اوج گیری اختلاف قیمت دلار نیمایی و آزاد؛ کدام شرکت ها، ضرر می کنند؟
تاریخ انتشار: ۲۴ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۲۳۴۵۱۶
اقتصاد آنلاین_هانا پاکمند؛ در حالی که دلار در بازار طی چند وقت گذشته روند صعودی در پیش گرفته، نرخ دلار نیمایی در محدوده قیمتی ۲۴۵۰۰تومان الی ۲۵هزار تومان تثبیت شده است. حفظ چنین اختلافی در اقتصاد کشور باعث میشود تا رانت حاصل از این اختلاف قیمتی به جیب واردکنندگان سرازیر شود و تشویق واردات در تنگنای ارزی کنونی نیز میتواند فشار مضاعفی بر نرخ ارز وارد کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
امیرمحمد گلوانی در گفتوگو با اقتصاد آنلاین به بررسی اختلاف قیمتی میان دلار نیمایی و دلار آزاد پرداخت و گفت: زمانی که دولت ناگزیر شد ارز ۴۲۰۰تومانی را حذف کند، شانس توافق در مذاکرات برجام نیز کم و کمتر شد. این عوامل همگی موجب شد تا نرخ دلار در روند صعودی قرار بگیرد و تورم انتظاری نیز افزایش یابد.
وی افزود: نهایتا تورم در سه ماهه اخیر در مقایسه مدت مشابه سال ۱۴۰۰ متفاوتتر شده و به نظر میرسد این روند همچنان ادامه یافته و انتظارات تورمی و تورم نقطه به نقطه نیز تشدید یابد.
این کارشناس اقتصادی بیان کرد: تحت چنین شرایطی نرخ ارز این روزها مجددا افزایش یافتهاست؛ به عبارتی نرخ ارز در حال گذر کردن از سقف تاریخی خود است. دلیل اصلی این اتفاق کمتر شدن شانس احیای برجام و هرگونه توافق با غرب است.
وی ادامه داد: در پی چنین اتفاقی ابتدا بازار ارز و طلا به شدت تحت تاثیر قرار میگیرند و در ادامه سایر بازارهای مالی نیز از این موج تورمی و افزایش نرخ دلار با وقفهای کوتاه متاثر خواهند شد.
این کارشناس به تاثیر افزایش قیمت دلار در بر بازار سهام پرداخت و گفت: این افزایش نرخ ارز با روزهای کمرمق بازار سهام همراه شده و مسئلهای جدی برای ادامه مسیر بازار به وجود آورده است. یکی از دلایل مهم در به وجود آمدن چنین شرایطی این است که نرخ ارز نیمایی برای بورس در مقایسه با نرخ ارز آزاد بسیار تعیین کنندهتر است.
وی تشریح کرد: علیرغم اینکه نرخ دلار افزایش چشمگیری داشته نرخ دلار نیمایی در محدوده قیمتی ۲۴۵۰۰تومان الی ۲۵هزار تومان قرار دارد و بدون تغییر در همین محدوده تثبیت شده است. این موضوع نشان میدهد که دولت پس از تن دادن بر حذف ارز ۴۲۰۰تومانی بر بازار ارز نیمایی تمرکز کرده و توجهی به افزایش نرخ ارز در بازار غیررسمی ندارد و قیمت ارز نیمایی را کنترل میکند.
وی ادامه داد: در حالی که بازار نیما با این هدف تشکیل شد که عرضه و تقاضای حواله دلار، قیمت حواله را تعیین کند. اگر قرار بود دولت نه در نقش بازارساز بلکه در نقش مداخلهگر و قیمتگذار وارد شود، دلیلی برای تشکیل بازار نیما وجود نداشت و میتوان رویکرد فعلی دولت با ماهیت بازار نیما کاملا در تضاد است.
این کارشناس اقتصادی گفت: بازار نیما از آن جهت برای بورس اهمیت دارد که عرضهکنندگان آن، به عنوان صادر کننده و عرضه کننده حواله و تقاضا کنندگان وارد کننده و متقاضی حواله هستند و به عبارتی تقاضای شکل گرفته در این بازار تماما واقعی بوده و معاملات خرد و جزئی دلار هم در بازار سنا پوشش داده میشود نه در بازار نیما.
گلوانی بیان کرد: در بورس اوراق بهادار تهران شرکتهایی که ارزش بازاری بالا دارند، اغلب صادر کننده هستند و ماهیت اقتصادی کشور نیز به گونهای است که شرکتهای پتروپالایشی، فلزی و معدنی عمده ارزش بازار را به خود اختصاص داده و عموما صادراتی هستند.
وی افزود: بنابراین وقتی که نرخ ارز نیمایی تثبیت شده، این شرکتها از افزایش نرخ ارز در بازار منتفع نشده و میتوان گفت تا زمانی که نرخ ارز نیمایی برخلاف روند بازار غیررسمی دلار و با مداخله بیش از حد دولت در محدوده قیمتی فعلی تثبیت شود عملا شرکتهای صادر کننده به واردکنندگان سوبسید میدهد و در کنار آن با افزایش نرخ ارز در بازار غیررسمی هزینههای آن افزایش مییابد.
وی ادامه داد: به عبارتی دقیقتر علیرغم اینکه هزینههای شرکتهای صادر کننده افزایش مییابد، قیمت محصولات آنها در قیمت مشخصی ثابت میماند و در صورت ادامهدار بودن این روند، حاشیه سود شرکتها نیز تحت تاثیر قرار میگیرد.
این کارشناس تشریح کرد: دولت با این تصور اشتباه که میتواند با ثابت نگه داشتن نرخ ارز نیمایی، نرخ ارز بازار غیررسمی را نیز کنترل کند، به صورت مستقیم در بازار نیما مداخله میکند. در حالی که روند قیمتی دلار نیمایی در سه سال گذشته نشان میدهد این اقدام تاثیری در بازار غیررسمی ارز نداشته است.
وی خاطرنشان کرد: باید این واقعیت را قبول کرد که تثبیت نرخ دلار نیمایی نمیتواند از افزایش نرخ ارز جلوگیری کند. بلکه برای حل این معضل باید مسیر انتظارات تورمی معکوس شود که در چنین شرایطی که قطعنامهای توسط شورای حکام انرژی اتمی علیه ایران صادر شده و احتمال توافق در مذاکرات برجام نیز کاهش یافته، عملی کردن چنین اقدامی برای دولت دشوار است.
گلوانی بیان کرد: اما در عین حال باید به واقعیتهای اقتصادی تن داد و پذیرفت که نمیشود نرخ ارز بازار غیررسمی و انتظارات تورمی افزایش یابد اما نرخ ارز صادر کنندگان در قیمت قبلی ثابت بماند. در ادامه چنین شرایطی علاوه بر اینکه صنایع کشور سرکوب میشوند، بازار سرمایه نیز متاثر خواهد شد.
وی تصریح کرد: در شرایط فعلی دولت میتواند برای جلوگیری و مدیریت این بحران از ابزارها و متغیرهای داخلی خود استفاده کند و حداقل مانع از افزایش حجم نقدینگی کشور شود. نکته دیگر عدم استفاده دولت از فرصتی است که با حذف ارز ۴۲۰۰تومانی به وجود آمد و دولت به وسیله آن میتوانست به سمت یکسان سازی نرخ ارز حرکت کند و نظام چند نرخی را کاملا حذف کند.
گلوانی در پایان گفت: با ادامه یافتن روند فعلی و بیشتر شدن فاصله میان دلار نیمایی و دلار بازار غیر رسمی، دلار نیمایی به ارز ترجیحی دیگری تبدیل خواهد شد که به تبع پیامدهای نامطلوبی برای اقتصاد کشور خواهد داشت.
منبع: اقتصاد آنلاین
کلیدواژه: ثبت نام سایپا ثبت نام ایران خودرو بورس افزایش نرخ ارز نرخ ارز نیمایی بازار غیررسمی چنین شرایطی دلار نیمایی بازار نیما صادر کننده نرخ ارز نرخ دلار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۲۳۴۵۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ریزش سنگین دلار در بازار تهران؛ بازگشت دوباره به کانال ۵۰ هزاری را شاهدیم؟
قیمت دلار که در روزهای نخست امسال و مخصوصا پایان تعطیلات نوروز به دلیل بالا گرفتن تنشهای منطقهای و حمله صهیونیستها به کنسولگری ایران در دمشق به اوج خود رسیده بود این روزها به شدت درحال ریزش است.
تسنیم در گزارشی نوشت: قیمت دلار در آن ایام به دلیل تشدید تنش های منطقه ای و نگرانی از شدت درگیریها بین ایران و اسرائیل به ۷۰ هزار تومان هم رسید؛ دلالهای خیابان فردوسی همان موقع اذعان می کردند که منتظر دلار ۷۵ هزار تومانی بودیم!
اما با پاسخ قاطع ایران و ناتوانی صهیونیستها از ادامه درگیری، ریزش قیمتها در بازار ارز و طلا آغاز شد و همچنان هم ادامه دارد. قیمت دلار که در معاملات اول صبح ۲۶ فروردین ماه (فردای پاسخ قاطع ایران به اسرائیل) در بازار غیررسمی به ۷۰ هزار تومان رسیده بود در معاملات نخست صبح امروز ۹ اردیبهشت ماه به کانال ۶۰ هزار تومان برگشته است. بعبارتی دلار در دو هفته ۱۰ هزار تومان کاهش داشته است و آنطور که فعالان حاضر در بازار ارز پیش بینی می کنند در روزهای آینده نیز بازهم شاهد ریزش سنگین قیمتها در بازار خواهیم بود.
مشاهدات میدانی از بازار ارز در صبح روز بعد از پاسخ ایران به اسرائیل بیانگر نگرانی دلالها از عقب ماندن از بازار و فرار از ضررهای سنگین به دلیل ریزش قیمت ها بود. این وضعیت در دو هفته گذشته همچنان در بازار منوچهری و فردوسی و سبزه میدان حاکم است و دلالها برای اینکه بیشتر از این ضرر نکنند دلارهایی را که قبلا در قیمت های بالا خریده بودند فروختند و فعلا هم قصد خرید ندارند.
بازار کاملا در این ۱۴ روز فروشنده بوده و کمتر خریداری حاضر به خرید ارز شده است چراکه همه چشم انتظار کاهش بیشتر قیمت ها هستند؛ فعالان بازار ارز می گویند بعد از کاهش تنش های سیاسی، هیجانات کاذب و جو منفی بازار تخلیه شد و همین امر به ادامه دار شدن سیر نزولی قیمت ها کمک کرد.
برخی دیگر البته می گویند علاوه بر کاهش سطح ریسکهای سیاسی، وجود احتمالاتی مبنی بر شروع مذاکرات هستهای و اخبار مثبت درآمدهای نفتی هم به ریزش قیمت ها در بازار دامن زده است در عین حال سفر رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد به عربستان نیز به عنوان عامل اثرگذار دیگری در روند نزولی قیمت ها در بازار طلا و ارز عنوان می شود.
قیمت دلار صبح امروز در بازار آزاد تهران به کانال ۶۰ هزار تومان بازگشته است؛ قیمت دلار هرات نیز که اهمیت بالایی در بازار ارز دارد و کاهش و افزایش قیمت آن بر بازار تاثیرگذار است از عصر دیروز به کانال ۶۰ هزار تومان بازگشته بود و هم اکنون به کانال ۵۰ هزار تومان بازگشته و با قیمت ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان معامله می شود. علاوه براین قیمت درهم امارات هم به عنوان یکی دیگر از عوامل موثر بر نرخ ارز در بازار داخلی شیب نزولی را در پیش گرفت و در کانال ۱۶ هزار تومان عقبگرد قابل توجهی را تجربه کرد.
سیگنال قیمتی از هرات و امارات باعث شده تا فعالان بازار ارز احتمال بازگشت قیمت دلار در بازار تهران را به کانال ۵۰ هزار تومان طی امروز و فردا بسیار جدی بدانند؛ علاوه بر این گفته می شود حضور جدی بازارساز و تزریق های سنگین درهم امارات موجب شده تا اکثر بازارها این روزها فروشنده شوند چراکه احتمال ریزش بیشتر قیمت ها تقویب شده است.
ریزش قیمت ها در حالی در بازار ارز ادامه دارد که کارشناسان و فعالان اقتصادی متعددی از همان روزهای پرتنش بازار و ثبت رکوردهای نجومی به مردم هشدار می دادند که عوامل بنیادی بازار از این افزایشهای هیجانی حمایت نمیکند و با کاهش التهابات سیاسی، تب دلار هم بهزودی فروکش میکند.
یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق گفته است: اگر شوک سیاسی جدید رخ ندهد، احتمال دارد دلار به دامنه ۵۰ هزار تومان برگردد.
جهانبخش سنجابی شیرازی دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق نیز در گفتوگو با خبرنگار تسنیم با تأکید بر اینکه روند افزایش نرخ ارز قطعاً در میانمدت متوقف خواهد شد؛ گفت: با هر شدتی که هیجانات موجب شده است نرخ ارز افزایش یابد، با همان شدت هم تخلیه خواهد شد و نرخ ارز به قیمتهای قبلی بازمیگردد.
او تأکید کرد: بهطور قطع نوسانات چند هفته اخیر بازار ارز بیش از این که ریشه اقتصادی داشته باشد، ریشه سیاسی ـ امنیتی دارد و با همان شدتی که رشد کرده است با همان شدت نیز سقوط خواهد کرد، بنابراین مردم باید دقت کنند که حتی برای کسب سود در دام سفتهبازها نیفتند تا آسیبی متوجه سرمایههایشان نشود.
حسینی دبیر اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق زمانی نیز گفته بود: شوک یا تنش سیاسی در کشور رخ میدهد مردم نه از روی نیاز، بلکه به علت نگرانی از افزایش قیمت دلار در آینده اقدام به خرید ارز میکنند، درگیریهای سیاسی ایران و منطقه خاورمیانه باعث افزایش موقتی نرخ دلار شد؛ البته این موضوع به ایران محدود نمیشود بلکه درگیری سیاسی در هر کشوری باعث ایجاد التهاب در بازارهای مالی آن کشور میشود.
وی افزود: رشد قیمت دلار در بازار غیررسمی به عملکرد بانک مرکزی ارتباط چندانی ندارد؛ چون این بانک بیشتر بر رفع نیازهای قانونی از طریق مرکز مبادله ارز و طلای ایران تمرکز دارد. از گذشته تاکنون بازارسازی و فضاسازی وجود داشته به طوری که عدهای با سواستفاده از شرایط ایجاد شده اقدام به نرخ سازی میکنند و با دامن زدن به التهابات منافع بسیاری به دست میآورند. اگر دولت امسال نیز بتواند درآمدهای ارزی پایدار نسبتاً خوبی داشته باشد احتمال دارد نوسانات نرخ ارز به حداقل برسد.
سید کمال سیدعلی معاون ارزی اسبق بانک مرکزی نیز در گفتوگو با خبرنگار تسنیم، گفته بود: عملیات مقتدرانه نظامی ایران در وعده صادق باعث شد شاهد تأثیر آنچنانی بر افزایش نرخ ارز نباشیم و حتی روند قیمتی نیز بهخلاف فضاسازیها و پیشبینیها نزولی شد.
معاون ارزی اسبق بانک مرکزی بیان داشت: زمانی که در چند روز نرخ ارز بهمقدار زیادی افزایش مییابد، نشان میدهد که این نوع بالا رفتن نرخ ارز ناشی از شوکهای غیراقتصادی است، در این زمان همه به عملکرد بانک مرکزی حساس میشوند زیرا این بانک موفق شده بود ۱۱ ماه ۱۴۰۲ نرخ ارز را در کانال مشخصی ثابت نگهدارد. زمانی که تنشهای سیاسی کاهش مییابد، پرش نرخ ارزی که در زمان بحران سیاسی به وجود آمده بود، تخلیه میشود و در این زمان است که نرخ ارز کاهش خواهد یافت.
همانطور که در روزهای پرتلاطم بازار ارز و طلا در هفته های قبل به دفعات از سوی کارشناسان اقتصادی و مسئولان اقتصادی هشدار ریزش قیمت ها به محض فروکش کردن تنش ها داده می شد، این ایام شاهد ثبت قیمت های لحظه ای و البته کاهشی از طلا، سکه و انواع ارز هستیم.
قیمت دلار هم اکنون (در لحظه انتشار این گزارش) در بازار آزاد تهران ۶۰ هزار و ۱۰۰ تومان و قیمت دلار هرات ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان اعلام شده است. سکه بهار آزادی طرح جدید نیز بازهم روند کاهشی داشته و به کانال ۴۰ میلیون تومان بازگشته است؛ هم اکنون سکه طرح جدید با قیمت ۴۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فروخته می شود. قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز که در هفته های گذشته برای ساعتی به ۴ میلیون تومان هم رسیده بود هم اکنون به کانال ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بازگشته است.