پاندمی کرونا پایان نیافته است| چه پاندمی‌های دیگری در راه هستند؟
تاریخ انتشار: ۴ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۵۹۰۵۰۳
همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: با وجود آنکه از مدت‌ها قبل هشدارهایی مبنی بر آماده شدن جهان برای مقابله با خطر پاندمی (جهان‌گیری) های مختلف از گوشه و کنار شنیده می‌شود؛ ولی به نظر می‌رسد خطر شیوع این بیماری‌ها روز به روز بیشتر می‌شوند؛ چنانچه هشدارهای سازمان جهانی بهداشت هم مبنی بر جدی گرفتن این تهدیدها می‌تواند مهر تاییدی بر خطر شیوع این بیماری‌ها باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
سید محمد جزایری، استاد ویروس‌شناسی و رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید: «درامتداد پاندمی سارس- کوو ۲ که در حال حاضر وارد سال سوم آن شده و پیک‌های متعددی راپشت سرگذاشته‌ایم؛ پاندمی‌های دیگری در راه هستند که باید به فکر چگونگی مقابله با آنها نیز باشیم.
البته درفواصل این پیک‌ها، مردم در سراسردنیا تصورمی‌کردند خطر بیماری کرونا پایان یافته است. بعضی افراد هم که اطلاعات تخصصی‌تری دارند، بیشتردرجریان اخبار این بیماری هستند ومشکلات و حواشی مربوط به این پاندمی رادنبال می‌کنند و همچنین افرادی که درگیرکارهای پزشکی هستند معتقدند ممکن است این اپیدمی تا مدت ها ادامه داشته باشد؛ به گونه ای که مجبور شویم به دفعات متعدد و پشت سرهم پیک‌هایی را پشت سر بگذاریم.»
ناپایداری ایمنی واکسنهابه گفته جزایری، به این ترتیب شاید لازم باشد دوزهای واکسن هم یکی بعد از دیگری تزریق شوند. چون درحال حاضر آنچه بردانشمندان مسلم شده این است که ایمنی بعد این واکسن‌ها در مقابل کرونا پایدارنیست و با شیوع مجدد بیماری، تزریق آنها بایدتکرارشود.
طبیعتا درفاصله پیک‌ها، خیال مردم راحت‌تر می‌شود، واکسیناسیون به تاخیر می‌افتد و موارد رعایت پیشگیری از ابتلا به بیماری از جمله زدن ماسک نیز کم‌رنگ می‌شود.
اما با شروع پیک بعدی، مردم به دنبال راه چاره‌ای برای گریز از این بیماری؛ سعی می‌کنند دوباره سرایت بیماری را کنترل کنند. مثلا زدن ماسک را جدی‌تر بگیرند. اما آیا رعایت و مقابله با شیوع بیماری در این حد کفایت می‌کند؟
بیماری‌های دیگری در راهنداستاد ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران می گوید قرار نیست ماجرای این اپیدمی به این شکل تکرار شود. چون موارد دیگری ازبیماری‌های واگیر نیز درراه هستند. بنابراین باید بتوان راه‌های مقابله بهتر و جدی‌تری در نظرگرفت.
سازمان بهداشت جهانی تابستان سال قبل با صراحت اعلام کرد که پنج بیماری واگیر بشر را درقرن ۲۱ تهدید می کند و او را رها نخواهدکرد. اما این موضوع چندان جدی گرفته نشد.
تهدیدات قرن ۲۱دکتر جزایری از پنج تهدیدی که بشر را در قرن ۲۱تهدید می‌کنند به این صورت نام می برد: بیماری‌های تنفسی عفونی، آربوویروس‌ها (ویروس‌هایی که از طریق حشرات منتقل می‌شوند)، بیماری‌هایی که توسط جوندگان منتقل می‌شوند، ارتوپاکس(خانواده مربوط به ویروس‌های آبله) و تب های هموراژیک ویروسی (تب‌های ویروسی که می‌توانند باعث بروز بیماری‌های شدید و خطرناک شوند) که نوعی معروف از آن به تب کریمه کنگو منتسب است و مردم هم بیشتر، آن را به این نام می‌شناسند.
شیوع آبله میمونیجزایری می‌گوید وقتی سال قبل صحبت از ویروس های ارتوپاکس می‌شد ما نمی‌توانستیم تصورکنیم به فاصله کمتر ذاز ۱۰ ماه شاهد شیوع آبله میمونی در بیش‌از۷۰ کشور دنیا باشیم. حتی همان موقع هم که این آمار ارائه می‌شد، تصور بر آن بود که در سال‌های بعدی قرن ۲۱ که فقط ۲۰ سال از آن را پشت سر گذاشته ایم؛ شاهد چنین اتفاقاتی باشیم.
چون به این ترتیب به نظر می‌رسد در سال‌های آینده ما باید شاهد وقایع دیگری باشیم؛ همان‌گونه که تب کریمه کنگو نیز که از ابتدا در مرزهای شرقی کشور اپیدمی بوده؛ موارد دیگری از آن بیماری در سطح کشور هم گزارش شده است.
هیچ کشوری نمی‌تواند از ورود بیماری در امان باشدبه گفته این استاد ویروس شناسی، تهدید بعدی در مورد آربو ویروس‌ها است و همان‌گونه که گزارش‌ها نیز نشان می‌دهند در اغلب استان‌ها دیده شده و مردم نیز در تماس با آن قرار گرفته‌اند.
فراموش نکنیم برخلاف گذشته که یک بیماری محدود به قاره یا منطقه خاصی بود؛ در حال‌حاضر شیوع یک بیماری در یک قاره، محدود به همان جا باقی نمی‌ماند.
یعنی با ورود به دهکده جهانی، شیوع یک بیماری در یک قاره باعث می‌شود پس از مدتی شاهد شیوع آن در کشورهای دیگر هم باشیم. چون در حال حاضر، دیگر آن دوران که امکان گریز از شیوع بیماری‌های واگیر وجود داشت به سر آمده و تمام شده است.
بسیاری از بیماری های آربو وویروس و بیماری های منتقل شونده از جوندگان محدود و محصور به قاره آفریقا بوده است. ولی باید بررسی شود علت مثبت بودن آنتی بادی علیه آربو ویروس در جمعیت قابل ملاحظه ای از مردم کشورمان چیست؟ آیا این تعداد از هموطنان ما به آفریقا سفر کرده بودند!؟
بنابراین می‌توان از هشدار سازمان بهداشت جهانی نیز مبنی بر تهدید این بیماری‌ها نتیجه گرفت که بشر نمی‌تواند در قرن ۲۱ از درگیری و رویارویی با بیماری های واگیر در امان بماند. همان گونه که شاهدیم در فاصله یک سال پس از این هشدار نیز به مرور شاهد تبعات و اثرات آن هستیم.
چه باید کرد؟جزایری می‌گوید در چنین شرایطی که نمی‌توان از شیوع اپیدمی ها جلوگیری کرد، «آگاهی» نقش بسیار مهمی دارد که معمولا با وجود شبکه‌های اجتماعی و اینترنت؛ امکان بیشتری برای افزایش سطح اطلاعات مردم وجود دارد.
نکته مهم بعدی آن است که مردم باید توجه داشته باشند به هر حال این تهدیدها وجود دارند. بنابراین هوشیار بودن موضوع مهمی است. چون هنوز مشخص نیست به طور مثال برای ویروس عامل بیماری‌های جدید، واکسنی وجود داشته باشد یا خیر. ضمن آنکه هنوز درمان دارویی اختصاصی هم برای این بیماری‌ها وجود ندارد.
به همین دلیل آگاهی و هشیاری در سطح بالا بین مردم و ملزم کردن آنها در جدی گرفتن موارد پیشگیری از ابتلا به بیماری می‌تواند تا حدودی مؤثر واقع شود.
به گفته جزایری با توجه به اینکه این بیماری‌ها از راه‌های مختلف منتقل می‌شوند؛ در نتیجه باید با آگاهی از روش‌های انتقال بیماری هوشیار بود و آنها را رعایت کرد.
کد خبر 693346 برچسب‌ها كروناويروس آبله میمونی كرونا در ايران تب کریمه کنگو واکسن کرونامنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: كروناويروس آبله میمونی كرونا در ايران تب کریمه کنگو واکسن کرونا استاد ویروس شناسی بیماری ها حال حاضر ویروس ها قرن ۲۱ پیک ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۵۹۰۵۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«مه مغزی» عارضه جدید کرونا
به گزارش قدس خراسان، سرفه‌های خشک، تنگی نفس، تب، کاهش اکسیژن خون و گاهی مرگ، سناریو تلخی بود که در دسامبر ۲۰۱۹ در ووهان چین برای جهان نوشته شد و همه را درگیر کرد؛ اما این همه ماجرا نبود و با پایان همه‌گیری این بیماری مرگبار، حالا در میان روزمرگی‌هایمان شاهد تنگی نفس و سرفه‌های خشک روح و روانمان هستیم که بی‌صدا در گوشه‌ای از زندگی خزیده‌اند، گاه مضطرب و دستپاچه، گاه افسرده و زمانی گیج و منگ روی پاهایی لرزان، جسم خسته و بی‌جانشان را جابه‌جا می‌کنند و حتی در خواب هم آرام و قرار ندارند و با کابوس‌های شبانه درگیرند. عواقبی که بیشتر از همه گریبانگیر کادر درمان خط مقدم مبارزه با کرونا شد.
تأثیرات روحی- روانی کرونا بر کادر درمان پررنگ‌تر از بقیه بود
یک عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: اگرچه استرس شغلی در همه مشاغل وجود دارد؛ اما در حرفه‌هایی که با سلامتی انسان‌ها مرتبط هستند، این موضوع اهمیت و فراوانی بیشتری پیدا می‌کند. هرچند کادر درمان، نقش مهمی در حفظ و بهبود سطح کیفی مراقبت‌های بالینی و سلامت جامعه ایفا می‌کند؛ اما این قشر از جامعه به اقتضای وظایف شغلی و شرایط خاص محیط کار در مواجهه با تهدیدهایی هستند که می‌تواند با اعمال فشارهای شدید روانی، سلامت آنها را در ابعاد مختلف جسمانی، روانی و اجتماعی به مخاطره انداخته و موجب تضعیف عملکرد کاری آنان شود.
۶۰درصد کادر درمان در برخی از جوامع، از فرسودگی شغلی رنج می‌برند
دکتر زنیره سلیمی اضافه می‌کند: شیفت‌های کاری فشرده و زیاد، مشاهده رنج و مرگ بیماران، استرس ناشی از بیماری، تصمیم‌گیری‌های بالینی دشوار، مسئولیت‌های حرفه‌ای و مراقبت از بیماران از جمله شایع‌ترین عوامل استرس‌زایی هستند که پرسنل، روزانه در محیط‌های بیمارستانی و درمانی با آن روبه‌رو می‌شوند و گاهی سلامت روان آنها را به مخاطره می‌اندازد و گاهی عملکردشان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وی با بیان اینکه به دلیل استرس مزمن در این افراد، ریسک بالای بروز اضطراب و فرسودگی شغلی نیز برای آنها در درازمدت محتمل است، عنوان می‌کند: بر اساس مطالعات صورت گرفته، مشخص شده حدود ۶۰درصد کادر درمان در برخی جوامع از فرسودگی شغلی رنج می‌برند.
این روان‌پزشک یادآور می‌شود: چنین حوادث تروماتیکی، می‌توانند احساس امنیت افراد را کاهش دهند، واقعیت مرگ را به آنها یادآوری کنند و عوارض مضری بر سلامت روان افراد داشته باشند.
سلیمی متذکر می‌شود: علائم و اثرات روان‌شناختی منفی این همه‌گیری از جمله اختلال استرس پس از سانحه، اضطراب، افسردگی، ترس، استرس و مشکلات خواب، فرسودگی شغلی و تغییر عملکرد روزانه در کادر درمان بسیار شایع بود. همچنین برخی ویژگی‌های اختصاصی کووید۱۹ مانند همراهی آن با بیماری شدید و مرگ و میر، قدرت سرایت بالا و اینکه بسیاری از مبتلایان بدون علامت هستند، زمینه‌ساز افزایش اضطراب سلامتی در افراد بود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه کادر درمان به ویژه جزو گروه‌های آسیب‌پذیر در این دوران بی‌سابقه بودند، می‌گوید: این افراد به دلیل افزایش احتمال تماس با ویروس در محیط بالینی، در خطر بالاتری برای ابتلا به عفونت بوده و ترس زیادی از انتقال آن به اعضای خانواده و عزیزانشان داشتند. سایر عوامل استرس‌زا شامل اضطراب سلامتی، طولانی شدن زمان قرنطینه، ناامیدی، نگرانی، درماندگی، خستگی، کمبود لوازم محافظتی، اطلاعات ناکافی و آگاهی محدود از این ویروس، شایعات مختلف در سطح جامعه، ابهام و غیرقابل پیش‌بینی بودن شرایط، مسائل مالی، باورهای منفی درباره واکسیناسیون و انگ ناقل بودن منجر به کاهش سلامت روان و افت کیفیت زندگی کاری کادر درمان شد.
سلیمی خاطرنشان می‌کند: در کل می‌توان گفت نگرانی از ابتلا به بیماری و مرگ یا انتقال بیماری به خانواده، فشار کاری زیاد، شیفت‌های متناوب و ساعت کاری زیاد، نگرانی از کمبود وسایل محافظتی، فشار فیزیکی ناشی از تجهیزاتی مانند ماسک، شیلد و گان، محدود شدن استقلال و دستورالعمل‌هایی که موجب افزایش کار و نبود فراغت و مرخصی برای آنها می‌شد، نگرانی از ناتوانی در انجام درست کارها، مواجهه با خشم و پرخاشگری بیماران و خانواده‌هایشان، مواجهه با مرگ بیماران و سوگواری خانواده‌ها، تنش و نگرانی در مورد مدیریت امور خانواده، مواجهه با انگ بیماری و طرد شدن به خاطر کار در محیط پرخطر، همه و همه موجب فشار مضاعف روانی بر کادر درمان شد تا جایی که هنوز هم با گذشت چند سال از همه‌گیری کرونا برخی افراد درگیر مشکلات روحی ناشی از آن هستند. به خصوص افرادی که سوگوار شدند و عزیزانشان را از دست دادند؛ چراکه اغلب در آن شرایط امکان برگزاری مراسم عزاداری به صورت کامل وجود نداشت و این افراد سوگ حل نشده دارند و برخی همچنان به ما مراجعه می‌کنند و تحت درمان هستند.موضوع سوگ پایان نیافته و تبعات آن در کادر درمان خیلی پررنگ‌تر بود.
بروز اختلال شناختی در ۴۵ درصد افرادی که کرونا را تجربه کردند
وی متذکر می‌شود: اختلالات شناختی ناشی از کرونا یکی از تبعات این بیماری بود. ویروس کرونا می‌تواند تأثیرات مخربی روی مغز انسان داشته باشد به طوری که سبب مشکلات حافظه، تمرکز، نقص توجه و سایرعملکردهای شناختی مغز می‌شود. این مشکلات شناختی حتی در افرادی که بیماری خفیف کووید را تجربه کردند نیز دیده می‌شود.
سلیمی ادامه می‌دهد: در ۴۰ تا ۴۵ درصد افرادی که مبتلا به کرونا شدند، اختلال شناختی بروز کرده و ۲۷ درصد افرادی که دچار این بیماری شدند، عملکرد حافظه و توان مغزیشان به وضوح دچار افت شده است. این اختلال در برخی بیماران بهبود یافته شدید بوده به طوری که پس از مدت‌ها هم که دوباره مورد بررسی قرار گرفتند، تغییر چندانی در عملکرد شناختی آنها رخ نداده بود.
این استاد دانشگاه تشریح می‌کند: اختلالات شناختی طیف وسیعی دارد و از یک مشکل کوچک در حافظه و تمرکز و نقص توجه تا بیماری‌های سنگین و جدی مانند آلزایمررا در بر می‌گیرد. در واقع افرادی که به کووید مبتلا می‌شدند به خصوص افراد جوان، وقتی پیش ما می‌آمدند، اظهار می‌کردند حافظه‌شان مثل قبل نیست و نمی‌توانند تمرکز کافی در انجام کارها داشته باشند.
بروز اختلال خواب در ۷۰ درصد افراد
این روان‌پزشک اضافه می‌کند: بیماری کرونا عملکرد اجرایی مغز را تحت تأثیر قرار داده؛ یعنی علاوه بر تأثیر مستقیمی که ویروس بر سلول‌های مغز گذاشت، اختلال خوابی که ایجاد می‌کرد موجب تشدید اختلال شناختی می‌شد تا ۷۰ درصد بیماران کووید به ویژه در کادر درمان دچار اختلال خواب شدند و با علائم بی‌خوابی، پرخوابی، خواب‌آلودگی‌های روزانه، کابوس‌های شبانه و خواب‌های منقطع به ما مراجعه می‌کنند.
سلیمی تشریح می‌کند: کووید در مناطق مهمی از مغز سبب تسریع پیری سلول‌های مغزی می‌شود و احتمال خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و عصبی مانند آلزایمر، پارکینسون و سایر بیماری‌های شناختی را افزایش می‌دهد. ما به وضوح دیدیم سالمندان و افرادی که بیماری زمینه‌ای داشتند، دچار اختلالات شناختی جدی و مزمن شدند، به خصوص علائم آلزایمر تشدید شد.
وی می‌گوید: دربیماران آلزایمر مراجعه‌کننده، پس ازهمه‌گیری کووید، عواملی همچون قرنطینه کرونا و کاهش روابط اجتماعی و رفت و آمدهای حضوری، سبب تشدید علائم شناختی شده بود. در افرادی که بر اثر کرونا بستری می‌شدند، مشکلات شناختی خیلی واضح‌تر از بقیه بود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه به یکی دیگر از تبعات کرونا اشاره و اظهار می‌کند: کرونای طولانی علائمی شبیه سندرم مزمن دارد و بسیاری از افرادی که کووید را از سر گذراندند، به سندرم خستگی بعد ویروس مبتلا شدند که شامل مجموعه‌ای از علائم است؛ علائم و نشانه هایی که پس از بهبود بیماری کرونا در افراد بروز کرد و آنها را برای هفته‌ها، ماه‌ها و حتی سال‌ها درگیر خستگی و دردهای مزمن، احساس مه‌مغزی، تنگی نفس و اختلال در حافظه و توجه و افسردگی کرد. بروز این نشانه‌ها در خانم‌ها، افرادی که سن بیشتر یا بیماری زمینه‌ای داشتند، بیشتر بود و با استراحت هم برطرف نمی‌شد البته خیلی‌ها با گذشت زمان به تدریج بهبود یافتند.
بروز مه‌مغزی در ۳۰ درصد افرادی که به کووید ۱۹ دچار شده‌اند
سلیمی عنوان می‌کند: حدود ۳۰ درصد افرادی که به کووید۱۹ دچار شده‌اند، یک وضعیت روان‌شناختی طولانی با عنوان مه‌مغزی را گزارش کرده‌اند؛ این اختلال شامل علائم کاهش و ضعف حافظه و مشکل در تمرکز است و توضیحی که بیماران در مراجعه به ما داشتند این بود که انگار وضوح ذهنی‌مان کم شده، فعالیت‌های روزانه را فراموش می‌کنیم، در انتخاب کلمات مشکل داریم و وقتی می‌خواهیم صحبت کنیم، در به یاد آوردن کلمات مشکل داریم. احساس سردرگمی و کند پیش رفتن کارهایی که پیش از این به راحتی و در زمان کمتری انجام می‌شد، آشفتگی افکار، کاهش انرژی، بی‌حسی عاطفی و تغییرات خلق و خو از دیگر نشانه‌های مه‌مغزی است. در واقع مه‌مغزی روی حافظه، تمرکز و عملکرد روزانه فرد اثر می‌گذارد و متأسفانه در برخی افراد هنوز پس از گذشت یکی دو سال از تمام شدن همه‌گیری کرونا همچنان علائم با شدت و ضعف گزارش می‌شود، به ویژه در کادر درمان چون استرس‌های روزانه‌شان بیشتر است.
وی ادامه می‌دهد: ما در گروه روان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد چندین مطالعه درخصوص اثرات کرونا بر بروز یا تشدید اختلالات روانی و شناختی داشتیم و نتایجی که بدست آمد، خیلی شبیه نتایج مطالعات بین‌المللی بود. در پژوهشی که داشتیم متوجه شدیم کادر درمانی که در خط مقدم مبارزه با کرونا کار می‌کردند بیشتر در معرض اضطراب کرونا، اضطراب سلامتی، افت کیفیت زندگی، افسردگی و استرس مزمن قرار داشتند. همچنین کادر درمانی که ساعات بیشتر و شیفت‌های متوالی‌تری در بخش‌های کرونا کار کردند، نسبت به افرادی که در بخش‌های کم‌خطرتر فعالیت داشتند، مشکلات روان‌شناختی بیشتری را تجربه کردند. در تمام پرسشنامه‌ها و مصاحبه‌هایی که در این پژوهش انجام دادیم، فرسودگی شغلی کادر درمان نسبت به سایر پرسنل غیر درمان، بسیار بیشتر بود.
خبرنگار: مـعصومـــه مؤمنیــان
تصادف مرگبار در محور دره شهر-بدره ۴ کشته برجای گذاشت