به نقل از «عصر ایران»

سکونت ۷۰ درصد جمعیت ایران در۴۰ درصد مساحت قابل سکونت کشور

تاریخ انتشار: ۱۷ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۷۱۷۹۲

دبیر مرکز مطالعات جمعیت با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد جمعیت در کمتر از ۴۰ درصد مساحت قابل سکونت ایران ساکن هستند، می‌گوید: این آمار به معنای ایجاد قطب‌ها و کلونی‌های جمعیتی در کلانشهرهاست و این درحالیست که شهرنشینی و الگوی شهرنشینی در رابطه معکوس با جمعیت و فرزندآوری است.

صالح قاسمی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به میزان تراکم جمعیت در استان‌های مختلف ایران (تعداد نفراتی که در هر کیلومتر مربع ساکن می‌شوند)، گفت: متاسفانه نظام مدیریت در زمینه توزیع جغرافیایی جمعیت که ذیل آمایش سرزمینی تبیین می‌شود مثل بسیاری از موضوعات دیگر به درستی عمل نکرده است و بسیاری از آسیب‌هایی که امروز در کشور شاهد هستیم ناشی از عدم توزیع جغرافیایی صحیح جمعیت است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با بیان اینکه در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد جمعیت در کمتر از ۴۰ درصد مساحت قابل سکونت ایران ساکن شده‌اند، افزود: این آمار به معنای این است که قطب‌ها و کلونی‌های جمعیتی را تحت عنوان کلانشهرها ایجاد کرده‌ایم که کشور و نظام مدیریت و برنامه‌ریزی را دچار آسیب می‌کند.

دبیر مرکز مطالعات جمعیت ادامه داد: قطب‌های جمعیتی به کلانشهرهایی گفته می‌شوند که تراکم جمعیت، آلودگی هوا و ترافیک در آنها بسیار بالاست. تامین زیرساخت‌ها و تامین منابع مانند آب و برق دچار مشکل است و از همه بدتر پیام اشتباهی به مدیریت جمعیت کشور می‌دهد. چه مردمی که در قطب‌های جمعیتی و کلانشهرها زندگی می‌کنند و چه مدیران و مسئولانی که درصدد مدیریت این کلانشهرها هستند به واسطه این تراکم بالای جمعیت در شهرهای بزرگ مفهوم درست بحران جمعیتی را به درستی درک نخواهند کرد چراکه تجربه زیسته آن‌ها می‌گوید همین میزان جمعیت هم باعث ایجاد مشکل و آسیب شده است.

وی عدم نامتوازن جمعیت در کشور را محصول نظام برنامه‌ریزی نامتوازن کشور دانست و افزود: زمانی که بعضی از امکانات و خدمات منحصرا در کلانشهرها متمرکز می‌شوند، بسیاری از افراد به سمت شهرهای بزرگ و کلانشهرها روی خواهند آورد و فرصت‌های شغلی، خدمات اجتماعی و ظرفیت‌های زیستی در این کلانشهرها باعث می‌شود تراکم آن بسیار بالا باشد.

قاسمی در ادامه به ارائه آماری از میزان تراکم جمعیتی استان‌های مختلف ایران بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ پرداخت و گفت: تهران با جمعیت ۱۳ میلیون و ۲۶۷ هزار و ۶۳۷ نفر، البرز با جمعیت ۲ میلیون و ۷۱۲ هزار و ۴۰۰ نفر و گیلان با جمعیت ۲ میلیون و ۵۳۰ هزار و ۶۹۶ نفر از شهرهایی با تراکم جمعیتی بالاست. همچنین سمنان با جمعیت ۷۰۲ هزار و ۳۶۰ نفر و خراسان جنوبی با جمعیت ۷۶۸ هزار و ۸۹۸ نفر از شهرهایی با تراکم پایین هستند.

وی با اشاره به اینکه آمایش سرزمینی میزان تراکم جمعیت یکی از کارهای فوری و بسیار ضروری است که باید تاکنون انجام می‌شد اما انجام نشده و آسیب‌های زیادی ایجاد کرده است، گفت: باید در دو حوزه مهاجرت داخلی و خارجی جابجایی جمعیت را مورد مطالعه قرار دهیم. اگر سیاست و راهبردی برای مدیریت جابجایی جمعیت در درون کشور نداشته باشیم، کلانشهرها بزرگ و بزرگتر و حاشیه‌نشینی در کلانشهرها بیشتر خواهد شد.

دبیر مرکز مطالعات جمعیت در ادامه در پاسخ به سوالی درخصوص تاثیر توزیع نامتوازن تراکم جمعیت بر میزان رشد جمعیت یادآور شد: شهرنشینی و الگوی شهرنشینی در رابطه معکوس با جمعیت و فرزندآوری است و الگوی شهرنشینی به معنای الگوی زندگی در آپارتمان‌های کوچک، مشغله‌های بیشتر و نظام دغدغه‌های ذهنی و رفتاری بیشتر است. در تمام دنیا میان شهرنشینی و الگوی جمعیت و فرزندآوری رابطه معکوس وجود دارد و در دهه ۴۰ که شهرنشینی در ایران با سرعت بالایی افزایش یافت این موضوع خود را در آمارها نشان داد.

قاسمی ادامه داد: اگر بتوانیم شهرهای کوچک را جایگزین زندگی در شهرهای بزرگ کنیم و اگر برای شهرهای کوچک برنامه راهبردی داشته باشیم که جمعیت را در شهرهای کوچکتر حفظ و متمرکز کنیم چه بسا هم مدیریت جمعیت ممکن‌تر خواهد شد و هم پالس غلط به خانواده‌ها و نظام مدیریت و مسئولان داده نمی‌شود.

تماشاخانه ببینید| چشم و گوش شاه؛ سازمان اطلاعات و امنیت ایران باستان ببینید| واکنش علی دایی به ویدیو وایرال شده عباس بوعذار فیلم های دیگر

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: تراکم جمعیت قطب ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۷۱۷۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تعداد پرستاران زن در ایران، 75درصد بیش از پرستاران مرد است

عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت در دومین روز از مراسم هشتاد و دومین اجلاس مدیران پرستاری کشور در مشهد مقدس، با بیان اینکه کمبود پرستار یک‌ مسئله جهانی است، اظهار کرد: در جهان 28 میلیون نفر کادر پرستاری داریم اما نیاز جهان 34 میلیون نفر است یعنی با کمبود 6 میلیون پرستار در جهان مواجه هستیم؛ از این رو سازمان جهانی بهداشت تاکید دارد که گسترش خدمات سلامت از حوزه پرستاری تعمیق بیشتری پیدا کند تا عدالت در سلامت، محقق شود.

وی افزود: عدالت در سلامت در سرفصل‌های وزارت بهداشت نیز قرار گرفته است؛ این عبارت به معنای دسترسی آسان و ارزن مردم به خدمات باکیفیت و ایمن است.

عبادی درباره آمار پرستاران فعال در کشور تصریح کرد: در حوزه درمان و مراقبت گروه پرستاری 230 هزار نفر در مراکز درمانی فعال هستند و این عدد در بین جمعیت 550 هزار نفری کارکنان وزارت بهداشت قابل توجه است و بنابراین پرستاران می‌توانند در سنجه‌های مختلف نظام سلامت اثرگذار باشند و رضایت آنها نیز به رضایت گیرندگان خدمت منجر می‌شود.

وی با بیان اینکه جمعیت پرستاران به لحاظ تعداد بعد از جمعیت معلمان در آموزش و پرورش دومین رتبه را در کشور دارد، بیان کرد: براساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب، بی توجهی به پرستاری بی توجهی به سلامت جامعه است و این موضوع نگاه ما به پرستاری را ویژه‌تر می‌کند و دغدغه ما در رابطه با سلامت مردم را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر پرستاران نقش های متنوعی در نظام سلامت ایفا می کنند و با توجه به اینکه تا 30 سال آینده یک چهارم جمعیت سالمند می‌شوند جایگاه آن‌ها در نظام سلامت باید ارتقا یابد.

عبادی با اشاره به اینکه در رشته‌های گروه پرستاری شامل اتاق عمل و فوریت‌های پزشکی سالانه 15 هزار نفر تربیت می‌شوند، خاطرنشان کرد: همچنین 13 رشته کارشناسی ارشد پرستاری داریم که شامل مراقبت‌های ویژه کودکان و نوزادان، اورژانس، بزرگسالان، سلامت جامعه، روان پرستاری و ‌.. است. 

وی با اشاره به نقش پررنگ بانوان در شغل پرستاری بیان کرد: در دنیا 90 درصد پرستاران را بانوان و 10 درصد را مردان تشکیل می‌دهند اما در کشور ما پذیرش دانشجویان آقا افزایش یافته و 75 درصد پرستاران بانوان و 25 درصد آقایان هستند. جمعیت بزرگ بانوان در این حرفه نشان از تاثیرگذاری زنان در اجتماع دارد و نیاز به توجه خاص به این گروه را بیشتر می‌کند زیرا ماهیت پرستاری سخت است و شیفت‌های غیرمتعارف در آن وجود دارد و خدمت پرستاری یک لحظه نیز قابل متوقف شدن نیست.

وی ادامه داد: میانگین سهم سلامت از درآمد ناخالص داخلی در اکثر کشورهای جهان 8 درصد است، این شاخص در برخی کشورهای پیشرفته به 11 درصد نیز می‌رسد اما در کشور ما 3 تا 5 درصد بوده است. در دوره کرونا که نگاه ویژه‌ای به حوزه سلامت شد این عدد افزایش پیدا کرد و اکنون به 3 تا 4 درصد از سهم تولید ناخالص ملی رسیده است.

وی با بیان این‌که انسان سالم محور توسعه پایدار است، تصریح کرد: حوزه سلامت در توسعه هر کشوری اهمیت دارد. در صد سال گذشته نگرانی جامعه بشریت محدود به سلامت جسمانی بود اما بعد از توسعه فناوری‌ها و سرعت بیش از حد زندگی روزمره، به تدریج موضوع سلامت روان، سلامت اجتماعی و معنوی نیز مورد توجه قرار گرفتند.

معاون پرستاری وزارت بهداشت با بیان اینکه در دسترس بودن و ارزان بودن خدمت موانعی دارد، گفت: یکی از رویکردهایی که کشورها به کار گرفته‌اند استفاده از نیروهای چندکاره است. پرستاران این قابلیت را دارند که بر اساس برنامه‌های درسی‌شان در حوزه‌های پیشگیری، ارتقای سلامت، مراقبت و درمان و توانبخشی مشارکت کنند. برای مثال در کشورهای حوزه اسکاندیناوی اولین مراجعه مردم به پرستاران و مراقبین سلامت است و برآوردها نشان داده 85 درصد خدمات اولیه سلامت توسط این نیروها قابل انجام است.

وی با بیان اینکه در توازن نیروی انسانی و به کارگیری نیروی انسانی نیاز به بازنگری داریم، تاکید کرد: ظرفیتی که به طور خاص و عام در پرستاری ایران وجود دارد می‌تواند بسیاری از خلاهای مراقبتی را پوشش دهد.

منبع: خبرگزاری تسنیم