به نقل از «ایسنا»

آستان ملکوتی حضرت رضا(ع) میزبان عزاداران حسینی

تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۸۵۷۱۶

ایسنا/خراسان رضوی همزمان با ایام تاسوعا و عاشورای حسینی، حرم مطهر رضوی با ویژه‌برنامه‌هایی متنوع میزبان زائران عزادار و هیات‌های مذهبی خواهد بود.

معاون تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی در آستانه تاسوعا و عاشورای حسینی، ویژه برنامه‌های عزاداری و سوگواری این ایام را تشریح کرد و از آمادگی خادمان آستان ملکوتی حضرت رضا(ع) برای میزبانی از عزاداران خبر داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حجت‌الاسلام و المسلمین حسین شریعتی‌نژاد با بیان اینکه از ابتدای محرم مراسم عزاداری سید و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین(ع) در حرم مطهر رضوی به صورت شبانه‌روزی در حال برگزاری است، اظهار کرد: ویژه برنامه شب تاسوعا شنبه ۱۵ مرداد از ساعت ۱۹:۳۰ دقیقه با حضور زائران عزادار در رواق امام خمینی(ره) برگزار می‌شود. آیت الله محسن کازرونی سخنران این مراسم خواهد بود و مداحان اهل بیت(ع) نیز با مرثیه‌خوانی، شور و حال این محفل را دو چندان خواهند کرد.

فردا همرمان با روز تاسوعای حسینی نیز ویژه برنامه‌های حرم مطهر رضوی بعد از اذان صبح و با قرائت زیارت‌ امین‌الله و زیارت‌نامه عاشورا آغاز می‌شود و با مرثیه‌سرایی مداحان و ذاکران ادامه خواهد یافت‌. بخش دوم مراسم عزاداری روز تاسوعا نیز از ساعت ۱۰:۳۰ در رواق امام خمینی(ره)، با مرثیه‌سرایی امیر عارف و مصطفی قاآنی آغاز می‌شود و در این مراسم آیت‌الله سیداحمد علم‌الهدی به سخنرانی و مقتل‌خوانی می‌پردازد.

مراسم ویژه شب عاشورا پس از نماز مغرب و عشاء روز تاسوعا آغاز خواهد شد و رواق امام خمینی(ره) حرم مطهر، میزبان عزاداران حسینی خواهد بود. در این مراسم آیت‌الله محسن کازرونی و سید احمد حسینی خراسانی به ایراد سخنرانی می‌پردازند و حاج احمد واعظی نیز مداح و مرثیه‏‌خوان شب عاشورا خواهد بود.

در شب عاشورای حسینی همچون سال‌های گذشته مراسم آیینی خطبه‌خوانی نیز با حضور خادمان و زائران آستان حضرت رضا(ع) در صحن پیامبر اعظم(ص) برگزار می‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین مروی، تولیت آستان قدس رضوی سخنران این محفل است، خطبه‌ شب عاشورا توسط امیر عارف قرائت می‌شود و ذاکران اهل بیت(ع)، واعظی و نیکبخت در این آیین مرثیه‌خوانی خواهند کرد.

روز دوشنبه همزمان با عاشورای حسینی نیز حرم مطهر رضوی با ویژه برنامه‌هایی میزبان عزادارن است. مراسم عزاداری روز عاشورا از ساعت ۱۰ صبح در رواق امام خمینی(ره) و با روضه‌خوانی مداحان حرم مطهر رضوی آغاز می‌شود و در این مراسم آیت‌الله سیداحمد علم الهدی به سخنرانی و مقتل‌خوانی می‌پردازد.

همچنین در شام شهادت سید الشهدا(ع) و شهدای کربلا، طبق سنت هرساله ویژه برنامه شام غریبان بعد از نماز مغرب و عشاء، با حضور خادمان حرم برگزار خواهد شد.

بر اساس گزارش روابط عمومی آستان قدس رضوی، در این ایام با هدف استفاده عموم زائران، مجاوران و دلدادگان اهل بیت(ع) علاوه بر اینکه مراسم عزاداری در حرم مطهر رضوی، از نمایشگرهای پهن پیکر در صحن‌های حرم پخش می‌شود، به همت مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی این برنامه‌ها از طریق شبکه‌های مختلف صداوسیما به ‌صورت زنده پخش می‌شود. همچنین پوشش گسترده این مراسم در فضای مجازی و رسانه‌های رسمی آستان قدس رضوی در شبکه‌های اجتماعی برنامه‌ریزی شده تا خیل گسترده عاشقان حضرت رضا(ع)، بتوانند در هر نقطه از ایران و جهان، مخاطب محافل عزاداری باشند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: آستان قدس رضوی حرم مطهر رضوي عاشورا تاسوعا تاسوعا و عاشورای حسینی مداحي روضه خوانی هیات های مذهبی رواق امام خمینی ره ویژه برنامه آستان قدس رضوی مراسم عزاداری عاشورای حسینی حرم مطهر رضوی حضرت رضا ع شب عاشورا آیت الله

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۸۵۷۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هر صبح و شام در آستانه مقدسه رضوی قرآن تلاوت نمایند / نگاهی به شواهد تاریخی درباره پیشینه قرائت قرآن در حرم مطهر امام رضا(ع)

پنجشنبه گذشته به رسم دیرینه، جلسات سنتی قرآن کریم در یکی از شبستان‌های مسجد گوهرشاد در قالب برنامه دارالحفاظ آغاز شد. در این جلسه که ساعت 4 صبح پنجشنبه 6اردیبهشت در مسجد گوهرشاد برگزار شد استاد سیدمرتضی سادات فاطمی به عنوان پیشکسوت و صدرالحفاظ آستان قدس رضوی دعوت شد تا استاد این جلسه سنتی قرآنی در حرم مطهر رضوی باشد. قرار زیبایی که بناست با حضور سایر اساتید پیشکسوت تکرار شود. به این بهانه مروری بر پیشینه برنامه‌های قرآنی حرم مطهر رضوی داریم.

قرائت قرآن در جوار بارگاه علی بن موسی‌الرضا(ع) سنتی به قدمت این صحن و سراست. نشان آن، قدیمی‌ترین قرآن وقفی این آستان است. سنتی که طی قرن‌ها به مرور شکل گرفت و به شکل مراسمی آیینی قد کشید. نشان به این نشان که در دوره صفوی حفاظ حرم مطهر دارای جایگاه ویژه‌ای بودند و واقفان برای پایداری سنت تلاوت در حرم علی بن موسی الرضا(ع) وقف‌های متعدد داشتند. یکی از این وقف‌ها مربوط به خواجه علاءالدین حاجی در عهد شاه طهماسب اول صفوی است که به تاریخ 993 قمری وقف  و بخشی از درآمد آن صرف تأمین هزینه تلاوت قرآن در حرم مطهر شده تا حفاظ هر صبح و شام در روضه متبرکه، قرآن تلاوت کنند. سنتی دیرین که تا امروز ادامه دارد. کافی است سحرگاه به نیت زیارت به حرم مطهر رفته و پس از عرض ارادت، سری به مسجد گوهرشاد بزنید تا قاریان را نشسته به احترام ببینید و نوای ملکوتی قرآن را بشنوید که بر بال‌های ملائک تا آسمان می‌رود.

سنتی که از آغاز بود

قرائت قرآن در اماکن مقدس توصیه پسندیده‌ای است که در مزارات سرزمین‌های اسلامی از آغاز اسلام برقرار بوده است. با شکل‌گیری مشهدالرضا(ع) در قرن سوم هجری و حضور زائران بر گرد مرقد مطهر علی بن موسی‌الرضا(ع) قرائت قرآن نیز رایج بوده است. به نوشته مؤلف عیون اخبارالرضا(ع)، در قرن چهارم هجری زائران در کنار مرقد امام رضا(ع) قرآن تلاوت می‌کردند. ابن‌بابویه با واسطه از ابوعلی محمد بن معاذ و به نقل از ابوعمر و محمد بن عبدالله حاکم نوغان می‌نویسد: «مسافری از ری که نامه‌ای از بعضی سلاطین حمیر برای نصربن احمد امیر بخارا داشت، به زیارت حرم آمده، شب را در حرم به سر برد و بعد از نماز شروع به خواندن قرآن کرد».

قرآن‌های موجود در موزه آستان قدس رضوی با قدمت هزارساله خود شاهدی دیگر بر این ماجرا هستند. قدیمی‌ترین قرآن وقفی به شماره 3004 که به خط کوفی بر پوست آهو نوشته شده، متعلق به ابوالقاسم علی بن ناصرالدوله ابی‌الحسن محمد بن ابراهیم سیمجور است که به سال 363 وقف شده است. به جز این، دو قرآن دیگر نیز یکی وقف سلطان محمود غزنوی به تاریخ 393 قمری و دیگری مربوط به ابوالبرکات که در رمضان 421 قمری وقف شده است. غیر از تاریخ، نکته دیگری که در وقف‌نامه این قرآن آمده و از نظر اثبات تلاوت قرآن در این آستان دارای اهمیت است، تصریح به عدم خروج قرآن از حرم است. گفته می‌شود  با گسترش این صحن و سرا و رونق مشهدالرضا(ع) به موازات توجه به خدمات رفاهی برای زائران، در خصوص نیازهای عبادی و زیارتی آن‌ها نیز اندیشه می‌شده است. اما در این مورد تا قرن نهم هجری سندی در دست نیست و نخستین و قدیمی‌ترین خبر در این خصوص متعلق به برگزاری آیین قرائت قرآن در حرم  مطهر به گزارش فضل‌االله روزبهان خنجی است که در شرح سفر زیارتی محمد خان شیبانی به مشهد، در وصف مراسم قرائت قرآن حفاظ نوشته است: «...و اشارت علیه سانح شد که حفاظ در بیرون قبه قرائت قرآن نمایند و فرمودند مکروه است در پایین قبر قرآن خوانند و تأکید نمودند که «... باید بعد از این، حفاظ مرقد مقدس رضوی در بیرون قبه تلاوت نمایند؛ به رعایت ادب اقرب است». سپس مولانا حافظ جامی، غزلی ترکی در هشت بیت در منقبت امام رضا(ع) با رخصت همایونی قرائت کرد و آن گاه حدیثی قدسی به اسناد مسلسل، به روایت حضرت رضا(ع) قرائت و ترجمه شد و همگان فیض بردند».

با مرور این شرح به جزئیات مهمی در خصوص مراسم قرائت در حرم مطهر رضوی می‌رسیم. نخست اینکه مراسمی اینچنین دارای سابقه بوده‌ و در پایین پای حضرت اجرا می‌شده‌ و پس از این زمان به مکانی دیگری منتقل شده‌است. جز این می‌توان درباره تشریفات مراسم نتایجی گرفت، مانند اینکه در پایان تلاوت قرآن، برنامه‌های دیگری مانند سخنرانی و شعرسرایی برقرار بوده و همچنین شرح احادیث انجام می‌شده است. اشعار و احادیثی که بعدها منشآت خواجه نصیر طوسی و مدایح دوازده امام جای آن را گرفت.

دارالحفاظ، رواقی برای حفاظ حرم مطهر

دیگر خبری که از قرن نهم می‌تواند در خصوص سنت تلاوت قرآن در حرم مطهر رضوی ذکر کرد، وجود رواق دارالحفاظ در حرم مطهر است. رواقی که گفته می‌شود به دست گوهرشاد بیگم در اوایل قرن نهم هجری ساخته شده و نامش را از حفاظ قرآن کریم حرم مطهر دارد. گفته می‌شود وجود این رواق و نامش نشان‌دهنده این است که مراسمی اینچنینی در عهد تیموریان و حتی در قرن هشتم نیز مرسوم بوده و به همین دلیل مکانی ویژه برای آن ساخته و تدارک دیده‌اند. دیگر شاهد و سند ماجرا نشان مصدری حافظ مسجد جامع گوهرشاد است که سلطان حسین میرزای بایقرا به نام خواجه حافظ حسینعلی (که از حافظان و قاریان بزرگ آن دوره خوراسان بوده) صادر کرده است و به موجب این حکم، او ریاست حفاظ بیت‌المغفره و مسجد جامع گوهرشاد را عهده‌دار شده است. برای فهم بیشتر از این سنت باید در تاریخ جلوتر بیاییم تا به عهد صفوی برسیم. در این دوره به خاطر وقف‌نامه‌هایی که عواید آن به این مراسم اختصاص یافته و همچنین اسنادی که درزمینه مواجب حفاظ و شرح هزینه برگزاری مراسم وجود دارد می‌توان به اصطلاحات مربوط به این مراسم رسید. اصطلاحاتی مانند صدرالحفاظ، حافظ، سلطان القراء و صدر القراء که به جایگاه و اهمیت حافظان قرآن و این مراسم در عهد صفوی اشاره دارد. گفته می‌شود حفاظ در عهد صفوی زیر نظر خادم‌باشی و همچنین سرکشیک که متولی این مراسم بود، خدمت می‌کردند. براساس این وقف‌نامه‌ها حفاظ در دو دسته «حفاظ بالاسرمبارک» و «حفاظ حرم مطهر» زیر نظر مسئولان به تلاوت قرآن و ادعیه می‌پرداختند. شرح این وقف‌نامه‌ها مفصل است و در مجالی دیگر به آن خواهیم پرداخت.

آزاده خلیلی