به نقل از «آفتاب»

دعوای مسعود فراستی با مرتضی آوینی بر سر چه بود؟

تاریخ انتشار: ۲۴ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۲۳۵۸۹۸

آفتاب‌‌نیوز :

در ابتدا، «میلاد دخانچی» مجری برنامه به فیلم «کاپرا کجاست؟» اشاره کرد و گفت: عمده استدلال این فیلم روی مفهوم سینما به‌مثابۀ آینه و تایید و رد این گزاره طراحی شده است. فیلم انصاری تلاش می‌کند این گزاره را به مشکل تبدیل کند و اثبات کند که این گزاره چقدر درست یا غلط است.

وی گفت: موضع فیلمساز در اثر «کاپرا کجاست؟» این است که فیلمساز با مخفی شدن پشت گزاره سینما به‌مثابۀ آینه یا انعکاس دهنده وضع موجود از مسئولیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی خودش شانه‌خالی می‌کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش روابط عمومی حوزه هنری، این مجری در ادامه به تشریح وضعیت آینه پرداخت و با طرح این سوال که اساساً آینه چیست و اگر بخواهیم آن را فلسفی تجزیه و تحلیل کنیم چه کارکردی دارد، عنوان کرد: آینه در قدم اول چیزی است که انعکاس دهنده ماست. ما جلوی آینه قرار می‌گیریم که بازتابی از خودمان داشته باشیم و این تعریف ساده و منطقی است اما کارکرد آینه ریزه‌کاری‌هایی دارد چراکه هیچ‌وقت ما جلوی آینه قرار نمی‌گیریم که فقط خودمان را ببینیم بلکه خودمان را در معرض آینه قرار می‌دهیم برای سودای بهتر شدن تا خودمان را بهتر کنیم.

دخانچی با تأکید براینکه هیچ‌وقت کارکرد آینه انعکاس نیست، تصریح کرد: آینه سودا و ترغیب بهتر شدن را به‌مثابۀ کارکرد همراه دارد؛ کارکرد آینه نفی وضع موجود است. در ادبیات روان‌کاوی مفهومی وجود دارد و روانشناس معروف فرانسوی درباره مرحله آینه‌ای سخن می‌گوید. در این مرحله کودک با خودِ متفاخر خودش همذات پنداری می‌کند. یعنی با خودِ آرمانی خودش همذات‌پنداری می‌کند لذا در تعالیم روان‌کاوی آینه کارکرد مواجهه ما با نسخه‌ بهتر و متعالی‌تر از ما دارد.

وی اظهار داشت: آینه فقط انعکاس دهنده ما نیست بلکه آینه تولید خودآگاهی می‌کند در عین حالی که ما را از خودمان بیگانه می‌کند. در آینه نفی وضع موجود قرار دارد و سودای متفاخر شدن و بهتر شدن و انعکاس نسخه والا شده‌ ما را قرار است محقق کند. حال اگر همه این کارکردهای آینه را به سینما نسبت بدهیم آن وقت است که می‌توانیم بگوییم آری سینما به‌مثابۀ آینه می‌تواند عمل کند اما آینه‌ای که همه‌ کارکردهای آینه را برای آن متصور شویم.

دخانچی افزود: سینمایی سینماست که تولید خودآگاهی می‌کند و نسخه آرمانی از ما می تواند نشان دهد و حتی ما را در غفلتی حتی کوتاه می‌برد و ضد قهرمان در آن وجود دارد و هرجا ضد قهرمان وجود دارد حتما قهرمان وجود دارد. خلاصه اینکه سینما مثل آینه است اما با درنظر گرفتن همه کارکردهای پیچیده‌ی آینه.

فراستی: سینما آینه‌ی اجتماعی خودش نیست؛ این دعوای من با آوینی بود

مسعود فراستی در بخش دیگر این نشست در پاسخ به سوال دخانچی گفت: من معتقدم سینما آینه نیست و ابداً هنر، آینه نیست. هنر به‌نظر من اگر هم آینه باشد، آینه هنرمند است. سینما وقتی آینه فیلمساز است [فیلمسازی که من دوست داشته باشم یا نداشته باشم]؛ فیلم مشخص است که متعلق به او یا تهیه کننده و یا هردو نفر آن‌ها است و در چه دوره‌ای ساخته شده است.

این منتقد سینما با تاکید براینکه هیچ فیلمسازی در تاریخ سینما آینه‌ اجتماعی خودش نیست، گفت: این مسئله دعوای قدیمی من و مرتضی آوینی عزیز بود. اما سینمای امروز ما خیلی آینه اوضاع است؛ نه‌اینکه فیلمساز اینقدر تعهد داشته است که اوضاع را منعکس کند؛ نه! اصلا تعهدی ندارد اما این میزان رانت‌خواری در سینما آینه اوضاع فیلمساز است. این میزان بی‌ارتباطی با مخاطب و مسائل او واقعا نوبر است.

وی گفت: در سینمای جدی دنیا از شکل و ریتم و شکل آن خواهید فهمید یک اثر متعلق به چه مقطعی از زمان است اما مخاطب از سینمای ایران چنین چیزی نمی‌فهمد؛ مقداری کهنگی فیلم‌ها می‌گوید دهه ۶۰ است و یا آپارتمان نشینی آثار ۲۰ سال اخیر نشان می‌دهد فیلم متعلق به دو دهه اخیر است، همین. سینمای ایران هیچ ارتباطی با مخاطب ندارد و در سال تنها یک یا دو فیلم ممکن است با مخاطب ارتباط جدی داشته باشد.

فراستی با تاکید براینکه سینمای ایران آینه آدم‌های خودش است، افزود: سینمای ایران به‌جای اینکه خودآگاه را به مخاطب نشان دهد، ناخودآگاه را نشان می‌دهند؛ یعنی تمام بیماری‌هایش را نشان می‌دهد. نه‌فقط درباره ما هنر بازتاب ناخودآگاهی صاحب اوست، بلکه در جهان نیز چنین است. اگر هنر خودآگاه بود هنری خلق نمی‌شد چراکه انگیزه‌ای برای نوشتن و ساختن آنچه به آن آگاه است وجود ندارد.

این منتقد پیام را خودآگاه دانست و گفت: فیلمساز اگر قصد انتقال پیام داشته باشد باید به تلگراف خانه برود و ربطی به سینما ندارد چراکه هنر پیام نمی‌دهد، بلکه حس‌های انسانی را برمی‌انگیزد؛ کاری که فلسفه و هیچ چیز دیگر از انجام آن عاجز است لذا برانگیختگی حس اساساً کار هنر است.

منبع: خبرگزاری ایسنا

منبع: آفتاب

کلیدواژه: مسعود فراستی مرتضی آوینی سلبریتی ها سینمای ایران سینما آینه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۲۳۵۸۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«مست عشق» ، زمانی برای مستی سالن های سینما / روایت مولانا و شمس ، پدیده ای فراتر از اکران

عصر ایران - شاید کمتر از یکماه پیش که خبر اکران نزدیک مست عشق در رسانه‌های سینمایی مطرح شد، کمتر کسی پیش‌بینی چنین موفقیتی در گیشه سینمای ایران را برای این فیلم متصور می‌شد.
مست عشق، در اولین روز فروش رکورد بالاترین فروش روز اول سینمای ایران را شکست. پیش از این، بالاترین فروش روز اول سینما در روز تعطیل 2 میلیارد و 300 میلیون تومان بود و در روز غیر تعطیل یک میلیارد و 300 میلیون تومان. اما روایت زیبای شمس و مولانا در اولین روز اکرانش که در یک روز غیر تعطیل رخ داد، این دو رکورد را یکجا شکست و به عدد اعجاب انگیز و بی سابقه 3 میلیارد و 500 میلیون تومان در روز اول اکران رسید.


مست عشق در حالی توانست با 50 هزار مخاطب در روز نخست به این رکورد برسد که پیش از این، تنها فیلم‌های کمدی توان صدر نشینی داشتند و حتی نزدیک شدن به این اعداد برای فیلم‌های غیرکمدی بیشتر شبیه رویا بود.

در حالیکه از اوایل اسفندماه سال گذشته، شایعات پراکنده درباره اکران نوروزی این فیلم در محافل سینمایی مطرح می شد، به یکباره و به دلایل نامشخص (و البته مشخص!) از گردونه اکران نوروز کنار رفت و زمزمه این شایعات از اکران نوروز به اکران عید فطر تبدیل شد. اما عدم اکران این فیلم در عید فطر باز هم بر حواشی نه چندان کم این فیلم افزود تا آنکه عوامل تولید فیلم با رونمایی از موسیقی تیتراژ فیلم با صدای علیرضا قربانی خبر از اکران فیلم در هفته پس از عید فطر دادند اما این خبر نیز نقطه پایان حواشی تمام نشدنی این فیلم نبود چراکه در فاصله یک روز تا شروع اکران، روابط عمومی فیلم خبر از تعویق اکران فیلم به دلایل فنی و آماده نبودن فیلم داد که همین موضوع با توجه به زمان طولانی تولید فیلم، بر حواشی آن بیش از پیش افزود و گمانه‌زنی‌های درخصوص فشار سازمان سینمایی برای انجام اصلاحات در فیلم و مقاومت گروه سازنده در مقابل این درخواست را رقم زد.

به هر روی این فیلم پس از یک هفته تأخیر اعلام شده از تاریخ پنجم اردیبهشت ماه در حالی وارد گردونه رقابت اکران شد که دو فیلم کمدی پر قدرت همچون سالهای اخیر سینمای ایران در این عرصه در حال یکه‌تازی بودند و کمتر کسی شانسی برای مست عشق در رقابت با این کمدی‌ها قائل بود؛ تمساح خونی که به تازگی رکورد رسیدن به فروش یک میلیارد تومان در ۴۰ روز را از آن خود کرده بود و سال گربه که در اولین هفته اکران خود رکورد فروش اولین روز، سه روز اول و هفته اول فیلم‌های سینمایی را بدست آورده بود.

اما پیش‌فروش پانصد میلیون تومانی در اولین روز آغاز پیش فروش و در فاصله سه روز مانده تا شروع اکران فیلم، زنگ خطری جدی برای فیلم‌های رقیب بود که این بار با حریفی دست و پا بسته رو به رو نخواهند بود.

استقبال از پیش فروش فیلم چنان زیاد بود که بسیاری از سینماهای کشور از بامداد روز چهارشنبه، اکران فیلم را با سانس‌های فوق‌العاده آغاز کردند. اتفاقی که سالها بود برای فیلم‌های غیر کمدی در سینمای ایران تبدیل به رویا و آرزو شده بود.

مست عشق در زمان انتشار این گزارش، فروش 28 میلیارد تومان در فاصله تنها ۵ روز از شروع اکران را پشت سر گذاشته و تمامی رکوردهای سینمایی را از آن خود کرده است.

استقبال بسیار زیاد مخاطبان از فیلم، سالن‌های پر از تماشاگر در تمامی سانس‌ها از سانس‌های اصطلاحاً مرده ساعت ۱۳ و ۱۵ عصر تا سانس‌های فوق‌العاده‌ی بعد از نیمه شب، همگی نشان از علاقه بینندگان و به دست گرفتن نبض مخاطب توسط این فیلم دارد. موضوعی که برای نخستین بار در تاریخ سینمای ایران توسط یک فیلم آن‌ هم با حال و هوای عشق و حول زندگی شاعران و اسطوره های ادبی ایران زمین شکل گرفته است.

تشویق‌های مردم در انتهای فیلم در سالن‌های سینما، همخوانی ترانه علیرضا قربانی با شروع تیتراژ پایان فیلم در سالن‌ها، تقاضای بلیت برای نشستن بر روی زمین در حالی که ظرفیت سالن‌ها تکمیل شده است و به اشتراک گذاشتن لحظاتی از فیلم با دیالوگ‌های شمس و مولانا در این فیلم در شبکه‌های اجتماعی توسط مخاطبان، همه و همه در حالی رخ ‌می‌دهد که این اتفاقات را تنها و تنها در ایام رونق و شکوه جشنواره‌ فیلم فجر سال‌های دور شاهد بودیم.

از سوی دیگر اقبال منتقدان و اهالی سینما نسبت به این فیلم نیز در نوع خود جالب توجه و حائز اهمیت است. گویی برای اولین بار در تاریخ سینمای ایران، گروهی دست به تولید فیلمی زده‌اند که توانسته توجه همزمان مخاطبان عام و منتقدان خاص‌اندیش و نکته‌سنج سینما را جلب نموده و در یک نقطه مشترک به هم برساند؛ اینکه با فیلمی خاص، با قصه‌ای جذاب و روایتی پر کشش همراه با تولید و پروداکشن قابل قبول مواجه هستیم.

بدون شک دستیابی به چنین ترکیبی از رضایت قاطبه مخاطبان در این فیلم می‌تواند، راهنمای سایر تهیه‌کنندگان و کاگردانان سینمای ایران برای تولید بیشتر آثاری از این دست و در نهایت، نیل به هدف اعتلای سینمای ایران باشد و در حالی که در سالهای اخیر، نگاه تجاری حرف نخست را در سینمای ایران زده و تفکر سنتی بر این اعتقاد بوده است که تنها فیلم های طنز قابلیت اقبال عمومی را دارد، مست عشق می‌تواند مسیر جدیدی را در تاریخ سینمای ایران باز نماید.

 ادبیات کهن پارسی، سرشار از قصه های جذابی است که با بروز و ظهور پدیده هایی همچون مست عشق، فضای سرمایه گذاری برای تولید بیشتر آثاری از این دست که به نوعی ادای دین به فرهنگ و ادب و تاریخ و تمدن ایران و اعتلای آن است را بیش از پیش تسهیل خواهد نمود و البته باید این نکته را نیز بپذیریم که اقبال عمومی مخاطبان به آثار کهن ایرانی از جمله حکایت مولانا و شمس در مست عشق یک پیام روشن دارد و آن هم تغییر ذائقه مخاطب است.

اگرچه شاید برای پیش‌بینی سقف فروش مست عشق و حد نهایی اقبال مخاطبان به این فیلم کمی زود باشد، اما مسیر پیش‌رو و میزان فروش این فیلم تا این لحظه، نشان از تداوم این اشتیاق مردم نسبت به فیلم و شکل‌گیری عصر جدیدی در سینمایی ایران دارد که در آن عمق و اندیشه آثار سینمایی حرف اول را خواهد زد.

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: برای تماشای بازیگران ترکیه‌ای یا قصۀ شمس و مولانا؟ «مست عشق» نیامده رکورد فروش روز اول سینمای ایران را شکست هستی تا سرمستی؛ به بهانه فیلم «مست عشق»