چرا سیاره مشتری مانند زحل دارای حلقههای بزرگ و درخشان نیست؟
تاریخ انتشار: ۱۶ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۹۳۳۲۳
با وجود شباهت سیاره مشتری به همسایهاش زحل، این سیاره فاقد حلقههای درخشان و زیبا است. چه عواملی در کمرنگ شدن حلقههای مشتری نقش داشتهاند؟ با توجه به شباهت سیاره مشتری به همسایهاش زحل، طبیعی است که بپرسیم چرا این سیاره مانند زحل از حلقههای آشکار و درخشان برخوردار نیست؟ بااینحال مشتری حلقههای نازک و باریکی دارد که از گرد و غبار تشکیل شدهاند و تنها در صورت وجود نور خورشید در پسزمینه، میدرخشند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این حقیقت که مشتری حلقههای درخشانتری نسبت به زحل ندارد تا مدتها مرا آزار میداد. اگر مشتری چنین حلقههایی داشت قطعاً با درخشش بیشتری برای ما ظاهر میشد، زیرا این سیاره از زحل به زمین بسیار نزدیکتر است.
کین و همکار او ژیزینگ لی، اخترفیزیکدان دانشگاه ریورساید برای بررسی فرضیهی سیستم حلقوی غولآسا در اطراف مشتری در مقطعی از تاریخ، مجموعهای از شبیهسازیهای اجرام مداری مشتری را اجرا کردند. شبیهسازیهای یادشده حرکت مداری مشتری و چهار قمر بزرگ آن موسوم به قمرهای گالیله را درنظر گرفتند که عبارتاند از: گانیمید (که حتی از عطارد بزرگتر است و بهعنوان بزرگترین قمر در منظومهی شمسی شناخته میشود)، کالیستو، آیو و اروپا. پژوهشگرها همچنین مدتزمان کافی برای شکلگیری یک سیستم حلقوی را در شبیهسازیهای خود لحاظ کردند. براساس این مدلسازی، مشتری حتی در گذشته حلقههایی مشابه زحل نداشته و بعید است در آینده هم داشته باشد. کین توضیح میدهد:
سیارههای غولپیکر و سنگین، قمرهای سنگینی دارند و همین قمرها مانع از شکلگیری حلقههای ماده میشوند. قمرهای گالیلهی مشتری که یکی از آنها بزرگترین قمر منظومهی شمسی است، بهسرعت هر حلقهی بزرگ احتمالی را که در حال شکلگیری باشد، نابود میکنند.
سیاره مشتری دارای حلقههایی باریک است که بخش زیادی از آنها را غبارهای دفعشده از قمرها و موادی تشکیل میدهند که احتمالاً بر اثر رویدادهای برخوردی به داخل فضا پرتاب شدهاند. از سوی دیگر، بخش زیادی از حلقههای زحل را یخ تشکیل میدهد که احتمالاً قطعات دنبالهدارها، سیارکها یا قمرهای یخی هستند که به دلیل گرانش زحل از هم پاشیدهاند.
میدانیم قمرهای زحل نقشی حیاتی در شکلگیری و حفظ حلقههای آن ایفا میکنند؛ اما یک قمر یا چند قمر بزرگ هم میتوانند از نظر گرانشی حلقهها را مختل کنند و یخها را به خارج از مدار سیارهای و منطقهای نامعلوم هدایت کنند. گرچه اغلب افراد تصور میکنند زحل تنها سیارهی دارای حلقه است، حلقههای اطراف سیارهها حتی در منظومهی شمسی بسیار رایج هستند. برای مثال علاوه بر مشتری، غولهای یخی منظومهی شمسی یعنی اورانوس و نپتون هر دو دارای حلقههایی باریک از گاز و غبار هستند.
اورانوس نسبت به سیارههای دیگر دارای انحراف محوری شدید و محور مداری آن موازی با صفحهی مداری است. موقعیت حلقههای این سیاره هم بر همین اساس تنظیم شده است. احتمالاً جرمی با اورانوس برخورد کرده و منجر به انحراف محوری آن شده یا احتمالاً زمانی این سیاره حلقههایی عظیم داشته که عامل این انحراف بودند. البته حلقهها محدود به سیارهها نیستند. جرم کوچکی با عرض ۲۳۰ کیلومتر به نام چاریکلو که در مدار بین مشتری و اورانوس قرار دارد هم دارای حلقه است.
همچنین سیارهی کوتولهی هائومیا در کمربند کویپر دارای حلقه است. شبیهسازیها نشان میدهند حلقههای اطراف جرمهای یخی به دلیل برهمکنش گرانشی و برداشت یخ از این جرمها رایج هستند.
مریخ هم احتمالاً در آینده حلقهدار شود. قمر مریخ، فوبوس هر سال اندکی به این سیاره نزدیک میشود. طی صد میلیون سال آینده این قمر بهقدری به مریخ نزدیک میشود که براثر گرانش این سیاره از هم پاشیده میشود و حلقهای با عمر کوتاه را تشکیل میدهد که ممکن است مجدداً متراکم شده و به قمر تبدیل شود. حتی حلقههای زحل هم ممکن است موقتی باشند و در آینده بهصورت باران روی این سیاره فرود بیایند. اگر بتوانیم حلقهها را با جزئیات بالایی بررسی کنیم میتوانیم از آنها برای چسباندن قطعات پازل تاریخ سیارهای استفاده کنیم. کین بر این باور است:
برای ما ستارهشناسها، حلقهها مانند لکههای خون روی دیوار صحنهی جرم هستند. وقتی به حلقهی سیارههای غولپیکر نگاه میکنیم به شواهدی از رویدادهای میرسیم که باعث جمع شدن این مواد شدهاند.
بههرحال حالا که مشتری بزرگ حلقههای تماشایی ندارد، از حلقههای زحل لذت ببریم. این پژوهش توسط مجلهی Planetary Science Journal پذیرفته شده است و در پایگاه arXiv دردسترس قرار دارد.
منبع: پول نیوز
کلیدواژه: اخبار فناوری فناوری فناوری اطلاعات فناوری نانو فناوری نوین منظومه ی شمسی شبیه سازی ها سیاره مشتری دارای حلقه حلقه هایی سیاره ها شکل گیری ی مشتری حلقه ها قمر ها ی بزرگ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.poolnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «پول نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۹۳۳۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رصد عنکبوت در سیاره سرخ
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از اسپیس، مدارگرد مارس اکسپرس آژانس فضایی اروپا، عکس جدیدی را از ویژگیهای کوچک و تاریک سیاره سرخ ثبت کرده که به عنکبوت شباهت دارند.
بررسیهای صورت گرفته از تصاویر مذکور، این ویژگیها را مانند گروهی عنکبوت نشان میدهد که در منطقهای از مریخ موسوم به اینکا سیتی (Inca City) واقع در نزدیکی قطب جنوب سیاره سرخ در حال حرکت هستند و اگرچه در روز زمین بارشهای مداوم شکوفا شدن گلها را در پی داشته اما، در سیاره سرخ شاهد لشگر عنکبوتها هستیم.
این ویژگیهای کوچک و تاریک از میان شکافهای سطح مریخ جوانه میزنند. دانشمندان میگویند، این پدیده زمانی ظاهر میشود که نور خورشید بهاری بر لایههای دی اکسید کربن که در زمستان تاریک مریخ رسوب کردهاند، میتابد.
براساس بیانیه آژانس فضایی اروپا، یخ دیاکسید کربن به نوبه خود در لایه زیرین سطح مریخ به گاز تبدیل میشود و درنهایت تجمع حاصل از آن به شکل یخ ضخیم درمیآید.
گاز آزادشده، غبار تیره را از زمین زیرین خود به سمت بالا میبرد و در نهایت گرد و غبار را وادار میکند تا پیش از نشستن روی سطح، مانند آب فورانکرده از یک آبفشان، از لایههای بالایی یخ پرتاب شود. این امر، ساختارهای ترکخورده و عنکبوتمانند را در اندازه ۴۵ متر تا یک کیلومتر ایجاد میکند.
منطقه موسوم به اینکا که به طور رسمی با نام «آنگوستوس لابیرینتوس» (Angustus Labyrinthus) شناخته میشود، شبکهای خطی و تقریباً هندسی از برآمدگیها مانند آنچه که روی زمین است را به نمایش میگذارد و بخشی از یک ویژگی دایرهای به عرض تقریبی ۵۳ مایل (۸۶ کیلومتر) است.
مقامات سازمان فضایی اروپا در بیانیهای گفتند: ما هنوز دقیقاً مطمئن نیستیم که منطقه اینکا چگونه شکل گرفته، ممکن است تپههای شنی در طول زمان به سنگ تبدیل شده باشند. شاید موادی مانند ماگما یا ماسه از میان صفحات شکسته سنگ مریخ به بیرون نفوذ کرده و این منطقه شکل گرفته است.
جدیدترین تصاویر از این منطقه توسط دوربین استریو با وضوح بالا مدارگرد مارساکسپرس در ۲۷ ماه فوریه حدود دوماه پیش هنگام فصل پاییز مریخ ثبت شده است.
انتهای پیام/