اول با تأکید بیشتر بر ادبیات موضوع، نگارش شده و در گزارش های بعدی به نمونه های کلاسیک آژانس های راهبر (به طور خاص وزارت تجارت بین الملل و صنعت ژاپن و همچنین وزارت اقتصاد ایران در دهه 1340 شمسی) پرداخته خواهد شد و این گزارش ها مقدمه ای برای آسیب شناسی و ارائه توصیه های سیاستی مشخص برای ایران امروز در گزارش نهایی خواهد بود.
برای دریافت فایل کامل گزارش کلیک کنید :
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: مرکز پژوهش های مجلس اقتصاد شرق آسیا کشورهای شرق آسیا توسعه اقتصادی کدام صنایع مسیر توسعه بخش خصوصی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۴۱۱۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دیپلماسی انرژی دولت سیزدهم، راهبردی برای توسعه روابط ایران با همسایگان
یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به توجه ویژه دولت سیزدهم در توسعه همکاری‌های اقتصادی ایران با کشورهای همسایه، دیپلماسی انرژی دولت را به عنوان راهبردی مهم در راستای تحقق آن هدف معرفی کرد.
گروه نفت و انرژی بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛ «سید جواد حسینی کیا» عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتگو با بازارنیوز پیرامون دیپلماسی فعال انرژی دولت سیزدهم اظهار کرد: در حال حاضر نگاه این دولت، افزایش تعاملات با کشورهای همسایه و منطقه است. دولت سیزدهم در طول چند سال گذشته سعی داشته به جای دست پا زدن برای افزایش همکاری‌های اقتصادی ایران با چند کشور اروپایی، روابط خود با کشورهای همسایه را توسعه و تعمیق دهد. این دولت سعی کرده با اتخاذ چنین رویکردی منافع ملی ایران را به بهترین نحو ممکن محقق سازد.
این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: افزایش تعاملات ایران با کشورهای همسایه در حوزه انرژی یقیناً منفعت بسیار زیادی را برای کشورمان به ارمغان خواهد آورد. تداوم دیپلماسی انرژی دولت سیزدهم می‌تواند به افزایش ثبات سیاسی در منطقه و همینطور تامین منافع تمامی کشورهای همسایه منتج شود؛ لذا، این سیاست دولت به نفع ایران و همه کشورهای مجاور خواهد بود.
وی تاکید کرد: یکی از مهمترین ویژگی دولت سیزدهم این است که به جای چشم دوختن به نتیجه مذاکرات، به فکر سیاست گذاری‌های فعال در راستای فروش نفت و گاز و استفاده از درآمد‌های حاصله برای رشد اقتصادی کشور است. بر اثر همین سیاست گذاری‌ها بود که ما توانستیم زمینه را برای فروش منابع نفت و گاز را فراهم کنیم و به رشد اقتصادی مطلوب سال گذشته برسیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: رشد اقتصادی ۵.۴ درصدی و فروش نفت و گاز کشور بر اثر سیاست گذاری‌های درست و تلاش مسئولان به دست آمد. تجربه ثابت کرده است، هر جا به داشته هایمان اتکا کرده‌ایم و به توان داخلی اعتماد داشتیم، نتیجه خوبی برای اقتصاد ایران حاصل شده است.
پایان پیام//
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود