به نقل از «ایسنا»

صنایع تبدیلی؛ صنعتی ناآشنا برای کشتی پرسود

تاریخ انتشار: ۲۲ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۷۵۶۸۱

ایسنا/چهارمحال و بختیاری چهارمحال و بختیاری با داشتن تنوع ژنتیکی و اقلیمی بسیار زیاد به عنوان قطب تولید گیاهان دارویی در کشور مطرح است و می‌تواند در زمینه توسعه و فرآوری گیاهان دارویی فعالیت داشته باشد. 

به گزارش ایسنا، با توجه به شرایط آب و هوایی، چهارمحال و بختیاری دارای تنوع پوشش گیاهی بسیاری بوده و با وجود داشتن منابع طبیعی ارزشمند، کاری در خور توجه برای توسعه، بهره‌برداری و سودآوری هرچه بیشتر از گیاهان دارویی موجود در آن انجام نشده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بحث بهره‌برداری از گیاهان دارویی با ایجاد صنایع تبدیلی و بسته‌بندی لازم، موضوعی است که متاسفانه در این استان مغفول مانده و لازم است از این پتانسیل و ظرفیت به نحو احسن استفاده شود.

البته با راهکارهای مناسب و ایجاد صنایع تبدیلی و بسته‌بندی می‌توان اشتغال مناسبی را در این امر رقم زد و با بهره‌برداری مناسب به اقتصاد و اشتغال استان رونق بخشید.

شاهرخی، بهره‌بردار گیاهان دارویی در فرخشهر اظهار کرد: از دو سال گذشته وارد این کار شدم، البته سال اول کارگاه کوچکی را در کنار زمین، برای اسانس‌گیری محصولات کشت شده ایجاد کردم. 

وی افزود: گیاهان دارویی همچون بادرنجبویه، آویشن باغی، آویشن دنایی، نعناع فلفلی، زوفا، مریم‌گلی، باریجه، کلوس، موسیر و زیره سبز از جمله گیاهانی است که اقدام به کشت آن‌ها کرده‌ام، البته پیش از این پیش‌زمینه و سابقه‌ای از کشت گیاهان دارویی داشتم. 

شاهرخی گفت: مشکل اصلی تکمیل نبودن زنجیره کشت گیاهان دارویی از تولید تا فرآوری و توزیع در استان است که باید شبکه‌ای برای این امر ایجاد شود تا کشاورزان به سمت کشت گیاهان دارویی حرکت کنند.

وی عدم شناخت کافی نسبت به بازار را از دیگر خلأهای موجود در زمینه گیاهان دارویی برشمرد و تصریح کرد: باید به بازارپسندی گیاه دارویی توجه و بازار فروش برای محصولات کشت شده فراهم شود تا بهره‌بردار بدون دغدغه به کشت گیاه دارویی بپردازد، البته لازم است این امر نیز از سوی متولیان انجام شود. 

این بهره‌بردار بحث خرده مالکیت‌ها و در نظر نگرفتن پهنه‌بندی‌ها را از دیگر مشکلات بهره‌برداران گیاهان دارویی برشمرد و تصریح کرد: اگر پهنه‌بندی اراضی به معنای مشخص شدن پتانسیل زمین برای کشت انواع مختلف گیاه دارویی صورت می‌گرفت، اکنون نوع کشت محصول در هر منطقه مشخص شده بود و بهره‌بردار نسبت به کشت همان گیاه دارویی اقدام می‌کرد. 

وی مصرف کود پایین، سودآوری بالا و مقاوم به شرایط اقلیمی منطقه به دلیل نیاز آبی کم را از مزایای کشت گیاه دارویی در استان بیان کرد. 

شاهرخی گفت: کسی که قصد دارد وارد کشت گیاهان دارویی شود در ابتدا باید به صورت پایلوت کشت را آغاز کند تا نوع واکنش زمین نسبت به آن گیاه مشخص و سپس برای کشت وسیع‌تر اقدام کند.

وی با اشاره به ایجاد کارگاه کوچک اسانس‌گیری در کنار زمین، بیان کرد: بخشی از گیاهان دارویی که امکان خشک کردن آن‌ها برایم فراهم نبود از طریق اسانس‌گیری نسبت به فروش آن‌ها اقدام کردم، البته با پیدا کردن بازار فروش گیاه دارویی، با استفاده از بسته‌بندی بسیار شکیل آن‌ها را به فروش رساندم، از طرفی اگر میزان تولید افزایش یابد، امکان فروش محصول برایم فراهم نیست که در اینجا ضرورت ایجاد صنایع تبدیلی و بسته‌بندی احساس می‌شود. 

شاهرخی گفت: یکی از معضلات موجود که با آن مواجه هستم این است که قصد ایجاد مجتمع گیاهان دارویی در فرخشهر را دارم اما بروکراسی اداری دست و ‌پا گیر، مانع ادامه کار شده است.

نوروزی، بهره‌بردار گل محمدی در شهرستان فارسان گفت: از سال ۹۳ کشت گل محمدی را شروع کردم. 

وی هزینه بالای کارگر و گاهی کمبود نیروی کار را از جمله مشکلات پیش‌روی کشاورزان بیان کرد و افزود: این مسائل موجب شده بسیاری از کشاورزان رغبتی به کشت گیاه دارویی نداشته باشند. 

این بهره‌بردار گیاه دارویی نبود صنایع تبدیلی و بسته بندی در استان را از مشکلات این صنعت سودآور برشمرد و گفت: متاسفانه گیاه دارویی همچون گل محمدی به صورت خام‌ به فروش می‌رسد که سود بالا نصیب بهره‌بردار نمی‌شود، به همین دلیل باتوجه به نبود صنایع تبدیلی،

گل محمدی کشت شده برای گلاب‌گیری به خارج از استان فرستاده می‌شود.

وی تاکید کرد: اگر این صنایع در استان راه‌اندازی شود سودآوری به نفع بهره‌بردار و استان خواهد بود، زیرا اشتغال بسیاری در این زمینه ایجاد خواهد شد و از مهاجرت‌ها جلوگیری می‌شود.

این بهره‌بردار خاطرنشان کرد: باید متولیان امر نسبت به ایجاد صنایع تبدیلی در استان همت کنند تا بهره‌برداران مجبور نشوند گیاهان دارویی را به صورت خام و بدون اینکه ارزش افزوده‌ای نصیب‌شان شود، بفروشند. 

توسعه کشت گیاهان دارویی؛ انتخابی مناسب برای گذر از کشاورزی مرسوم به سوی کشاورزی پایدار

قاسم لیانی_ عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در دهه‌های اخیر عوامل گوناگونی همچون تغییرات آب ‌و هوایی، گرم شدن کره زمین و کاهش مقدار بارش و برخی سیاست‌های ساختاری مانند برداشت بیش‌ از حد از منابع آب زیرزمینی برای توسعه کشاورزی، قیمت پایین آب آبیاری و استفاده ناکارآمد از آب، سطح آب زیرزمینی در بسیاری از مناطق ایران کاهش یافته و موجب کاهش مقدار سرانه آب تجدیدپذیر و افزایش بحران آب در کشور شده است.

این دکترای اقتصاد کشاورزی افزود: با توجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد از منابع آب استحصالی به دلیل بهره‌وری پایین آب و مصرف بالای آن در واحد سطح، در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، اعمال سیاست‌های مؤثر بر بخش کشاورزی، تأثیر بیش‌تری را بر بحران آب در کشور گذاشته است.

وی گفت: تغییر الگوی کشت بر اساس پتانسیل‌های هر منطقه از جمله سیاست‌های موثر در این زمینه است، اغلب گیاهان دارویی نیاز آبی محدودی داشته و می‌توانند جایگزینی برای محصولات آب‌بر در مناطقی که با محدودیت بیشتر آبی روبرو هستند به شمار روند.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد با بیان اینکه گیاهان دارویی ظرفیت جایگزینی مناسبی را در برنامه‌های بهینه‌سازی الگوی کشت با محصولات زراعی و باغی با مصرف آب زیاد داشته و گزینه مناسبی برای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی خواهد بود، تصریح کرد: از سوی دیگر ارزش هر کیلوگرم گیاهان دارویی (همچون آویشن) در مقایسه با برخی محصولات زراعی بیشتر بوده، بنابراین می‌تواند در جهت کاهش ریسک درآمدی کشاورزان در شرایط تغییرات آب و هوایی موثر واقع شود.

وی نیاز کودی محدود گیاهان دارویی، مقاومت بیشتر این گیاهان در برابر آفات و بیماری‌ها، کشاورزی پایدار و حفظ محیط‌زیست را از جمله مزایای کشت گیاهان دارویی برشمرد و بیان کرد: به نظر می‌رسد توسعه کشت گیاهان دارویی انتخاب مناسبی برای گذر از کشاورزی مرسوم با مصرف نهاده زیاد به سوی کشاورزی پایدار با تولید محصولات سالم و ارزش افزوده بیشتر به شمار رود.

لیانی در خصوص توسعه کشت گیاهان دارویی و نقش آن در توسعه روستایی، توضیح داد: مهاجرت نیروی انسانی از نواحی روستایی به نواحی شهری یکی از مهم‌ترین چالش‌های توسعه روستایی از دیدگاه توسعه پایدار در ایران است.

این دکترای اقتصاد کشاورزی ادامه داد: مهاجرت از روستا به شهر می‌تواند منجر به ناپایداری روستا و تضعیف اقتصاد و فرهنگ این مناطق شود، ضمن اینکه باتوجه به نقش مهم روستا در تولید محصولات کشاورزی و امنیت غذایی، مهاجرت از این مناطق می‌تواند صدمات جبران ناپذیری به کشور وارد کند.

وی اضافه کرد: یکی از مهم‌ترین ارکان برنامه‌ریزی توسعه، تاکید بر توسعه با استفاده از قابلیت‌های محیطی است، ویژگی‌های طبیعی و اقلیمی چهارمحال و بختیاری نوع خاک، بارش، دمای هوا و مکان جغرافیایی و ارتفاعات شرایطی را پدید آورده است که این استان را به یکی از مهم‌ترین رویشگاه‌های گیاهان دارویی در کشور تبدیل کرده است.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد با بیان اینکه از ظرفیت صنعت گیاهان دارویی به شکلی درست و کامل استفاده نشده است، گفت: این صنعت، حوزه‌ای با توانمندی بالا و ظرفیتی کم نظیر در افزایش ثروت، ایجاد اشتغال و جهش تولید به شمار می‌رود.

وی بیان کرد: از آنجایی‌ که فعالیت در حوزه گیاهان دارویی از نوع فعالیت‌های کاربر است، بنابراین توجه به بهره‌برداری از این گیاهان می‌تواند زمینه ایجاد و تثبیت اشتغال برای جوامع روستایی و به ویژه جوانان را به دنبال داشته باشد.

لیانی با تاکید بر اینکه بسیاری از کشاورزان و روستاییان نسبت به اهمیت و ارزش گیاهان دارویی غافل و ناآگاه هستند، افزود: اقدامات موثر و مستمر به منظور آشنایی افراد جامعه با گیاهان دارویی، ارزش و اهمیت آن‌ها می‌تواند نقش موثری در توسعه این صنعت داشته باشد، از طرفی به منظور دستیابی به اهداف توسعه پایدار روستایی، توجه به ظرفیت‌های تولید استان و برنامه‌ریزی در حوزه گیاهان دارویی با توجه به تنوع بسیار بالای این گیاهان و موقعیت جغرافیایی و رویشگاه‌های طبیعی استان الزامی است.

به گفته وی، یکی از مهم‌ترین مشکلات موجود در صنعت گیاهان دارویی خام‌فروشی و سهم ناچیز بهره‌برداران از قیمت نهایی این محصولات است.

این دکترای اقتصاد کشاورزی یادآور شد: توسعه مشاغل خانگی در زمینه فرآوری و بسته‌بندی این محصولات می‌تواند نقش مهمی در افزایش درآمد کشاورزان داشته باشد، از طرفی ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت و حمایت از تولیدکنندگان گیاهان دارویی به منظور توسعه این صنعت در استان ضروری است. 

وی نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی را از جمله چالش‌های مهم این صنعت مطرح کرد و گفت: باتوجه به این مساله، زنجیره تولید این محصول ناقص و سهم پایینی از ارزش افزوده آن نصیب کشاورزان می‌شود، بنابراین انگیزه پایین اقتصادی می‌تواند مانع بزرگی برای توسعه کشت این محصول در کشور به طور عام و در چهارمحال و بختیاری به طور خاص باشد.

لیانی جذب سرمایه‌گذاری در توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و بسته‌بندی را از جمله مباحثی دانست که می‌تواند جزو اولویت سیاست‌گذاران در این بخش باشد، تصریح کرد: به طور کلی کمبود دانش فنی کشت و تولید (مخصوصا در زمینه گیاهان دارویی)، نبود ماشین‌آلات برداشت و فرآوری، بازار متغیر فروش، نوسانات قیمت نهاده‌ها از جمله چالش‌های دیگر بخش کشاورزی به شمار می‌رود که در تصمیم کشاورزان در جهت اصلاح الگوی کشت و حرکت به سمت کشاورزی پایدار اخلال ایجاد می‌کند.

وی توضیح داد: وقوع خشکسالی در سال‌های اخیر و تغییر زمان و میزان بارش در استان تاثیرات منفی بر رویش گیاهان دارویی گذاشته و این موضوع خود می‌تواند بر درآمدزایی و انگیزه اقتصادی کشاورزان اثر منفی بر جای گذارد، بنابراین به نظر می‌رسد برنامه‌ریزی صحیح در زمینه کشت گیاهان دارویی و استفاده از بذرهای مناسب می‌تواند نقش موثری در مقابله با خشکسالی و کاهش سطح رویش گیاهان دارویی داشته باشد.

این عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد بیان کرد: برگزاری کلاس‌های آموزشی ترویجی در زمینه معرفی گیاهان دارویی متناسب با هر منطقه، نحوه کشت، مزایا و فواید کشت و نحوه فرآوری و بازارپسندی آن‌ها برای کشاورزان و تولیدکنندگان مناطق مختلف استان در توسعه صنعت گیاهان دارویی ضروری به نظر می‌رسد تا سطح آگاهی افراد و به خصوص روستاییان در زمینه گیاهان دارویی افزایش یابد و نحوه درآمدزایی مناسب به آن‌ها از این راه آموزش داده شود. 

وی تاکید کرد: پییشنهاد می‌شود آموزش‌های فنی و کاربردی لازم برای اشتغال جوانان روستایی در زمینه تهیه، تبدیل و فرآوری گیاهان دارویی از طریق سازمان جهاد کشاورزی استان ارائه شود.

لیانی در ادامه افزود: فشار بیش از حد دام بر مراتع استان و عدم آگاهی دامداران و عشایر از درآمدزایی گیاهان دارویی، برداشت بیش از حد و غیر اصولی از این گیاهان در بلندمدت منجر به کاهش پتانسیل استان در تولید این محصولات با ارزش خواهد شد، بنابراین با مدیریت اصولی منابع طبیعی و آموزش‌های لازم در زمینه بهره‌برداری می‌توان از این نعمت خدادادی بهره‌مند شد.

وی خاطرنشان کرد: ایجاد مراکز عرضه بهداشتی گیاهان دارویی و فرآورده‌های حاصل از آن در روستاها و مناطق دارای ظرفیت جذب مسافران و گردشگران، می‌تواند علاوه بر ایجاد اشتغال و معرفی گیاهان دارویی، مصرف سرانه گیاهان دارویی را افزایش داده و جایگزینی برای داروهایی شیمیایی شود. 

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اقتصادی منطقه چهارمحال و بختیاری گياهان دارويي صنايع تبديلي خام فروشی عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد صنایع تبدیلی و بسته بندی ایجاد صنایع تبدیلی چهارمحال و بختیاری کشت گیاهان دارویی گیاهان دارویی یکی از مهم ترین کشاورزی پایدار بخش کشاورزی بهره برداری گیاه دارویی بهره بردار توسعه کشت گل محمدی کشت گیاه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۷۵۶۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

توسعه صادرات گیاهان دارویی با تکمیل زنجیره ارزش

محمدمهدی برومندی در جشنواره روز میمند شهرستان فیروزآباد در استان فارس، گفت: در این راستا یک ابر پروژه تعریف کردیم که با استفاده از مدرن‌ترین تجهیزات اسانس گیری از گیاهان دارویی، کیفیت اسانس تولیدی را برای صادرات و تولید ادکلن‌های مشهور دنیا ارتقا دهیم. 

این مقام مسئول، سطح کل باغات گل محمدی در دنیا را ۵۰ هزار هکتار عنوان کرد و افزود: کشور ایران دارای ۳۰ هزار هکتار باغ گل محمدی است که از این سطح، هشت هزار و ۵۰۰ هکتار متعلق به استان فارس و دو هزار هکتار آن در شهرستان میمند واقع است.

او با بیان اینکه امروزه گردش مالی حوزه گیاهان دارویی در دنیا ۱۵۰ میلیارد دلار است، ابراز کرد: سهم کشور ما از این گردش مالی کمتر از یک میلیارد دلار است و این نشان می‌دهد که ما باید از یک کشاورزی معیشتی به یک کشاورزی مدرن عبور کنیم.

برومندی با بیان اینکه ۲۳۰۰ گونه گیاه دارویی در کشور وجود دارد، اظهار کرد: شهرستان میمند دارای ۳۶۰ گونه گیاه دارویی است که هر کدام می‌تواند پایه تولید دارو، غذا یا مواد بهداشتی باشد.

این مقام مسئول خاطر نشان کرد: چالش اصلی استان فارس، سرمایه گذاری است که امیدواریم با پیگیری‌های وزارت جهاد کشاورزی بتوانیم به توسعه این منطقه کمک کنیم.

فارس رتبه اول تولید محصولات باغی در کشور 

معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه تولید ۱۰ تا ۱۲ درصد محصولات کشاورزی کشور متعلق به استان فارس است، افزود: این استان با ۳۶۰ هزار هکتار سطح باغات و تولید سه میلیون و ۲۰۰ هزار تن انواع محصولات باغی، رتبه اول کشور را به خود اختصاص داده است.

برومندی به تولیدات حوزه باغبانی در سطح وزارت جهاد کشاورزی اشاره کرد و افزود: میزان تولیدات باغی در کشور ۲۶ میلیون تن و درآمد حاصل از صادرات آنها سالیانه ۶ میلیارد دلار است.

این مقام مسئول تصریح کرد: یکی از محصولات با ارزش در این حوزه، گیاهان دارویی با سطح زیرکشت ۳۰۰ هزار هکتار از اراضی کشور است که سالیانه ۵۰۰ هزار تن انواع گیاهان دارویی از این سطح برداشت می‌شود.

باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز