به نقل از «عصر ایران»

سرمایه‌داری بنگاهی چیست؟

تاریخ انتشار: ۱۴ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۷۷۵۵۱

  عصر ایران- تا اواسط سدۀ هجدهم میلادی (1750) نخست در بریتانیا و سپس در ایالات متحدۀ آمریکا و سپس در سراسر اروپا، انق لابی صنعتی آغاز شد. صنعتی شدن با تولید کارخانه‌ای ماشینی و انتقال تدریجی جمعیت از زمین‌های کشاورزی به شهرهای در حال گسترش، جامعه را به کل دگرگون کرد.

  در واقع سرمایه‌داری و صنعتی شدن چنان پیوند تنگاتنگی با هم داشتند که سرمایه‌داری صنعتی به طور کلی بدل به شکل کلاسیک سرمایه‌داری شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما در جهان مدرن سه گونه نظام سرمایه‌داری را می‌توان تشخیص داد: سرمایه‌داری بنگاهی (Enterprise Capitalism)، سرمایه‌داری اجتماعی (Social Capitalism)، سرمایه‌داری جمعی (Collective Capitalism).

  سرمایه‌داری بنگاهی را بویژه در جهان انگلیسی-آمریکایی، عموما "سرمایه‌داری ناب" می‌دانند. یعنی به منزلۀ آرمانی که سرمایه‌داری‌های دیگر سرانجام به سوی آن کشیده می‌شوند. با این حال بیشتر بخش‌های جهان، به جز ایالات متحدۀ آمریکا (که میهن سرمایه‌داری بنگاهی است)، این الگو را آشکارا رد کرده‌اند.

  ویژگی اصلی سرمایه‌داری بنگاهی ایمان به کارکردهای رقابت آزاد در بازار است؛ ایمانی نشأت‌گرفته از این باور که بازار سازوکاری خودتنظیم‌گر است.

  آدام اسمیت (90-1723)، اقتصاددان کلاسیک که بسیاری او را بنیانگذار "علم اقتصاد" می‌دانند، می‌گفت: «از لطف قصاب، آبجوساز یا نانوا نیست که غذایمان آماده می‌شود، بلکه از توجه آن‌ها به منافع و سود خودشان است.»

  اصول بازار آزاد در ایالات متحده موجب شده‌اند تا مالکیت اشتراکی در پایین‌ترین حد خود بماند. شرکت‌های آمریکایی نوعا سودجویند و به قابلیت تولید بالا و نرمش‌پذیری نیروی کار اهمیت می‌دهند.

  اتحادیه‌های کارگری هم در آمریکا ضعیف‌اند و این نشان‌دهندۀ نگرانی و ترس شرکت‌ها از سازمان‌های قوی کارگری است. یعنی قدرت سازمان‌های کارگری مانع حداکثری شدن سود شرکت‌ها می‌شود. بنابراین سازمان‌های کارگری نباید تقویت شوند.

   تاکید بر رشد و خطرپذیری این شکل از سرمایه‌داری تا حدی از این جا پیداست که ثروت تولیدی به طور عمده در دست نهادهای مالی، مانند شرکت‌های بیمه و صندوق‌های بازنشستگی است و این نهادها مایل‌اند از سرمایه‌گذاری‌ها میزان بالایی از سود را کسب کنند.

  قدرت اقتصادی چشمگیر ایالات متحدۀ آمریکا نشانۀ توانمندی سرمایه‌داری بنگاهی است. در نتیجۀ جهانی شدن اقتصادی، اصول سرمایه‌داری بنگاهی فراتر از ایالات متحدۀ آمریکا نیز گسترش یافته است.

  فرایند جهانی شدن، بازاری شدن (Marketization) را شیوه‌های گوناگون پیش رانده است. مثلا تشدید رقابت بینالمللی، حکومت‌ها را برانگیخته است تا اقتصاد خود را از اعمال کنترل خارج کنند و به امید جلب سرمایه‌گذاری‌های "داخلی" و بازداشتن شرکت‌های چندملیتی از سرمایه‌گذاری در جاهای دیگر، مالیات را کاهش دهند.

  با توجه به اینکه کنترل تورم جایگزین حفظ اشغال کامل به عنوان هدف اصلی سیاست اقتصادی شده، فشار زیادی بر هزینه‌های عمومی و بویژه بر بودجه‌های رفاهی وارد آمده است. همچنین نیاز به پیشبرد تولید و تغییرپذیری نیروی کار سبب شده است که فعالیت اتحادیه‌های کارگری زیر کنترل مجلس قانونگذاری قرار گیرد.

  این گونه فشارها به شکل‌گیری چیزی کمک کرده‌اند که گاهی "اقتصاد سیاسی نو" نامیده شده است؛ یعنی شکل سیاست‌زدایی‌شدۀ مدیریت اقتصادی که در آن از مداخلۀ مستقیم دولت کاسته شده و بازار در مرکز زندگی اقتصادی قرار گرفته است.

  اما این اقتصاد سیاسی "نو" دست کم دو ویژگی دیگر هم دارد. نخست، تاکید آن بر نوآوری و رشد فناورانه است؛ بویژه بر کاربرد گسترده‌تر فناوری اطلاعات و ارتباطات. پیشرفت تکولوژی بویژه در ایالات متحدۀ آمریکا، در دهۀ 1990 سبب پیدایش کابوس "توربوکاپیتالیسم" یا سرمایه‌داری پرشتاب (Turbo-Capitalism) شد.

  ویژگی دوم آن است که حکومت‌ها به طور روزافزونی سرمایه‌گذاری در حوزۀ سرمایۀ انسانی را با این باور هدف قرار داده‌اند که سطوح بهبودیافتۀ آموزش و پرورش، هم ویژگی‌های سویۀ عرضۀ اقتصاد را بهتر کند و هم شهروندان را قادر سازد انعظاف‌پذیرتر و متکی به خود شوند.

   اما سرمایه‌داری بنگاهی عیب‌های بزرگی هم دارد. شاید مهم‌ترین عیب آن گرایش به نابرابری‌های گستردۀ مادی و پراکندگی اجتماعی باشد. این گرایش در ایالات متحدۀ آمریکا در نتیجۀ سطوح فقر مطلق به اثبات رسیده؛ چیزی که مثلا در اروپا و در رشد طبقات اجتماعی ‌کم‌سواد و از لحاظ رفاهی وابسته یافت نمی‌شود.

  ممکن است میزان رشد، که دورنمای تحرک اجتماعی را زنده نگه می‌دارد، تنش‌های برآمده از این گونه مسائل را محدود کند، اما در جوامعی مثل بریتانیا، که منابع فرهنگی و اقتصادی و ایالات متحده را ندارد، سرمایه‌داری بنگاهی ممکن است چنان تنش‌های ژرفی به بار آورد که در درازمدت ادامه‌پذیر نباشد.

  مسئلۀ دیگر آن است که ویژگی "پرشتاب بودن" سرمایه‌داری بنگاهی ممکن است با پویایی بازار یا نوآوری فناورانه کمتر ارتباط داشته باشد تا با شور و شوق مصرف‌کنندگان برای خرج کردن پول و گرفتن وام و شور و شوق شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری. از این رو، این الگوی اقتصادی ممکن است بویژه در برابر تغییرات و نوسان‌های بازارهای مالی و تغییرات در اعتماد مصرف‌کنندگان یا شرکت‌ها آسیب‌پذیر باشد.

تماشاخانه ببینید| دلبری یک پرنده نر با قلب قرمز برای پرنده ماده/ یک‌جای کار ایراد دارد که پرنده ماده دل نمی‌دهد ببینید| سوءِ استفاده پلنگ از صدای شهر برای شکار خوک/ ثبت تصاویر خارق‌العاده توسط دوربین دید در شب فیلم های دیگر

منبع: عصر ایران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۷۷۵۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

(تصاویر) A-۱۰ Thunderbolt II؛ «گراز» ترسناک نیروی هوایی آمریکا

وزیر نیروی هوایی ایالات متحده تصریح کرده است که حداقل یک کشور علاقه‌مند به خرید جت‌های A-۱۰ Thunderbolt II مازاد است.

به گزارش روزیاتو، فرانک کندال در نشستی در کاپیتول هیل اظهار داشت که «حداقل یک کشور علاقه خود را ابراز کرده است»، اما فاش نکرد که کدام کشور. کندال در ادامه توضیح داد که هر کسی که Warthog‌های مستعمل را بخرد، عملیاتی نگه داشتن این هواپیما‌ها برایش دشوار خواهد بود.

اوکراین نیست

این جت بسیار شناخته شده به دلیل ظاهر زشتش نام مستعار “Warthog”یا گراز را به خود اختصاص داد و به خاطر صدای خاص توپ Gatling ۳۰ میلی متری GAU-۸/A Avenger که روی دماغه نصب شده بود، معروف شده است. محبوبیت این هواپیما در میان نیرو‌های زمینی، کهنه سربازان، مردم و کنگره باعث شده تا آن را بسیار طولانی‌تر از آنچه در ابتدا در نظر گرفته شده بود، در سرویس نگه دارند.

نیروی هوایی ایالات متحده بیش از سه دهه است که تلاش می‌کند از شر A-۱۰ خلاص شود، جنگنده‌های که به طور رسمی با نام Thunderbolt II شناخته می‌شود. اگرچه این جت – که برای حمله به ستون‌های تانک دشمن در سناریوی جنگ جهانی سوم طراحی شده بود – در جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ عملکرد خوبی داشت، نیروی هوایی مدت‌هاست که می‌خواهد موجودی هواپیما و A-۱۰ Warthog‌های خود را با جنگنده بمب‌افکن‌های جدیدتر جایگزین کند. این موضوع بسیار طولانی شده و جایگزین پیشنهادی از F-۱۶ Fighting Falcon به F-۳۵ Lightning II تغییر پیدا است.

وقت رسماً به پایان رسیده است و نیروی هوایی ایالات متحده A-۱۰‌های خود را با نرخ حدود ۴۰ تا ۵۰ فروند در سال بازنشسته می‌کند و هدف آن این است که این جت مورد احترام تا سال ۲۰۲۹ به طور کامل از سرویس خارج شود. اما مدافعان اصرار دارند که کشور‌های دیگر ممکن است بخواهند این جنگنده‌های قدیمی را در اختیار بگیرند. یکی از نامزد‌های آشکار اوکراین است که در برابر یک حمله سنگین و مکانیزه قرار گرفته که (در نگاه اول) میدان مناسبی برای این جتِ تانک کش است.

مشکل این است که پدافند هوایی – همانطور که در اوکراین مشخص شده – چنان مرگبار شده است که آینده یک هواپیمای سرنشین دار که در ارتفاع پایین و بر فراز میدان نبرد پرواز می‌کند در بهترین حالت مبهم است. اوکراین با تهدیداتی مواجه است که نیروی هوایی ایالات متحده آن را به عنوان یک تئوری برای مبارزه‌های آینده در نظر می‌گیرد. کندال، وزیر نیروی هوایی ایالات متحده، که در مقابل جلسه کمیته نیرو‌های مسلح مجلس نمایندگان حاضر شده بود، به قانونگذاران گفت که اوکراین برای خرید A-۱۰ Warthog “علاقه زیادی ابراز نکرده است. ”

ویژگی‌های جت جنگنده A-۱۰ Thunderbolt II

نقش اصلی: پشتیبانی نزدیک هوایی، کنترل هوایی هوابرد، عملیات نجات و جستجوی رزمی

سازنده: Fairchild Republic Co.

موتور: دو موتور توربوفن General Electric TF۳۴-GE-۱۰۰

پیشرانه: هر موتور ۹،۰۶۵ پوند

طول: ۱۶.۱۶ متر

ارتفاع: ۴.۴۲ متر

طول بال ها: ۱۷.۴۲ متر

سرعت: ۰.۵۶ ماخ یا ۶۷۰ کیلومتر در ساعت

سقف پروازی: ۴۵،۰۰۰ پا (۱۳،۶۳۶ متر)

حداکثر وزن در هنگام بلند شدن: ۲۲،۹۵۰ کیلوگرم

برد: ۱،۲۸۰ کیلومتر

تسلیحات: یک توپ گاتلینک هفت لوله‌ای ۳۰ میلیمتری GAU-۸/A، تا ۱۶۰۰۰ گلوله (۷۲۰۰ کیلوگرم) از تجهیزات تهاجمی ترکیبی روی هشت نقطه سخت زیر بال‌ها و سه ایستگاه نصب زیر بدنه، از جمله بمب‌های ۲۲۵ کیلوگرمی Mk-۸۲ و ۹۰۰ کیلوگرمی Mk-۸۴، بمب‌های خوشه‌ای آتش زا، مهمات ضد مین، موشک‌های AGM-۶۵ Maverick، بمب‌های با هدایت لیزری و جی پی اس، راکت‌های ۲.۷۵ اینچی هدایت لیزری و غیرهدایت شونده، منور‌های دفاعی مادون قرمز، ابزار‌های ضد جنگ الکترونیک، غلاف‌های جمینگ، منور‌های بصری و موشک‌های AIM-۹ Sidewinder

تعداد خدمه: ۱ نفر

سال معرفی: مارس ۱۹۷۶

هزینه هر فروند: ۹.۸ میلیون دلار

تعداد فروند‌های موجود: حدود ۲۸۱ فروند

اگر اوکراین نیست، پس چه کشوری است؟

بنابراین، اگر اوکراین نیست، طرف علاقه‌مند به A-۱۰ Warthog‌ها کیست؟ بیایید لیست مظنونان را بررسی کنیم.

لهستان

لهستان هم مرز با اوکراین است و در طول چندین قرن گذشته بار‌ها توسط روسیه مورد تهاجم و اشغال قرار گرفته است. روسیه بار‌ها لهستان را تهدید کرده و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، مشروعیت دولت لهستان را به چالش کشیده است… همان کاری که قبل از حمله به اوکراین با این کشور انجام داد. در نتیجه، لهستان درگیر بزرگترین جمع آوری تسلیحات در اروپا شده است. این کشور در حال خرید تانک‌های اصلی M۱A۲SEPv۳ آبرامز، کامیون‌های راکت انداز M۱۴۲ HIMARS، هواپیما‌های F-۳۵، موشک‌های دفاع هوایی پاتریوت، هلیکوپتر‌های آپاچی و سایر تجهیزات آمریکایی است. آیا این خرید‌ها می‌تواند شامل A-۱۰ نیز باشد؟

کره جنوبی

کره جنوبی با یک حریف به شدت مسلح (هر چند فقیر) در قالب همسایه اش، کره شمالی روبرو است. کره شمالی تانک و خودرو‌های زرهی دارد، اما مشخص نیست که چه تعداد از آن‌ها واقعا عملیاتی و کارآمد هستند، و اینکه آیا این کشور می‌تواند سوخت آن‌ها را تامین کند یا خیر. A-۱۰‌ها می‌توانند در مناطق مرزی کوهستانی بین دو کشور بسیار کارآمد باشند، از دره‌ها بالا آمده و خود را مخفی کنند و قبل از ناپدید شدن ایمن در پشت یال‌های مجاور به نیرو‌های مکانیزه کره شمالی حمله می‌کنند. نیروی هوایی ایالات متحده یک اسکادران از A-۱۰‌ها را در کره جنوبی، اسکادران ۲۵ جنگنده در پایگاه هوایی اوسان، مستقر دارد و سئول ممکن است بخواهد این توانمندی را پس از سال ۲۰۲۹ نیز حفظ کند.

تایوان

تایوان در معرض تهدید تهاجم از جانب چین قرار دارد – رویدادی که در آن ترابری آبی خاکی به سمت جزیره جریان پیدا کرده، هلیکوپتر‌های مملو از نیرو‌های تهاجمی هوایی در سراسر تنگه تایوان به پرواز درآمده و ترابری سنگین مملو از چتربازان خواهد بود که پایگاه‌های هوایی و فرودگاه‌ها را هدف قرار می‌دهند. هر یک از این سه حالت ترابری تهاجمی، روز بدی را در مقابل یک A-۱۰ نیروی هوایی خواهند داشت. تایوان دارای امکانات مناسب برای محافظت از A-۱۰‌ها در برابر رگبار‌های موشکی در آغاز تهاجم (از جمله کوهی با پایگاه هوایی در داخل آن) و قطار‌هایی برای استفاده از بزرگراه‌های محلی برای به پرواز درآوردن و بازیابی این جت‌های جنگنده است.

مصر

مصر سابقه طولانی در استفاده از تجهیزات نظامی آمریکایی (از جمله تانک‌های M۱A۱) و تقویت قدرت نظامی خود برای راضی نگه داشتن نیرو‌های مسلح دارد. این کشور همچنین با ارتشی قدرتمند خود را رهبر جهان عرب می‌داند. در نقطه اتصال آسیا و آفریقا، مصر با دو کشور جنگ زده سال‌های اخیر هم مرز است: لیبی و سودان. A-۱۰ می‌تواند به این کشور کمک کند تا در مرز‌های طولانی با هر دو کشور که عمدتاً بیابان خشک و غیرقابل سکونت هستند، گشت زنی کند.

ویتنام

ویتنام با چین مرزی به طول حدود ۱،۳۰۰ کیلومتر دارد و در سال ۱۹۷۹ با همسایه شمالی خود جنگی کوتاه، شدید و بی‌رحمانه انجام داد. همچنین این کشور با بازی قدرت چین در دریای چین جنوبی مخالف است، جایی که چین ادعای حاکمیت بر ۹۰ درصد از این دریا را دارد، ادعایی که با مخالفت کشور‌های همسایه همراه شده است. ویتنام ارتش نسبتاً بزرگ، اما کم بودجه‌ای دارد و به انجام بیشترین کار‌ها با کمترین منابع عادت دارد، بنابراین جت‌های منسوخ شده‌ای مانند A-۱۰ برای این کشور دور از ذهن نیستند. A-۱۰ می‌تواند در یک جنگ زمینی دیگر برای حمله به ستون‌های زرهی چین یا در دریای چین جنوبی به عنوان یک هواپیمای گشتی مسلح که قادر به غرق کردن کشتی‌ها باشد، استفاده شود.

چهل سال پیش، یک سری از کشور‌ها می‌خواستند A-۱۰ Warthog را بخرند. حتی چین، در دهه ۱۹۷۰، آن را به عنوان بخشی از دکترین دفاعی “جنگ خلق” خود ارزیابی کرد. امروزه، با وجود منسوخ شدن این هواپیما در برابر موشک‌های مدرن، حداقل یک کشور همچنان می‌خواهد با آن‌ها پرواز کند.