رشد صفر درصدی اقتصاد باوجود هزینه ۶۰ میلیارد دلاری از صندوق توسعه

به گزارش روز شنبه ایرنا از سازمان برنامه‌وبودجه «سیدمسعود میرکاظمی» در جلسه کارشناسان معاونت امور علمی، فرهنگی و اجتماعی سازمان برنامه‌وبودجه اظهار داشت: در سال‌های گذشته منابع زیادی در کشور هزینه شده که در بخش‌های مختلفی عملکردها خوب بوده و در بخش‌هایی هم ضعیف عمل شده است. اما درمجموع برآیند کلی عملکردها، در سطح ملی ضعیف بوده که نیاز است در جهت بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی اقدامات اساسی انجام شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با تشریح وضعیت شاخص‌های کلان اقتصادی در سال‌های گذشته گفت: حجم اقتصاد در سال‌های گذشته کوچک‌تر شده است و ادامه این وضعیت به صلاح نیست و باید بازنگری اساسی در تدوین برنامه‌ها صورت گیرد.

رئیس سازمان برنامه‌وبودجه با طرح این پرسش که مشکل اصلی افت وضعیت شاخص‌های کلان اقتصادی کجاست؟ تصریح کرد: متأسفانه تمام توجه‌ها معطوف به بودجه شده است و توجهی به شاخص‌های کلان اقتصادی نمی‌شود. همچنین بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته حرکت نمی‌شود که همه این‌ها باعث افت شاخص‌های کلان اقتصادی شده است.

معاون رئیس‌جمهور افزود: طی هشت‌سال فعال اقتصادی را معطل مذاکره و برجام کردیم؛ اما نهایت چیزی که نصیب کشور شد رشد نزدیک به صفر اقتصاد بود. تحریم‌ها اگرچه در اقتصاد کشور مؤثر است، اما نباید اقتصاد را شرطی کرد. به‌عبارت‌دیگر برنامه‌ریزی‌ها باید مبتنی بر توان و ظرفیت داخل باشد که همین رویه در دولت سیزدهم دنبال می‌شود.

به گفته میرکاظمی اگر کشور در شش سال متوالی رشد اقتصادی هشت‌درصدی را تجربه کند حجم اقتصاد بعد از این مدت تازه به سال ۱۳۹۰ بازمی‌گردد.

وی با اشاره به تعهدات سنگین دولت قبل برای کشور گفت: به‌غیراز افزایش شدید بدهی دولت به بانک‌ها و بانک‌ها به بانک مرکزی نزدیک به ۶۰ میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی هزینه شد؛ ۵۳۵ هزار میلیارد تومان اصل و سود اوراق باید پرداخت شود؛ بیش از ۲۷۰۰ هزار میلیارد تومان در کشور هزینه شد. نتیجه این هزینه‌ها رسیدن میزان سرمایه‌گذاری به رقم منفی ۴,۶ درصد است که حتی به‌اندازه استهلاک سرمایه هم نیست.

میرکاظمی با بیان اینکه بهترین جایی که می‌تواند وضعیت اقتصادی کشور را آسیب‌شناسی کند سازمان برنامه‌وبودجه است گفت: اکثراً فکر می‌کنند سازمان برنامه‌وبودجه مسئول تأمین منابع است درحالی‌که آسیب‌شناسی شاخص‌های اقتصادی و برنامه‌ریزی دقیق و مدون از مهم‌ترین وظایف سازمان برنامه‌وبودجه است.

وی با اشاره به اینکه روش‌های متداول گذشته در سازمان برنامه‌وبودجه کارایی لازم را ندارد، ادامه داد: در سازمان برنامه‌وبودجه به تحول و نوآوری نیاز داریم و راهبرد پیشرفت و توسعه نیاز به بازنگری در برنامه‌ها، کارشناسی قوی، خلاقیت و نوآوری دارد.

معاون رئیس‌جمهور با بیان اینکه همه مشکلات اقتصادی با تخصیص منابع، قابل حل نیست تصریح کرد:۸۰ درصد توان سازمان برنامه‌وبودجه باید صرف برنامه‌ریزی شود و این سازمان برای رفع آسیب‌ها برنامه‌محوری را به‌صورت جدی دنبال کند.

وی با تأکید برافزایش نقش برنامه‌ریزی در بودجه سالیانه افزود: چنانچه عملکرد سازمان برنامه‌وبودجه در حوزه برنامه‌ریزی مثبت باشد شاخص‌های کلان در حوزه‌های مختلف بهبود پیدا می‌کند.

دکتر میرکاظمی خطاب به کارشناسان سازمان برنامه‌وبودجه گفت: مطالب و ایده‌های جدید و خلاقانه را پیشنهاد دهید و از بخشی‌نگری پرهیز و به جامع‌نگری توجه ویژه داشته باشید.

معاون رئیس‌جمهور بابیان اینکه دارویی که سازمان برنامه‌وبودجه برای بهبود اقتصاد می‌دهد شفابخش باشد گفت: تصمیمات بخش‌های مختلف به‌گونه‌ای گرفته شود که منجر به بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی باشد.

برچسب‌ها سازمان برنامه و بودجه مسعود میرکاظمی رشد اقتصادی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سازمان برنامه و بودجه مسعود میرکاظمی رشد اقتصادی سازمان برنامه و بودجه مسعود میرکاظمی رشد اقتصادی شاخص های کلان اقتصادی سازمان برنامه وبودجه سازمان برنامه برنامه ریزی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۳۸۶۰۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دهه ۹۰؛ دهه‌ی «رکود، عبرت، تجربه»

خبرگزاری تسنیم قرار است در پرونده‌ی «دهه‌ی رکود، عبرت، تجربه» به تفصیل و در گفتگو با صاحبنظران و کارشناسان به بررسی وضعیت اقتصاد ایران در دهه‌ی ۹۰، دلایل و ریشه های افول اقتصاد در این دهه و راه‌حلهای جبران این خسارت در سالهای پیش رو بپردازد. - اخبار اقتصادی -

گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم- 

وقتی میان فعالان اقتصادی از دهه‌ی 1390 شمسی سخن به میان می‌آید، تصویر یک دهه «عقب‌ماندگی»، «تعطیل نسبی مسائل اقتصادی» و «انباشت چالش‌های اقتصادی» در ذهن‌هایشان نقش می‌بندد و زمانی که می‌خواهند در موردش صحبت کنند، هر یک از زاویه‌ای آسیب‌های این دهه را بر می‌شمرند: از وضعیت نامناسب شاخص‌های کلان اقتصاد تا رکود در کسب‌و‌کارهای خرد و کلان، از آسیب‌های تشدید تحریم‌ها تا انفعال دولت‌ها در برابر تحریم و بی‌توجهی به برنامه‌ها و سیاست‌های «خنثی‌کردن اثر تحریم‌ها».

تاجران زبده و پژوهشگران اقتصاد بین‌الملل نیز از «شرطی‌کردن اقتصاد» نسبت به مذاکره با غرب می‌گویند و بی‌توجهی به سیاست اصولی «ترجیح شرق به غرب»؛ آن هم درست در دهه‌ای که قدرت اقتصادی در حال انتقال از غرب به شرق بود. دهه‌ی 1390 چه بود و چه مختصاتی داشت؟ آن دوران تمام شده یا دهه‌ی جدید، دهه‌ی 1390 جدیدی است!؟  

افول شاخص‌های کلان

میانگین رشد اقتصادی دهه‌ی 1360 -با وجود آثار انقلاب و مشکلات ناشی از جنگ تحمیلی- برابر با 4.3 درصد بود. این شاخص در دهه‌ی 1370 برابر با 3.1 درصد و در دهه‌ی 1380 برابر با 4.4 درصد بود. میانگین رشد اقتصادی پس از انقلاب (از 1360 تا پیش از آغاز دهه‌ی 1390) نیز برابر با 3.9 درصد بود. این در حالی است که میانگین رشد اقتصادی در دهه‌ی 1390 به 0.9 درصد کاهش یافت.

درآمد ملی سرانه که در سال 1390 برابر با 8.1 میلیون تومان بود در سال‌های پس از آن کاهش یافت؛ تا جایی که میانگین درآمد سرانه در این دهه به 7.4 میلیون تومان (به قیمت ثابت سال 1390) رسید. فقر مطلق که از 46.8 درصد در سال 1989 میلادی (تقریباً معادل سال 1368؛ سال پایانی جمگ تحمیلی) به 12.3 درصد در سال 2011 میلادی (تقریباً معادل سال 1390 شمسی) رسیده بود، در دهه‌ی تعطیل اقتصاد ایران دوباره افزایش یافت و به 21.9 درصد در سال 2020 میلادی (تقریباً معادل 1399 شمسی) رسید؛ به عبارت دیگر قدرت خرید عموم مردم در این دهه آب رفت و فقر مطلق نیز تقریباً دو برابر شد.

تحریم و انفعال

در تحلیل دهه‌ی 1390 نمی‌توان از نقش تحریم‌ها غافل شد؛ تشدید تحریم‌های ظالمانه از ابتدای دهه‌ی 1390 به این سو حتماً به اقتصاد ایران آسیب زد اما انفعال سیاست‌گذار در برابر تحریم‌ها نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در نتیجه -یعنی افول شاخص‌های کلان اقتصادی- داشت.

کاهش وابستگی اقتصاد به نفت در دهه‌ی 1390، نه یک سیاست مطلوب سیاستگذار بلکه همواره اجبار بود. از دل همین اجبار بود که کلان‌ایده‌ی «مذاکره برای رفع تحریم‌ها» و «رفع‌تحریم به مثابه حل همه‌ی مشکلات از آب خوردن تا بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی» زاییده شد.

سیاستمدارِ عادت‌کرده به زیستِ نفتی که نظم آمریکایی جهان را نیز پذیرفته بود، حتی به‌زور هم حاضر به ترک اعتیاد اقتصاد ایران به نفت نبود. می‌خواست دوباره ذیل نظم آمریکایی، نفت بفروشد و گرد و غبار ضعف کارآمدی مدیریت و سیاست‌های اقتصادی‌اش را زیر فرش درآمد نفتی پنهان کند. «برجام» را تجربه کرد و با خروج آمریکا از برجام، سرش به سنگ خورد. از این منظر، دهه‌ی 1390 را باید دهه‌ی تجربه و عبرت نیز نامید. سیاستمدار در این دهه، عملاً اقدام جدی‌ای برای درمان عیوب ساختاری اقتصاد ایران از جمله تصدی‌گری افراطی دولت، بودجه‌بندی معیوب و نامتوازن، وجود هزینه‌های زائد و مسرفانه و ...  نکرد.

تغییر نظم بین‌الملل

از دیگر ویژگی‌های مهم دهه‌ی 1390 نیز سرعت گرفتن تغییر نظم بین‌المللی بود. در این دهه قدرت اقتصادی به مرور از غرب به شرق -به‌طور خاص آسیا- منتقل شد. در سال 2011 تولید ناخالص داخلی آمریکا (بر اساس دلار برابری قدرت خرید) معادل 15600 میلیارد دلار و تولید ناخالص داخلی چین برابر با 13740 میلیارد دلار بود. در سال 2017 ورق برگشت و اقتصاد چین از اقتصاد آمریکا بزرگ‌تر شد. تولید ناخالص داخلی چین در 2024 برابر با 35290 میلیارد دلار است در حالی که این شاخص برای اقتصاد آمریکا برابر با 28780 میلیارد دلار است. رشد اقتصادی هند و سایر اقتصادهای نوظهور آسیایی نیز مشابه بود.

در میانه‌ی این تغییر نظم مهم در دهه‌ی 1390، دولت در ایران عملاً روابط اقتصادی با شرق را از اولویت خارج کرد و تمام تخم‌مرغ‌هایش را در سبد مذاکره با غرب برای رفع تحریم‌ها گذاشت. رای آوردن ترامپ در ایالات متحده، قدرت گرفتن بن‌سلمان در عربستان، کرونا و سقوط قیمت نفت را نیز باید به لیست اتفاقات شاخص این دهه اضافه کرد.

درس‌هایی برای آینده

خلاصه اینکه در دهه‌ی 1390 یک دهه «رکود»، انباشت چالش‌های اقتصادی و تعطیل نسبی مسائل اقتصادی را شاهد بودیم. در عمل دولت‌ها در اقتصاد داخلی، اصلاح «عیوب ساختاری» را به‌تعویق انداختند و در نسبت اقتصاد ملی با دنیای خارج، بدون توجه به تغییر نظم بین‌الملل تمام تخم‌مرغ‌ها را در سبد مذاکره با غرب برای «رفع تحریم» گذاشتند و استراتژی «خنثی‌سازی اثر تحریم» را  کنار گذاشتند؛ در حالی که در ابتدای دهه، با ابلاغ «سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی» راه‌ها نشان داده شده بود و در انتهای دهه نیز در «بخش اقتصادی بیانیه‌ی گام دوم»، مجدداً بر آن‌ها تاکید شد. در واقع سیاستگذار در این دهه دست به «تجربه‌»‌ای خارج از سیاست‌های کلی نظام زد و درس «عبرت»ی برای دهه‌های پیش رو شد.

حال آیا ما از تجربه‌های دهه‌ی 1390 درس خواهیم گرفت!؟ گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم قرار است در پرونده‌ی «دهه‌ی رکود، عبرت، تجربه» به تفصیل و در گفتگو با صاحبنظران و کارشناسان به بررسی وضعیت اقتصاد ایران در دهه‌ی 90، دلایل و ریشه های افول اقتصاد در این دهه و راه‌حلهای جبران این خسارت در سالهای پیش رو بپردازد.

انتهای پیام/