سنگها و نگین‌های محبوب از دیدگاه اسلام کدامند؟
تاریخ انتشار: ۲۹ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۵۳۸۴۰۴
ائمه اطهار(ع) و پیامبر اعظم(ص) احادیث و روایاتی در مورد انگشترها و سنگ‌های قیمتی فرمودند. برخی از این سنگها را بسیار توصیه کرده‌اند و خواص آنها را نیز ذکر فرمودند. برای آشنایی با خواص هر یک از این سنگ‌های زینتی با جواهرات لئوپارد همراه باشید.
به گزارش ایسنا به نقل از جواهرات لئوپارد، یکی از خصوصیات انسان‌ها، توجه به زیبایی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نقل است از حضرت محمد (ص) که می‌فرمایند: "خداوند به من خطاب کرد: ای پیغمبر! من حیا می‌کنم از این که بنده‌ای در دستش انگشتر فیروزه باشد و دستش را به دعا بلند کند و من دعای او را مستجاب نکرده و دست خالی برگردم."
حدیثی از امام موسی کاظم(ع) نقل شده است، که ایشان فرمودند: "فیروزه سنگی است که جبرئیل به رسول خدا (ص) هدیه نموده است و رسول خدا آن را به امیرمومنان علی (علیه السلام) بخشید."
امام جعفر صادق(ع) در مورد خواص فیروزه در روایات سخنانی فرموده اند. "فیروزه حاجات را برآورده کرده و باعث تسهیل در کارها می‌شود." "کسی که انگشتر فیروزه در دست کند، فقیر نمی‌شود و بی‌پول نمی‌ماند."
فیروزه نگینی نیمه شفاف یا مات است که از آبی تا سبز متغیر بوده و اغلب دارای رگه هایی از ماتریکس (بقایای سنگی است که در آن شکل گرفته است) می‌باشد که از میان آن عبور می‌کند. فیروزه بیش از 1000 سال است که در منطقه نیشابور ایران استخراج می‌شود. رنگ آبی تند و یکنواخت ارزشمند فیروزه‌های این منطقه، «آبی تخم مرغی رابین»، «آبی آسمانی» و «آبی ایرانی» نام دارد. متخصصان تجارت اکنون از این اصطلاحات برای توصیف فیروزه‌ای با این رنگ استفاده می‌کنند.
سنگ عقیق (اوپال)رسول خدا (ص) فرمودند: (یا علی) همانا عقیق اولین کوهی است که به ربوبیت خدای متعال و نبوت من و وصی بودن تو و امامت فرزندانت و اختصاص داشتن بهشت به پیروان تو و اختصاص آتش به دشمنان تو شهادت داده است.
حضرت فاطمه(س): فرمودند "هر کس انگشتر عقیق در دست کند، همیشه خیر و خوبی می‌بیند."
اعتقاد بر این است که نام این سنگ، از هند سرچشمه گرفته است، جایی که در سانسکریت آن را آپالا، "سنگ قیمتی" می‌نامیدند. در روم باستان، این به اوپالوس تبدیل شد. بیشتر عقیق‌ها به دلیل تغییر رنگ‌هایشان در رنگ‌های رنگین‌کمان ارزشمند هستند - پدیده‌ای که به «بازی رنگ» معروف است. استرالیا بیشتر اوپال را در جهان تولید می کند. البته این سنگ در اتیوپی، مکزیک و برزیل نیز یافت می‌شود.
سنگ عقیق زرد و دعای شرف الشمسحتما نام انگشتر شرف الشمس را شنیده‌اید، انگشتری با نگین عقیق زرد رنگ و بسیار زیبا که مزین به دعایی معروف و منسوب به امام اول شیعیان، حضرت علی (ع) است. این انگشتر مزین شده به دعای شرف الشمس، خواص بسیار زیادی دارد. از محافظت شخص در برابر بلاها گرفته تا در امان ماندن از شر و استجابت دعا و گره گشایی در کار، و بسیاری دیگر از خواص شرف الشمس هستند.
سنگ زمردنقل است از امام رضا(ع): "انگشتر زمرد در دست داشتن موجب می‌شود که فقر از بین برود و فرد توانگر شود."
از فراعنه مصر گرفته تا امپراتوران اینکا، خانواده‌های سلطنتی شیفته زمرد بودند. کلئوپاترا به زمرد علاقه بسیاری داشت و تاج خود را مزین به زمرد کرده بود. طبق نوشته‌ها، بزرگترین سنگ زمرد (که اکنون زمرد آتاهوالپا نامیده می‌شود) از آخرین امپراتور اینکا، آتاهوالپا توسط فرانسیسکو پیزارو گرفته شده است. کلمبیا بیش از 500 سال است که منبع مرغوب‌ترین زمردها بوده و زمردهای کلمبیایی معیاری هستند که سایر زمردها با آن اندازه‌گیری می‌شوند. همچنین زمرد را می‌توان در معادن برزیل نیز پیدا کرد.
سنگ یاقوتامام رضا (ع) نقل کرده اند: "هر که انگشتری یاقوت زرد در دست کند فقیر نشود."
در حدیثی از حضرت علی بن موسی الرضا (ع) نیز آمده است که انگشتر یاقوت در دست کنید که پریشانی را زایل می‌کند.
در هند باستان، یاقوت را به دلیل کمیاب بودن، سختی (در رتبه دوم پس از الماس)، زیبایی و قدرت‌های به ظاهر عرفانی، "پادشاه سنگ های قیمتی" می نامیدند. یاقوت که مدتها آن را با خون نیروی حیات مرتبط می‌دانستند، نمادی از قدرت و انرژی جوانی در جواهرات هندی بود. یکی از قدیمی‌ترین منابع ثبت شده یاقوت‌های با کیفیت، میانمار است. این منطقه مکانی از سنگ مرمر فرسوده و معابد باستانی بودایی است.
سنگ دُر نجفاز امام صادق (ع) نقل است که فرمودند: دُر نجف که در نجف اشرف به دست می آید، و هر که آن را در دست کند به هر نظر کردنی در این نگین خداوند متعال ثواب زیارتی یا حجی یا عمره‌ای را در نامه عمل او بنویسد، ثوابش ثواب پیامبران و صالحان می‌باشد و اگر خداوند بر شیعیان رحم نمی‌کرد هر نگین از آن به قیمت بسیار زیادی می‌رسید. (وسائل ج5 ص403 – 404)
امام صادق (ع) خطاب به مفضل فرمود: دوست دارم که هر مومنی پنج انگشتر در دست کند: عقیق، فیروزه و یاقوت و حدید صینی و در نجف. مفضل پرسید: سرورم، خاصیت و فضیلت دست کردن انگشتر در نجف چیست؟ حضرت فرمود: هر کس انگشتر در نجف در دست کند و نگاه به آن کند، خداوند برای هر نگاهی که به این نگین می‌اندازد، ثواب یک زیارت (اعم از حج یا غیره) در نامه عمل او می‌نویسد که اجر و ثواب آن برابر با اجر و ثواب عمل پیامبران و صالحان است و اگر رحمت خداوند بر شیعیان نبود، قیمت هر دانه نگین در نجف به قدری گران می‌شد که کسی توانایی خرید آن را نداشت، لکن خداوند آن را بر شیعیان ارزان قرار داده و زیاد یافت می‌شود تا آن که همه شیعیان بتوانند از آن بهره ببرند.
در بالا با خواص و توصیه‌های ائمه علیهم السلام و پیامبر اعظم در رابطه با سنگ‌های عقیق، فیروزه و غیره آشنا شدیم. احتمالا با خواندن این مطالب شما نیز علاقمند به خرید این سنگها بصورت انگشتر، آویز و غیره شده اید. اگر تمایل به سفارش تولید هر نوع انگشتر یا زیورآلاتی با این سنگ‌های ارزشمند دارید به سایت جواهرات لئوپارد www.leopard-jewelry.com مراجعه کنید. همچنین برای سفارش خرید سنگ‌های قیمتی، خرید طلا و مشاوره رایگان می‌توانید به این شماره 09020111772 در واتساپ پیام دهید. در جواهرات لئوپارد، تمامی زیورآلات در کارگاه طراحی و تولید می‌شوند، از این رو شما بصورت مستقیم و بی‌واسطه خرید خود را انجام می‌دهید. علاوه بر امکان سفارش محصولات دلخواه، قیمت نهایی نیز بسیار کمتر از فروشگاه‌های مشابه خواهد بود.
تاریخچه دیگر سنگ‌های قیمتی سنگ الماسهند اولین مکانی بود که این سنگ جذب و قیمتی از رودخانه‌های آن جمع‌آوری شد. الماس در قرن چهارم قبل از میلاد مورد طمع خانواده سلطنتی و ثروتمندان قرار گرفت. بعدها، کاروان‌ها الماس‌های هندی را همراه خود به بازارهای قرون وسطایی ونیز آوردند. اولین حلقه نامزدی الماس ثبت شده توسط آرشیدوک ماکسیمیلیان اتریش در سال 1477 به نامزد خود، مری بورگوندی، داده شد. در اوایل دهه 1700، زمانی که ذخایر الماس هند رو به کاهش گذاشت، برزیل به عنوان یک منبع مهم مطرح شد. کشف الماس در نزدیکی کیمبرلی، آفریقای جنوبی، در اواخر دهه 1860، آغازگر بازار مدرن الماس بود.
سنگ مرواریدمرواریدها جواهرات ارزشمندی هستند که در داخل بافت نرم تنان زنده آب شور یا آب شیرین (صدف) رشد می‌کنند. مرواریدهای پرورشی با مداخله انسان تولید می‌شوند. در خاورمیانه مردم بر این باور بودند که این سنگ تولد دلربا، قطرات اشکی است که از بهشت افتاده است. چینی‌ها نیز تصور می‌کردند مروارید از مغز یک اژدها درآمده است. یکی از معروف‌ترین مرواریدهای طبیعی، مروارید 50.56 قیراطی La Peregrina است. این مروارید که به اندازه یک تخم کبوتر است، در دهه 1500 در خلیج پاناما کشف شد. بعدها نیز تبدیل به یک دارایی ارزشمند برای خانواده سلطنتی اروپا شد.
سنگ زبرجدزبرجد نوعی جواهر سبز مایل به زرد از ماده معدنی الیوین است. در طول تاریخ، زبرجد اغلب با جواهرات دیگری مانند توپاز و زمرد اشتباه گرفته شده است. زیارتگاه سه پادشاه مقدس در کلیسای جامع کلن آلمان با 200 قیراط جواهرات تزئین شده است که گمان می‌رود زمرد هستند اما در واقع زبرجد سنگ ماه مرداد هستند. برخی از مورخان حتی حدس می زنند که مجموعه زمرد معروف کلئوپاترا ممکن است از زبرجد تشکیل شده باشد. اگرچه منبع زبرجدهای کنونی، چین، میانمار، ویتنام و غیره هستند، برخی از آنها با شهاب سنگها به سطح کره زمین رسیده‌اند.
سنگ یاقوت کبودنخبگان یونان و روم باستان معتقد بودند که یاقوت کبود صاحبان خود را از آسیب و حسادت محافظت می‌کند. روحانیون قرون وسطی یاقوت کبود در جواهرات خود استفاده می‌کردند، زیرا نماد بهشت بود. ایرانیان باستان بر این باور بودند که زمین در واقع روی یک یاقوت کبود غول پیکر قرار گرفته که آسمان را آبی می‌کند. از معروف‌ترین سنگ‌های یاقوت کبود، یاقوت کبود راکفلراست، به وزن 62.02 قیراط که در میانمار کشف شد. کشمیر، میانمار و سریلانکا سه منبع مهم تاریخی برای سنگ یاقوت کبود هستند.
سنگ لاجورداین سنگ بخاطر رنگ آبی سیر آن، و قابلیت پودر شدن و کنده‌کاری روی آن از هزاران سال پیش در جهان خواهان زیادی داشته است. در آثار به دست آمده از دوره‌های پیش از تاریخ در ایران استفاده لاجورد بسیار معمول بوده است. در یافته‌های هزاره چهارم پیش از میلاد مردم سرزمین سیلک از سنگ لاجورد در ساختن آئینه و سنجاق و جواهر مهارت‌های بیشتری یافتند و در ساخت آلات و ادوات زینتی از سنگ‌های عقیق و فیروزه و مهرهای لاجورد به کار بردند. استخراج این سنگ بیش از ۲۵۰۰ سال در ایران باستان و در محل افغانستان امروزی رواج داشته است.
سنگ گارنتنام "گارنت" از واژه لاتین قرون وسطایی granatus به معنای "انار" به دلیل شباهت رنگ قرمز گرفته شده است. گارنت از عصر برنز به عنوان سنگ‌های قیمتی استفاده می شده است. گردنبندهایی که با گارنت‌های قرمز تزئین شده بودند، فرعون‌های مصر باستان را زینت می‌دادند. حاز گارنت برای مهر زدن مومی که اسناد مهم را مهروموم می‌کرد، استفاده می‌شد. روحانیون و اشراف قرون وسطی از گارنت قرمز را استفاده می‌کردند. گارنت‌ها از مناطق و کشورهای مختلف می‌آیند. بوهمیا منبع اصلی گارنت‌های پیروپ قرمز بود که در دوران ویکتوریا بسیار محبوب بود. امروزه، قاره آفریقا بخش عمده‌ای از گارنت جهان را تامین می‌کند.
سنگ آمیتیستنام آمتیست از واژه یونانی amethystos گرفته شده که به معنای "داروی مستی" است، فایده‌ای که مدتها به سنگ تولد بهمنی‌ها نسبت داده می‌شد. به دلیل رنگ شراب مانند آن، اساطیر یونان اولیه این گوهر را با باکوس، خدای شراب، مرتبط می‌کردند. همچنین اعتقاد بر این بود که آمتیست، در جنگ و امور تجاری فرد هوشیار و سریع نگه می‌دارد. روسیه تا قرن نوزدهم منبع اصلی آمتیست بود. پس از آن ذخایر بزرگی در برزیل یافت شد. امروزه مهمترین منابع آمتیست در آفریقا و آمریکای جنوبی است.
سنگ آکواماریننام آکوامارین از نام لاتین آب دریا گرفته شده است. از نمونه‌های معروف آکوامارین، می توان به یک آکوامارین مستطیل شکل آبی تیره به وزن 1298 قیراط اشاره کرد، که در سال 1936، دولت برزیل به بانوی اول النور روزولت هدیه داد. ایالت میناس گرایس برزیل در دو قرن گذشته منبع مهمی از آکوامارین بوده است.
نگین های اسلامی، سنگ ماه تولد و زیورآلات ماه تولد خود را از کجا خریداری کنیم؟سنگ‌های تولد سنگ‌هایی هستند که با ماه تولد شما همخوانی داشته و باعث جذب انرژیهای مثبت و بسیاری موارد دیگر می‌شوند. نکته بسیار مهم دیگر این است که این سنگها را از کجا تهیه کنیم؟ تمامی سنگ‌های ماه تولد را می‌توانید از فروشگاه آنلاین و کارگاه جواهرسازی لئوپارد تهیه کنید. همچنین می‌توانید پلاک اسم خود را مزین به سنگ ماه تولدتان به جواهرات لئوپارد سفارش داده و همیشه به همراه داشته باشید. جهت مشاهده نمونه کارها و سفارش روی سنگ ماه تولد کلیک کنید.
مشتریان عزیز می‌توانید، برای خرید گردنبند و آویز ماه تولد و یا زیورآلات ماه تولد خود به فروشگاه آنلاین و کارگاه جواهرسازی لئوپارد مراجعه کرده و محصول مورد نظر خود را خریداری کنید. برای مشاهده نمونه کارها و سفارش بر روی پلاک اسم کلیک کنید. نشانی اینترنتی فروشگاه لئوپارد www.leopard-jewelry.com می‌باشد. برای اطلاع از قیمت خرید طلا و مشاهده نمونه محصولات ما وارد وب سایت شده و از جدیدترین کالکشن‌های ما دیدن کنید. در صورتی که تمایل به خرید سنگ ماه تولد دارید، همچنین برای سفارش خرید طلا و مشاوره رایگان می‌توانید به این شماره 09020111772 در واتساپ پیام دهید. مشاوران ما شما را راهنمایی خواهند کرد.
انتهای رپرتاژ آگهی
منبع: ایسنا
کلیدواژه: سنگ تزئینی سنگ قيمتي جواهرات سنگ های قیمتی سنگ ماه تولد یاقوت کبود سنگ ها شرف الشمس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۵۳۸۴۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دیدگاه مکاتب فلسفه یونانی درباره سعادت انسان
خبرگزاری مهر-گروه دین و اندیشه: زندگی انسان ساحت‌های مختلفی دارد که انسان مؤمن همانطور که از اسمش پیداست باید در هر کدام از آنها ایمان خود را ظهور و بروز دهد. در ساحت‌های فردی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، هنری، اعتقادی، اخلاقی، علمی، اقتصادی و جسمی. بروز ایمان نیز در این ساحت‌ها چیزی نیست جز تقوا. یعنی فرد در همه این ابعاد زندگی نظر خدا و رضایت او را محور قرار دهد. امام صادق (ع) درباره وظیفه شیعیان فرموده است: «کونوا لنا زینا ولا تکونوا لنا شیناً» زینت و سبب افتخار ما باشید نه اینکه باعث شرمندگی ما باشید. در این راستا حضرت علی (ع) می‌فرماید: «اعیونی بورع واجتهاد و سداد» سعی کنید تقوا و ورع داشته باشید. در این راه تلاش کنید و استقامت داشته باشید. آنچه پیش رو دارید گزیده‌ای از سخنان آیت الله مصباح یزدی؛ در دفتر مقام معظم رهبری است که در سال ۸۷ ایراد کرده اند. بخش چهل و سوم آن را باهم می‌خوانیم:
در ادامه شرح روایت نوف بکالی از امیرالمؤمنین (ع) در وصف شیعیان به این فراز رسیدیم: قَانِعَةً نَفْسُهُ عَازِباً جَهْلَهُ مُحْرِزاً دِینَهُ مَیِّتاً دَاؤهُ. این صفات بیشتر مربوط به اخلاق فردی مؤمنین است. یکی از این ویژگی‌ها «قناعت»؛ است که مثل مفهوم زهد و بسیاری از مفاهیم دیگر، علی‌رغم اینکه در فرهنگ اسلامی و شیعی مورد توجه قرار گرفته، ولی برای بسیاری از افراد به درستی تفسیر نشده است. در فرهنگ عمومی «قناعت»؛ به عنوان صفتی خوب و پسندیده شناخته شده و در ادبیات و اشعار ما هم شواهد زیادی بر این امر دیده می‌شود؛ روایات فراوانی هم در این باره از معصومین (ع) نقل شده است. اما «قناعت»؛ چیست؟
مسأله زهد و قناعت در فرهنگ ما دارای جایگاه ویژه‌ای است و سفارشات زیادی نسبت به آن شده است. اما بعضی؛ به غلط تصور می‌کنند «قناعت»؛ یعنی اینکه انسان به دنبال کسب درآمد و کار و فعالیت اجتماعی نباشد و مثل بعضی از مرتاض‌ها زندگی کند. براساس همین تلقی از قناعت، عده‌ای نیز چنین القا می‌کنند که کسی که فقط دنبال عبادت باشد، نه در پی ثروت و کسب و کار، و به لقمه نان جویی قناعت کند، چنین کسی پیشرفتی در علم و صنعت نخواهد کرد. بنابراین ما یا باید از پیشرفت علمی و صنعتی صرف نظر کنیم و یا از فرهنگ دینیِ خود؛ و چون نمی‌توان از پیشرفت‌های علمی و اقتصادی چشم‌پوشی کرد، چاره‌ای جز این نیست که ما از ارزش‌های دینی خود صرف نظر کنیم و ما هم به راهی برویم که رهروان رفتند؛ یعنی فرهنگ غربی را بپذیریم و ارزش‌ها و احکام اسلام را تعطیل کنیم.
پیش از این نیز اشاره کردیم که این ادعا، مغالطه‌ای بیش نیست و هیچ منافاتی بین حفظ ارزش‌ها با پیشرفت علمی، صنعتی و اقتصادی نیست؛ بلکه حتی می‌توان با حفظ ارزش‌ها سیادت سیاسی و بین‌المللی هم کسب کرد.
اما معنای قناعت چیست؟ آیا یعنی خودداری از کار و کسب درآمد و پرهیز از فعالیت اقتصادی، علمی، صنعتی و کشاورزی؟ برای ارائه تعریفی روشن از قناعت دو عنصر را باید در نظر بگیریم: ۱ پرهیز از زیاده‌روی و اسراف در مصرف و رعایت حد و اندازه؛ حتی با دسترسی به ثروت و امکانات مادی؛ ۲ رضایت قلبی به این رویه؛ چون ممکن است کسی کم مصرف کند، ولی از اینکه دیگران بیشتر از او از امکانات مادی بهره‌مند هستند و او از آنها استفاده نمی‌کند، ناراحت باشد. برای تحقق مفهوم «قناعت»؛ هر دو عنصر «پرهیز از اسراف»؛ و «رضایت قلبی»؛ لازم است.
ما چگونه این خلق نیکو را در خود ایجاد کنیم؟ برای کسانی که اهل تعبد نسبت به احکام شرع و سیره پیشوایان دینی هستند، الگوپذیری از ائمه (ع) و بزرگان دین راه مناسبی برای ایجاد روحیه قناعت است؛ ضمن اینکه به این واسطه روحیه ولایت‌پذیری هم در فرد تقویت می‌شود. به طور طبیعی کسی که دیگری را دوست داشته باشد، می‌خواهد به او شباهت داشته باشد. ما اگر اهل بیت (ع) را دوست داشته باشیم، وقتی بدانیم آنها اهل قناعت بوده‌اند، دوست داریم مثل آنها بشویم. اما می‌دانیم این روش برای همه مناسب نیست و عموم مردم صرفاً به دلیل ستایش «قناعت»؛ در روایات و متون دینی، و یا به خاطر تبعیت از پیغمبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) قناعت را پیشه خود نخواهند کرد. امروزه بسیاری از اقشار مردم در جوامع مختلف دوست دارند که همه مسائل با استدلال عقلی برایشان حل و تبیین شود و تعبد و تقلید را نمی‌پسندد؛ از طرف دیگر، بسیاری از مردم نیز در آن سطح از معرفت و ایمان نیستند که به راحتی با تبعیت از اسوه‌های متعالی، گام در راه مراتب عالی اخلاقی بگذارند. لذا در قرآن و روایات، در موارد فراوانی از شیوه‌های تربیتی دیگری نیز برای تشویق مردم به انجام کارهای خیر استفاده شده است (هم‌چنان‌که پیش از این در باره تشویق مردم به جهاد گفته شد) تا اکثریتی که در مراتب پایین‌تری از معرفت و ایمان قرار دارند، از دسترسی به مقامات و اجر و ثواب در حد خود محروم نمانند؛ علاوه بر اینکه ممکن است تدریجاً مراحل رشد و تعالی را پیموده و به مراتب بالاتر نیز صعود کنند.
حال، ما چه کنیم که روح قناعت در ما تقویت شود و ملکه قناعت پیدا کنیم؟ در مقابل قناعت، دو صفت مذموم وجود دارد:؛ ۱؛ حرص ۲ طمع؛ ضمن اینکه این دو صفت با یک‌دیگر قابل جمع است. «حرص»؛ یعنی انسان نسبت به متعلقات و ثروت دنیا و همه امور مادی سیری‌ناپذیر باشد. اگر حرص به حدی شدت پیدا کند که انسان بخواهد به حقوق دیگران هم تجاوز کند، به حد «طمع»؛ رسیده است. اما هر کس که حرص و طمع ندارد، لزوماً انسان قانعی نیست؛ بلکه چنین کسی در صورتی قانع است که به وضعیت خود راضی باشد؛ حتی اگر ثروت فراوانی هم داشته باشد.
بنا بر این داشتن ثروت زیاد، منافاتی با قناعت ندارد؛ هم‌چنان‌که نداشتن ثروت هم ملازم با قناعت نیست. برای ایجاد و تقویت این صفت پسندیده راه‌هایی وجود دارد. اولین و ساده‌ترین راه تبعیت و تعبد نسبت به کلام و سیره اهل‌بیت (ع) است. راه‌های دیگری نیز در کتاب‌های اخلاقی و بعضی روایات ذکر شده که به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم.
در این جهت توصیه‌های گوناگونی هم از سوی مکاتب مختلف ارائه شده است. از جمله اینکه: آنچه بیش از هر چیز برای انسان ارزش دارد راحتی و آرامش است؛ و هر قدر تعلقات انسان نسبت به دنیا کمتر باشد، آسوده‌تر و راحت‌تر است. پس انسان برای رهایی از چنگال مشکلات و ناراحتی‌ها باید تعلقاتش را از همه چیز، از جمله تعلق به دارایی و لذت‌های دنیا را قطع کند و به مقدار اندکی که برای زنده ماندن لازم است، اکتفا کند. این تقریباً روح عرفان‌های شرقی مثل بودیسم و هندوئیسم است و البته نمونه‌ای هم در فلسفه یونان قدیم دارد.
اندازه نگه دار!
توصیه دیگر که از سوی بعضی مکاتب فلسفه یونانی رواج پیدا کرده و در ادبیات ما هم رایج است، این است که سعادت انسان در اعتدال است. انسان دارای قوای مختلف نفسانی است که هر یک حد افراط و تفریط و حد میانه‌ای دارد و عدول از حد وسط در همه آنها مذموم است. به عنوان مثال: اگر انسان پرخوری کند، بیمار می‌شود؛ هم‌چنان‌که کم‌خوری باعث ضعف او می‌شود؛ و حد وسط این است که به اندازه نیاز بدنش از غذا استفاده کند.
این مکتب اخلاقی از زمان ارسطو رواج پیدا کرده و در کتاب‌های اخلاقی ما مثل «جامع‌السعادات»؛ و «معراج‌السعادة»؛ نیز همین سبک ترویج شده است. در این مکتب پشتوانه تمام توصیه‌ها در اخلاق این است که عقل سلیم انسان‌ها چنین؛ کارهایی را می‌پذیرد؛ و جز «آرا محموده»؛ هستند. بر این اساس هر عاقلی فرد حریص و طمع‌کار را مذمت می‌کند؛ هم‌چنان‌که کسی را که حاضر نیست در پی کسب و کار برود مورد ملامت قرار می‌دهد. حد اعتدال این است که انسان اهل کار و تلاش باشد و به دست‌آورد خود هم راضی باشد. این، قناعت است. این‌هم راه دیگری است برای تشویق انسان به کسب صفات خوبی مثل قناعت؛ استناد به آرا محموده.
ممکن است کسانی هیچیک از این راه‌ها را نپذیرند و بگویند چه کسی گفته است حد وسط خوب است؟ اگر مال و ثروت خوب است، چرا باید حدی را در آن رعایت کنیم؟
در پاسخ به این شبهه باید گفت: اصولاً این عالم، عالم محدودیت‌هاست و در این دنیا هیچ چیز نامحدودی وجود ندارد؛ امکاناتی که در اختیار بشر است، توان جسمی؛ او، توان فکری، قدرت، علم و.... همه چیز او در این عالم محدود است. از سوی دیگر، همه انسان‌ها خواسته‌های متعددی دارند؛ از خواسته‌ها و نیازهای مادی مثل تنفس، خوراک، پوشاک و… تا نیازهای معنوی مثل عواطف، احساسات و… و برای اینکه انسان از دسترسی به خواسته‌های مطلوب‌تر باز نماند، باید محدودیت‌هایی که او را در بر گرفته، به نحو مناسبی تنظیم و مدیریت شود.
چون اگر ما قوای خود را فقط در تحصیل بعضی از خواسته‌ها متمرکز کنیم و از چیزهای دیگر بمانیم، به همان نسبت از انسانیت ما که هدف خلقت است، کاسته می‌شود. طلبه‌ای را فرض کنید که شبانه‌روز به عبادت و نماز بپردازد و دنبال درس نرود. آیا این کار درست است؟ یا بر عکس، تمام وقت خود را به درس و بحث اختصاص دهد و حتی به عبادات واجب خود هم نپردازد. هر دو کار غلط است. چون ما برای هر یک از این کمالات ظرفیتی خاص از توان و امکانات را در اختیار داریم که نباید یکی از آنها مزاحم دیگر شود. هم‌چنان‌که نیازهای مادی ما نباید فدای عبادت و درس‌خواندن شود. انسان مجموعه‌ای از نیازهای مادی و معنوی دارد که باید فرصت، استعداد، توان و ظرفیت محدود خود را برای تأمین همه نیازهای مادی و معنوی خود تقسیم کند. شاید ما چگونگی تقسیم این امکانات محدود برای رفع همه نیازهای خود را بلد نباشیم.
دین در این زمینه به ما کمک می‌کند. در این جهت بخشی از نیاز ما به عبادت به عنوان واجبات مشخص شده که باید به آن بپردازیم. فراگرفتن برخی از علوم نیز برای ما لازم است که این مقدار را هم دین واجب کرده است. برای گذران زندگی هم نیازمند تحصیل روزی هستیم تا دست ما جلوی دیگران دراز نباشد. این هم در دین واجب شده است، و الی آخر. دین برای تنظیم صحیح برنامه‌ها و رعایت حد اعتدال به ما کمک می‌کند. تفسیر صحیح اعتدال هم این است که از هر قوه به‌گونه‌ای استفاده کنیم که مزاحم قوه کامل‌تر و عالی‌تر نشود؛ تعطیل کردن هر قوه، غلط؛ زیاده‌روی در استفاده از هر قوه که مزاحم قوا و استعدادهای دیگر باشد، نیز ممنوع است. این حد اعتدال است.
انسان موجودی است که در زمینه‌های مختلف سیری‌ناپذیر است. اگر به دنبال کسب مال و ثروت رفت، هر چه درآمد داشته باشد، به دنبال بیشتر از آن است؛ تا جایی که در روایات نقل شده که اگر همه اموال روی زمین را به یک نفر بدهند، او به فکر این است که چگونه اموالی که در آسمان‌هاست تصرف کند. حتی در این جهت تا جایی ممکن است پیش برود که حلال و حرام هم برایش تفاوتی نداشته باشد. این باعث می‌شود که همه ظرفیت‌های تکاملی انسان تعطیل شود و تحت‌الشعاع این تمایل افراطی قرار بگیرد. انسانیت فقط جمع مال نیست.
رفع نیاز به خوراک، لباس، مسکن و سایر امور مادی در حدی مطلوب است که سفر چند روزه دنیا را بگذرانیم. ما باید به فکر زندگی ابدی باشیم. البته خدای متعال برای امتحان ما شرایطی را مقدر فرموده؛ از جمله اینکه: وَرَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِیَتَّخِذَ بَعْضُهُم بَعْضًا سُخْرِیًّا ۱؛ باید ثروت کسی بیشتر و ثروت دیگری کمتر باشد، هم‌چنان‌که افراد مختلف در علم و قدرت متفاوت‌اند؛ تا چرخ زندگی عالم بچرخد و زمینه برای امتحان و رشد و تکامل همه فراهم شود؛ وَرَفَعَ بَعْضَکُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِّیَبْلُوَکُمْ فِی مَا آتَاکُم ْ۲. این اختلاف شرایط افراد دلیل نمی‌شود که وجهه همت هر کس رشد در همان زمینه باشد.
این‌کار مثل این است که انسان سعی کند یکی از اندام‌هایش بیش از سایر اندام‌ها رشد کند. هم‌چنان‌که زیبایی بدن انسان به رعایت تناسب اندام اوست، رشد ظرفیت‌های مختلف روح انسان هم باید به تناسب باشد. لازمه تناسب هم این است که هر یک از این ظرفیت‌ها حد معینی داشته باشد؛ و این یعنی اینکه نه بیشتر باشد، نه کمتر؛ یعنی اعتدال.
پس ما برای اینکه بتوانیم همه قوای خود را به طور متناسب و متعادل رشد بدهیم، باید برای هریک از فعالیت‌های؛ مادی خود هم حدی را در نظر بگیریم. چون اگر بیش از حد نیاز از نعمت‌های مادی استفاده کنیم، از سویی موجب هدر رفتن نیروی خود شده‌ایم و از سوی دیگر چون استفاده بیشتر، موجب لذت افزون‌تر است، در نتیجه موجب می‌شود علاقه ما هم به آن سو بیشتر جلب شود و به آن دلبسته شویم و در نتیجه از مدارج و کمالات معنوی بازبمانیم.
پس توصیه به رعایت حد اعتدال در مصرف نعمت‌های مادی؛ حتی در صورت تمکن مالی به این دلیل است که هم نیروی ما بی‌جهت صرف نشود، و هم اسراف در مصرف مانع ما از امور دیگر نشود.
شخص پرخور فکرش درست کار نمی‌کند؛ آرامش روحی هم ندارد؛ حتی اندام‌های دیگرش هم به‌واسطه بیماری‌های ناشی از پرخوری درست کار نمی‌کنند. پس باید همه چیز در حد اعتدال رشد بکند تا انسان بتواند به سعادت و کمالی که لایق اوست، یعنی همان کمال متناسب و متعادل نائل شود و این امر در سایه قرب خدا و اطاعت از دستورهای او حاصل می‌شود.
۱؛ . زخرف / ۳۲.
۲؛. انعام / ۱۶۵.
کد خبر 5773749
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد