کارگردان انیمیشن ایرانی: جریان یا فردی از تاریخ حذف نشد/ نقد پویانمایی ایران نکردیم
تاریخ انتشار: ۱۵ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۲۷۸۶۰
کارگردان «انیمیشن ایرانی» معتقد است با توجه به پراکندگی اطلاعات در حوزه پویانمایی، در این مستند کوشیده راوی صادقی از یک مسیر پرفراز و نشیب باشد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرگزاری تسنیم، جلسه نمایش و گفت‌و‌گو درباره مستند «انیمیشن ایرانی» در سالن حقیقت مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
فراهانی در ابتدای این جلسه با اشاره به تعطیلی جلسات نمایش مستند در مرکز گسترش به دلیل شیوع ویروس کرونا، ابراز امیدواری کرد جلسات «اکران حقیقت» با استقبال مخاطبان همراه شود.
مهرداد شیخان درباره روند تولید این مستند گفت: من سالها در فضای انیمیشن کار کرده و با آن مانوس بوده‌ام. فعالان این حوزه، از نسل‌های مختلف را می‌شناسم. به نظرم این فیلم تحلیلی از تاریخ انیمیشن ایران است، قدم نخست برای آنکه بدانیم چه مسیری در انیمیشن ایران طی شده تا بشود این تاریخ را نقد کرد. فیلم، شبیه مقاله است و براساس پژوهشی سنگین و چند ساله در زمینه‌های مختلف تولید شده است. هر بخش از فیلم می‌توانست یک مستند مجزا باشد، مثلاً انیمیشن در کانون چطور شکل گرفت و چه مسیری یافت، یا مستندهای تبلیغاتی ایران چه روندی را طی کرده‌اند. من به حوزه های مختلفی که در این زمینه وجود داشت و به شخصیت‌های مهم و تاثیرگذاری که در این مسیر طولانی حضور داشته‌اند، به اندازه بضاعت یک فیلم سینمایی پرداخته‌ام.
وی ادامه داد: آنچه از تاریخ بررسی کردیم تا سال 1390 به پایان می‌رسد. هدف من پاسخ به یک ضرورت بود، دوست داشتم در حوزه انیمیشن به یک تعریف یا شناسنامه برسم. انیمیشن مظلوم واقع شده، از یک سو سینمای بدنه به انیمیشن ایران میدان نمی‌دهد و از سویی دیگر با آن برخورد ابزاری می‌شود. خوشبختانه به واسطه دانشکده‌هایی که این روزها فعال است، نسلی تازه وارد حوزه پویانمایی شده و در حال رشد است. نسلی که قدم‌های بزرگی برداشته و تلاش‌ها و آثارش همسو با انیمیشن‌های جهانی است.
کارگردان مستند «انیمیشن ایرانی» گفت: مخاطب این فیلم فقط دوستان فعال در حوزه انیمیشن نیستند، بعضی گلایه دارند که چرا فلانی در فیلم حضور دارد و من نیستم. این برخورد غیرحرفه‌ای است، آنچه در فیلم می‌بینیم نمونه‌ای از یک طیف است، قطعا در یک فیلم نمی‌شود همه افراد فعال در یک صنف و جریان را داشت. من تلاش می‌کنم در کتابی که در مورد تاریخ انیمیشن می‌نویسم، این موارد را پوشش بدهم. «انیمیشن ایرانی» یک فیلم آماری یا دایره المعارف نیست. فیلمی بی‌طرف است، کارگردان و تیم تولید تلاش کردند افراد و آثاری را انتخاب کنند که برای یک مخاطب، حتی غیر ایرانی قابل فهم باشد و متوجه شود هویت انیمیشن ایران چیست.
شیخان در بخش دیگری از سخنانش گفت: اگر دوست دیگری این فیلم را می‌ساخت حتماً جور دیگری بود، اما مطمئنم این روند را انتخاب کرده و درباره همین حوزه‌ها صحبت می‌کرد.
مهرداد فراهانی در ادامه، از گلپایگانی پرسید فیلم چقدر موفق شده سرشاخه‌ها، نقاط عطف و جریان‌های تولید انیمیشن در ایران را شناسایی و روایت کند؟ گلپایگانی گفت: «انیمیشن ایرانی» یک حرکت بزرگ تاریخی و سندی معتبر برای هنر ایران و انیمیشن است. من قبل از تحلیل اثر، نکاتی درباره سازنده آن می‌گویم، قطعاً هویت و نگاه خالق اثر، عقبه‌ای که دارد، جغرافیایی که در آن زیست کرده، در ساخت یک اثر هنری موثر است. مهرداد شیخان که سال 1366 به عنوان جوانی فعال، ورزشکار و پرهیجان دیدم، با عشق و انرژی کاری را شروع می‌کرد. من مقاطع مختلف زندگی و فعالیت‌های حرفه‌ای او را دیده‌ام، در این اثر، هم نگاه گرافیکی وجود دارد، هم نگاه اجتماعی، سیاسی و هنری. «انیمیشن ایرانی» یک اثر هنری است و شبیه اثر دیگران نیست. در آثار شیخان، چه در حوزه انیمیشن، گرافیک و مستندسازی، نگاه خاص او وجود دارد، ممکن است گروهی این نگاه را دوست نداشته باشند، اما آثار شیخان شبیه دیگری نیست و متمایز از بقیه آثار است.
او ادامه داد: فیلم به نظرم، کمی طولانی است. این طبیعی است، فیلم در حال روایت بخش‌های مختلف تاریخ انیمیشن ایران است. شاید سه برابر این فیلم، اطلاعات و تاریخ درباره انیمیشن وجود دارد و یک فیلم بضاعت پرداختن به همه نکات را ندارد. اطلاعات درباره پویانمایی، پراکنده و مبهم است. به بسیاری از منابع و نقل قول‌ها دسترسی وجود ندارد. خوشبختانه با «انیمیشن ایرانی» این مشکل رفع شده و امیدوارم بتوانم این مستند را در کلاس‌هایم تدریس کنم.
گلپایگانی افزود: انیمیشن ایران، برای جهانی شدن باید ایرانی باشد. انیمیشنی که گذشته نداشته باشد یا عقبه‌اش را نشناسد، نمی‌تواند بین‌المللی شود. سینمای موفق بین المللی ما هم، ایرانی است. فیلمی که شبیه آثار آنها باشد، موفق نیست.
مهرداد فراهانی، منتقد جلسه تاکید کرد انیمیشن ایران، مانند مستند و سینمای داستانی از کمبود منابع تاریخی و اسناد معتبر رنج می‌برد. برای بررسی تاریخ پویانمایی ایران از این به بعد می‌توان به «انیمیشن ایرانی» استناد کرد. مهرداد شیخان درباره روند پژوهش گفت: تا قبل از این فیلم فقط کتاب خانم جواهریان، که در دهه 1370 نوشته شده، درباره تاریخ انیمیشن وجود داشت و هیچ سندی در دسترس نبود. من از دانسته‌ها و تجربه‌های خودم استفاده کردم، از تاریخ شفاهی استفاده کردم و کوشیدم هر آنچه وجود داشت، جمع‌آوری کنم. گفت‌و‌گوهایی که در این مسیر انجام شد، افرادی که هنوز و خوشبختانه زنده بودند، کتاب‌ها، راش‌ها و عکس‌هایی که باقی مانده بود مرا در طی این مسیر کمک کرد. از فیلمخانه ملی، آرشیو تلویزیون و کانون پرورش فکری استفاده کردم. از زیر زمین خانه افراد مختلف، در ایران و حتی مهاجران در اروپا و آمریکا اسنادی یافتم که به کارم آمد. به عنوان مثال از «موش و گربه» اولین انیمیشن ایرانی، اطلاعات اندک است. خود این انیمیشن و داستانش به اندازه یک مستند است. در بسیاری از موارد و شخصیت‌ها، این اتفاق افتاد. تلاش کردیم، اسنادی یافتیم و از بخشی از آن استفاده کردیم و این جستجوی پراکنده، ماهها طول کشید.
گلپایگانی در بخش دیگری از این جلسه گفت: من انتظار داشتم در جشنواره پویانمایی که محل اصلی نمایش انیمیشن است به این فیلم بیشتر بها داده می‌شد. جامعه انیمیشن از این فیلم، انتظار درستی ندارد. یک فیلم نمی‌تواند همه تاریخ را روایت کند. آقای شیخان تاکید کرد فیلم تاریخی و آماری نساخته و یک مرور به مسیری دارد که تا سال 1390 طی شده است. من اسم این فیلم را فیلم-کتاب می‌گذارم که فصل‌های مختلفِ متصل دارد.
مهرداد شیخان با اشاره به فصل‌بندی «انیمیشن ایرانی» گفت: من همه تاریخ را روایت نکرده‌ام، اصلا امکان آن وجود نداشت. مدعی هستم که این فیلم یک نقطه شروع است، یک دایره‌المعارف نیست. به عنوان فیلمساز، نگاه خودم را به این تاریخ و شخصیت‌ها داشته‌ام اما وجدان، اخلاق و انصاف حکم می‌کند بی‌طرف باشم و بودم. در طی سال‌های طولانی، با افراد مختلفی همکاری کردم که به من زخم زده‌اند، اما با آنها هم در فیلم مصاحبه کردم. من به عنوان مستندساز یک نفرم و به عنوان کسی که کار انیمیشن می‌کند، یک نفر دیگر. سعی نکردم کسی را از تاریخ حذف یا به آن اضافه کنم.
گلپایگانی درباره اهمیت این فیلم گفت: «انیمیشن ایرانی» معرفی انیمیشن ایران است که در جشنواره‌ها و برای مخاطب خارجی هم اطلاعات کافی دارد. اگر بخواهیم به مخاطب ایرانی و خارجی بگوییم که پویانمایی در ایران، با چه افرادی گره خورده و چه مسیری طی کرده، از این فیلم می‌شود استفاده کرد که البته آقای شیخان متریالی برای ساخت سریالی چند قسمتی دارد. شاید آن سریال بتواند به همه زوایا و افراد توجه کند.
مهرداد شیخان در پاسخ به سؤال یکی از حاضران درباره آینده انیمیشن ایران گفت: اگر به جوانانی که این روزها مشغول کار هستند و بسیار بااستعداد و خلاقند، میدان داده شود، آینده درخشانی در این عرصه داریم. فضای انیمیشن این روزها به واسطه فضایی که وجود دارد و امکاناتی که در دسترس است، خیلی زود می‌تواند جهانی شود. موفقیت‌های انیمیشن‌های کوتاه ایرانی در فستیوال‌های معتبر نشان‌دهنده موفقیت نسل تازه است. موفقیت امروز بدون نقد گذشته و توجه به ریشه‌ها و سابقه یک پدیده، امکان پذیر نبود.
علیرضا گلپایگانی استاد دانشگاه در سخنان پایانی‌اش گفت: پیوستگی هنرها در سپهر هنری یک کشور مهم است. انیمیشن ایران از سینمای داستانی یا مستند جدا نیست. پویانمایی در ایران در نخستین سال‌های پیدایش وامدار تجربه هنرمندان هنرهای تجسمی بوده است. در گذشته محتوا برای کارگردانان این حوزه مهم بود. گرایش‌های سیاسی کارگردان‌ها در مستندها نمود داشت. امروز نسل تازه بیشتر فرم‌گراست. به داستان اهمیت نمی‌دهد و شیفته فرم‌گرایی است. اینها باید آسیب شناسی شود. فرم و محتوا، بهم پیوسته است. هنرها بهم مرتبطند و جامعه انیمیشن از سینمای ایران جدا نیست.
مهرداد شیخان در پایان درباره موضعش در فیلم گفت: من در «انیمیشن ایرانی» روایتگر بودم و سعی کردم از موضع‌گیری پرهیز کنم. اگر در جایی از موفقیت‌های انیمیشن در مرکز گفتم به آن باور داشتم، اگر از ضعف مدیران فرهنگ و هنر در سال‌های رشد انیمیشن گفتم به آن باور دارم و اگر معتقدم کانون در مسیر تولد و پویایی انیمیشن سهم داشته، بر اساس تحقیق از آن صحبت کرده‌ام. به خودم اجازه ندادم وارد بحث نقد شوم و آن را به استادان و کارشناسان سپردم.
مهرداد فراهانی کارشناس-مجری و منتقد جلسه در پایان با اشاره به پلان آخر «انیمیشن ایرانی» گفت: می‌توان رویکرد و نگاه فیلمساز را همان جا دید. تصویری سیاه و سفید به تصویری رنگی وصل می‌شود. آینده سینمای انیمیشن ایران روشن و امیدوارکننده است.
مستند «انیمیشن ایرانی» از تولیدات مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی در طرح «اکران حقیقت» نمایش داده می‌شود. علاقه‌مندان می‌توانند این مستند را در پلتفرم‌های نمایش خانگی به صورت آنلاین تماشا کنند.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: مرکز گسترش سینمای مستند انیمیشن مرکز گسترش سینمای مستند انیمیشن انیمیشن ایرانی مهرداد فراهانی تاریخ انیمیشن انیمیشن ایران یک فیلم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۲۷۸۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حضور ۲۵۰ جت نیمه سبک آموزشی در ایران/ هیچ جت شخصی مالکیت فردی ندارد
سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور با تاکید حقوقی بودن مالکیت چت‌های حاضر در ایران گفت: در حال حاضر جت‌های فعال در ایران به هیچ وجه کاربری شخصی ندارند و از آنها فقط برای جا به جایی مسافر استفاده می‌شود.
گروه راه و مسکن بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛ اخیراً در فضای رسانه‌ای کشور خبری از قول رئیس سازمان هواپیمایی کشور منتشر شد در آن مطلب این مقام مسئول از آزاد شدن خرید جت برای عموم مردم خبر داده بود. این موضوع واکنش‌های زیادی را با خود همراه کرد که بعضی از آنها جنبه طنز و برخی دیگر هم ماهیتی انتقادی و یا حتی تخریبی داشته است.
«جعفر یازرلو» سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور پیرامون این موضوع به بازارنیوز گفت: در حال حاضر ما هواپیمای جت شخصی با مالکیت حقیقی نداریم، اما در بخش سبک و نیمه سبک هواپیما‌هایی هستند که تحت مالکیت اشخاص حقیقی و یا حقوقی قرار دارند که اکنون در آموزشگاه‌ها برای تعلیم خلبانی افراد مورد استفاده قرار می‌گیرند.
سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور افزود: در حال حاضر تعداد هواپیما‌های فوق سبک کشور تقریباً ۲۵۰ فروند است که همانگونه در ابتدا به آن اشاره شد اکثر آنها صرفاً برای آموزش افراد مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته بعضی از آنها استفاده شخصی هم دارند، ولی محل دریافت خدمات آنها صرفاً به امکان خاص خلاصه می‌شود؛ به عبارتی دیگر، این نوع هواپیما‌ها خدمات فرودگاهی، ناوبری، تامین سوخت و در نهایت تعویض قطعات را فقط از سوی آموزشگاه‌های خلبانی که از طرف سازمان هواپیمایی کشور مجوز دریافت کرده‌اند، اخذ می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: جت‌های شخصی حاضر در کشور مالکیت حقیقی یا بیان ساده‌تر فردی ندارد، بلکه مالکیت آنها فقط حقوقی و برای شرکت و یا سازمان‌ها است. این اشخاص حقوقی شامل، شرکت‌های هواپیمایی و یا موسسات اجاره دهنده این نوع هواپیما‌ها می‌شود. در حال حاضر فعالیت این نوع موسسات زیر نظر سازمان هواپیمایی بوده و حتی تبلیغات آنها در بعضی موارد مانند نمایشگاه‌هخای تخصصی و یا سایت‌های اینترنتی قابل مشاهده است.
یازرلو در پایان تاکید کرد: جت‌های فعال در ایران کاربری شخصی ندارند و از آنها فقط برای جا به جایی مسافر استفاده می‌شود. بهره‌برداری شخصی از این نوع هواپیما‌ها یک گزاره کاملاً غلط است.
پایان پیام//
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند