زمین بدون آب شانه خالی می‌کند

حکایت خشکسالی در خراسان جنوبی تنها به خشک شدن قنوات، کاهش ذخیره سد‌ها و آبرسانی سیار به بیش از ۴۰۰ روستا خلاصه نمی‌شود، بلکه زخم‌های عمیق خشکسالی حالا خود را به دشت‌های خراسان جنوبی رسانده و حال این دشت‌ها را روز به روز وخیم‌تر کرده است.

وقتی زمین تاب ایستادن ندارد

از ۴۴ دشت خراسان جنوبی، ۸ دشت سرایان، سده، طبس، دستگردان، فردوس، بشرویه، درمیان و قاین در وضعیت ممنوعه بحرانی قرار دارند و نشست کرده اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سروری مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی به خبرنگار ما می گوید: مهمترین موضوعی که خراسان جنوبی را با بحران مواجه کرده، برداشت مازاد از سفره‌های آب زیرزمینی و در پی آن کسری مخازن آب زیرزمینی است.

به گفته او سالانه ۹۰۵ میلیون مترمکعب آب از سفره‌های زیرزمینی استان برداشت می‌شود که ۱۲۵ میلیون مترمکعب اضافه برداشت است.

سروری می گوید: به دلیل بهره برداری بیش از حد از منابع زیرزمینی ۴۴ دشت خراسان جنوبی با افت سطح منابع آب زیرزمینی و کسری مخزن مواجه شده اند که ۸ دشت ممنوعه بحرانی و ۲۳ دشت ممنوعه هستند یعنی برداشت آب از ۳۱ دشت ممنوع و فقط برداشت آب از ۱۳ دشت آزاد است.

پارسال به دلیل خشکسالی شدید و اضافه برداشت از منابع آبی استان، متوسط افت سطح آب‌های زیرزمینی از ۲۱ به ۲۵ سانتیمتر رسیده است.

اضافه برداشتی که به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان، فرونشست را در دشت‌های بحرانی استان به دنبال داشته و این پدیده برای همیشه آبخوان‌ها و سفره‌های آب زیرزمینی را به نابودی می‌کشاند.

هدررفت بیش از ۳۷ درصد آب در مناطق روستایی خراسان جنوبی

در کنار استفاده بیش از حد از آب‌های زیرزمینی، بر روی زمین نیز آب به هدر می‌رود به گونه‌ای که با فرسودگی شبکه‌های آب در روستاها، هر ساله حجم زیادی از آب از دست می‌رود.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی می‌گوید: خراسان جنوبی سومین استان پهناور کشور است که به ازای هر دو روستا یک ایستگاه پمپاژ داریم و تأسیسات ما گسترده است، اما به همان نسبت، پراکندگی جمعیت را هم داریم.

به گفته امامی پارسال در مناطق روستایی بالای ۴۰ درصد هدررفت آب داشته ایم که با اقدامات انجام شده اکنون به ۳۷.۶ درصد رسیده است؛ در این بین شهرستان سربیشه یکی از پر هدررفت‌ترین شهرستان‌ها است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان در خصوص اقدامات این شرکت برای جلوگیری از هدر رفت آب نیز می‌گوید: هم اکنون برای طرح روستای چنشت پیمانکار گرفته ایم و اصلاح شبکه در روستا‌ی لانو و شهر درح شهرستان مرزی سربیشه با همکاری کمیته امداد امام خمینی استان انجام شده است؛ در دیهوک شهرستان طبس نیز به دلیل انسداد لوله‌ها، ۲۵ درصد شبکه تعویض شده است.

بیشتر بخوانید

برداشت مازاد از سفره‌های آب زیرزمینی در خراسان جنوبی هدررفت بیش از ۳۷ درصد آب در مناطق روستایی خراسان جنوبی آغاز عملیات مراقبت و آبیاری سنواتی در کانون‌های بحرانی

هر چند هر ساله برنامه و اعتباراتی برای جلوگیری از این هدر رفت آب‌ها در استان صورت می‌گیرد، اما باز هم هر ساله بخش عمده‌ای از آب به دلیل فرسودگی شبکه‌ها به هدر می‌رود که نیازمند چاره اندیشی بهتری است، زیرا در شرایطی که دشت‌های این کویر تشنه اند و قنات‌ها یکی پس از دیگری جان می‌دهند، شایسته نیست که در گوشه‌ای دیگر از استان هدر رفت آب را داشته باشیم.

تابستان امسال هم خبری از باران نیست

با توجه به کاهش ۳۱ درصدی باران نسبت به دوره طولانی مدت پارسال، پیش بینی‌های هواشناسی در تابستان هم تنها از بارش ۱ تا ۲ میلی متر باران در خراسان جنوبی خبر می‌دهد.

نخعی رئیس اداره پیش بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا هواشناسی خراسان جنوبی می‌گوید: تاکنون ۸۱ میلی متر بارندگی در استان ثبت شده که نسبت به مدت مشابه نیز ۳۴ درصد افزایش بارندگی داشتیم.

به گفته او با این وضعیت هم نمی‌توانیم بگوییم سال زراعی پر باری خواهیم داشت و با توجه به آنکه ۵۷ درصد بارندگی در استان مربوط به فصل زمستان است و در تابستان مقدار بسیار ناچیزی بارندگی رخ می‌دهد مردم خراسان جنوبی باید در این ایام تابستان توجه بیشتری به مصرف آب داشته باشند تا در ایام پیش رو و روز‌های گرم تابستان با مشکلاتی از جمله قطعی آب رو به رو نشوند.

آبرسانی با تانکر به ۴۳۸روستای استان

با رسیدن فصل گرما روستاییان زیادی چشم به راه آمدن تانکر‌های آب هستند و با دبه‌های کوچک و بزرگ خود در صف‌های طولانی برای دریافت جرعه‌ای آب می‌ایستند.

خراسان جنوبی از معدود استان‌هایی است که ۴۳۸ روستای آن با تانکر آبرسانی می‌شوند و گاهی در تابستان این تعداد روستا بیشتر هم می‌شود.

شورای حفاظت از منابع آب استان، برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی و نبود مدیریت مصرف آب در حوزه‌های کشاورزی، صنعت و شرب نگران کننده اعلام کرده و در یک برنامه ۵ ساله از دستگاه‌های متولی خواسته است مصرف آب را تا سال ۱۴۰۵ به میزان ۱۷۵ میلیون مترمکعب کاهش دهند.

جلوی ضرر را از هرکجا که بگیریم منفعت است

هر چند خشکسالی‌های اخیر و تقاضای بالای مردم برای برداشت آب در تابستان و همچنین مصرف زیاد آب در بخش کشاورزی را می‌توان از دلایل کمبود آب عنوان کرد، اما از سوی دیگر فرسودگی شبکه‌های آبرسانی استان نیز بخش عمده‌ هدر رفت آب را به خود اختصاص داده به گونه‌ای که حدود یک سوم آب بهداشتی تولیدی از این طریق از دست می‌رود.

موضوعی حیاتی که می‌طلبد برنامه ریزی درستی برای مدیریت مصرف صورت گیرد، زیرا جلوی ضرر را از هرجا که گرفت منفعت است و چه ضرری بیشتر از آنکه آب سرمایه‌ای به این با ارزشی در حال از دست رفتن است.

از سوی دیگر نیز با توجه به آنکه بیشترین مصرفی آب در استان یعنی حدود ۹۰ درصد در بخش کشاورزی است نیاز است تا کشاورزان بیشتر به سمت و سوی آبیاری نوین بروند و شیوه‌های سنتی را حذف کنند تا آب کمتری در این سال‌های خشکسالی مصرف شود.

گزارش از زهرا رضوانیان

باشگاه خبرنگاران جوان خراسان جنوبی بیرجند

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: خشکسالی آب های زیرزمینی آب منطقه ای خراسان جنوبی آب زیرزمینی هدر رفت آب شرکت آب دشت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۲۵۲۹۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۵۱۰ هزار تن گندم به مراکز مسقف خوزستان انتقال داده شد

به گزارش خبرنگار مهر، مجید نبی پور ظهر امروز یکشنبه در بازدید از یکی از مراکز خرید گندم در شهرستان حمیدیه با بیان اینکه امسال ۷۵۴ هزار هکتار از مزارع خوزستان زیر کشت گندم رفت، به ورود سامانه بارشی در مرحله برداشت گندم به استان اشاره کرد و افزود: ۸۶۴ هزار تن گندم از مزارع استان پیش از آغاز بارش‌ها برداشت شده بود که از این میزان ۵۶۰ هزار تن گندم در مراکز خرید روباز انبار و بیش از ۱۰۰ هزار تن گندم به سیلوها منتقل شده بود.

نبی پور اضافه کرد: با توجه به هشدارهایی که صادر شده بود، جلسه‌های متعددی با ارگان‌های مربوطه از جمله استانداری، جهاد کشاورزی، اداره کل غله و بازرگانی، تعاون روستایی برگزار شد و با همکاری گمرک نیز کامیون‌های حمل کالا به سمت حمل محصول گندم برای انتقال از مراکز روباز به مراکز مسقف سوق داده شد.

وی با بیان اینکه در کمتر از یک هفته ۵۱۰ هزار تن گندم به مراکز مسقف استان خوزستان انتقال داده شد، تصریح کرد: مرکز خرید حمیدیه یکی از مراکز مهمی است که حدود ۱۶ هزار تن گندم در آن انبار شده است؛ همچنین کمتر از ۵ درصد از گندم‌های خریداری شده در مراکز خرید روباز باقی مانده که در مدت امروز تا فردا به مراکز مسقف انتقال داده خواهد شد.

وی ادامه داد: در طول سه روز بارندگی با استفاده از پوشش‌های پلاستیکی و برزنتی گندم موجود در مراکز خرید روباز پوشانده شد و از این رو مردم نگران وارد شدن خسارت به محصول گندم موجود در مراکز خرید نباشند.

نبی پور افزود: به حدود ۱۰۰ هزار هکتار از مزارعی که برداشت گندم در آنها صورت نگرفته بود، خسارت بین ۲۰ تا ۷۰ درصدی با میانگین ۴۰ درصد ناشی از ناشی از تگرگ، آب‌گرفتگی و… وارد شده است.

وی تصریح کرد: در روزهای آینده برآورد خسارات مزارع برداشت نشده که ۵۰ درصد از کل مزارع گندم را تشکیل می‌دهد، انجام خواهد شد.

نبی پور اظهار کرد: حدود ۲ هزار و ۸۰۰ کمباین در سال جاری برای برداشت محصول گندم در خوزستان به کار گرفته شد که این میزان در سال گذشته ۲ هزار و۲۰۰ دستگاه بود؛ همچنین سرعت برداشت نسبت به سال گذشته ۲۰ درصد بیشتر بود که در نتیجه نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۵۰ هزار تن محصول بیشتر برداشت شده است.

کد خبر 6097334