آموزش عالی در دوران کرونا؛ از افت تحصیلی تا بحران دانش‌اندوزی
تاریخ انتشار: ۲۰ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۵۷۳۹۳
به گونه ای که با وجود شروع آن در زمستان سال 1400 به صورت الکترونیکی و آموزش های مجازی و برخط به جهت وضعیت شیوع همگانی کرونا ویروس و کووید 19- متعاقب ابلاغ مراتب حضوری شدنِ دانشگاهها در کلیه سطوح آموزش عالی از فروردین 1401- موجبات برگزاری پُر حاشیۀ کلاس های دانشگاهها به صورت حضوری و بعضاً، الکترونیکی در مواردی محدود فراهم شد و موجب دوگانگی و بلاتکلیفی عملی بسیاری از دانشجویان به تصور همراه داشتنِ ترم تحصیلی مجازی و غیر حضوری و بهم ریختگی بسیاری از برنامه ها و فرایندهای آموزشی و دانشگاهی جاری و آتی کار و زندگی و فعالیت های حرفه ای و اجتماعی آنها به مانند اساتید محترم دانشگاه و کارکنان دوائر اداری آن گردید!
در چنین وضعیتی، اساساً، حضور بسیاری از دانشجویان در کلاس های حضوری به جهت تغییر سبک و مدل زندگی و کسب و کار آنها و تعهدات حقوقی و حرفه ای ناشی از وضعیت غیر حضوری خود در دانشگاهها در شرایط همه گیری کرونا ویروس طی دو سال اخیر، بنا به اظهار آنها، نه تنها همراه با مشکلات جدی و متعدد بود، بلکه، به دلائل گوناگونی غیر ممکن نیز بوده است! در چنین شرایطی، تعارض بین الزامات قانونی و آموزشی، دائر بر ضرورت حضور دانشجویان در کلاسهای درسی آنها در دانشگاهها و ممتنعِ بودنِ حضور مستمر آنان در کلاسها، همراه با حاشیه ها و پیامدهای متعددی برای آنها، اساتید دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و دوائر مختلف آنها بوده است و زمینه سازِ افت تحصیلی و دانشگاهی بسیاری از دانشجویان را به جهت عادت مشهود و متعارفِ دو سالۀ اخیر آنها به آموزش های مجازی و برخط و کپی پیست های معمولۀ در آزمون های مربوطه، بنا به دلائل متعدد نیز در عمل فراهم آورده است و موجی از اعتراضات و نقدهای مستمر و مکرر اساتید محترم دانشگاهها را نسبت به " بحران دانش آندوزی در میان دانشجویان" و سطح علمی پایین بسیاری از آنها در وضعیت کنونی نظام آموزش عالی کشور با خود به همراه داشته است!
در همین ارتباط، محمدرضا زمانی درمزاری( فرهنگ)، مدرس دانشگاه و نگارنده کتب و مقالات حقوقی و حرفه ای متعدد و منتشره بدان ضمن اشاره به " بحران دانش اندوزی در نظام آموزشی و آموزش عالی کشور" بر ضرورت " آسیب شناسی وضعیت موجود نظام آموزشی دانشگاه؛ چالش ها، موانع و محدودیت ها، فرصت ها و ضرورت ها و راهبردها " تاکید داشته و لزوم مطالعۀ همه جانبۀ " پیامدهای مترتب بر شیوع کرونا ویروس بر نظام آموزش عالی در دوران کرونا، " تحولات آموزشی دوران کرونا و پسا کرونا " و" تجربۀ نوین نظام آموزشی و نظام آموزش عالی در پاندومی کرونا " و ضرورت استفاده از دستاوردهای مطالعاتی و پژوهشی آنرا در تصمیم گیری ها و سیاستگذاری های تقنینی، آموزشی و مدیریتی در نظام آموزش عالی مورد تاکید قرار می دهد و ضمن توصیف " دانشجویان و اساتید دانشگاهها " بعنوان " یک ظرفیت و فرصت علمی و انسانی بی مانندِ" قابل توجه، شناسایی و برنامه ریزی هدفمند جهت بهینه سازی توانمندی ها و ظرفیت های پیدا و پنهان آنها و نه " تحدید و تهدید دانشگاهی و انسانی"، آنرا به بهانه پایان امتحانات دانشجویان خویش در دانشگاه در ترم گذشته و نیمسال تحصیلی مزبور، مورد بررسی اجمالی قرار داده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
گرچه انتظار می رود دانشجویان در عرصه دانش و پژوهش در دانشگاه و فعالیت های علمی، پژوهشی و حرفه ای آتی خویش به مثابۀ شعر معروف فردوسی بدان سو رهنمون گردند که ؛ "... به دانش فزای و به یزدان گرای، که او باد، جان تو را رهنمای، بیاموز و بشنو ز هر دانشی، بیابی ز هر دانشی، رامشی..." ، "... میاسای ز آموختن، یک زمان، ز دانش میفکن، دل اندر گمان، چه ناخوش بُوَد، دوستی با کسی، که بهره ندارد ز دانش، بسی..." و با راستی و درستی و با تدبیر و درایت بر این باور باشند که ؛ "... چو گویی که وام خرد توختم، همه هر آنچه بایست آموختم، یکی نغز بازی کند روزگار، که بنشاندت پیش آموزگار..." و نیز انتظار می رود به نیکی و نکویی نیز دریابند که ؛ "... توانا بُود هر که دانا بُود ز دانش دل پیر، بُرنا بود..." و بر این اساس، گرچه، آگاهی، سرآغاز توانایی است، لیک گویا مفاهیم " علم و دانش و آگاهی و دانایی در جامعه دانشگاهی و انسانی" به کلی تغییر یافته و به ترتیب آتی نیز دگرگون شده است...:
1- با وجود شیوع و همه گیری کرونا ویروس و کووید ۱۹ و پیامدهای اساسی و بنیادی آن بر نظام آموزشی و آموزش عالی کشور و تعطیلی فراگیر دانشگاهها و مراکز آموزشی طی دو سال گذشته و برگزاری کلاس های درسی دانشگاه و دانشجویان به صورت آموزش بر خط و مجازی و حضور نامتعارف و محدود دانشجویان در کلاسهای دانشگاهی مجازی و ثبت وضعیت های گوناگون حضور بسیاری از آنها در منزل و محل کار و در اثنای رانندگی، میهمانی، خواب و ورزش و مانند آنها...!، بنا به گزارشات اعلامی مکرر و بازگشایی بعدی دانشگاهها و حضوری شدن کلاس ها و آزمون های آنها پس از دو سال و اندی تعلیق و تعویق و رواجِ توجیهات متعدد بسیاری از دانشجویان برای عدم حضور در کلاس ها و آزمون های حضوری دانشگاهها...!!، همراه با روند فزایندۀ معضلات اجتماعی و حرفه ای و بیکاری فراگیر دانش آموختگان بسیاری از رشته ها، نه تنها شاهد شتاب تحصیلی و افت علمی روزافزون دانشجویان و نظام آموزش عالی بوده، بلکه اساساً، ضمن تغییر مفاهیم و اولویت های علمی و دانشگاهی؛ تاکید و رویکرد اصلی بسیاری از دانشجویان در پاس کردن واحدها و فارغ التحصیل شدنِ زودهنگام و ورود به بازار کار حرفه ای و نبود هر گونه اولویت جدی و موثر و نهادینه شده نسبت به " دانش اندوزی و دانش پژوهی" و " مهارت افزایی علمی و توانمندسازی حرفه ای" است و چالش اصلی بسیاری از دانشجویان در اخذ نمره های غیر علمی و پاس کردن واحدها و خروج از وضعیت تحصیلی، ولو با " فقدانِ هر گونه بنیان های علمی و آموزشی لازم" می باشد که زمینۀ زوالِ زودهنگام آگاهی، دانایی و آموزه های علمی و دانشگاهی را فراهم خواهد آورد و " بحران کم سوادی و بی سوادی علمی، دانشگاهی و پژوهشی" را به سرعت در جامعه نهادینه خواهد کرد...!
2- به راستی، در چنین شرایطی و با تغییر سبک و مدل زندگی و رویکرد تحصیلی دانشجویان و دگرگونی در اولویت ها و برنامه های جاری و آتی آنها و نبود اراده ای موثر برای دانش اندوزی مستمر در بین بسیاری از آنها ، همراه با مطالبه گری پیدا و پنهان نسبت به " نمره درسی" و توصیف یک استاد خوب بر مبنای کیفیت نمره دهی و انعطاف وی نسبت به آنها و عدم حضور یا شرکتِ غیر علمی بسیاری از آنها در امتحانات میان ترم و پایان ترم دانشگاهها و توسل به روشهای ناشایست در آزمون های مجازی برای اخذ نمره، ولو با تقلب و کپی پیست های معمول و کم رنگ شدنِ فزاینده در آزمون های مجازی " یا ترتیب مشابه در آزمون های کتبی و حضوری...! _ "پیدایی، پویایی، شیدایی و شکوفایی علمی، دانشگاهی، آموزشی و پژوهشی" در بین بسیاری از آنها و تقاضای تحصیل صرف نمره از اساتید به اشکال گوناگون، ولو با عدم حضور در کلاس های دانشگاه و فقدانِ هر گونه مشارکت علمی و درسی یا تحقیقاتی در کلاس ها در طول ترم و فرافکنی های بلاوجه مسئولیت های دانشگاهی و دانشجویی خویش به بهانه های گوناگون و هدایت عملی ساختار آموزشی موجود بدان سو و بعضاً توصیه های مطروحه نسبت به آنها برای تساهل و مدارا با وضعیت دانشجویان موصوف...! - آیا می توان بر آن بود و پرسید؛ " علم بهتر است یا ثروت..." ؟!
3- صرفنظر از رویکرد متعارف و مشهود در بین بسیاری از دانشجویان در طی سالهای اخیر به ترتیب مشروحه، نباید و نمی توان وضعیت کنونی آموزش عالی و سطح علمی دانشجویان را صرفاً معطوف به آنها کرد و آنان را بعنوان عامل و مسئول اصلی این وضعیتِ نابسامان و غیر علمی دانست و بر آن نیز تاکید کرد! مبرهن است؛ مجموعه ای از عوامل بنیادین و ساختاری در فرهنگ عمومی جامعه و نظام آموزشی و آموزش عالی در پیدایی و پویایی شرایط کنونی موثر است و نمی توان آنرا تنها به دانشجویان معطوف و مربوط ساخت و آنها نیز در عمل، بنا به دلائل گوناگون خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... متاثر از وضعیت موجود و تغییر سبک و مدل زندگی و تحصیل و باور به ضرورتِ ورودِ زودهنگامِ ولو با نبود مهارت ها و توانمندی های تخصصی و شغلی به فعالیت های حرفه ای آتی می باشند...!
4- گرچه، شیوع همگانی کروند و کووید 19 بعنوان یک وضعیت اضطرار عمومی ملی و بین المللی طی دو سه سال اخیر تمامی ابعاد جامعه انسانی و بشری را در سطح ملی و بین المللی متاثر از خویش ساخته است و نظام آموزشی و آموزش عالی هم به شدت متاثر از آن شده است و اساساً، ضروری است ؛ " پیامدهای مترتب بر شیوع کرونا ویروس بر نظام آموزش عالی در دوران کرونا و تحولات پساکرونا " به طور جدی مورد مطالعه و پژوهش قرار گرفته و دستاوردهای آن در برنامه ریزی ها و طرح های آموزشی، پژوهشی و مدیریتی پیش رو در فرایند آموزش عالی مورد استفاده قرار گیرد، با این وجود، " تجربۀ نوین آموزش عالی در پاندومی کرونا " و هدایت و مدیریت عملی آن بر اساس " فرایند سعی و خطا " به لحاظ ناشناخته بودنِ ماهیت و ابعاد این ویروس در سطح ملی و جهانی، همراه با تاثیرات شگرف آن در ابعاد مختلف اقتصادی، حرفه ای، آموزشی و زندگی روزمرۀ شهروندان- موجبات افت تحصیلی و دانش اندوزی دانشجویان را در فرایند آموزش مجازی و غیر حضوری دو سال اخیر در عمل فراهم کرده است و پذیرش این واقعیت تاسف بار و پیامدهای مترتب بر آن نیز در آموزش عالی ملی و بین المللی قابل انکار نیست!
5- با این حال، پرسش اساسی و مبنایی از نظام آموزشی و آموزش عالی این است که رایطۀ بین روندِ فزایندۀ پذیرش دانشجویان در دانشگاهها بدون توجه لازم به کیفیت آموزش و سطح آموزشی و علمی آنها و خلاء وجود یا بحران در مدیریت اشتغال آنان و کاهش" امید به زندگی و موفقیت های حرفه ای آتی" و نبود باور جدی به دانش اندوزی و علم پژوهی در بین آنها از یکسو و عدم مهارت افزایی علمی و نبود توانمندسازی های حرفه ای آنان برای ورود به بازار کار و فعالیت های صنفی آنها از طرف دیگر، چگونه قابل توجیه است؟ و مسئولیتِ مترتب بر عدم انطباقِ روزافزون حجم بالای دانش آموختگان حقوقی و غیر حقوقی و نبود ساز و کارهای جلب و جذب حرفه ای آنها در بازار کار و فعالیت های حقوقی و شیوه های سیاستگذاری ناشی از آن با کیست و چگونه قابل توصیف است؟
6- گرچه، تاکید بر برخی از الزامات آموزشی و دانشگاهی نسبت به دانشجویان و لزوم رعایت همه جانبۀ آنها از سوی آنان، همراه با ضرورت افزایش سطح علمی و کیفیت آموزشی آنها مهم است و دارای اهمیت ضروری می باشد، اما " آموزش، احترام، ارتقاء و ترویجِ نهادینه شدۀ امید به زندگی، امید به فعالیت های حرفه ای آتی، امید به نقش آفرینی های شغلی و حرفه ای، امید به توانمندسازی و مهارت افزایی حقوقی و صنفی، حقِ برخورداری از فرصت های حرفه ای برابر و نبودِ هر گونه تبعیض و تمایزِ احتمالی نسبت به آنها، باور به شایسته سالاری و رویکرد علمی و کارشناسی در جلب و جذبِ منابع انسانی در فرصت های شغلی پیش رو و تاکید بر نگاه جذبی به دانشجویان به جای نگاه حذفی نسبت به آنها ، همراه با توجه مناسب و رعایتِ موثرِ شان و جایگاه والای اساتید محترم دانشگاه و خدمات آموزشی، علمی و دانشگاهی بی مانند آنها و استفادۀ بهینه از ظرفیت های علمی و پژوهشی و حرفه ای آنها در کلیه تصمیم گیری ها و شیوه های مدیریتی در آموزش عالی و هدایتِ پیدا و پنهانِ دانشجویان به سوی سرنوشتِ خودنوشتِ خوب نوشت و پرهیز از سرنوشتِ خودنوشتِ بدنوشت از سوی آنان" به مراتب بالاتر و ضروری تر از مراتب یاد شده است و ضمن افزایش موجبات سطح علمی و دانشگاهی- زمینه تولید مقالات و پژوهش های علمی و افزایش سطح علمی دانشگاهها را تقویت خواهد نمود و موجبات ظهور و بروز دانش آموختگانِ حقوقی مناسب و موثر در فعالیت های حقوقی و حرفه ای آتی را نیز فراهم خواهد آورد و با برخورداری از فرصت های برابر شغلی و حرفه ای از سوی دانشجویان زمینۀ امید آنها با زندگی و موثر بودنِ اجتماعی و صنفی آنان نیز در عمل فراهم خواهد گشت...
7- بر این اساس، شایسته است؛ ضمن مطالعه دقیق و همه جانبۀ ظرفیت های علمی، آموزشی، دانشگاهی، پژوهشی و حرفه ای اساتید و همکاران محترم دانشگاهی و دانشجویان مربوطه از سوی مدیریت دانشگاهها و مراکز آموزش عالی با محوریت وزارت علوم و تحقیقات و فناوری و بهره مندی مستمر و موثر از تجارب و توانمندی های علمی و پژوهشی و حرفه ای آنها در ارتقای سطح علمی دانشجویان و نهادینه کردنِ رویکرد علمی و کارشناسی در دانشگاه، نسبت به " آسیب شناسی وضعیت موجود نظام آموزشی دانشگاه؛ چالش ها، موانع و محدودیت ها، فرصت ها و ضرورت ها و راهبردها " در قالب یک طرح علمی و پژوهشی و مدیریتی ضروری در ارتباط با " تحولات آموزشی دوران کرونا و پسا کرونا " عنایت بایسته معمول گردد و ضمن برون رفت از وضعیت موجود و تلقی و شناسایی همه جانبۀ " دانشجویان و اساتید محترم دانشگاه " بعنوان یک " فرصت و ظرفیت انسانی و دانشگاهی بی مانند" نه یک " محدودیت " احتمالی؛ زمینه افزایش راندمان علمی و آموزشی و پژوهشی هر چه بیشتر آنرا فراهم آورد ، والا ماحصل صحبت، تکرار مکررات خواهد بود...!
باشد که در عرصۀ آموزش و نظام آموزش عالی همواره بدانجا رسیده و با احترام و افتخار بر آن باور باشیم که ؛ "... من معلم هستم ؛ زندگی پشت نگاهم جاری است ؛ درد فهمیدن و فهماندن و مفهوم شدن، مال من است..." و همین مهم مرا و ما را بس...!
* مدرس دانشگاه و وکیل پایه یک دادگستری
کد خبر 1649931منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: آموزش عالی ویروس کرونا نظام آموزشی و آموزش عالی بسیاری از دانشجویان اساتید محترم دانشگاه پژوهشی و حرفه ای نظام آموزش عالی علمی و دانشگاهی بسیاری از آنها آموزش عالی نظام آموزش نسبت به آنها دوران کرونا کرونا ویروس وضعیت موجود دانش اندوزی حرفه ای حرفه ای آتی کلاس ها همه جانبۀ سطح علمی فرصت ها ز دانش دو سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۵۷۳۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جزئیات ثبت سفارش کتاب‌های درسی اعلام شد
به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از کهگیلویه و بویراحمد، جمالی آرند سرپرست اداره کل آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: ثبت سفارش کتاب‌های درسی سال تحصیلی آینده که پیش از این قرار بود از ۲۸ فروردین آغاز شود، از چهارشنبه ۵ اردیبهشت آغاز و تا پایان خرداد ادامه دارد.
دانش‌آموزان برای ثبت سفارش کتاب‌های درسی باید به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند به‌نشانی my.Gov.ir یا پنجره واحد خدمات الکترونیک وزارت آموزش و پرورش به‌نشانی my.medu.ir یا سامانه irtextbook.ir مراجعه کنند. مدارس ضمن اطلاع رسانی به دانش‌آموزان به شرح جدول تقویم زمانی زیر نسبت به ثبت سفارش کتاب‌های درسی سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ بر فرض قبولی دانش‌آموز در سال تحصیلی جاری اقدام کنند. در صورت عدم موفقیت دانش آموز در پایه فعلی در زمان اصلاح سفارش امکان تغییر پایه وجود خواهد داشت.
خبرنگار: سعیده صداقت نژاد
انتهای خبر/
کد خبر: 1228381 برچسب‌ها وزارت آموزش و پرورش
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد