نذریهای طهرونیها در ماه محرم/ از آش ابودردا تا قفلآجین و شمعآجین
تاریخ انتشار: ۱۶ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۸۹۷۹۱
جعفر شهری در جلد سوم کتاب «طهران قدیم» درباره نذریهای ماه محرم به آب دادن، شربت دادن، سقایی، دادن نان و ماست و پخت انواع آشها همچون آش کشک، شلهقلمکار، آش امام زینالعابدین(ع)، آش ابودردا و شیربرنج اشاره میکند. ظاهرا مردم در این دو ماه برای خودشان، فرزندانشان و رفع گرفتاریها چنین نذریهایی میدادهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
یکی از نذورات محبوب مردم نذر پیراهن، دستمال و پارچه سیاه بود که بین فقرا و بیسیاهماندهها تقسیم میکردند. بعد از نماز صبح در اغلب خانهها و روضهخانهها از مردم با نان روغنی و پنیر و خرما پذیرایی میشد و در بعضی از تکایا نیز ظهر و شب غذا میدادند. تا روز دوازدهم این مراسم برقرار بود و مردم اطعام میشدند، حتی بعضی از آنها تا آخر ماه صفر این مراسم را برگزار میکردند. البته عدهای هم به ریختن مشتی برنج بر روی برنجهای نذری یا انداختن تکهگوشتی در دیگ غذای نذری بسنده میکردند. اگر در ایام محرم کودکی به دنیا میآمد واجب بود که یک نذری مثل آش، پلو، آبگوشت، حلوا، خرما یا نان و ماست بدهند تا هر اتفاق، گرفتاری و خطری به حرمت امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) از کودک دور شود.
آش شلهقلمکار از غذاهای معمول آن دوره بود که در ایام مختلف، بهویژه در اربعین، آن را نذر امام زینالعابدین(ع) میکردند. حلوا و سمنو نیز از این قبیل نذرها بود. سمنو نیز بیشتر در خانوادههای متمول طبخ میشد. پیرزنان معتقد بودند که شیرینی سمنو به دلیل انگشت حضرت فاطمه(س) است که حین درست کردن داخل دیگ کرده است؛ به همین دلیل قبل از به دیگ گذاشتن سمنو رسومی را اجرا میکردند. مثلاً آشپزخانه را آب و جارو میکردند و سجاده و جانماز پهن میکردند و به در و دیوار گلاب میزدند. پس از مدتی زن سرشناس و باتقوا با صلوات در دیگ را بلند میکرد و آثار انگشت حضرت را نشان میداد.
نذرهای خاصدر منابع تاریخی قمهزنی از آیینهای رایج عزاداری و از نذوراتی ذکر شده که هر ساله باید انجام میشد. دستههای قمهزنی شبهای هفتم، هشتم، نهم و دهم در خیابان و گذرهای تهران به راه میافتادند و بیواهمه و رجزخوان و فریادزنان خود را به امامزاده، حسینیه و تکیه میرساندند و نوحهخوانها مشغول نوحهسرایی میشدند. قمهزنهای کفنپوش دستهای چپ را به کمر یکدیگر میگرفتند و با دست راست قمه را بالا و پایین میآوردند و بر سر خود میزدند.
دستهای از عزداران بودند که در عزاداری محرم، نذر قفلآجین میکردند. به این صورت که اندام خود را با داروهای مخصوصی کرخ و بیحس میکردند و قسمتهای بدن خود را از گردن به پایین سوراخ کرده و از آنها قفل، تیغ، نیزه و خنجر میگذراندند و در جلو دسته خود را در معرض نمایش میگذاشتند.
بیشتر بخوانید :
از تکیه سپورها و درخونگاه تا شوفرها و درکه / معروف ترین تکایا و هیئات قدیمی عاشورایی از شمال تا جنوب تهرانتعزیهخوانهای «تکیه دولت» چقدر دستمزد میگرفتند؟/ تکیهای که بانک شد
شمعآجین از تصورات عامه بود که معتقد بودند که اسرا و شهدای کربلا را در تنور ریخته و آنها را آتش زده بودند و به تلافی آن، افراد علاوه بر قفل آجین، روی بدن خود شمع میریختند و روشن میکردند که حتی گاهی در تمام شدن فتیله شمع، از چربی بدنشان میتوانستند روغن بگیرند.
نذرهای عامالمنفعهبا وجود نذرهای عجیب و غریبی که در تهران قدیم باب بود، عدهای هم نذرهای عامالمنفعه را انتخاب میکردند. جعفر شهری رسیدگی به وضع خیابانها، تأمین روشنایی معابر تاریک، پوشاندن چالهها و راهآبها، کمک به نابینایان، پرداخت بدهی زندانیان یا تهیه غذا و پوشاک برای خانواده آنها، غذا دادن به پرندگان، میانجیگری در اختلافات خانوادگی را از جمله کارهایی ذکر میکند که در این ماهها انجام میشد.
یکی دیگر از نذرهایی که در ماه محرم محبوب بود نذر سکوت در تمام ۱۲ روز عزا یا تا آخر محرم و صفر بود؛ البته عدهای هم نذر تشنگی، گرسنگی، بیخوابی، کمک به همنوعان ناتوان، سرکشی به زندانیان و بیماران بیبضاعت میکردند.
۲۱۲۲۰
کد خبر 1659429منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: محرم عاشورا ماه محرم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۸۹۷۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درخشش چهره محبوب فوتبال یکسال بعد از خانهنشینی | تیم ناکام، پرتشنج و هرج و مرج زده در کوتاهترین زمان احیا شد
به گزارش همشهریآنلاین، در نخستین بازی مرحله یکهشتم نهایی جامحذفی فوتبال ایران، مس رفسنجان در یک نبرد تماشایی موفق به شکست پیکان شد و به جمع ۸تیم برتر این رقابتها صعود کرد. مس در خانه بازی میکرد و در سراسر زمان مسابقه تیم برتر میدان بود. البته از آنسو رضا عنایتی هم تیم بسیار جوانی را با میانگین سنی تقریبا ۲۲سال به زمین فرستاده بود که همین جسارت، قابل ستایش بهنظر میرسد. در هر صورت بازی در طول ۱۲۰دقیقه با تساوی یک - یک به پایان رسید و این در حالی است که انبوه موقعیتهای گل نارنجیها پشت سر هم از دست رفت. در این میان درخشش محمدرضا دیناروند، دروازهبان جوان پیکان هم یکی از نکات ویژه بازی بود که توجه بسیاری از ناظران را جلب کرد. به این ترتیب مس رفسنجان بعد از شکست استقلال، موفق به عبور از سد پیکان هم شد تا به قول محرم نویدکیا شانس خودش را برای قهرمانی در این مسابقات بیازماید.
این روزها اما دنیا به کام محرم است. کمتر کسی میتوانست تصور کند بازگشت او به مربیگری در لیگ برتر بعد از حدود یک سالونیم خانهنشینی، چنین نتایج درخشانی داشته باشد. نویدکیا تیم ناکام، پرتشنج و هرج و مرج زده ساکت الهامی را تحویل گرفت و در کوتاهترین زمان ممکن سر و سامانی به آن بخشید. بد نیست بدانید مس محرم در جدول دور برگشت با ۱۵امتیاز از ۹بازی بعد از پرسپولیس و استقلال در رده سوم قرار دارد. در جامحذفی هم گفتیم که موفقیتهای مس باعث شده این تیم آرزوهای بلندبالایی برای خودش تعریف کند. مهمتر از همه اینها اما اخلاق و رفتار توأم با نجابت و وقار نویدکیاست که دوست و دشمن را به تحسین واداشته. از محرم و تیمش لذت ببریم و آرزو کنیم این روند همچنان ادامه داشته باشد.
کد خبر 847369 منبع: روزنامه همشهری برچسبها لیگ برتر فوتبال ایران باشگاه مس رفسنجان جام حذفی فوتبال