شمس‌الشعرای شعر عاشورایی
تاریخ انتشار: ۸ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۲۰۷۱۰
محتشم بر خلاف بسیاری از شاعران همزمان خود حاضر نشد، برای فروش سخن و اشعار خود به دربار شاهان و امیران هندوستان پناه ببرد و ستایشگر بیگانگان باشد. امروز، اولین روز ماه محرم، روز ملی ادبیات آیینی و بزرگداشت محتشم کاشانی است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، کمال‌الدین محتشم کاشانی از مشهورترین و نامدارترین شاعران دوره صفوی و شاعر دربار شاه طهماسب صفوی بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
همان‌طوری که در عالم آرای عباسی و در رساله معروف نقل عشاق وی درج است، گرچه در اوان جوانی اشعار ذوقی و قصیده مدحی و غزل می‌گفت ولی بعدها به علت تمایل دینی و تشویق سلطان صفوی و احساسات مذهبی تشیع در دربار روش خود را عوض کرد و اشعاری مبنی بر تذکره مصائب، سختی‌ها و وقایع دینی و خلاصه مرثیه پرداخت و در همین سبک نیز شهرت گرفت، به‌طوری که می‌توان او را معروف‌ترین شاعر مرثیه سرای ایران دانست.
گرچه پیش و بعد از او چندی از شعرا از این راه رفتند لکن هیچ‌کدام نتوانستند به پای او برسند و پایه سخن تا مرتبه او را بالا برند. مولانا قصاید را به سبک قدما و غزلیات را به سبک جامی و وحشی که به سبک عراقی نزدیک‌تر است، می‌ساخته و مهارت خود را به‌ویژه در ساختن غزل‌های شورانگیز و عاشقانه نمایان کرده است.
مرثیه دوازده‌بند محتشم که شاید اولین نمونه از این طرز شعر است در ادبیات پارسی با آنکه قریب چهارصد سال از زمان آن می‌گذرد و هزاران شاعر به پیروی از آن، ترکیب بندهای مختلف ساخته‌اند به جرات می‌توان گفت که هنوز هیچ‌کدام به گیرائی و تأثیر عمیق آن در روح نمی‌رسد.
مطابق حکمی که وی از پری‌خان خانم دختر مقتدر شاه طهماسب داشته است تمام شعرای کاشان که می‌خواستند اشعاری به دربار پادشاه صفوی بفرستند، موظف بوده‌اند اول اشعار خود را به نظر محتشم برسانند و در صورت تصویب وی اشعار را ارسال دارند.
کلیات اشعار محتشم پس از مرگ وی، بنابر وضعیت او به دست شاگردش تقی‌الدین محمدکاشانی در پنج کتاب شعر و دو کتاب آمیخته از نظم و نثر بدین گونه؛ صبائیه، شامل شعرهای دوران نوجوانی محتشم، شبابیه، شعرهای دوران جوانی، شیبیه شعرهای زمان پیری، ضروریات در بردارنده ماده تاریخ ها، معمیات شامل معماها و جلالیه تدوین شد.
ذبیح‌الله صفا عقیده دارد که محتشم در شعر و نثر پیرو استادان پیشین است و چنان است که می‌خواهد شیوه شاعران پیشین ازسده هشتم را در قصیده‌های خود تجدید کند و اگر چه در بعضی از بیت‌ها چنان‌که باید از عهده این پیروی بر نیامده اما در بسیاری دیگر گام‌های خود را به قدم‌های استوار آنان نزدیک ساخته است.»
مولانا محتشم که شاعری متدین بود قصیده ای ۴۲ بیتی در مدح رسول اکرم (ص) و با ردیف آفتاب سروده که این بیت‌ها از آن قصیده است:
از بس که چهره سوده ترا بر در آفتاب / بگرفته آستان ترا برزر آفتاب
تذکره نویسان به اتفاق سال وفات او را ۹۹۹ هجری قمری و در ۹۱ سالگی ذکر کرده‌اند. قبر محتشم کاشانی در محله پاقپان (کوی محتشم کاشان) قرار دارد. مرحوم حاج ملاعلی آقا واعظ‌تبریزی در شرح حال «محتشم» و قصه سرودن ترکیب‌بند مشهورش، چنین نوشته است:
آنچه که به شعر محتشم بعد عرفانی و حماسی بیشتری می‌دهد حکایت‌های نقل شده در مورد سروده اوست که حکایت از دست دادن حالت مکاشفه در خواب به این شاعر پارسی‌گوی و ابلاغ بخشی از آن شعر در آن حالت به او دارد.
گویند، چون پسر مولانا محتشم درگذشت، مرثیه‌ای در سوگ پدر گفت. شبی حضرت علی (ع) را در خواب دید. فرمود: «ای محتشم! از برای فرزند خود مرثیه گفتی، چرا برای قرة العین من نگفتی؟!» صبح بیدار شده، در اندیشه این خواب بود، که شبی دیگر بار، در خواب دید که فرمود: «مرثیه به جهت فرزندم حسین بگو!» عرض کرد که فدایت شوم! چه بگویم؟! فرمودند که بگو:
«باز این چه شورش است که در خلق عالم است»
بیدار شد مصرع دیگر در خاطرش بود همان ساعت به یمن توجه امیرالمؤمنین (ع) شروع کرد، تا به این مصرع رسید:
«هست از ملال‌گر چه بری ذات ذوالجلال…»
مصرع دیگر به خاطرش نمی‌رسید. چند روز بر این بگذشت، شبی حضرت مهدی (عج) را در خواب دید که فرمودند:
«او در دل است و هیچ دلی نیست بی‌ملال!»
غرض اینکه شبهه‌ای در این نیست که مرثیه ی آن مرحوم، قبول جناب حضرت رسول مختار (ص) است، لهذا این قبولیّت را به هم رسانیده است و الّا بهتر از این شعر می‌توان گفت...
چو این آسان گرفتم، می‌شود ربط سخن حاصل
قبول خاطر دل ها خداداد است، می‌دانم!
منبع: ایمنا
کلیدواژه: شعر عاشورایی شاعر آئینی امام حسین محتشم کاشانی بزرگداشت محتشم کاشانی هندوستان ذبیح الله صفا سلطان صفوی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۲۰۷۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
با جوراب خوابیدن خوب است یا بد؟ | چه کسانی نباید با جوراب بخوابند؟
به گزارش همشهری آنلاین، خوابیدن با جوراب مدت‌هاست که سوژه‌ای موردبحث است. شاید شما دوست داشته باشید با جوراب بخوابید، اما آیا این کار خوب است یا بد؟ آیا فایده‌ای هم دارد؟ مثلاً آیا به خواب بهتر کمک می‌کند؟ این مطلب را بخوانید تا متوجه شوید با جوراب خوابیدن خوب است یا بد؟
خوبی‌های با جوراب خوابیدن گردش خون بهتربا جوراب به رختخواب رفتن، پاها را گرم می‌کند، گردش خون را بهتر می‌کند، دمای مرکزی بدن را پایین می‌آورد و باعث می‌شود مغزتان این پیام را دریافت کند که وقت خواب است.
وقتی گردش خون بهتر می‌شود، یعنی گردش خون اکسیژن‌دار بهتر صورت می‌گیرد و این برای قلب و ریه‌ها و عضلات بسیار خوب است و می‌توانند با بهترین ظرفیت خود کار کنند.
زودتر به خوابرفتنپوشیدن جوراب وقت خواب برای فرایند باز شدن رگ‌ها مفید است. در این زمان جریان خون در دست‌ها و پاها بیشتر شده و دمای مرکزی بدن پایین می‌آید و این به شما کمک می‌کند زودتر به خواب بروید.
پیشگیری از گرگرفتگیشاید فکر کنید پوشیدن جوراب در رختخواب باعث می‌شود گرمتان شود و احتمال گرگرفتگی بیشتر شود، خصوصاً وقتی در دوران یائسگی هستید. اما دقیقاً برعکس است؛ زیرا پاها که گرم می‌شوند، یعنی گردش خون بهتری دارند که باعث می‌شود دمای بدن تثبیت شود و این احتمال گرگرفتگی را کاهش می‌دهد. در یائسگی بدن شما طی شب ممکن است به دلیل به‌هم‌خوردن هورمون‌ها سیگنال‌هایی برای افزایش دمای بدن بفرستد که باعث گرگرفتگی می‌شود. اگر پاهایتان با جوراب پوشیدن گرم باشند به بهترشدن گردش خون کمک کرده و در نتیجه دمای مرکزی بدنتان ثابت می‌ماند.
بهترشدن ترک پااگر دچار خشکی و ترک‌خوردگی پاشنه هستید می‌تواند دلیل آن مدام قرارگرفتن پا در معرض سرما و هوای خشک باشد. سعی کنید پیش از خواب از کرم پا استفاده کرده و جوراب بپوشید تا رطوبت پوست پاشنه حفظ شده و پوستتان نرم شود.
کاهش علائم رینودبیماری رینود عارضه‌ای است که در آن گردش خون در انگشت‌های دست‌وپا محدود شده و باعث بی‌حسی و سردی این قسمت‌ها می‌شود. رینود می‌تواند تورم و حتی درد بدی هم ایجاد کند. یک حمله رینود می‌تواند زمانی رخ دهد که سردتان است یا استرس دارید. به همین دلیل گرم نگه‌داشتن پاها طی شب با پوشیدن جوراب می‌تواند علائم این بیماری را کاهش دهد.
در یک مطالعه که روی ۶ مرد انجام شد، آنها در دو موقعیت مختلف قرار گرفتند. در یک موقعیت آنها با جوراب خوابیدند و در موقعیتی دیگر بدون جوراب. این مطالعه دریافت وقتی این افراد با جوراب خوابیده بودند، ۳۲ دقیقه بیشتر خوابیدند، ۷ و نیم دقیقه زودتر به خواب رفتند و ۷ و نیم بار کمتر از خواب پریدند.
این نشان می‌دهد خوابیدن با جوراب می‌تواند به زودتر به خواب‌رفتن و بیشتر خوابیدن کمک کند. اما چرا چنین اتفاق‌هایی می‌افتد؟ بدن شما طی روز بر اساس ریتم شبانه‌روزی بدنتان، ریتم‌های مختلفی از گرم‌شدن و خنک‌شدن دارد. به همین دلیل، بدنتان پیش از خواب به طور طبیعی تمایل دارد تا دمای مرکزی خود را پایین بیاورد. شواهد نشان می‌دهند گرم‌کردن پاها قبل از رفتن به رختخواب به بدن کمک می‌کند تا دمای مرکزی‌اش را پایین بیاورد.
اگر پاهایتان سرد باشند، دمای مرکزی بدنتان ممکن است بالا برود. زیرا بدن شما خون و گرمای بیشتری به سمت نواحی مهم مثل پاهایتان می‌فرستد تا آنها را گرم نگه دارد. وقتی با جوراب می‌خوابید، پاهایتان را گرم‌تر می‌کنید که باعث می‌شود رگ‌ها بازتر شوند. در نتیجه حرارت بیشتری از پوستتان رها می‌شود و باقی قسمت‌های بدنتان خنک خواهد شد.
این فرایند چیزی است که اتساع عروق نام دارد و به افزایش جریان خون در دست‌ها و پاها اطلاق می‌شود. نتیجهٔ این اتفاق، کاهش سریع‌تر دمای بدن است.
چرا با جوراب خوابیدن ممکن است خوب نباشد؟خوابیدن با جوراب می‌تواند گردش خون را بهتر کند؛ اما اگر جوراب‌هایتان خیلی تنگ و چسبان باشند باعث کاهش گردش خون می‌شوند. اگر جوراب‌هایتان قابل‌تنفس نباشند جلوی آزادشدن گرما از بدن را می‌گیرند.
بهداشت نادرست هم می‌تواند از دردسرهای با جوراب خوابیدن باشد. اگر می‌خواهید با جوراب بخوابید حتماً جوراب‌هایتان قابل‌تنفس و تمیز و شسته شده باشند. پوشیدن جوراب‌های قابل‌تنفس و تمیز می‌تواند جلوی بوی بد پا و عفونت‌های احتمالی را بگیرد. توصیه می‌کنیم جوراب‌هایی مخصوص زمان خواب داشته باشید و مواقع دیگر از آنها استفاده نکنید.
آیا پاهای گرم کمک می‌کنند راحت‌تر به خواب بروید؟بدن انسان زمانی که بیدار است ۳۷ درجه سانتیگراد یا نیم درجه کمتر و بیشتر است. اما وقتی برای خواب آماده می‌شود معمولاً این دما پایین می‌آید.
پوشاندن پاها با جوراب، با استفاده از بطری آب گرم یا گذاشتن پاها در تشت آب گرم قبل از رفتن به رختخواب کمک می‌کند دمای بدن پایین بیاید و زودتر به خواب بروید.
بهترین جوراب‌ها برای پوشیدن در زمان خواب جوراب‌های نخیجورابهای نخی بسیار خوب هستند، چون اجازه می‌دهند پوستتان نفس بکشد، رطوبت جذب شود و به تنظیم دمای بدن کمک می‌کند.
جوراب‌های کشمیرکشمیر یک ماده طبیعی و نرم و باکیفیت است که می‌تواند یک انتخاب عالی برای جوراب‌های زمان خواب باشد. الیاف نازک کشمیر با تراکمی که به این جنس می‌دهند اجازه عبور هوای کمتری را خواهند داد. در نتیجه پاهایتان گرم می‌مانند و درعین‌حال پوستتان نیز نفس می‌کشد. کشمیر ۸ برابر پشم گرم است. اگر اغلب سردی پاهایتان اذیتتان می‌کنند، جوراب‌های کشمیر ارزش خریدن را دارند.
جوراب‌های پشمی مرینوساگر می‌خواهید هنگام خواب جوراب بپوشید، پشم مرینوس یک انتخاب بسیار خوب دیگر است. الیاف پشم مرینوس ضخیم بوده و پاها را گرم نگه می‌دارند؛ اما به‌اندازه کافی نیز اجازه عبور هوا را می‌دهند تا هر وقت لازم است، پاهایتان خنک شوند. ضمناً پشم مرینوس نرم‌تر از پشم‌های معمولی است، بنابراین باعث خارش نمی‌شود و جنس خوبی برای بونگرفتن پاها و جذب رطوبت است.
با جوراب‌های واریس نخوابید، مگر اینکه پزشکتان به دلیلی چنین توصیه‌ای کرده باشد. هر جورابی که برای زمان خواب انتخاب می‌کنید، فقط برای زمان خواب باشد.
چه کسانی نباید با جوراب بخوابند؟اگر پاهایتان متورم‌اند، مشکل گردش خون دارید یا هر مشکل دیگری دارید که بر گردش خون در پاهایتان اثر می‌گذارند، خوابیدن با جوراب شاید برای شما مناسب نباشد. اگر شک دارید یا هر سؤالی دارید با پزشکتان مشورت کنید.
آیا بچه‌ها می‌توانند با جوراب بخوابند؟بچه‌ها نسبت به دمای بالا حساس‌ترند. همیشه باید اول دمای اتاق‌خواب کودک را بررسی کنید و سپس تصمیم بگیرید کودک با جوراب بخوابد یا بدون جوراب. اگر پاهای کودک سرد باشد پس به‌احتمال زیاد بهتر است کودک با جوراب یا لباس سرهمی بخوابد.
راه‌های دیگر برای گرم‌کردن پاها پیش از خواباگر به هر دلیلی دوست ندارید با جوراب بخوابید، راه‌های دیگری هم برای گرم‌کردن پاها وجود دارند که به کیفیت خوابتان کمک می‌کنند.
بطری آب گرمیک بطری آب گرم در رختخواب می‌تواند پاهایتان و همچنین رختخوابتان را گرم کند و حس خوبی به شما بدهد. بهترین قسمت ماجرا این است که این بطری بالاخره سرد می‌شود، بنابراین بعداً که خوابتان برد دیگر گرمتان نخواهد شد.
پاپوش‌های گرمونرمرمز یک خواب راحت و باکیفیت این است که قبل از خواب بدن خود را ریلکس و آرام کنید. پاپوش‌های گرم‌ونرم می‌توانند پاهای شما را گرم کنند و در نتیجه هر تنشی در بدن دارید رها کنید و ذهنتان هم برای خواب و استراحت آماده شود.
تشت آب گرمتشت آب گرم می‌تواند پاهایتان را گرم و آرام کند و دمای مرکزی بدنتان را نیز تنظیم نماید، در نتیجه زمینه برای یک خواب راحت فراهم می‌شود. یک کاسه یا تشت را از آب گرم پُر کنید، مقداری نمک اپسوم یا چند قطره عصاره گیاهی در آن بریزید و پاها را ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در آن قرار دهید. گردش خون بهتر، حس خوبی به شما می‌دهد و برای خواب آماده می‌شوید.
پتوی اضافیشاید دوست نداشته باشید پتوی اضافی روی خودتان بیندازید و لزومی هم ندارد این کار را بکنید. می‌توانید یک پتوی تا شده انتهای تختان بگذارید و پاهایتان را زیر آن قرار دهید.
آیا با جوراب خوابیدن می‌تواند برای اختلالات خواب خوب باشد؟هرچند هنوز تحقیقات دقیقی در این مورد انجام نشده؛ اما این را می‌دانیم که گرم نگه‌داشتن پاها به خواب بهتر کمک می‌کند. یک سری مطالعات نشان داده‌اند افرادی که معمولاً دست‌ها و پاهای سردی دارند، بیشتر طول می‌کشد تا به خواب بروند. این نشان‌دهنده اهمیت گرم نگه‌داشتن پاها برای کاهش دمای مرکزی بدن قبل از خواب است. بنابراین پوشیدن جوراب می‌تواند برای کسی که به دلیل سرد بودن پاها نمی‌تواند بخوابد، مفید باشد.
دمای بدن ما چگونه به خوابیدن ما کمک می‌کند؟ساعت درونی بدن، تنظیم‌کننده سیکل خواب و دمای مرکزی بدن است و هر دوی این عوامل با افت دمای داخلی بدن پیش از خواب ارتباط دارند.
دمای پوست متفاوت با دمای مرکزی بدن است. جالب است بدانید گرم‌کردن پوست می‌تواند دمای مرکزی بدن را کاهش دهد، زیرا رگ‌های خونی در سطح پوست گشاد می‌شوند و در نتیجه حرارت از داخل بدن رها شده و خنک می‌شود. دقیقاً به همین دلیل است که پوشیدن جوراب یا گذاشتن پاها در آب گرم قبل از خواب به زودتر به خواب‌رفتن کمک می‌کند. وقتی دمای مرکزی افت می‌کند، به مغزتان سیگنال ارسال می‌شود که وقت خواب است.
دمای هوای اتاق‌خواب هم می‌تواند بر کیفیت خواب اثر بگذارد. بیشتر کارشناسان عقیده دارند دمای مناسب برای اتاق‌خواب بین ۱۸.۸ و ۲۱ درجه سانتیگراد است.
در پایاناینکه تصمیم بگیرید یا جوراب بخوابید یا بدون جوراب کاملاً به خودتان بستگی دارد. به دلیل نقش دمای بدن در خواب، با جوراب خوابیدن می‌تواند برای تنظیم دمای بدن و در نتیجه بهتر خوابیدن مؤثر باشد. شاید شرایط خواب و بهداشت خواب خوبی داشته باشید؛ اما باز هم برای خوابیدن با چالش‌هایی روبرو باشید. فاکتورهای زیادی در توانایی افراد در به خواب‌رفتن نقش دارند و یکی از آنها که بسیار هم مهم هست، آرام‌کردن ذهن است. روش‌های مختلف برای رفع استرس، کاهش تنش و آرام‌سازی ذهن را امتحان کنید و بهترین آن را برای خود در نظر بگیرید.
بیشتر بخوانید: ۲۰ روش برای بهتر خوابیدن در هوای گرم کد خبر 847579 منبع: ایرنا برچسب‌ها سلامت خبر مهم خواب بیخوابی
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»