زخمی کهنه در انتظار مرهم متولیان
تاریخ انتشار: ۳۱ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۵۴۸۷۷۲
خبرگزاری مهر- گروه استانها- مهسا حشمتی: روستای زرده در ۴۰ کیلومتری شهر کرندغرب در شهرستان دالاهو از توابع استان کرمانشاه است که دارای قدمت تاریخی زیادی بوده و آثار باستانی و زیارتگاه بابایادگار را نیز در خود جای داده است اما زخمی که این روستا از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بر خود دارد حاصل حمله شیمیایی رژیم بعث به آن است که ۲۷۵ تن از هموطنانمان در آن شهید شدند و اتفاق بیسابقهای که آثار و عوارضش تاکنون ادامه داشته و مشهود است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
صبح روز جمعه ۳۱ تیرماه سال ۱۳۶۷ چند روز بعد از آتشبس و پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت از سوی ایران پنج بمبافکن ارتش بعثی عراق بمبهای شیمیایی خود را در این منطقه رها کرد و تعدادی اطراف روستا و یکی از بمبها روی چشمه آب این روستا افتاد و ۲۷۵ نفر از اهالی روستا شهید و یک هزار و ۱۴۶ نفر زخمی شدند.
جمعیت روستا در آن زمان حدود یک هزار و ۷۰۰ نفر بود و تعداد زیادی از روستاها و شهرهای مجاور برای انجام آئین سنتی اهالی روستا که مذهب یارسان دارند به زرده آمده بودند و از آن میان تعدادی نیز دانشآموز بودند که برای اردو به این روستا آمدند و تعدادی در این حمله شیمیایی شهید شدند.
در همین روز همزمان با زرده روستاهای نساردیره، نساردیره سفلی و شاه مار دیره از توابع شهرستان گیلانغرب، شیخ صله از توابع شهرستان ثلاث باباجانی، دودان از توابع شهرستان پاوه و روستای باباجانی از توابع شهرستان دالاهو نیز مورد حمله شیمیایی مشابه قرار گرفتند.
دهیار روستای زرده نیز با یادآوری خاطراتی از روز حمله شیمیایی رژیم بعث عراق به روستای زرده در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در ۳۱ تیرماه سال ۱۳۶۷ که روستای زرده مورد حمله شیمیایی واقع شد جوان ۱۸ سالهای بودم که تصاویر دردناکی را نظارهگر شدم.
وی افزود: پس از حمله شیمیایی مردم روستا اطلاع چندانی از بمبهای شیمیایی نداشته و نمیدانستند چه اقدامی باید انجام دهند، بعد از انتشار گازهای شیمیایی پرندگان از آسمان به زمین افتاده و بعد از دقایق کوتاهی تلف میشدند، نیروهای سپاه که در ارتفاعات اطراف روستا مستقر بودند به داخل روستا آمده و مردم را راهنمایی میکردند تا به ارتفاعات رفته و از آسیبهای شیمیایی در امان باشند.
وی یادآور شد: برخی از اهالی به سمت چشمه روستا رفتند و بدون آنکه بدانند یکی از بمبهای شیمیایی داخل این چشمه افتاده از آب آن استفاده کردند و اکثر آنها در اثر شیمیایی شهید و باقی افراد با اثرات شیمیایی جانباز شدند.
بنیاد شهید وضعیت جانبازی مردم روستای زرده را به صورت ویژه بررسی کند
سید یوسف حسینی معتمد مردم روستای زرده در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: اثرات شیمیایی بر چشم، پوست، ریه و اعصاب اهالی روستای زرده مشهود است اما در تستهای پزشکی تشخیص جانبازی تنها به ریه توجه شده و با آزمایشهای اسپیرومتری و سیتیاسکن ریه میزان تخریب و درگیری آن را در افراد بررسی میکنند که البته بسیاری با وجود مشکل ریوی حاصل از شیمیایی نیز نمیتوانند از پس آزمایشها بربیایند و به نحوه تستگیری اعتراض دارند.
وی افزود: در آزمایشهایی که برای تشخیص درگیری ریه با عامل شیمیایی گرفته میشود از افراد میخواهند تا در زمان معینی در یک محفظه بدمند اما افرادی که از نظر ریوی درگیر مشکلات شیمیایی هستند توانایی این کار را نداشته و پزشک گمان میکند تمارض انجام شده و اینگونه حق افراد ضایع میشود و برای بررسی مشکلات اعصاب آزمایشی گرفته نشده و در خصوص آثار شیمیایی بر چشم نیز در حال حاضر از حدود یک هزار نفر اهالی روستا بیشتر از ۸۰۰ نفر از بیماری چشمی رنج میبرند که مشخصاً از عوارض حمله شیمیایی است و همچنین تعداد بیماری سرطان پوست و ضایعات پوستی نیز در روستا بسیار بیشتر از حد معمول است.
معتمد روستای زرده تصریح کرد: بسیاری از مشکلات و بیماریهایی که بعد از حمله شیمیایی به وجود آمده در نسلهای بعدی اهالی روستا نیز مشاهده میشود و تعداد سقط جنین، تولد نوزادان نارس و ناقص، مشکلات ضعف اعصاب و موارد دیگر هنوز به چشم میخورد و برای تأیید جانبازی اهالی روستا، بنیاد شهید کرند غرب و پزشکان تقاضای پرونده بالینی افراد را دارند.
وی گفت: یکی از مشکلات اساسی این است که در زمان رخ دادن حمله شیمیایی که ۳۱ تیرماه سال ۱۳۶۷ بود، وسیله نقلیه به اندازه کافی وجود نداشت و حتی برخی از اهالی ذکر میکنند که با خودروی ارتش به بیمارستان مراجعه کرده و تنها تزریق آمپول آتروپین یا شستشو انجام شده و بسیاری از اهالی روستا بعد از حمله شیمیایی به دلیل همزمان شدن با حمله منافقین به اسلامآبادغرب و بسته شدن تنگه مرصاد موفق به مراجعه به بیمارستان و گرفتن پرونده بالینی نشدند.
لزوم ورود بنیاد شهید کرمانشاه به موضوع جانبازی اهالی روستای زرده
سید حسین حسینی از اهالی روستا که در روند پیگیری پرونده جانبازی خود به مشکل برخورده اینگونه اظهار کرد: در زمان حمله شیمیایی به روستای زرده من و تعداد دیگری از روستاییان با علائم شیمیایی به وسیله خودروی یکی از روستاییان به بیمارستان مراجعه کردیم و پرونده بالینی هم تشکیل شد اما آن زمان و در بحبوحه حمله شیمیایی به دلیل اشتباه نوشتاری نام من را نورحسین ثبت کردند در حالی که این نام در روستا وجود نداشته و افرادی که همراهم به بیمارستان آمدند تأیید کردند که این پرونده متعلق به من است اما به دلیل اختلاف نام پروندهام مورد قبول واقع نشد.
وی افزود: به تازگی نیز به بیمارستان امام حسین (ع) در کرمانشاه مراجعه کردم و با انجام سیتیاسکن ریه مشخص شد که ۳۰ درصد ریهام درگیر است با اینکه سابقه استفاده از دخانیات یا بیماری زمینهای دیگر را نداشته و این مشکل گواه عوارض حمله شیمیایی در سال ۶۷ است و فرد دیگری نیز مشکلی مشابه دارد به این دلیل که در زمان مراجعه به بیمارستان با نام مستعار ثبت پرونده شده و با وجود استشهاد محلی و گواه روستاییان، پرونده بالینی وی مورد تأیید قرار نگرفته است آثار شیمیایی نه تنها برای اهالی قدیمی روستا بلکه برای فرزندانشان نیز وجود دارد و بیماریهای بسیاری در این روستا دامنگیر اهالی شده و هزینههای سرسامآور درمان همه را آزرده کرده است.
این فرد اهل روستای زرده تصریح کرد: مراجعات بسیاری به بنیاد شهید کرند غرب داشته اما پیگیری انجام نمیشود حتی کمیسیون پزشکی که آخرینبار در سال ۹۵ برگزار شد تنها جانبازی ۱۰ نفر تأیید شد که آن هم نامشان مشخص نیست و متأسفانه اهالی روستا نسبت به بنیاد شهید کرند غرب بدبین شدهاند و مواردی از عدم بررسی مشکلات روستای زرده تا برخی از زد و بندهای فامیلی دیده شد که هماکنون حتی امیدی به رسیدگی امور خود نداشته و بسیاری از اهالی مصاحبه کردن را هم بدون نتیجه میدانند.
بمباران شیمیایی روستای زرده سند رسوایی استکبار جهانی است
سردار مسعود قنبری جانشین فرماندهی سپاه حضرت نبی اکرم (ص) استان کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: ۲۷۵ شهید شهرستان دالاهو و روستای زرده سند رسوایی جهانی استکبار در استفاده از سلاح شیمیایی است که تا ابد در تاریخ انقلاب اسلامی و جهان ماندگار است و وظیفه امروز جاماندگان کاروان شهدا این است که زینبگونه در زمینههای مختلف برای حفظ جمهوری اسلامی ایران و خدمترسانی به مردم ارزشمند این دیار از هیچ تلاشی دریغ نکنند.
بیش از ۲ ماه از پیگیریهای خبرنگار مهر در ارتباط با حل مشکلات مردم روستای زرده میگذرد اما در این مدت با توجه به پیگیریها، مسئولان بنیاد شهید شهرستان دالاهو و یا حتی استان کرمانشاه پاسخ مناسبی ارائه ندادند.
حق مردم ستمدیده روستای زرده که بیش از ۳۰ سال با عوارض شیمیایی دست و پنجه نرم میکنند رسیدگی و توجه ویژه به مطالباتشان است، پیشنهادی که برای حل این مشکل ارائه شده این است که یک تیم پزشکی در راستای رسیدگی و معاینه اهالی روستای زرده اعزام شده و از نزدیک شاهد درد و آلام این مردم باشند، خبرگزاری مهر نیز تا حصول نتیجه پیگیر این موضوع خواهد بود.
کد خبر 5544000منبع: مهر
کلیدواژه: کرمانشاه شهرستان دالاهو روستای زرده دالاهو بنیاد شهید و امور ایثارگران بنیاد شهید و امور ایثارگران کرمانشاه دفاع مقدس جنگ تحمیلی بمباران شیمیایی زرده سلاح شیمیایی جانبازان و ایثارگران عید غدیر 1401 عید غدیر خم بوشهر ویروس کرونا کرمانشاه عکس استانها آمار کرونا شیراز خراسان رضوی مشهد اربعین حسینی اردبیل شیوع کرونا توابع شهرستان حمله شیمیایی شهرستان دالاهو پرونده بالینی خبرنگار مهر اهالی روستا روستای زرده بنیاد شهید مردم روستا بمب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۵۴۸۷۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آرزوهای شیرین برای محلهای در دروازه تاریخ / «دروازه ری» در انتظار لباس نو
محله دروازه ری قم که خاستگاه ۱۲۸ شهید و بزرگانی همچون سردار موسوی فرمانده ارتش جمهوری اسلامی بوده، این روزها در انتظار پوشیدن لباسی نو بر تن کهنه و زخم خورده خویش است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از قم، ری، تهران، ساوه، اصفهان، کاشان؛ از هر سوی که زائران برای تشرف به حرم مطهر بانوی کرامت قصد ورود به شهر قم را داشتند، باید از دروازهای در باروی شهر وارد میشدند که به «دروازه ری» معروف بود.
دروازه ری که احتمالاً کهنترین دروازه قم قبل از احداث جاده ناصری از مسیر علیآباد به قم و شاهراه ارتباطی شهر با ری و تهران محسوب میشده، تا سال ۱۳۲۱ هنوز پابرجا بوده است.
اگر در اسناد تاریخی که جستوجو کنید، المان هویتی دروازه ری را خواهید دید. یک بنای ساده و گنبدی که نشان از تاریخ پرفرازونشیب شهر قم دارد و کاروانهای اهل دانش و زیارت در سفر به قم را به سمت این شهر راهنمایی میکرده است.
محله دروازه ری و نوبهار (چاله کاظم) پیشازاین، مزرعه سعدآباد را در خود داشت و مقبره «خواجه اباصلت» از یاران امام رضا (ع) را در خود جای داده بود که هنوز هم وجود دارد.
از جمله ازدسترفتههای محله دروازه ری میتوان به «گذر ری» اشاره کرد که جایش در محله خالی است. این گذر سه یا چهارطاق چشمهای داشته که به میدان کهنه و پامنار متصل میشده است. گفته میشود گذر حدود ۴۰ سال پیش تخریب شده و موجب شده است شکل و شمایل کنونی این محله چندان تاریخی و هویتی نباشد.
از پیشههای قدیم مردم این محل که در گذر هم نشانی داشت، میتوان به نمککوبی اشاره کرد. اهالی معاصر این محله هرچند آثاری از برج و باروی دروازه ندیدهاند، اما زیبایی گذر و گاراژی که اتوبوسهای راه پیموده از دشت مسیله به آن وارد میشد را به خاطر میآورند.
این محله تا سالها در برزخی از دشتهای سرسبز و باغات انگور و کورههای آجرپزی محلات مجاور قرار داشت، گویی دروازهای میان بهشت و جهنم بود. در بیرون گذر هرچند شهر تا سالها در حال تغییر و گذر از سنت به مدرنیسم بود، اما قطار مدرنیسم دیرتر و ناقصتر به دروازه ری رسید و غبار فرسودگی را بر تن این محله برجای گذاشت.
مهمترین مشکل محله ناتمام ماندن خیابان و ترافیک ناشی از آن است که به تعبیر اهالی، محله را شبیه به مناطق جنگزده کرده است. حداقل میشد از این بناهای تخریب شده به عنوان فضای عمومی استفاده کرد.
احمد اشعری، کارشناس حوزه شهرسازی از جمله کسانی است که روی مشکلات محله دروازه ری کار علمی انجام داده است و آن را از نظر گونه بافتشناسی «بافت ناکارآمد میانی» دستهبندی میکند.
به گفته وی، محله دروازه ری در خط مرزی بافت تاریخی ۳۰۰ هکتاری قم قرار دارد که در گذشته اراضی کشاورزی و کورهپز خانه بوده، اما از سال ۱۳۳۵ به تدریج سکونت در آن اتفاق افتاده است.
محله دروازه ری بر اساس سرشماری سال ۹۵ حدود ۱۴ هزار و ۷۰۰ نفر جمعیت دارد و چهار هزار خانواده در آن زندگی میکنند. ۲۵ درصد ساکنان محله دروازه ری، از اتباع هستند.
محور این محله در طرح تفصیلی، چهار طبقه دیده شده و قرار است انواع کاربریهای خدماتی در آن لحاظ شود. این خیابان هماکنون ۶۴ نوع فعالیت اقتصادی و خدماتی را در خود جای داده است و بخشی از این فعالیتها نیز سازگاری مناسبی با محله ندارد.
این کارشناس حوزه شهرسازی معتقد است برای مرهم گذاشتن بر این زخم نیمهباز باید پروژه تملک خیابان دروازه ری را تکمیل کرد، اما در عین حال باید تلاش کنیم تا کارکرد محلی و انسجام اجتماعی در این محله حفظ شود.
اشعری با اشاره به وجود فضاهای بلاتکلیف در محله و در جریان تملک نیمهتمام بدنه خیابان، میگوید: با هزینه اندک میتوان این فضاهای بلاتکلیف را به مکانی برای توقف اهالی تبدیل کرد.
وی با اشاره به وجود بعضی کاربریهای ناسازگار در این محله عنوان میکند: با تملک چند پلاک میتوان برای اهالی مسکن تولید و الگوی صحیح توسعه محله را تدوین کرد.
از جمله پیشنهادهای مشاور برای این محله، تملک آبانبار حاج رئیس بهعنوان یک عنصر هویتیِ واقع در آن و اضافه کردن یک عنصر دروازهای در محل طاق قدیم برای ارتقای هویت محلی بود که با پایکار نیامدن اداره کل میراث فرهنگی، معطل مانده است.
این کارشناس شهرسازی معتقد است یک سری از کاربریهای ناکارآمد همچون مصالحفروشی و حمام متروکه در این محله باید برای تأمین خدمات عمومی به کار گرفته شود.
فرایند اجرایی شدن بازآفرینی محله دروازه ری تا امروز بدون تغییر در این تصمیمگیری پیگیری شده است، اوایل سال ۱۴۰۲ شهردار قم اعلام کرد که این پروژه در اولویت تملک با همان عرض ۱۸ متر است.
محمدحسین علیاکبری، مدیر منطقه یک شهرداری قم، مرداد سال گذشته در توضیح مشکلات و چالشهای بازگشایی محله دروازه ری به ریزدانگی املاک این محله اشاره کرد که توافق با مالکان را دچار مخاطره میکند.
مساحت پایین املاک تجاری و کوچک بودن آنها یکی دیگر از معضلات تملک در این پروژه است، چراکه این املاک وسیله امرارمعاش اهالی است، اما ارقام تملک به نحوی نیست که ملک تجاری دیگری جایگزین آن شود، از طرفی بسیاری از ملکها جنوبیساز یا به صورت مشاع است که فرایند تملک را دچار چالش میکند.
از طرفی به گفته این مسئول شهرداری قم، بخشی از این محله در بافت تاریخی قرار دارد و بهسازی آن نیازمند مشارکت سازمان میراث فرهنگی است.
با این همه تاکنون نزدیک به ۴۰ قطعه در محله دروازه ری تملک و تخریب شده و جدولگذاری و ساخت محور نیز در حال انجام است. گام بعدی احداث مرکز فرهنگی و فضای سبز کوچک این محله توسط شهرداری قم است که میتواند امید را به رگهای محله بازگرداند.
مدیر منطقه یک شهرداری قم در پاسخ به ابهاماتی درباره عرض محور دروازه ری، عرض ۱۸ متری را مصوبه طرح تفصیلی شهر قم میداند که با توجه به قرار گرفتن نیمی از محله در محدوده بافت تاریخی، شهرداری بر سر اجرای همین مقدار نیز با سازمان میراث فرهنگی دچار چالش است.
آذرماه سال ۱۴۰۲ بود که دفتر تسهیلگری محله دروازه ری تشکیل و در مسجد این محله جلسات با اهالی برگزار شد. مفهوم احداث دفتر تسهیلگری این است که بهسازی یک محله را تنها کالبدی نبینیم بلکه باید به مسائل اجتماعی و اقتصادی بهصورت توأم با موضوعات کالبدی و عمرانی توجه کرد.
در روزهای اخیر تصاویری در فضای مجازی رد و بدل میشود که نشان دهنده ادامه تملک و تخریب بعضی املاک در مسیر خیابان ۱۸ متری این محله است.
نقش ویژه محله دروازه ری در روزهای دفاع مقدس و تقدیم ۱۲۸ شهید به کشور، حضور مشاهیری همچون امیر موسوی فرمانده ارتش جمهوری اسلامی و وجود جمع بزرگی از ایثارگران انقلاب اسلامی و جنگ از نقاط قوت و سرمایههای اجتماعی این محله است که میتوان با پررنگ کردن این نقش، به بهبود مشارکت اجتماعی برای حل معضلات آن کمک کرد؛ مسجد فعال و اهالی دغدغهمند که روزهای بهتری برای محلهشان آرزو میکنند، از سرمایههای ارزشمند این محله است.
یکی دیگر از سرمایهها و داراییهای محله، تنوع قومیتها و ملیتها است که میتواند فرصت تلقی شود. شبکه خویشاوندی، مهارتهای فنی، همچنین وجود عناصری همچون آبانبار و مسجد از دیگر سرمایههای محله است.
پای صحبت قدیمیها که بنشینی، خاطرات جالبی از روزگار گذشته محله دروازه ری دارند. از گاراژی که محل تردد مسافران به قم بود و روستانشینان و عشایر کلکو از دشت مسیله به آن میرسیدند. از پردهخوانان و پهلوانان که هرازگاهی بساط خود را در میانه محله به پا میکردند و بوی نان سنگک تازه و دود کبابی که زیرگذر به مشام میرسید.
شاید امروز بخشی از این خاطرات دیگر رنگباخته باشد، اما میتوان دروازه ری را طوری بازسازی کرد که اصالتش به یادگار بماند و اهالیاش همچنان پایبند این محله باشند.
کد خبر 746803