پشت صحنه تولد «آمدم ای شاه، پناهم بده»
تاریخ انتشار: ۱ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۲۹۸۱۵۸
نخستینبار سال ۱۳۸۵ بود که صدای دلنشین او به گوشم خورد؛ در صحنهای از سریال «سالهای برف و بنفشه» که در قسمتی از آن، ماجرای قتلعام کفنپوشان ورامین در جریان قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ به تصویر کشیده شد؛ صدای مداحی استاد محمدعلی کریمخانی، با شعر معروف «مستان همه افتاده و ساقی نمانده»، چنان روی تصاویر مربوط به پیکر شهدا نشسته بود و چنان دل را تکان میداد که آن را ضبط کردم و بارها شنیدم؛ بعدها فهمیدم که نه فقط من، بلکه بسیاری از مردم این دیار و دلدادگان اهلبیت(ع)، با شنیدن صدای او، منقلب میشوند و اشک میریزند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش ایران اکونومیست، روزنامه «خراسان» در ادامه نوشت: استاد محمدعلی کریمخانی، بعدها با مداحیهای پرجذبهتری در حافظه مردم ماندگار شد؛ «من آمدم ای خدا»، «ای نازنین برادرم»، «من که غلتان به خون روی زمینم»، «دارم سودای حسین» و شاهبیت این غزل، قطعه «آمدم ای شاه، پناهم بده».
او در میان ناباوری دوستان و علاقهمندانش، در آستانه روز مخصوص زیارتی ثامنالحجج (ع)، دار فانی را وداع گفت و به دیدار معبود شتافت.
آرزویی که برآورده شد
زندهیاد، مرحوم استاد محمدعلی کریمخانی، زاده سال ۱۳۲۹ در روستای «نرجه» از توابع شهرستانِ تاکستان بود؛ ناحیهای که امروزه بخشی از استان قزوین است و مردمان خونگرمش، تُرکزبان هستند. استاد، مداحی را از کودکی آغاز کرد؛ معلم قرآن دبستانش مشوق او در این مسیر بود. خودش در جایی گفتهاست: «از کودکی قرآن میخواندم و مداحی میکردم. در واقع، معلم قرآن دبستانم، مشوّق اصلیام برای خواندن بود. در هر هیئت و محفلی هم که میخواندم، همه تشویقم میکردند و میگفتند: صدای این جوان خوب است.»
خوب بودن صدا فقط یک بهانه بود؛ محمدعلی کریمخانی میخواست خادم اهلبیت (ع) باشد، مخصوصاً علاقه ویژهای به امام رضا (ع) داشت. ۱۴ ساله بود که در سفری به مشهد، از آقا خواست که او را در این مسیر یاری کند و با عنایتش، دست وی را بگیرد؛ همانجا بود که یک آرزو هم کرد: «به حضرت عرض کردم: میشود عنایتی کنی تا مدحی بخوانم یا اذانی بگویم در حَرَمَت که ماندگار شود؟» و امام رضا (ع)، سالها بعد، حاجتش را داد؛ فکر نمیکنم کسی در میان ما باشد که مداحی «آمدم ای شاه پناهم بده» را بشنود و از سر شوق، اشک بر گونههایش روان نشود.
عیار والای هنری
با وجود آنکه صدای استاد کریمخانی، صدایی خاص و ویژه بود، اما بزرگانِ هنر و هنرشناسان نامی خیلی دیر او را شناختند؛ شاید دلیل اصلی این دیر شناختن، آن بود که کریمخانی اصولاً میلی به شهرت نداشت. نخستین بار، محمد اصفهانی او را به رادیو برد؛ نزد زندهیاد حسین صبحدل که در عرصه تولید موسیقی و نغمات مذهبی، ید طولایی داشت. محمد اصفهانی در اینباره میگوید: «راجع به این هنرمند با صبحدل صحبت کردم و قرار شد او از کریمخانی تست بگیرد. این آزمون در سبزهمیدان ارگ و در یک جای دنج انجام شد و او دو بیتی را برای صبحدل خواند، در حالی که ساعت ۱۰ صبح بود و صبح خواندن برای خواننده کار بسیار سختی است. اما هنگامی که صبحدل همان نیم بیت اول را با صدایش شنید، گفت: کافیه! برویم استودیو.»
صدای استاد کریمخانی، خیلی زود نزد آشنایانِ با صوت و لحن و موسیقیدانانِ بزرگ ایران، شناخته و محبوب شد؛ آنقدر که همایون شجریان چند سال بعد، در ۱۳۹۷، در آلبوم «ایران من»، قطعه «من کجا، باران کجا» را بر اساس آوازی از استاد کریمخانی تنظیم و به او تقدیم کرد. همایون شجریان در جلسه رونمایی از این آلبوم، در ۲۴ مرداد ۱۳۹۷، به ذکر خاطره مشترک محمد اصفهانی و پدرش، زندهیاد استاد محمدرضا شجریان درباره استاد کریمخانی پرداخت و گفت: «من آواز «من کجا، باران کجا» را بر اساس آواز استاد کریمخانی تنظیم کردم. چند سال قبل که صدای او را شنیدم، مبهوت شدم و کارهای او را دنبال و آوازی را طراحی کردم بر اساس قواعدی که ایشان آواز خود را خوانده بودند. در ادامه استاد محمد اصفهانی وقتی ارادت من را متوجه شدند، خاطرهای تعریف کردند از سالها قبل که در شرکت ما، همراه با استاد کریمخانی ملاقاتی با پدرم داشتند. پدر، استاد کریمخانی را نمیشناختند. [اما میگفتند:] وقتی او میخوانْد، تمام شیشههای اتاق میلرزید. پدر میگفتند در سبک اوجخوانی، باید شکلی باشد که شنونده احساس ضعف نکند و این در صدای کریمخانی مشهود است.»
روح حاکم بر آثار استاد کریمخانی
با این حال، استاد کریمخانی دغدغه موسیقی نداشت، نه اینکه نسبت به آن بیتفاوت باشد؛ اما وظیفه اصلی خودش را مداحی میدانست؛ همیشه میگفت: «گریه مردم برای امام رضا (ع)، بهترین ثمره زندگی من است».
محمد اصفهانی در مراسم رونمایی از آلبوم «ساقی سرمست» (۲۲ آبان ۱۳۹۱)، کار مشترک استاد کریمخانی و آریا عظیمینژاد، با محتوای سوگواری شهیدان کربلا، به این دغدغه استاد اشاره کرده و گفته است: «او همیشه از کار با موسیقی نگران بود و میگفت: من مداح اهلبیت (ع) هستم و با موسیقی نمیدانم چه کار کنم؟»
استاد کریمخانی به فضایی وارد نمیشد که در آن، رد و نشانی از محبت به اهلبیت (ع) و به طور کلی، فضای مذهبی وجود نداشته باشد؛ او پیونددهنده راستین دین و هنر بود. در کارهایی که انجام میداد، همیشه این اصل را لحاظ میکرد که بدون برقراری پیوند و ارتباط قلبی با اهلبیت (ع)، نمیتواند حق مطلب را درست ادا کند.
روایتِ شگفتِ تولدِ «آمدم ای شاه، پناهم بده»
استاد در جایی، ضمن یادآوری خاطرات ساخت آلبوم «ساقی سرمست»، گفته است: «ساقی سرمست سه سال طول کشید تا ما بخوانیمش. ۱۲ قطعه پنج شش دقیقهای است و برایش خیلی زحمت کشیدیم. باور کنید من میخواندم و میآمدم خانه، آریا [عظیمینژاد، آهنگساز آلبوم] زنگ میزد، میگفت آقای کریمخانی یک تُک پا بیایید، این جایش ایراد دارد و دوباره از سر میخواندم. من یک قطعه «السلامعلیک یا علیابن موسیالرضا» را ۳۶ دفعه خواندم و یک دانهاش را برداشت.»
آشنایی استاد کریمخانی و عظیمینژاد، به واسطه دوستی مشترک با محمد اصفهانی رقم خورد و شکوهمندترین کار استاد کریمخانی، یعنی قطعه «آمدم ای شاه، پناهم بده»، با شعر زیبا و تأثیرگذار زندهیاد استاد حبیبالله چایچیان، حاصل همین آشنایی است. روایت ساخت این قطعه هم مانند اثرش شگفتانگیز است. آریا عظیمینژاد میگوید: «اول آقای کریمخانی خواند. خُب، نگرفت. اصلاً یک جوری شد که ما داشتیم ضبط را تعطیل میکردیم. کار درست درنمیآمد. کریمخانی حالِ خوبی نداشت. خیلی ناراحت شد. من برای اینکه کمی آرام شود، برایش چای آوردم و گفتم مهم نیست؛ گاهی پیش میآید و اصلاً کار هنری همین است دیگر، گاهی نمیشود. کریمخانی این حرف را که شنید، شروع کرد به گریهکردن و گفت یعنی من اینقدر لایق نبودم که یک کار برای ارباب بخوانم؟ فضای عجیبی درست شد. سکوت برای مدتی بین ما حاکم بود. چای را که خوردیم، ناگهان به من گفت دوباره بخوانم؟ گفتم بخوان! و خواند، آن هم چه خواندنی؛ اصلاً باورم نمیشد. دیگر به قطعه دست نزدم. وقتی تمام شد، کریمخانی را نشاندم و برای خودش پخش کردم و او در تمام مدت، به پهنای صورتش اشک میریخت.»
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: آمدم ای شاه پناهم بده ، استاد کریمخانی
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: آمدم ای شاه پناهم بده استاد کریمخانی محمدعلی کریمخانی استاد کریمخانی محمد اصفهانی آمدم ای شاه استاد محمد عظیمی نژاد پناهم بده زنده یاد اهل بیت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۲۹۸۱۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برگزاری جشن تولد برای مجموعه کتابهای پیامبران اولوالعزم در نمایشگاه کتاب
حجت الاسلام علیرضا سبحانی نسب مدیر انتشارات جمال در گفتوگو با خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا درباره برنامههای این نشر برای نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفت: برنامه انتشارات بین المللی جمال برای نمایشگاه بین المللی کتاب ۱۴۰۳، ان شاءالله برنامه متنوع و جذابی خواهد بود تا مخاطبان عزیزمان و دوستداران کتاب بتوانند بهرهی خوبی از غرفه جمال ببرند.
وی افزود: بخشی از این برنامه، رونمایی از اولین خروجی دپارتمان رمان نشر جمال که به تازگی کار خودش را آغاز کرده خواهد بود؛ رمانی از جناب سید میثم موسویان با نام «روزهایی که از آن سر در نمیآوریم» که درباره اهالی یک روستاست که دچار خشکسالی میشوند و یک جادوگر به آنها توصیههایی میکند و... این رونمایی با کمک غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی انجام خواهد شد.
مدیر انتشارات جمال گفت: همچنین رونمایی از رمان عطر گل محمدی نوشته استاد داود امیریان از دیگر برنامههای نشر جمال در این نمایشگاه خواهد بود. این رمان درباره زندگی رسول اکرم با محوریت صحابه ایشان است.
سبحانی نسب اظهار داشت: با همکاری غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی، جشن تولدی برای مجموعه کتابهای پیامبران اولوالعزم که در پویش مثل ما، مثل ماه محور بودند برگزار خواهیم کرد و نیز نویسندگان توانمند و پرسابقه جمال مثل آقایان سید محمد مهاجرانی، دکتر مسلم ناصری، علی شعیبی، داوود امیریان و غلامرضا حیدری ابهری در غرفه برای گفتگو با مخاطب حضور خواهند داشت. عوامل تولید محتوای انتشارات هم در غرفه جمال حضور پیدا خواهند کرد و با مخاطبان عزیز، گفتگوی صمیمانه خواهند داشت و همه اینها بخشی از برنامه نشر جمال در غرفه کتاب کودک و نوجوان است.
وی افزود: یکی از مهمترین چالشهایی که نشر جمال در سال ۱۴۰۲ در نمایشگاه بین المللی کتاب با آن مواجه بود، مکان کوچک غرفه بود که با توجه به سابقه و تعداد بالای عناوین نیازمند غرفهای شایسته حضور نشر جمال در نمایشگاه هستیم.
مدیر انتشارات جمال گفت: انتشارات جمال با بالای ۵۰۰ عنوان کتاب در غرفه نمایشگاه بین المللی کتاب برای اهالی کتاب حضور خواهد داشت. کتب چاپ اولی به زبان فارسی، عربی و انگلیسی بالغ بر ۱۰۰ عنوان است و حدود ۱۳۰ جلد از عناوین ما هم تجدید چاپ شده است.
حجت الاسلام علیرضا سبحانی نسب بیان کرد: ما در نمایشگاه امسال، سه غرفه خواهیم داشت؛ غرفه کودک و نوجوان، غرفه بزرگسال و غرفه بینالملل. برنامه جدید امسال ما، پکهایی است که تدارک دیدهایم. حدود هشت پک که شامل پک کودک خداشناس، خانواده کتابخوان، این قند پارسی، رسم عاشقی، قهرمانان وطن و چند بسته دیگر است که به ترتیب شامل کتابهای خداشناسی کودکان، ضربالمثلهای فارسی، خانواده موفق و دفاع مقدس است.
انتهای پیام/