به نقل از «تسنیم»

طرح‌های انتقال آب بین‌حوضه‌ای چالش‌های اجتماعی را تشدید کرده است

تاریخ انتشار: ۲۴ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۲۲۹۶۵۹

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: پروژه‌های انتقال آب در سال­‌های جاری اعتراضات اجتماعی بسیاری را در سطح کشور در پی داشته است. - اخبار اجتماعی -

مهدی اسماعیلی بیدهندی, عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در رابطه با طرح‌های انتقال آب اظهار کرد: در ایران طرح‌های انتقال آب نخستین بار در دوران حکومت صفوی و در سال 998 هجری شمسی مطرح شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 بحث انتقال آب کارون به زاینده‌رود نخستین طرح انتقال آبی بود که در کشور مطرح شد.

وی افزود: بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تا سال 1398 حدود 45 پروژه انتقال آب بین حوضه‌ای با حجم انتقال بیش از 5 میلیارد مترمکعب در سال تعریف شده که بیشتر از یک‌سوم آن‌ها به مرحله بهره‌برداری رسیده و الباقی در مراحل مطالعاتی و اجرایی قرار دارند. همچنین بر اساس این گزارش 11 پروژه انتقال آب از مبدأ دریا به استان‌های مرکزی کشور به حجم بیش از 1.5 میلیارد مترمکعب در سال در مراحل مطالعاتی و اجرایی قرار دارد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تصریح کرد: هر ساله طرح‌های انتقال آب زیادی با پشتوانه قدرت و نفوذ سیاسی از سوی اشخاص ذی‌نفوذ استان‌های خشک و نیمه خشک به دولت ارائه می‌شود اما این طرح‌ها که بسیار هزینه‌بر هستند, نهایتاً هیچ نتیجه‌ مثبتی برای کشور ندارند. پروژه‌های انتقال آب در حالی پیگیری می‌­شوند که در سال­‌های جاری این پروژه‌ها اعتراضات اجتماعی بسیاری را در سطح کشور در پی داشته است, ذی‌نفعان حوضه مبدأ حق‌آبه مرسوم خود را طلب می­‌کنند و از انتقال آب به استان‌های دیگر به‌خصوص برای مصارفی به غیر از شرب ناراضی هستند.

اسماعیلی بیدهندی با بیان این‌ که در حال حاضر مسئله تأمین آب به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است, گفت: افزایش تقاضا برای آب در برخی از مناطق، گاه موجب توجیه انتقال آب از یک حوضه دوردست و پرآب‌تر به حوضه‌ای کم آب شده است. انتقال آب از منطقه‌ای به منطقه دیگر در ابتدا شاید موجب برطرف شدن مشکل تأمین آب، افزایش رشد اقتصادی و بهبود رفاه اجتماعی در حوضه مقصد شود اما در درازمدت مشکلات اجتماعی، هیدرولوژیکی و زیست محیطی را در پی دارد.

وی ادامه داد: هنگامی که آب از منطقه‌ای خارج می‌شود, فعالیت‌های جدید اقتصادی و تولیدی که نیازمند آب هستند در حوضه مبدأ کاهش می‌یابند و فعالیت‌های قبلی در معرض تهدید قرار می‌گیرند؛ در این صورت روند رشد اقتصادی منطقه مبدأ کند خواهد شد و برای ساکنان شهرهای مبدأ انتقال آب غیرقابل قبول است که آب در دسترس آن‌ها که می‌تواند برای آبادانی و رونق اقتصاد منطقه آن‌ها به کار رود, برای رشد اقتصادی منطقه دیگر استفاده شده است و این موضوع نارضایتی‌های اجتماعی را در بر دارد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران به برخی تجربیات جهانی طرح‌های انتقال آب اشاره کرد و توضیح داد: در ایالات متحده شهرهای غربی که با افزایش جمعیت مواجه شدند برای تأمین کمبود، آب را از کشاورزان محلی شمال کالیفرنیا خریداری کرده تا بتوانند نیازهای در حال گسترش خود را در جنوب کالیفرنیا تأمین کنند. این موضوع موجب شد تا زمین‌های آبی شمال کالیفرنیا به مرور خشک و استفاد‌ه‌ناپذیر شدند.

اسماعیلی بیدهندی اضافه کرد: طرح انتقال آب رودخانه کلرادو نیز مشکلات فراوانی در حوضه مبدأ به وجود آورد؛ در این طرح که تمام آب رودخانه کلرادو به سایر حوضه‌های خشک و درحال توسعه آمریکا منتقل می‌شود؛ به تقریب تمام گونه‌های طبیعی پرندگان و آبزیان رودخانه کلرادو از دست رفتند و تالاب‌های آن نیز در خطر خشک شدن قرار گرفته است.

وی بیان کرد: طرح انتقال آب در کشور نپال نیز سبب شده است صنایع ثانویه و کشاورزان حوضه مبدأ دچار ضرر شوند در حالی که تنها به کشاورزان حوضه مبدأ غرامت پرداخت شده است. اوج پروژه‌های انتقال آب در قرن نوزدهم و مربوط به کشورهای آمریکا و اروپا بوده است. درصد زیادی از پروژه های کشورهای توسعه‌یافته با هدف تأمین آب شرب برای مردم انجام شده است. در حال حاضر بعضی پروژه‌های انتقال آب در جهان در کشورهایی نظیر آمریکا، اسپانیا، ترکیه و مصر به دلیل آثار محیط زیستی و عدم توجیه اقتصادی متوقف شده است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در رابطه با تفاوت‌ انتقال آب درون حوضه‌ای و بین حوضه‌ای توضیح داد: انتقال آب درون حوضه‌ای زمانی است که آب بین دو شهری که در یک حوضه آبریز قرار دارند منتقل شود که در این صورت پیامدهای زیست محیطی اقتصادی و تنش‌های سیاسی و اجتماعی میان مردم شهرهای مبدأ و مقصد کمتر خواهد بود. موضوعی که در حال حاضر در کشور ما مشکل‌ساز شده, انتقال آب بین حوضه‌ای است که این انتقال یا از منابع آبی موجود در حوضه‌های آبریز دیگر و یا از طریق شیرین‌سازی و انتقال آب دریای خزر و خلیج فارس صورت می‌گیرد.

اسماعیلی بیدهندی تأکید کرد: ما تنها در جایی مجاز به انتقال آب بین‌حوضه‌ای هستیم که گزینه‌های مرسوم دیگر مانند بازچرخانی آب و استفاده از فاضلاب تصفیه شده امکان‌پذیر نباشد و یا این طرح‌ها در نواحی اجرا شود که تعارضات اجتماعی و سیاسی کمترین میزان خود را داشته باشد.

وی در رابطه با راهکارهای جایگزین طرح‌های انتقال آب گفت: راهکارهای مختلف باید بررسی شود, برای نمونه انجام مطالعات آمایش سرزمین, استفاده از منابع آب جایگزین، بهره‌گیری از آبخیزداری و آبخوان‌داری برای افزایش ظرفیت تولید آب از بارش های فصلی، افزایش بهره‌وری آب در کشاورزی، شرب و صنعت، مدیریت صحیح آبیاری و رعایت الگوی مصرف, گسترش صنایع در مناطق پرآب و استفاده از فاضلاب تصفیه شده و بازچرخانی آب باید مورد توجه قرار گیرد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: توسعه تفکر انتقال آب بیش از اینکه به عنوان یک راه حل برای تعادل در چرخه آب باشد, یک نامتوازنی محسوس هم در مبدأ و هم در مقصد به وجود آورده است لذا در نظر گرفتن ملاحظات متأثر از اجرای پروژه‌های انتقال آب ضروری است. نتایج نشان می‌دهد تداوم کم آبی نباید توجیهی برای طرح‌های انتقال آب باشد.

تجربه ناموفق کشورها در انتقال آب بین حوضه‌ای

انتقال آب بین حوضه‌ای تمایل به مصرف کاذب ایجاد می‌کند

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: بحران های محیط زیست طرح انتقال آب سمنان بحران های محیط زیست طرح انتقال آب سمنان عضو هیئت علمی دانشگاه تهران پروژه های انتقال آب انتقال آب بین حوضه ای طرح های انتقال آب حوضه مبدأ پروژه ها طرح ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۲۲۹۶۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اصحاب رسانه به جای «اعتبار» برای اصفهان مطالبه «اختیار» کنند/همه چیز درباره پروژه انتقال آب، اتباع و فرونشست

به گزارش خبرآنلاین از اصفهان، سیدرضا مرتضوی، امروز -نهم اردیبهشت ماه- در نشست خبری با اصحاب رسانه، ضمن گرامیداشت روز شوراهای اسلامی، اظهار کرد: شکل‌گیری شوراهای اسلامی یکی از مظاهر بروز و ظهور اراده مردم در حکمرانی و مدیریت کشور است.

وی افزود: جایگاه خبرنگاران متناسب با نقشی که ایفا می‌کنند نیست و این موضوع در جهان نیز مشهود است در صورتی که رسانه بایستی مطالبه‌گر حقوق مردم باشد. سال گذشته سال حساس و سرنوشت ساز در حوزه انتخابات بود که تمامی رسانه‌های امپراتوری سلطه به خط شده بودند تا انتخابات در ایران را مضمحل کنند و هر کس خلاف نظر آنها عمل می کرد به شدت مورد هجمه قرار می گرفت در این بین نقش رسانه ها بسیار ثمر بود.

استاندار اصفهان با اشاره به اینکه دشمن در خصوص انتخابات سعی داشت مشارکت زیر ۱۰ درصد را رقم بزند و در برخی از حوزه های انتخابیه مخاطره بیافرینند اما نسبت به انتخابات در دوره های قبل هم فرا رفتیم، بیان داشت: درون مایه و جوهره نظام سلطه در ارتباط با اتفاقات اخیر در خصوص برخورد با دانشجویان آمریکایی و اروپایی بیرون ریخت و کاملاً مشهود است آنها به زن دانشجو و دانش آموز چه نگاهی دارند، .

وی گفت: یکی دیگر از میدان‌هایی که آبروی نظام سلطه را برده است برخورد او با غزه عزیز و مردم مظلوم و بی‌گناه فلسطین است.

مرتضوی بیان داشت: بالغ بر ۱۳ هزار کودک و ۳۳ هزار شهید در غزه مظلوم است و اگر این موضوع نتواند مردم جهان را بیدار کند دیگر چه چیزی می تواند منجر به بیداری جهان شود، آمریکا و کشورهای اروپایی به راحتی از کنار این موضوع عبور می کنند،

وی ضمن گرامیداشت یاد شهدای غزه گفت: بیش از ۱۴۰خبرنگار شهید در غزه گویای جنایت‌های رژیم صهیونیستی علیه مردم مسلمان فلسطین است و چهره خبیث رژیم صهیونیستی را به جهانیان نشان می‌دهند و اکنون که می‌بینید در دانشگاه‌ها ی آمریکا که پرورش دهنده نسل‌های آینده این کشور هستند چنین اعتراضاتی رخ می‌دهد ناشی از به ثمر نشستن خون پاک شهیدان غزه است.

کار مسکن خبرنگاران به کجا رسید؟

استاندار اصفهان گفت: در جلسه گذشته که با حضور خبرنگاران برگزار شد موضوع مسکن خبرنگاران مطرح شد، پس از این جلسه به مدیرکل و مسئولان راه و شهرسازی استان تأکید کردم که تهیه مسکن خبرنگاران را در دستور کار قرار دهند و تا حصول نتیجه پیگیری‌ها ادامه داشته باشد.

وی اظهار کرد: در این خصوص مقرر شد برنامه‌ریزی میان خبرنگاران، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، اداره کل روابط عمومی استانداری و مجموعه راه و شهرسازی استان صورت بگیرد تا بتوانیم از ظرفیت‌های موجود استفاده و مسیری را برای خانه‌دار شدن خبرنگارانی که فرم ج آنان سبز است و شرایط دریافت مسکن را دارند فراهم کنیم.

مرتضوی ادامه داد: در همین راستا پیگیری‌های متعددی صورت گرفت و آخرین پیگیری‌ها به روزهای اخیر باز می‌گردد که از مدیرکل راه و شهرسازی استان موضوع مسکن خبرنگاران را پیگیری کردم.

وی خاطرنشان کرد: در اصفهان برای تأمین زمین در طرح نهضت ملی مسکن مورد دچار مشکل بودیم زیرا پایه اصلی مسکن‌های حمایتی تأمین زمین است، به تازگی موضوع زمین در شهرستان و شهر اصفهان حل شده است و منطقه ۸۰۰ هکتاری برای این موضوع انتخاب و بخشی از کار جلسات و کارگروه‌های مرتبط نیز برگزار شده است.

استاندار اصفهان متذکر شد: در مورد مسکن خبرنگاران بایستی در مرحله نخست با هماهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، اداره کل روابط عمومی استانداری و مجامع صنفی خبرنگاران لیست متقاضیان نهایی شود تا در اختیار راه و شهرسازی استان قرار بگیرد.

مشکل تامین زمین در شهر اصفهان

مرتضوی گفت: پیرو این لیست مکاتبه‌ای را با وزارت راه و شهرسازی خواهم داشت تا بتوانیم این لیست را به مجموعه ثبت نامی‌های گذشته اضافه کنیم و تخصیص زمین برای مسکن خبرنگاران و اصحاب فرهنگ و هنر استان را داشته باشیم.

وی متذکر شد: تأمین مسکن برای خبرنگاران و اصحاب فرهنگ و هنر استان از دستور کار مدیریت استان خارج نشده است، در این بسته مسکن خبرنگاران و اصحاب فرهنگ و هنر استان جای دارند و بایستی با هماهنگی بیشتر ساماندهی شود.

اتباع خارجی از طرفی فرصت و از طرف دیگر می‌توانند تهدید محسوب شوند؛ اگر اتباع با برنامه‌ریزی و مدیریت هماهنگ در راستای نیاز کشورها ساماندهی شوند فرصت هستند و اگر خارج از این ضوابط باشند تهدید محسوب می‌شوند

استاندار اصفهان گفت: در شهرستان‌هایی که مشکل تأمین زمین نداشتیم طرح نهضت ملی مسکن پیشرفت خوبی داشته است اما در شهر اصفهان مشکل تأمین زمین را داشتیم که با اختصاص زمین ۸۰۰ هکتاری، این مشکل رفع خواهد شد.

مخالفت با توسعه ظرفیت های انرژی

استاندار اصفهان گفت: در گذشته از نگاه آینده نگر و برنامه ریزی بلند مدت غفلت شده است، به عنوان مثال وزیری داشتیم که گفته بود چرا «باید برای ده روز گرم سال نیروگاه بسازیم» در دولت های قبل مخالفت های برای توسعه ظرفیت های انرژی داشته ایم به عنوان مثال تابستان ۹۹شرایط بحرانی در حوزه برق و خاموشی داشتیم اما در دولت کنونی نیروگاه‌های متعدد برق مورد بهره برداری گرفت و سیکل ترکیبی با سرمایه گذاری فولاد مبارکه اجرایی شد.

وی ادامه‌داد: دو هزار مگاواتی در حوزه انرژی های تجدید ناپذیر در حال سرمایه گذاری هستیم و در نیروگاه‌های سیکل ترکیبی هم زیرساخت های خوبی ایجاد شده است، ستادی در کشور و استان داریم تحت عنوان مدیریت برنامه های انرژی و با نگاه ترجیحی به مناطق پر ضرورت نگاه شده است.

استاندار اصفهان در پاسخ به پرسش پرتکرار مسائل و مربوط به اتباع ساماندهی آنها اظهار کرد: اتباع خارجی از طرفی فرصت و از طرف دیگر می‌توانند تهدید محسوب شوند؛ اگر اتباع با برنامه‌ریزی و مدیریت هماهنگ در راستای نیاز کشورها ساماندهی شوند فرصت هستند و اگر خارج از این ضوابط باشند تهدید محسوب می‌شوند.

وی ادامه داد: در کشور ما از دو سال گذشته، تمرکز ویژه‌ای بر ساماندهی اتباع خارجی انجام شده است، وزارت کشور در قالب یک کار ستادی جلساتی را در این خصوص برگزار می‌کند که استان اصفهان نیز حسب حضور اتباع در این ستاد حضور دارد.

باید نگاه عالمانه به حضور اتباع داشته باشیم

مرتضوی خاطرنشان کرد: در قالب این ستاد جمعیت اتباع خارجی حاضر در استان شناسایی و برای اتباع غیرقانونی برنامه‌ریزی و گزارشات به صورت ماهانه به وزیر کشور اعلام می‌شود. باید نگاه عالمانه‌ای به حضور اتباع داشته باشیم، استان اصفهان به مدت ۹ ماه رتبه نخست عملکرد و ساماندهی اتباع در کشور را داشت و این ساماندهی همچنان ادامه خواهد داشت.

وی در ادامه در خصوص پروژه های مربوط به حوزه آب بیان کرد: تمام قد تلاش می‌کنیم تا پروژه‌های تأمین آب استان اجرایی شوند و در این مورد همه بضاعت های استان را پای کار آورده‌ایم.

وی ادامه داد: تا قبل از شروع پروژه تأمین آب استان اصفهان از دریای عمان، رکورد اجرای انتقال ۱.۹ کیلومتر در روز بوده است که اکنون رکورد پنج کیلومتر را نیز زده‌ایم.

استاندار اصفهان ضمن اشاره به پروژه تأمین آب استان اصفهان از دریای عمان، عنوان کرد: در این پروژه روزانه ۴۰۰ تریلی به طور متوسط حمل لوله به محل این پروژه را انجام می‌دهند، یک هزار و ۳۰۰ جوشکار در این پروژه مشغول به فعالیت و در جبهه‌های متعددی پیمانکاران فعال هستند.

حوضه آبریز زاینده‌رود با کسری آبخوان قابل توجهی مواجه است، در این خصوص گام اول این است که روند کاهش این ذخیره را در آبخوان متوقف کنیم و در گام دوم شیب را به سمت احیای آبخوان حرکت دهیم

استاندار اصفهان تصریح کرد: بابت این فعالیت شبانه روزی، زحمات بسیاری کشیده و به صورت ثابت قرارگاه آب استان به صورت هفتگی برگزار می‌شود؛ از طرفی پیگیری‌های متعددی به صورت روزانه با سطح ملی انجام می‌شود تا پروژه‌های تأمین آب استان به ثمر برسند.

حوضه آبریز زاینده‌رود با کسری آبخوان قابل توجهی مواجه است

وی در خصوص فرونشست اصفهان نیز عنوان کرد: عامل اصلی فرونشست، کاهش آبخوان در استان اصفهان است.

استاندار اصفهان با اشاره به اینکه حوضه آبریز زاینده‌رود با کسری آبخوان قابل توجهی مواجه است، گفت: در این خصوص گام اول این است که روند کاهش این ذخیره را در آبخوان متوقف کنیم و در گام دوم شیب را به سمت احیای آبخوان حرکت دهیم.

استاندار اصفهان ادامه داد: در این دو گام به صورت همزمان ۲۵ برنامه با پنج محور تعریف کرده‌ایم و تمام قد استان برای اجرای پروژه‌های تأمین آب استان ایستاده است.

وی با بیان اینکه توجه داشتیم که در تأمین آب استان اصفهان از دریای عمان، تمامی پیوست‌های محیط زیست در توافق با مسئولان ارشد استان هرمزگان لحاظ شود گفت: طی برنامه‌ریزی‌های انجام شده، احداث شهرک فرآوری مواد معدنی از شورابه‌های ناشی از آب شیرین کن‌ها در شهرستان سیریک برنامه‌ریزی شده است و هیچ شورابه‌ای به آب دریا نفوذ نخواهد کرد و در فرآورده‌های ثانوی به برخی فلزات خاص تبدیل خواهد شد. مشکلات زیست محیطی نه تنها در اصفهان بلکه در تمامی کشور برای ما دغدغه است و راضی به آسیب رسیدن به محیط زیست در هیچ منطقه از ایران اسلامی عزیز نیستیم.

مرتضوی خاطرنشان کرد: با اجرای این پروژه هیچ‌گونه خطری برای محیط زیست منطقه ایجاد نمی شود، از طرفی ظرفیت‌های اقتصادی جدیدی در شهرستان سیریک ایجاد می‌شود زیرا به دنبال ایجاد شهرک فرآوری مواد معدنی در این شهرستان هستیم.

وی ادامه داد: عدم اطلاع‌رسانی صحیح باعث برخی سو برداشت‌ها شده که تنها راه‌حل تبیین صحیح مسئله توسط مسئولان ارشد استان هرمزگان برای مردم است، سفرهای بسیار زیادی از سرمایه گذاران خارجی در قالب ارائه طرح و برنامه برای سرمایه گذاری در اصفهان داشته ایم، ۳۲هئیت عالی رتبه در سال ۱۴۰۱ و سال گذشته هم ۴۲ هئیت از کشورهای مختلف به اصفهان آمدند اما چالشی که آن روبرو هستیم در بخش تصمیمات است که به صورت متمرکز گرفته می شود.

وی همچنین به موضوع نقش آفرینی اصفهان در حوزه تأمین بودجه کشور اشاره کرد و گفت اصفهان توانمندی فائق آمدن به مشکلات خود را دارد، لذا به جای مطالبه اعتبار، مطالبه اختیار کنیم در آن صورت است که اصفهان می‌تواند از توانمندی های خود بهتر از امروز استفاده کند.

۴۶

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1900684