ثبت، گفتمانسازی و اشتراکگذاری نوآوریهای مردمی با تاسیس یک شبکه
تاریخ انتشار: ۱۶ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۲۸۹۰۴
گروهی از فعالان حوزه ترویج علم، «شبکه نوآوریهای مردمی» را با هدف ثبت، اشتراکگذاری، گفتمانسازی و شناسایی و معرفی این نوآوریها راهاندازی کردند.
نوآوری، ایجاد تغییر در محصولات یا خدمات یا روش خلق و عرضه آنها با هدف پاسخگویی به بازارهای جدید و نیازهای متغیر مشتریان است. انجام صحیح این تغییرات و موفقیت در آن، منوط به مشاهده پیوندها، کشف فرصتها و استفاده مناسب از آنها است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
همچنین نوآوری؛ خلق ارزش جدید اقتصادی با استفاده از دانش است. در این نگاه، بخشهای مهمی از دانش از نوع دانش ضمنی است و از طریق یادگیری توسط انجام کار (بر پایه فعالیتهای معمول)، یادگیری از راه به کارگیری و یادگیری از راه تعامل منتقل میشود.
نوآوری مردمی که اصطلاحی نسبتا جدید است، مجموعه متنوعی از فعالیتهای همسایگان، هممحلهایها، گروههای همسان و همکار را در برمیگیرد که هدف آن رسیدن به راهحلهای از کف به سقف برای توسعه پایداری است که مشکلات محلی و منطقهای را حل و منافع و ارزشهای گروههای مختلف را تامین میکند.
نوآوریهای مردمی بیشتر پس از بحران بزرگ اقتصادی سال ۲۰۰۸ میلادی مطرح شد که طی آن تولید ناخالص داخلی و سرمایهگذاریهای عمده در سطح جهانی کاهش یافت، همچنین گفتوگوها به سوی نوآوریهای با هزینههای کم اقتصادی و باصرفه جلب شد. از این رو، ابتکارات و نوآوریهای باصرفه اقتصادی و مردمی بیشتر زیر ذرهبین قرار گرفت که به صورت نظاممند نه برای آنها بودجه در نظر گرفته و نه برنامهای تدوین شده بود.
همچنین عرصههایی که در آنها چنین نوآوریهایی رخ میدهد و به طور صریح در زمینههای غیررسمی شکل گرفته بود، بیشتر توجه سیاست گذاران و دانشگاهیان را به خود جلب کرد.
با اینکه در سالهای اخیر کلیدواژه نوآوری بارها توسط سیاست گذاران و دولتمردان شنیده و بر آن تاکید شده است، این مفهوم بیشتر در زیستبوم دولتی و برای گسترش اقتصاد دانشبنیان و حتی فضای استارتاپها (شرکتهای نوآفرین) استفاده و کمتر به نوآوریهای مردمی بدون حمایت دولتی توجه شده است اما این روزها شماری از فعالان حوزه ترویج علم شبکه نوآوریهای مردمی را تشکیل دادهاند.
نوآوریهای مردمی چیست؟
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و موسس شبکه نوآوریهای مردمی در گفتو گو با ایران اکونومیست در مورد این شبکه گفت: اصطلاح نوآوریهای مردمی (grassroots innovation) برای توصیف شبکهای از فعالیتها و سازمانهایی به کار گرفته میشود که راه حلهای پایین به بالا برای توسعه پایدار ایجاد میکنند.
دکتر اکرم قدیمی ادامه داد: راههایی که پاسخگوی وضعیت و موقعیتهای محلی و در راستای منافع و ارزشهای جوامع دخیل در آنها است. بیشتر نوآوریهای مردمی برای خدمت به اهداف محلی یا حل یک مشکل محلی شکل میگیرند. دو مؤلفه سبز بودن (توجه به محیط زیست) و کمهزینه بودن از مهمترین مؤلفههای نوآوریهای مردمی است که در آن ابتکارات فناوری برای بهبود کارایی و کارآمدی منابع جهت حفظ محیط زیست و رشد اقتصادی مد نظر قرار میگیرد.
وی اظهار داشت: نوآوریهای مردمی، غیررسمی، بومی و محلی هستند، توسط مردم عادی که هیچ تجربهای در بخشهای رسمی و سازماندهی شده ندارند و معمولاً بدون کمک دولت ایجاد میشوند. بیشتر این نوآوریها پایدار هستند به این دلیل که از ورودیهای بیرونی کمتر استفاده میکنند و مداخله کمتری هم در محیط انجام میدهند.
رییس انجمن ترویج علم ایران ادامه داد: نوآوریهای مردمی در ایجاد اشتغال مولد به ویژه برای افرادی که در پایین هرم زندگی میکنند، نقش مهمی دارد. علاوه بر این، منجر به اشتغال مولد و تجاریسازی نوآوریهای مردمی میشود.
قدیمی همچنین درمورد شبکه نوآوریهای مردمی و هدف از تاسیس آن گفت: همانگونه که در تعریف نوآوریهای مردمی آمده، شبکهای از فعالیتها و سازمانهایی که راهحلهای پایین به بالا برای توسعه پایدار ایجاد میکنند. راههایی که پاسخگوی وضعیت و موقعیتهای محلی و در راستای منافع و ارزشهای جوامع دخیل در آنها است.
وی هدف از تاسیس این شبکه را شبکه نوآوریهای مردمی درصدد شناسایی، معرفی، مستندسازی نوآوریهای مردمی دانست که در سراسر کشور به صورت پراکنده وجود دارد.
گفتمانسازی و اشتراک دانش در عرصه نوآوریهای مردمی
موسس شبکه نوآوریهای مردمی ایران ادامه داد: اهداف شبکه نوآوریهای مردمی گفتمان سازی و اشتراک دانش و تجربه در عرصه نوآوریهای مردمی در ایران، شناسایی و معرفی نوآوران مردمی به جامعه؛ تعامل و همیاری و اشتراک تجربههای نوآوران مردمی، استفاده از ظرفیت و توان نوآوران مردمی در راستای توسعه پایدار؛ آیا از نظر تاریخی نوآوریهای مردمی ایرانی در بازه زمانی مشخصی بروز و ظهور داشتهاند یا وابستگی به موقعیت تاریخی و وضعیت سیاسی ندارند؟ توجه به تعریف نوآوری های مردمی شاهد وجود این نوع نوآوری در طی تاریخ هستیم. نمونه هایی بسیاری از این نوآوریها در تاریخ ایران قابل مشاهده است از سازه تخت جمشید گرفته تا قنات، کاریز و بسیاری دیگر.
قدیمی درمورد مشارکت کنندگان و حامیان این شبکه هم اظهار داشت: موضوع ایجاد شبکه نوآوری های مردمی یکی از اهداف بلندمدت کرسی یونسکو در ترویج علم است. با توجه به اهمیت نوآوری های مردمی به عنوان نوآوری در بخش غیررسمی و جلب توجه سیاست گذاران و برنامه ریزان به نوآوری های خرد و غیررسمی، این شبکه راه اندازی شده است.
وی درمورد آغاز به کار غیررسمی این شبکه نیز گفت: شبکه نوآوریهای مردمی ایران از بهمن سال گذشته با طراحی سامانه کار خود را به صورت غیررسمی انجام داد و روز سه شنبه (۱۴ تیر) به صورت رسمی در مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور رونمایی شد. این شبکه هم به صورت درگاه (پایگاه اطلاعرسانی) و هم اپلیکشن (نرمافزار) آماده ثبت نوآوری های مردمی در سراسر کشور و صفحات انگلیسی شبکه نیز در دست انجام است.
رییس انجمن ترویج علم ایران درمورد استفاده از تجربیات دیگر کشورها برای تاسیس این شبکه اظهار داشت: قبل از طراحی این شبکه، مطالعات زیادی در مورد شبکه های نوآوری های مردمی در سطح جهان انجام شد. ضمن بهره گیری از تجارب جهانی، این شبکه با توجه به شرایط فرهنگی کشور طراحی شده است.
قدیمی جامعه هدف این شبکه را همه نوآوران مردمی که در سطح کشور فعالیت دارند اعم از دانشجو، دانش آموز، کشاورز، معلم یا هر فردی که برای حل مساله خود تلاش می کند، اعلام کرد و گفت: برنامه های متعددی برای ارتباط با نوآوران در حال طراحی است که بهزودی از طریق شبکه اطلاع رسانی می شود.
منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: هفته ترویج علم ، اختصاصی ایرنا ، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشورمنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: هفته ترویج علم اختصاصی ایرنا مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور نوآوری های مردمی توسعه پایدار گفتمان سازی ترویج علم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۲۸۹۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اجرای سند توسعه اشتغال در ۵۰۰ روستای خراسان شمالی
مرتضی بهزادفر با بیان اینکه توجه به توانمند سازی جوامع محلی در روستاهای استان به صورت ویژه در دستورکار قرار گرفته است، افزود: ۳۰ درصد اقتصاد مردم استان وابسته به روستا است و فعالیت بخش کشاورزی برای استان یک محور مهم رونق اقتصادی و زمینه مشارکت مردم با رویکرد تحقق شعار سال است. وی تصریح کرد: در همین راستا توسعه اشتغال و اجرای طرح توان افزایی جوامع محلی مورد توجه جدی قرار گرفته است و تاکنون سند توسعه اشتغال برای ۵۰۰ روستای استان اجرا شده است. بهزاد فر با اشاره به شعار امسال اظهار کرد: زمینه تحقق شعار سال و پیشبرد اهداف توسعهای استان نیازمند تهیه و تدوین یک سند عملیاتی است که پیش نویس این سند در استان آماده شده است. وی با بیان اینکه طی سال های اخیر مقام معظم رهبری نامگذاری شعار سال را با نگاه عالمانه با محوریت اقتصاد قرار داده اند، گفت: مشارکت مردم و مردمی سازی اقتصاد بسترساز جهش در اقتصاد خواهد بود. رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان شمالی همزمان شدن شروع سال ۱۴۰۳ با شروع سال برنامه هفتم توسعه را مورد توجه قرار داد و افزود: براساس ابلاغ سیاست های کلی در هر دو مورد بر موضوعات کلیدی نظیر پیشرفت اقتصادی توام با عدالت و مردمی سازی اقتصاد به عنوان هستههای اصلی و نقش مردمی به صورت ویژه تاکید شده است. بهزادفر با بیان اینکه در برنامه پنجم و ششم توسعه توجه به سهم تعاونی ها به عنوان الگوی اصلی مردمی سازی اقتصاد تاکید شد اما توفیق زیادی در این حوزه وجود نداشته است، اظهار امیدواری کرد: با سیاستهای کلان و برنامه ریزی هایی که اکنون در زمینه مردمی سازی انجام شده و تاکیدات مقامات عالی رتبه کشور بر تدوین سند اجرایی یکساله زمینه تحقق این مهم در استان و کشور فراهم شود. وی به ابلاغ بخشنامه در قالب تدوین سند از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور به استان ها در جهت تحقق جهش تولید با مشارکت مردم اشاره کرد و ادامه داد: در این برنامه بر رشد اقتصادی استان بر اساس شعار سال، شیوه ها و راهکارهای مشارکت حداکثری مردم، فعالان اقتصادی و نخبگان، برنامه رشد اقتصادی، حفظ محیط زیست، حمایت از توسعه و تجاری سازی فناورهای راهبردی، توجه به زنجیره های ارزش صنایع استان و توجه به نقش آفرینی پارک علم و فناوری و ظرفیت نخبگان و صنایع خلاق و... تاکید شده است. این مقام مسئول گفت: در این سند بر احیای واحدهای راکد و نیمه تعطیل، توسعه تعاونی ها، مشارکت صندوق ها، بانک های خصوصی، بیمه ها و ابزار و شیوه های نوین تامین مالی و اتمام پروژه های نیمه تمام که نقش پیشران اقتصادی در استان دارند نیز توجه ویژه شده است. بهزادفر اضافه کرد: برنامه رشد اقتصادی استان بر اساس شعار سال و همسو با سیاست های کلی برنامه هفتم پیشرفت و سند آمایش در برنامه اولیه پیشنهادی و عملیاتی این سازمان در قالب هشت بسته، محور اساسی جهش تولید در استان تهیه شده است. رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان شمالی تصریح کرد: رویکرد سازمان برنامه و بودجه، برنامه ریزی برای انجام اقداماتی است که قابلیت اجرایی یک ساله داشته باشد تا نتیجه این اقدامات زودتر به منصه ظهور برسد./ خراسان شمالی _خبرنگار جام جم _اسدالله ابراهیمی