چگونه فرهنگ سیاسی می‌تواند توان بازدارندگی غیرنظامی را افزایش دهد؟
تاریخ انتشار: ۱۴ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۱۱۱۸۴
فرهنگ ملی، فرهنگی کلی است که برآمده از رفتار، عادات، ارزش‌ها و باورهای یک ملت است؛ فرهنگ ملی به این معنا نیست که تمام خرده‌فرهنگ‌ها و زیرمجموعه‌های فرهنگی در یک کشور هویت مستقل خود را از دست بدهند.
روزنامه ایران: بلکه در حقیقت آنچه فرهنگ ملی را به وجود می‌آورد تمامی این خرده‌فرهنگ‌ها و فرهنگ‌های متفاوت‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
امروزه با گسترش شبکه‌های ارتباطی و جهانی شدن فرهنگ، فرهنگ‌های ملی بتدریج کمرنگ شده و در فرهنگ‌های بزرگ‌تر حل می‌شوند که این فرایند، به خودی خود امری مطلوب نیست. علاوه‌بر فرهنگ‌های ملی، فرهنگ‌های منطقه‌ای نیز بیانگر برخی حوزه‌های تمدنی و هم زمینه‌ساز شکل‌گیری دیدگاه‌ها و نگرش‌های منطقه‌ای هستند. این فرهنگ‌ها از تلاقی فرهنگ‌های ملی پدید آمده و موجب جریان‌های فرهنگی تازه‌ای می‌شوند.
در مورد ایران نقش فرهنگ در بازدارندگی بسیار بی‌بدیل و حیاتی است؛ زیرا هم در تجربه‌های تاریخی مختلف در سده‌های معاصر بویژه از صفویه به این سو ظرفیت خود را نشان داده است و هم ترکیب ظرفیت‌های اسلامی و ایرانی شیعی منابع ارزشمندی را در اختیار سیاستمداران و سیاستگذاران قرار می‌دهد. چارلز اسمیت از نظریه‌پردازان مطرح در حوزه روابط بین‌الملل و مسائل خاورمیانه معتقد است که شکست اقدامات نظامی امریکا در خاورمیانه به‌دلیل عدم شناخت سیاستمداران این کشور از نقش فرهنگ در بازدارندگی غیرمادی بوده است.
تجربه‌های مربوط به وقایع مشروطه و هشت سال دفاع مقدس، نمودهایی از فرهنگ غنی جامعه ایرانی در نظام اجتماعی جمهوری اسلامی به شمار می‌روند و نیز تجربه چهار دهه مقاومت و ایستادگی ملت ایران را جز با عبارت بازدارندگی فرهنگی نمی‌توان بدرستی توضیح داد.
جمهوری اسلامی با نگاهی فرهنگی و غیرمادی که برگرفته از اسلام شیعی و نگاه متفاوت تمدن ایرانی به مفاهیم دفاعی است، شکل خاصی از دفاع و بازدارندگی را شکل داده است. در این زمینه مفاهیم و اصولی همچون پایداری و مقاومت، شهادت‌طلبی، وحدت، دفاع مردمی و همه‌‌جانبه و بیگانه‌هراسی (غرب‌ستیزی) با تقویت سطح و عمق دفاع ملی و افزایش قدرت در معنای ذهنی و ترکیبی (از عوامل مادی و ذهنی یا به تعبیری محیط عملیاتی و روانشناسی) باعث افزایش میزان بازدارندگی کشور در برابر تهدیدها شده است. البته این به آن معنا نیست که متغیرهای مادی و عینی در میزان بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران در برابر تهدیدها نقشی ندارند؛ بلکه بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران ناشی از ترکیبی از عوامل ذهنی، فرهنگی و مادی است.
تاکنون برای ارزیابی میزان بازدارندگی بیشتر متغیرهای عینی مانند قدرت نظامی (در ابعاد متعارف و غیرمتعارف)، جمعیت، وسعت و پستی‌وبلندی‌ها، دسترسی به دریا، تعداد متحدان و شکل اتحادها و مسائلی از این قبیل مورد توجه بوده‌اند، اما با ورود نظریه روابط بین‌الملل و متعاقب آن نظریه‌های امنیتی به مناظره سوم و چهارم و ورود نظریه‌های «سازه‌انگاری» و «فرانوگرایی» که از ابعاد «هستی‌شناسی»، «معرفت‌شناسی» و «روش‌شناسی» متفاوتی بهره‌مند هستند، فضا برای نگاه متفاوت به مفاهیم مطالعات دفاعی و راهبردی، بویژه مفهوم بنیادین بازدارندگی مهیا شد. تحت تأثیر این تحول، کارشناسان با نگاه جدید و از زاویه دیدی متفاوت، به بررسی مفهومی ابعاد مختلف بازدارندگی پرداخته‌اند و در این زمینه، نقش متغیرهای فرهنگی را که در فرهنگ راهبردی کشورها وجود دارند، بسیار پررنگ ارزیابی کردند.
نکته‌ای که باید مورد توجه قرار داد، تمایز قائل شدن بین دو روند «جهانی‌شدن» و «جهانیسازی» است و اینکه در هر کدام از این روندها چه اتفاقی برای هویت می‌افتد. جهانی‌شدن امری طبیعی، تدریجی و تکاملی است که بر اثر آن هویت‌ها، حداقل هویت نخبگان فکری، فرهنگی و سیاسی، از محدودیت خارج می‌شود و به سوی وسیع و بشری‌شدن سیر می‌کند؛ اما جهانیسازی، از آنجا که امری دفعی و تحمیلی است که قدرت‌هایی متکبرانه، از طریق آن فرهنگ، سیاست و... خود را بر دیگران تحمیل می‌کنند، هویت فردی را مستحیل، ملی را مخدوش و مذهبی را وارونه می‌کند. در نتیجه جهانیسازی سبب بحران هویت و ازخودبیگانگی می‌شود؛ بنابراین می‌توان گفت آن چیزی که رکن فرهنگ ملی به حساب می‌آید، «هویت» است که برخاسته از آموزش‌های مشترک ملی، پذیرش همزیستی مسالمت‌آمیز با سایر خرده‌فرهنگ‌ها، فهم تاریخی از خاستگاه ملت، تمدن و میراث‌های تمدنی است.
فرهنگ ملی نسبت بسیار نزدیکی با فرهنگ سیاسی دارد و به میزانی که فرهنگ سیاسی یک کشور پرورده‌تر و غنی‌تر باشد، فرهنگ ملی نیز از استحکام بیشتری برخوردار خواهد بود. هم فرهنگ سیاسی و هم فرهنگ ملی هر دو وابسته به «هویت» و برخاسته از دل آن هستند؛ بنابراین تصمیم‌گیرندگان سیاسی اگر به‌دنبال تقویت فرهنگ سیاسی و استحکام فرهنگ ملی هستند، باید به «هویت» توجه ویژه داشته باشند؛ چه آنکه بدون هویت هیچ فعالیتی معنایی نداشته و نمی‌توان برای آن انگیزه‌ای متصور شد.
پس می‌توان گفت که فرهنگ ملی رکن اصلی بازدارندگی غیرمادی است و از پایه‌های استقلال ملی به شمار می‌رود. به همین خاطر گاه گفته می‌شود که مردم باید از فرهنگ خود همانند سرزمین خود، دفاع کنند. در طراحی برنامه‌های توسعه با رویکرد تقویت بازدارندگی غیرمادی آنچه اهمیت دارد، توجه به هویت‌های ملی است. هیچ الگوی توسعه وارداتی را نمی‌توان به کار برد، مگر آنکه با ویژگی‌های محلی، منطقه‌ای و ملی هماهنگی داشته باشد و اساساً نمی‌توان هیچ الگویی را تحمیل کرد.
توسعه واقعی بدون توجه به بعد فرهنگ ملی و احترام به هویت فرهنگی ملت‌ها تحقق نخواهد یافت. عموم فرهنگ‌های ملی مبتنی بر سنت‌ها و شعائر تاریخی و دیرپایی هستند که با تحولات مختلف، بازسازی شده و چهره‌های نوینی به خود می‌گیرند و دولت‌هایی که در چهارچوب این فرهنگ‌ها شکل می‌گیرند دولت‌های نسبتاً پایدارتری خواهند بود.
انتهای پیام/
منبع: ایران آنلاین
کلیدواژه: جمهوری اسلامی فرهنگ های ملی فرهنگ سیاسی فرهنگ ملی فرهنگ ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۱۱۱۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
توان نیروگاهی نکا برای تولید برق افزایش یافته است
ایسنا/مازندران استاندار مازندران پسروی و کاهش تراز آب دریای خزر را موجب اختلال در توان نیروگاهی دانست و گفت: برای افزایش تولید برق لایروبی حوضچه‌ها و نیروگاه دیگری آماده شده است که به‌زودی بهره‌برداری می‌شود.
یوسف نوری ۶ اردیبهشت در بازدید از نیروگاه برق شهید سلیمی نکا، به قدمت نیروگاه تولید برق نکا اشاره کرد و افزود: تجهیز، تعمیر و به روز رسانی نیروگاه برق نکا با توان داخلی و استفاده از شرکت‌های دانش بنیان نوسازی شده است.
نماینده عالی دولت در مازندران با اشاره به دانش فنی و برخورداری از ابزار و تکنیک‌های جدید، خاطرنشان کرد: منابع انسانی در نیروگاه نکا دارای مهارت ویژه‌ای در بخش فنی هستند.
این مسئول افزود: تامین نقدینگی و اجرای برنامه کوتاه مدت در اولویت کاری ما قرار دارد از این رو لازم است روش مالی جدید برای نیروگاه در نظرگرفته شود و در پروژه‌ها از توان و مشارکت مردم نیز استفاده شود.
مدیرعامل نیروگاه برق نکا نیز با ابراز خرسندی از اینکه استاندار مازندران از توان و تجربه خود پیگیر مسائل مالی و فنی نیروگاه است، گفت: تامین نقدینگی و اجرای برنامه کوتاه مدت اعم از تعمیر ۱۱ واحد بخار از ۱۴ واحد برنامه‌ای است که در دستور کار قرار دارد.
ادبی فیروزجایی با بیان اینکه امسال علی‌رغم سال گذشته ۲ واحد بخار از محدودیت خارج می‌شود، افزود: در استان مازندران مشکل ناترازی تامین برق را داریم که امیدواریم با رفع محدودیت واحدهای بخار شاهد حل مشکل تامین آب دریای خزر باشیم و با آمادگی کامل در پیک تابستان خدمت رسانی کنیم.
وی با اشاره به اینکه هیچ کوتاهی در تامین برق مازندران انجام نمی‌شود از مردم استان درخواست کرد تا با صرفه‌جویی در مصرف برق فرهنگ سازی لازم انجام شود.
انتهای پیام
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد