رقابت کریدور ریلی ترانس-افغان با کریدور شمال-جنوب ایران/ ضرورت مشارکت فعالانه ایران در توسعه خط‌آهن افغانستان
تاریخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۶۴۲۱۱
در حالی ازبکستان و افغانستان به‌دنبال ساخت کریدور ریلی ترانس-افغان هستند که ایران علاوه بر تسریع احداث خط‌آهن چابهار-سرخس باید در توسعه زیرساخت‌های ریلی افغانستان مشارکت فعالانه‌ای داشته باشد. - اخبار اقتصادی -
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، چندی پیش امیرخان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان و سرگئی عمرزاکوف معاون نخست وزیر و وزیر بازرگانی ازبکستان در رابطه نهایی شدن اتصال ریلی دو کشور در قالب کریدور ترانس-افغان به بحث و تبادل نظر پرداختند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
*ترانس-افغان راه جایگزین کریدور شمال-جنوب ایران
به گفته کارشناسان، خط‌آهن ترانس-افغان که بناست شهر ترمذ در ازبکستان را به مزار شریف، کابل، جلال آباد و در نهایت به پیشاور پاکستان متصل کند در راستای ایجاد دسترسی تمام ریلی ازبکستان به بندر گوادر در پاکستان و سپس آبهای گرم بین‌المللی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هر دو کشور ازبکستان و افغانستان به واسطه محصور بودن در خشکی نیاز فراوانی به ایجاد این کریدور دارند و به همین دلیل در تلاشند تا هرچه سریعتر این مهم اتفاق بیافتد.
این در حالی است که تا پیش از این، هر دو کشور ازبکستان و افغانستان برای دسترسی به آبهای گرم جنوبی نیاز جدی به استفاده از ظرفیت های ترانزیت از خاک ایران داشته‌اند. هرچند این مسئله به واسطه عدم وجود فرآیندهای ترانزیتی سریع و پایدار در کشور، هیچگاه شکل نگرفت و تا جایی پیش رفت که این دو کشور مجبور به بررسی راه های جایگزین برای اتصال به آبهای آزاد جنوبی شده‌اند.
بخت الرحمن شرافت، سرپرست راه آهن افغانستان گفته عمیات اجرایی ساخت این خط راه آهن در ماه جاری آغاز می‌شود. پیش از این نیز دولت ازبکستان در ماه مارس سال جاری میلادی (اسفند 1400)، به طور رسمی اعلام کرده بود که ساخت راه آهن ترانس افغان آغاز شده، گرچه هنوز اتفاقی در این زمینه روی نداده است.
*ضرورت تسریع در ساخت خط‌آهن چابهار-سرخس
به گزارش تسنیم، یکی از مهم‌ترین مشکلات ساخت محور ریلی ترانس-افغان فارغ از برخی ناآرامی‌های موجود در منطقه، عبور این خط ریلی از منطقه کوهستانی هندوکش در افغانستان است که می‌تواند چالش برانگیز باشد.با این حال، این مسیر در رقابت با کریدور شمال-جنوب ایران است و می تواند روسیه و CIS را از مسیری غیر از ایران به آب های بین المللی وصل کرده و کریدور ایرانی را با تهدید مواجه کند.
در همین زمینه محمدجواد شاهجویی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، گفت: احداث خط کریدور ریلی ترانس-افغان به عنوان کریدور رقیب شمال-جنوب ایران در حالی اتفاق می افتد که ایران، به نیازهای ترانزیتی دو کشور افغانستان و ازبکستان طی سال های متمادی پاسخ نگفته است. این کریدور در صورت احداث می تواند رقیب سرسختی برای کریدور شمال-جنوب ایران باشد و به همین جهت بسیاری از کشورهای متخاصم ترانزیت ایران، از احداث این کریدور استقبال کرده اند.
وی افزود: در چنین شرایطی، همچنان احداث راه آهن چابهار-زاهدان که بناست در نهایت به سرخس متصل شود و یکی از اهداف آن اتصال افغانستان به بندر چابهار برای رفع نیازهای واردات و صادرات این کشور است، در هاله ای از ابهام قرار دارد. در صورت احداث هر چه سریعتر این خط آهن مهم، هم افغانستان و هم ازبکستان نیاز ترانزیتی خود را برطرف خواهند کرد و هم ایران از عوائد ترانزیت کالاهای این دو کشور بهره مند خواهد شد.
*مشارکت فعال ایران در توسعه راه آهن افغانستان
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: نکته مهم دیگر این است که ازبکستان علاقه مند است خط آهن کریدور ترانس-افغان را با عرض ریل مشابه خود تاسیس کند. این در حالی است که دولت افغانستان در سال 2010، عرض ریل استاندارد اتحادیه بین المللی راه آهن های دنیا به طول 1435 میلی متر را به عنوان استاندارد توسعه ای شبکه ریلی خود پذیرفته است. در صورت احداث راه آهن ترانس-افغان با عرض ریلی مغایر با عرض ریل استاندارد، در آینده این کشور با مشکل در مبادلات ریلی با هم سایه شرقی خود یعنی ایران و همچنین پاکستان و چین مواجه خواهد شد.
شاهجویی اضافه کرد: این در حالی است که هم اکنون اتصال ریلی ایران و افغانستان در مسیر خواف-هرات با عرض ریل استاندارد موجود است و افغانستان نباید اجازه ساخت راه آهنی با عرض ریلی غیر از عرض ریل استاندارد پذیرفته شده توسط اتحادیه بین المللی راه آهن های دنیا را بدهد. چرا که در آینده، شبکه ریلی این کشور به انحصار کشور ازبکستان در خواهد آمد.
وی با اشاره به اهمیت تسریع در ساخت راه آهن چابهار-زاهدان تاکید کرد: علاوه بر تاسیس راه آهن چابهار-زاهدان و سپس زاهدان-سرخس برای تسهیل دسترسی ریلی افغانستان به بندر چابهار در ایران، ایران می بایست مشارکت فعالی در تکمیل خط ریلی شمالی افغانستان در مسیر هرات-مزارشریف داشته باشد که مذاکرات آن پیشتر با دولت مرکزی افغانستان صورت پذیرفته است. ظرفیت های تهاتری مهمی برای احداث این خط ریلی در خاک افغانستان وجود دارد و این کشور می تواند از توان فنی، مهندسی و اجرایی ایران برای توسعه شبکه ریلی خود استفاده کند.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: اخبار افغانستان اخبار افغانستان کریدور شمال جنوب ایران ریلی ترانس افغان کریدور ریلی آهن چابهار بین المللی عرض ریل راه آهن دو کشور خط آهن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۶۴۲۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لکوموتیو قطار ترانزیتی افغانستان - ترکیه توقیف شد / کنسرسیوم توسعه ریلی: کارکنان راه آهن در اقدامی عجیب لکوموتیو را از قطار جدا کرده و آن را با خود بردند
درحالی حدود یک هفته از رسانه‌ای شدن توقف قطار ترانزیتی افغانستان-ترکیه می‌گذرد که خبر می‌رسد لکوموتیو این قطار توسط شرکت راه‌آهن بازداشت شده است.
به گزارش تسنیم، اول اردیبهشت (شنبه هفته گذشته) اداره راه‌آهن افغانستان اعلام کرد 1100 سنگ معدنی از طریق راه‌آهن «روزنک» و از مسیر ریلی ایران به ترکیه صادر شده است.
بر اساس اطلاعیه منتشر شده، این محموله صادراتی شامل سنگ معدنی «تالک» بود که به شهر «مرسین» ترکیه صادر شد. در همین راستا مراسم افتتاحیه در ایستگاه راه‌آهن روزنک برگزار شد که در آن علاوه بر رئیس راه‌آهن هرات، رئیس اطلاعات و فرهنگ، رئیس اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری و بسیاری از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی نیز اشتراک داشتند.
درپی این اتفاق، خبر آمد که اولین قطار ترانزیتی حاوی بار 1100 متریک تن سنگ معدنی از افغانستان به مقصد ترکیه در ایستگاه راه‌آهن روزنک در ایران متوقف و اجازه عبور به آن داده نشد.
این در حالی بود که 2 روز بعد (سوم اردیبهشت) راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در اطلاعیه‌ای اعلام‌کرد: خبر توقف قطار ترانزیتی افغانستان به مقصد ترکیه در ایران کذب است و اساسا هیچ قطار تجاری از سمت افغانستان وارد محدوده ریلی جمهوری اسلامی ایران نشده است. طبق روال مرسوم عبور بارهای ترانزیتی از کشورهای مختلف، ابتدا تشریفات قانونی و هماهنگی لازم و اخذ مجوز برای عبور بار از کشورهای میانی مسیر انجام شده و سپس نسبت به اعزام قطار اقدام می‌شود. این در حالی است که برای عبور قطار ذکر شده از افغانستان به ترکیه از مسیر ایران، هماهنگی مربوطه و در نهایت صدور مجوز راه آهن جمهوری اسلامی ایران انجام نشده است.
یک روز بعد از اطلاعیه راه‌آهن یعنی چهارم اردیبهشت جواد طاهرافشار معاون حمل‌ونقل کنسرسیوم توسعه ریلی به‌عنوان متولی راه‌اندازی قطار ترانزیتی افغانستان-ترکیه در گفت‌وگویی گفت: بار در حال حاضر در خاک ایران متوقف شده و اعلام اینکه بار وارد خاک ایران نشده درست نیست.
*راه‌آهن: قطار ترانزیتی افغانستان-ترکیه مجوز ندارد
در ادامه مرتضی جعفری، معاون بهره‌برداری و بازرگانی راه‌آهن در خصوص اخبار منتشر شده پیرامون اعزام قطار ترانزیتی از مبدأ افغانستان به ترکیه اظهار کرد: پیرو بازدید انجام شده سال گذشته توسط تیم عالی فنی راه آهن جمهوری اسلامی ایران شامل معاون فنی و زیربنایی و مدیران کل حوزه‌های مختلف سیر و حرکت، ایمنی و فنی و زیربنایی، از محور ریلی افغانستان حد فاصل "شمتیغ" تا "روزنک" و مذاکرات به عمل آمده در جلسه برگزار شده در وزارت راه و شهرسازی با حضور سفیر ایران در افغانستان، بر لزوم رفع نواقص و مشکلات ایجاد شده برای خط جهت حمل محمولات تجاری تأکید و مقرر شد انجام اصلاحات فنی و رفع نواقص و کاستی‌های موجود حدفاصل مرز شمتیغ تا ایستگاه روزنک، با هدف ارتقای سطح ایمنی مورد نیاز از وضعیت عملیاتی به شرایط استاندارد فنی، به منظور امکان سیر قطارهای تجاری صورت پذیرد.
وی ادامه داد: در این راستا مقرر شد کنسرسیوم توسعه ریلی افغانستان که از سوی سفیر ایران در این کشور معرفی شده نسبت به انجام اصلاحات مورد نیاز و بهره‌برداری محور مذکور با نظارت عالیه وزارت راه و شهرسازی (راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران) اقدام کند. در این راستا طی یک سال گذشته با مساعدت راه آهن 16 قطار عملیات جهت تسهیل انتقال ادوات ریلی به منظور تسریع عملیات اجرایی احداث قطعه چهارم محور ریلی خواف-هرات صورت پذیرفته است.
وی افزود: بر اساس توافقات صورت گرفته کنسرسیوم فوق‌الذکر متعهد شده به سرعت نواقص را رفع کرده و پس از ارتقای خط مبتنی بر استانداردهای ریلی، به راه‌آهن منعکس شد تا پس از بازدید از اقدامات انجام شده، امکان سیر ایمن قطار به تایید کارشناسان فنی برسد.
معاون بازرگانی و بهره برداری راه‌آهن بیان کرد: علیرغم دستور مساعدت حداکثری از سوی مدیرعامل و پشتیبانی راه آهن جهت ارسال ادوات ریلی و پیگیری‌های مکرر از سوی راه‌آهن با عبور هر قطار عملیات، کنسرسیوم مذکور در روزهای اخیر از حسن نیت راه آهن سوء استفاده کرده و بدون هیچگونه هماهنگی و اخذ تأییدیه از راه آهن نسبت به بارگیری واگن‌ها و اعلام آن در رسانه‌ها جهت حمل محمولات تجاری ترانزیتی اقدام کرد که مورد پذیرش نبوده و به‌منزله نقض مقررات ریلی بین المللی و توافقات قبلی است.
جعفری با اشاره به لزوم حفظ جایگاه جمهوری اسلامی ایران در مناسبات بین‌المللی گفت: باوجود عدم هماهنگی صورت‌گرفته، با توجه به رویکرد توسعه‌ای راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در حوزه کریدورهای بین‌المللی ریلی، اقدامات لازم جهت اعزام آزمایشی قطار مذکور انجام گرفته و راه اندازی رسمی مسیر تجاری مذکور پس از رفع نواقص و تأیید متخصصان فنی ریلی با هماهنگی راه‌آهن‌های دو کشور انجام خواهد شد.
کنسرسیوم: قطار ترانزیتی مجوز دارد
از سوی دیگر خبر می‌رسد که راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، لکوموتیو قطار مذکور را توقیف کرده است! جواد طاهرافشار معاون حمل‌ونقل کنسرسیوم توسعه ریلی در این‌باره به خبرنگار تسنیم می‌گوید: کنسرسیوم توسعه ریلی با دستور وزیر راه و شهرسازی برای توسعه ترانزیت ریلی با مشارکت بخش خصوصی تشکیل شده است.
وی با یادآوری اینکه 20 فروردین ماه امسال مجوزهای لازم برای ورود قطار ترانزیتی افغانستان از استانداری خراسان رضوی، مرزبانی و .. اخذ شد، افزود: علاوه بر این ورود این قطار به کشور دستور معاون حمل‌ونقل وزیر راه و شهرسازی را دارد. ضمن اینکه ورود قطار ترانزیتی دستور نماینده ویژه رئیس‌جمهوری در امور افغانستان را نیز دارد.
طاهرافشار با بیان اینکه قطار ترانزیتی افغانستان-ترکیه پس از ورود به کشور در ایستگاه شمتیغ متوقف شد، تاکید کرد: ورود این قطار حتی با ناظرات گمرک خراسان رضوی نیز هماهنگ و تشریفات مربوطه انجام شده بود. ما صورتجلسه مرزبانی را هم برای ورود این قطار داریم.
وی همچنین از توقیف لکوموتیو قطار ترانزیتی افغانستان-ترکیه خبر داد و گفت: متاسفانه کارکنان راه‌آهن در اقدامی عجیب لکوموتیو را از قطار جدا کرده و آنرا با خود بردند!
معاون حمل‌ونقل کنسرسیوم توسعه ریلی تاکید کرد: یکی از مشکلات ما سفر وزیر راه و شهرسازی به پاکستان بود. فردا شنبه این موضوع را از وی پیگیری خواهیم کرد تا شاهد عبور اولین قطار ترانزیتی مذکور از خاک جمهوری اسلامی ایران و تداوم آن در راستای برنامه‌های توسعه‌ای دولت باشیم.
وی یادآور شد: بر اساس مستندات موجود 10 واگن قطار ترانزتیی افغانستان-ترکیه در ایستگاه شمتیغ ایران و 15 واگن در ایستگاه روزنک (در عمق 60 کیلومتری خاک افغانستان) متوقف شده است. دلیل توقف این واگن ها، دستور توقف راه آهن به لکوموتیو کنسرسیوم توسعه ریلی از مورخ 1403/02/01 تا امروز است.
طاهرافشار بیان کرد: در پی دستور توقف راه آهن به لکوموتیو، کنسرسیوم توسعه ریلی که وظیفه بهره برداری، تامین و انتقال مصالح و ادوات ریلی و حمل و نقل واگن های تجاری را در افغانستان برعهده داشته، عملیات رفع نواقص قطعه سوم و احداث قطعه چهارم خط آهن برون مرزی خواف-هرات نیز متوقف شده است.
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد