عمارت خاتون نیکوکار قجری در قلب پایتخت | مراسم اختصاصی زنان اشراف اینجا برپا می‌شد
تاریخ انتشار: ۱ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۵۵۴۲۱۸
همشهری آنلاین - سحر جعفریان: زمانی که تهران انباشته از باغ و زمین‌های کشاورزی بود و حصار ناصری، اطراف شهر را محدود و مشخص کرده بود، حدود محله منیریه فعلی، گستره‌ای سرسبز از درختانی برافراشته بود که تملک و اختیارش را منیرالسلطنه، یکی از همسران غیر عقدی ناصرالدین شاه به دست داشت. این بانوی غیرقجریِ درباری به انجام امور خیر، وقف زمین و البته فرزند پسری که به ناصرالدین شاه تقدیم کرده بود، شهرت داشت؛ پسری محبوبِ شاه با نام «کامران میرزا نایب السلطنه».
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا بخوانید
نَقلِ املاک وسیع منیرالسطنه حدود سال‌های ۱۲۹۷ تا ۱۳۰۰ با ساخت عمارتی بزرگ در میانه یکی از گذرهای آن (کوچه مسلم کریمی طینت) دهان به دهانِ تهران نشینان چرخید و بسیاری از دور و نزدیک، راه سوی این عمارت کَج می‌کردند تا بلندمرتبگیش را از نزدیک تماشا کنند.
عمارتی که خیلی زود به محلی برای برگزاری جشن‌ها و مراسم مذهبی و اختصاصی بانوان دربار و اشراف تبدیل شد. پدرِ منیرالسلطنه معماری حاذق بود. از این رو در برخی منابع تاریخی نوشته‌اند، او در انتخاب یا اجرای سبک معماری ایرانی_اروپاییِ عمارت خاتونِ نیکوکارِ سلطان قاجار، نقش داشته است. عمارتی که سَر دَرِ اصلی آن طرح و نقش ۲ طاووس بزرگ، یک تاج شاهانه و تصویرِ سلطانی همایون، آجرکاری شده است. در برشمردن دیگر ویژگی‌های این واپسین عمارت قجری می‌توان به مساحت ۴۶۶ متر مربع، ۲ طبقه با ۱۰ تا ١٢ اندرونی تزیین‌کاری شده، شاه‌نشین، پنجره‌های مشبک رنگی، حیاط شمالی و جنوبی ویژه تابستان و زمستان، طاقچه‌ها، سقف مرتفع، شومینه‌های دیواری، حوض فیروزه‌ای، آب انبار، مطبخ و ایوان یاد کرد.
این عمارت که روزگاری جزو معدود باروهای بلندمرتبه تهران در خارج از ارگ سلطنت محسوب می‌شد بعد از مرگ منیرالسلطنه به پسرش کامران میرزا رسید. کامران میرزا هم عمارتِ به ارثیه رسیده را چندی بعد به عبدالحسین میرزا فرمانفرما (از نوادگان متمول قجری) فروخت. در این بین، شهرسازی با شتاب فزاینده ای پیش رفت و مساحت املاک منیرالسلطنه با افزایش تعداد مالکان، بتدریج کاهش یافت. آنقدر که از مجموع املاک منیریه، فقط بنای عمارت باقی ماند و بس. بنایی که قصه مالکیت‌ها در آن سر درازی داشت و تا سال‌های متمادی، لیستی از اسامی مختلف بزرگان و ثروتمندان شهر در سند کاغذی آن تحریر شد.
تا اینکه، تاریخ به سال ۱۳۴۵ رسید و «فرهاد مینایی» یکی از وکلای نامدار دادگستری وقت تهران، عمارت قجری را به سبب نزدیکی به مسجد بزرگ «فخریه» خرید. سال ۱۳۸۶ با ثبت این عمارت تاریخی در فهرست آثار ملی ایران از سوی سازمان میراث فرهنگی، گردشگردی و صنایع دستی، وارثان آن (خاندان مینایی) از انجام هرگونه مرمت و فروش منع شدند. این در حالی بود که ورثه، با توجه به شرایط اقتصادی، تمایل به فروش ارثیه میلیاردی خود داشتند و در مقابل، سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از عهده تامین قیمت کارشناسی شده عمارت برنمی‌آمد. تا اینکه بالاخره سال ۱۳۹۵ سازمان زیباسازی شهرداری تهران، پای کار آمد و عمارت معروف مینایی را به مبلغ ۲ میلیارد و ۵۶۶ میلیون تومان از ورثه خریداری کرد. بعد از اجرای طرح‌های تخصصی مرمت و بازسازی در آن، سال ۱۳۹۸ به طور رسمی، عمارت منیرالسلطنه به موزه و روایت‌خانه‌ای ویژه «طولانی‌ترین خیابان خاورمیانه» و خاطره‌انگیز معبر تهران، تبدیل شد تا پذیرای تاریخ دوستان و گردشگران باشد.
در حال حاضر در این موزه ٢ طبقه، ٧ روایت‌خانه به قرارِ «داستان خیابان ولی‌عصر (عج)»، «هفت‌خوان»، «قصه یک مکان»، «دیروز و امروز»، «خانه مینایی»، «شهروندان موثر خیابان ولی‌عصر (عج)» و «هنر و ادبیات» فعال است که در هر یک، تصاویر قدیمی، اسناد مکتوب و صوتی معتبر، بازدیدکنندگان را در بازخوانی تاریخ و هویت، کمک می‌کند.
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: ناصرالدین شاه ناصرالدین شاه منطقه ۱۱ شهردارى تهران تهران ایران کامران میرزا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۵۵۴۲۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هوای پایتخت در آستانه پاکی قرار گرفت
به گزارش خبرنگار مهر، بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، شاخص کیفیت هوا در حال حاضر بر روی عدد ۵۱ قرار گرفته و هوای پایتخت در آستانه پاکی است.
همچنین این شاخص در ۲۴ ساعت گذشته میانگین بر روی عدد ۵۷ قرار گرفته بود و وضعیت هوا در شرایط قابل قبول بوده است.
تهران از ابتدای سال ۵ روز هوای پاک و ۳۸ روز هوای قابل قبول داشته است.
این در حالی است که تهران در مدت مشابه سال پیش ۶ روز هوای پاک، ۳۶ روز هوای قابل قبول، ۱ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس جامعه داشته است.
کد خبر 6094826
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان