ورزقان؛ پرنعمت اما بی‌بهره | چرا ساکنان شهر طلا و مس فقیرند؟
تاریخ انتشار: ۶ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۳۳۷۸۹۵
به گزارش همشهری آنلاین، این محرومیت هرچند در اغلب روستاهای شهرستان به چشم می‌خورد، اما بیش از همه در همسایه‌های معدن سونگون به‌عنوان بزرگ‌ترین معدن مس ایران و بزرگ‌ترین معدن روباز جهان احساس می‌شود؛ روستاهای کلم، طویل، اوزی و بالوجه که نزدیک معدن و در میان جنگل‌های ارسباران قرار گرفته‌اند و با محرومیت‌های بی‌شماری چون نداشتن راه مناسب، مدرسه و امکانات اولیه دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نداشتن راه دسترسی یکی از مهم‌ترین چالش‌های روستاهای ورزقان به‌ویژه در بخش مرکزی محسوب می‌شود؛ مشکلی هم به‌ویژه در فصل سرما و زمان‌های بارش برف تا ارتفاع بیش از یک‌متر چالش‌های زیادی ایجاد می‌کند.
بخشدار مرکزی ورزقان با بیان اینکه این بخش شامل ۱۰۵ روستای دارای سکنه و ۸ روستای خالی از سکنه است می‌گوید: محل قرارگیری معدن سونگون در این منطقه طوری است که کل بخش مرکزی شهرستان ورزقان در محدوده آن قرار دارد، اما ۴ روستا بیش از همه نزدیک معدن و در محدوده جنگل‌های ارسباران هستند.
ناصر فتحی با بیان اینکه شهرستان ورزقان در یک محدوده کوهستانی قرار دارد، می‌افزاید: اگر بگوییم روستاهای منطقه مشکل ندارند، بی‌انصافی است، اما مثلا مسدود شدن مسیر دسترسی به‌دلیل بارش برف ۵/۱ متری در زمستان در این اقلیم یک اتفاق طبیعی محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه اکثر روستاها در قسمت‌های کوهستانی هستند و مشکل راه دسترسی دارند، می‌گوید: اغلب روستاهای بخش ۳۵ هزارنفری ورزقان که از مرکز شهرستان فاصله دارند به‌دلیل کوهستانی بودن راه آسفالته ندارند و راهشان شوسه است. نه‌تنها در بخش ما که در شهرستان کلیبر همچنین مسئله‌ای وجود دارد و آسفالت شدن راهها توجیه ندارد، زیرا آسفالت در چنین مسیرهای کوهستانی با شیب تند در فصل سرما خطر بیشتری دارد و اصلا قابل تردد نیست درحالی‌که راه‌های شوسه حتی در فصل سرد با وسایل نقلیه‌ای چون نیسان وانت قابل تردد است.
به‌گفته بخشدار مرکزی ورزقان، بخشی از روستاهای منطقه چون ۴ روستای نزدیک معدن هم داخل جنگل قرار دارند و به‌دلیل معارض‌های محیط‌زیستی امکان ساخت جاده آسفالته برایشان وجود ندارد.
او با وجود این تأکید می‌کند که اغلب روستاهای بالای ۲۰ خانوار شهرستان راه آسفالته دارند و بیشترین مشکل در روستاهای کم‌جمعیت زیر ۲۰ خانوار است.
درآمدی که قرار است به منطقه برسددر روزهای گذشته تصاویری از اهالی روستای کلم در دهستان بکرآباد بخش مرکزی شهرستان ورزقان منتشر شد؛ تصاویری که پیش از این نیز در شبکه‌های مجازی منتشر شده بود و اهالی با نمایش آنها تأکید داشتند مسئولان و همچنین مدیران معدن مس سونگون که یکی از بزرگ‌ترین معادن مس جهان است، به آنها توجهی ندارند. نداشتن راه و مسدود شدن گاه به گاه راه‌های ارتباطی موجب شده است اهالی منطقه دسترسی خوبی به خدمات پزشکی هم نداشته باشند.
اهالی منطقه می‌گویند مسئولان سازمان مس ایران طبق قانون باید روزانه ۳میلیارد تومان از درآمد معدن سونگون را به منطقه اختصاص دهند.
بخشدار مرکزی ورزقان در این‌باره می‌گوید: پیش از این اعتبارهایی چون حق مسئولیت اجتماعی یا حق آلایندگی از سوی معدن به خزانه واریز می‌شد که سرنوشت و محل هزینه آن مشخص نبود، اما با پیگیری مسئولان این وعده داده شده است که از امسال این اعتبار با تصمیم‌گیری فرمانداری و نمایندگان مجلس به پروژه‌های اولویت‌دار منطقه اختصاص یابد.
فتحی همچنین توضیح می‌دهد: پیش از این مس سونگون با تامین مصالح برای دهیاری‌ها، اختصاص ماشین‌آلات برای بازگشایی راه و... به منطقه کمک می‌کرد، اما قرار است در آینده به آسفالت معابر و پروژه آبرسانی ۶۵ روستای منطقه هم کمک کنند.
پروژه آبرسانی ۶۵ روستای منطقه تا سال ۱۴۰۲ تکمیل می‌شود و با بهره‌برداری از آن اغلب روستاهای منطقه از آب پایدار برخوردار خواهند شد.
نماینده شهرستان ورزقان در مجلس شورای اسلامی پیش از این با ابراز تاسف از اینکه شرکت ملی صنایع مس ایران به عنوان مسئول معدن مس سونگون به توسعه و آبادانی شهرستان توجه نمی‌کند، گفته بود که این شرکت فقط از سال ۹۸ و ۹۹ طبق قانون معادن، ۲۲۰۰ میلیارد تومان باید از درآمد خود در شهرستان ورزقان و استان هزینه می‌کرد که صرف این رقم می‌توانست در توسعه و آبادانی شهرستان و آذربایجان شرقی نقش قابل توجه و اساسی ایفا کند.
الهوردی دهقانی تاکید کرده بود که طبق قانون معادن یک درصد فروش و آلایندگی و حقوق دولتی مس سونگون باید در روستاهای شهرستان هزینه شود که متاسفانه این امر تحقق نیافته و باید از طرف مسئولان استانی و شهرستانی به عنوان مطالبه قانونی در دستور کار قرار گیرد.
استاندار آذربایجان شرقی هم در این باره گفته بود که توسعه صنعت مس استان باید به یک گفتمان، مطالبه و حرکت عمومی تبدیل شود، در غیر این صورت این صنعت در وضعیت نامناسب باقی خواهد ماند.
عابدین خرم تاکید کرده بود مس سونگون و شرکت ملی مس ایران بایستی به وظایف قانونی خود درباره پرداخت سهم اقتصادی استان و عملکرد شفاف و مسئولیت‌های اجتماعی و قانونی خود عمل کنند.
عملکرد شفاف در حوزه مسئولیت اجتماعی و رفع محرومیت از شهرستان ورزقان و روستاهای محدوده معدن مس سونگون و همچنین معادن طلای شهرستان یکی از خواسته‌های اهالی منطقه است. شرکت ملی مس متعهد به ۴۰۰ هکتار جنگل‌کاری در منطقه و حفاظت از آن به مدت ۱۰ سال است تا مسکنی برای جلوگیری از فرسایش خاک باشد. همچنین مسئولیت‌هایی در قبال منابع طبیعی، جهاد کشاورزی، آب منطقه‌ای و حفاظت محیط زیست استان دارد که باید ایفا کند. شرکت مس سونگون همچنین باید تا پایان شهریور امسال یک نیروگاه ۵۰ مگاواتی در منطقه ایجاد کند.
خداحافظی با مدارس کانکسیدر شهرستان ورزقان بیش از ۱۶مدرسه کانکسی وجود دارد که از قضا بیشتر این مدارس کانکسی در اطراف معدن سونگون با درآمدهای میلیارد دلاری قرار دارد. مدرسه کانکسی روستای کلم هم در این میان با بیش از ۱۵دانش‌آموز فعالیت می‌کند.
رئیس نوسازی مدارس آذربایجان‌شرقی در این‌باره به همشهری توضیح می‌دهد: در استان حدود ۳۱۹ کانکس به‌عنوان کلاس درس فعال است که از این میان ۶۴ مورد مدارس کانکسی با بیش از ۱۰ دانش‌آموز و مستقل هستند.
فرهاد فرهودی با بیان اینکه جمع شدن مدارس کانکسی در استان یکی از مصوبه‌های سفر رئیس‌جمهوری به آذربایجان‌شرقی است، می‌افزاید: به مردم قول می‌دهیم طبق برنامه تصویب شده در این سفر تا پایان امسال تمام مدارس کانکسی مستقل با جمعیت بالای ۱۵ نفر و سال بعد همه مدارس کانکسی مستقل با جمعیت ۱۰ تا ۱۵ دانش‌آموز جمع‌آوری شوند.
به‌گفته وی، برچیده شدن مدارس کانکسی با جمعیت زیر ۱۰ نفر توجیه اقتصادی ندارد؛ زیرا در این روستاها به‌دلیل جمعیت کم احتمال خالی از سکنه شدن وجود دارد.
کد خبر 686333 منبع: همشهری آنلاین برچسب‌ها فقر جامعهمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: فقر جامعه آذربایجان شرقی شهرستان ورزقان اغلب روستاهای مدارس کانکسی معدن سونگون مس سونگون مس ایران معدن مس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۳۳۷۸۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فعالیت معدن یا احیای منابع آبی! / منابع محلی خبر از حفاری در نزدیکی سرچشمه کامو می‌دهند
فعالیت معدن اطراف سرچشمه کامو چند سالی است که مطالبه اصلی مردم در منطقه کاشان است و اهالی کامو، چوگان و جوشقان قالی بر هر گونه فعالیت معدنی در این نقطه حساس هستند و اخیرا منابع محلی خبر از حفاری‌های جدید در این منطقه می‌دهند.
به گزارش خبرنگار گروه استانها خبرگزاری دانشجو، معادن کرکس کوه پس از این همه مطالبه مردمی و مطالبات زیست محیطی هنوز هم به آنچه مردم می‌خواهند مجهز نشده است. در واقع بخش زیادی از این معادن فعال هستند و بخش زیادی از آنها هم فعالیت‌های اولیه‌ای داشته اند و رها شده اند و مجموع همه این‌ها منطقه را تحت تاثیر قرار داده اند.
طبق اعلام مسئولین محیط زیست استان اصفهان و پس از تشدید شرایط در معادن کرکس کوه و همچنین حضور سلاجقه رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در مورد معادن کرکس کوه اقداماتی را به عنوان محور در حال انجام دارد و با آب منطقه‌ای به لحاظ اثرات معادن بر منابع آب، با جهاد کشاورزی به لحاظ اثرات معادن بر مزارع و باغ‌ها و با صنعت و معدن به لحاظ مجوز معادن و زمان پروانه‌های بهره‌برداری در حالِ احصای نتایج است.
آخرین پیگیری ما از مسئولین محیط زیست منتج به این نتیجه شد که مشکلات معادن شهرستان نطنز از استان اصفهان توسط ریاست سازمان محیط زیست کشور طی نامه‌ای به وزارت صمت رسیده، البته برای اطلاع از جزئیات این نامه پیگیری‌هایی را انجام دادیم، ولی هنوز به دست ما نرسیده است.
اما آنچه در بین مردم محلی مطرح شده معدن کامو است. چند سال است که دغدغه مردم در واقع نگرانی درباره از بین رفتن منابع آبی کامو و چوگان است. این معدن آهن روی سرچشمه آب این مناطق مشغول انفجار بوده و حالا مسئولان معدن می‌گویند مشغول جمع آوری خاک‌های دپو شده در محل انفجار هستند.
مسئله معادن جوشقان قالی و کامو یکی از زخم‌هایی است که فقط بسته شده و هنوز به صورت کامل ترمیم نشده است. اصل موضوع از آنجایی شروع شد که یک امام جمعه هم صدا با مردم به دنبال گرفتن حقشان از طبیعت شد، درست زمانی که معادن خود را محق‌تر می‌دانستند و به دنبال برداشت سنگ از کوه‌های این مناطق بودند.
برداشت از معدن به خودی خود مشکلی ندارد، اما اینکه در چه منطقه‌ای عملیات انفجار و تخریب و حفاری در کوه انجام می‌شود، مهم‌ترین دلیلی است که مردم تحمل نخواهند کرد. مشکل معدن بر روی کوه‌های شمال شرق منطقه کامو و چوگان دقیقا با مایه حیات در تقابل است، جایی که معدن دقیقا خود را در تقابل با سرچشمه آبی زلال می‌بیند که به عنوان مزاحم اصلی اجازه برداشت را از آن گرفته است.
زمانی که سنگ معدن در این منطقه از طریق انفجار در حال برداشت بود، مردم مشاهده کردند که هم حجم آب خروجی از چشمه کاهش یافته و هم طعم آن تغییر کرده است. در واقع زمانی که گاز‌های میان سنگ‌ها خارج می‌شود، علاوه بر اینکه سبب آلودگی آب می‌شود حجم آب را نیز کم می‌کند و با اثرگذاری روی قنوات تاثیر خود را بر کشاورزی نیز می‌گذارد.
اگر فرونشست و شکاف زمین در اطراف دشت کاشان را هم کنار این موضوع قرار دهیم، چیزی کمتر از فاجعه برای زندگی انسان‌ها در این مناطق نخواهد داشت؛ و این دقیقا در تقابل با سیاست تمرکززدایی از شهر‌های بزرگ است. شاید برداشت از معدن، رشد اقتصادی قلمداد شود، اما وقتی حیات نباشد به چه دردی می‌خورد؟
عدم برداشت از معادن کامو در روز ۲۳ فروردین ۱۴۰۱ با رای دیوان عدالت اداری به نتیجه رسیده بود، اما ۱۰ اردیبهشت همان سال این رای نقض شد. در آن زمان توسط معاون معدن سازمان صمت استان مطرح شده بود که فعالیت معدن با مجوز است و می‌تواند فعالیت کند.
مجوزدار بودن معادن امروز مورد بحث ما نیست! زیرا ممکن است یک معدن با روش‌های مختلف دوگانه تحریم نفت و رشد اقتصادی از طریق برداشت معادن را مطرح کند و امضای طلایی را برای خود به ارمغان آورد.
چند روز پیش منابع محلی کامو از حفاری در عمق معدن این منطقه که مرتبط با سرچشمه کامو است خبر دادند. اگر این موضوع صحت داشته باشد، زخم تازه را در این منطقه دوباره بازخواهد کرد.
در جریان معارفه فرماندار کاشان استاندار اصفهان در پاسخ سوال یک خبرنگار در خصوص وضعیت معدن کامو و چوگان و اینکه چرا در نزدیک رصدخانه فعالیت دارد، گفت:مشکلات معدن را بررسی کردیم و یک سری محدود سازی انجام شد تا آسیبی به منطقه وارد نکند.
وی در ادامه گفت: این معدن نخست فعال بوده و بعد رصدخانه ساخته شده است.
وی تاکید کرد: رصدخانه کنار معدن فعال شده است، پس مسئولین رصدخانه می‌دانسته‌اند که معدن اینجاست و با رعایت ضوابط به این مکان آمده اند.
استاندار اصفهان حتما در جریان موضوع اثرات معدن بر آب منطقه هستند، موضوع رصدخانه در این منطقه یک مسئله‌ی فرعی است و اصل مطلب همین فعالیت معدن در کامو است که باید مورد بازبینی دقیق قرار گیرد.
با توجه به اصل ۵۰ قانون اساسی و اینکه وظیفه حفاظت از این قانون به عهده سازمان حفاظت از محیط زیست است، می‌توان از مسئولان این سازمان در اصفهان انتظار داشت که نسبت به فعالیت این معدن بی اعتنا نباشند. از طرفی لزوم حضور مسئولین سامان صمت استان و دادستانی به عنوان مدعی العموم در این معدن و نظارت بر روند فعالیت آن قطعا به نفع مردم خواهد بود.
به گزارش دانشجو، اصفهان با معضل خشکی دشت‌ها مواجه است. شکاف‌های زمین در اطراف دشت کاشان، اطراف اصفهان و حتی نزدیک به فرودگاه اصفهان، نشانه‌های خطرناکی از نابودی حیات در مرکز ایران است و همه این‌ها نادیده گرفته می‌شود تا یک معدن آهن، یکی از معدود چشمه‌های حیات در این استان را از بین ببرد.
بیشتر بخوانید:
آسیب‌های معدن سنگ آهن کامو به طبیعت و چشمه‌های آب / مردم در انتظار پاسخ مسئولان هستند
دبیر مجمع مطالبه‌گران: معدن کامو حتی اگر مجوز هم داشته باشد طبق اصل ۵۰ قانون اساسی، فعالیت آن ممنوع است
عضو شورای شهر جوشقان قالی: «معدن سنگ آهن کامو» کشاورزی و زندگی ۱۰ هزار نفر را به خطر انداخته است
تجمع مردم کامو و جوشقان قالی در اعتراض به فعالیت یک معدن آهن / امام جمعه جوشقان قالی: فعالیت معدن باید متوقف شود
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»