به نقل از «ایران اکونومیست»

شعرهای «سایه» در کشور همسایه

تاریخ انتشار: ۲۱ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۲۵۵۴۸

نجیب بارور با اشاره به واکنش‌های کاربران افغانستانی شبکه‌های اجتماعی به درگذشت هوشنگ ابتهاج، از آشنایی مردم این کشور با شعرهای «سایه» گفت.

 این شاعر افغانستانی مقیم ایران در پی درگذشت هوشنگ ابتهاج در گفت‌وگو با ایران اکونومیست درباره آشنایی‌اش با این شاعر نامدار و  ماجرای شعرخوانی‌اش در مقابل او اظهار کرد: حدود شش سال قبل وقتی برای اولین به دعوت وزرات فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی ایران به ایران آمدم، پس از برگزاری شب شاعران و نویسندگان افغانستان در مجله بخارا به دیدار سایه رفتیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پیش از آن دیدار با توجه به این‌که  شعرهایی از او خوانده بودم می‌دانستم به دیدار یکی از شاعران پیشکسوت می‌روم که از او رنگ و بوی ادبیات قدیم به مشام می‌رسد. در آن‌جا برای اولین بار او را ملاقات کردم و در آن روز به خاطر آشنایی بیشتر شعر خواندم. زمانی که شعر «پل» را خواندم. گفت: «با وجود  قافیه‌ی تنگی که برای این شعر انتخاب شده، شعر خوبی بود. از این بابت شما را جریمه می‌کنیم که شعر دیگری هم بخوانی.» من هم شعر دیگری خواندم.

 او سپس گفت: سایه در آن دیدار در لابه‌لای سخنانش به همگرایی پارسی‌زبانان اشاره کرد و جمله‌ای گفت که در  ذهن من می‌ماند «مگر می‌شود به پرندگان، درختان این‌طرف مرز و درختان آن‌طرف مرز را تلقین کرد». این جمله مانند این مصرع شعر پل بود «هرجا مرز کشیدند شما پل بزنید». با مفهوم و مترادف بود و صورت‌بندی ‌دیگری داشت که عین مضمون را منتقل می‌کرد. نگاه آقای ابتهاج نسبت به مردم افغانستان نگاه برادرانه بود. من نواری از ایشان دارم که صحبت‌هایی درباره مشترکات کشورهای ایران و افغانستان خورشیدی می‌کند که هنوز جایی منتشر نشده است. حتی در آن جلسه به نیکویی اشاراتی می‌کرد که ناشی از ریشه‌شناسی مشترکاتمان بود و با ادبیات فاخر و خردورزانه درباره این مسائل حرف می‌زد. او از شعر فارسی در افغانستان حمایت کرد و گفت وظیفه‌ ماست که مرزهای فرهنگی را برداریم و یکدیگر را ببینیم و آشنایی پیدا کنیم. در آن روزگار که دیدارهای سایه محدود شده بود به دلیل این‌که از افغانستان آمده بودیم، با ما ملاقات کرد؛ درحالی‌که وضعیت جسمی‌اش چندان مساعد نبود. با کمک دسته‌های آهنین می‌توانست بلند شود و قدم بزند. در آن وضعیت دیدار کرد و حرف‌هایی که درباره افغانستان زد، حرف‌های بسیار هدایت‌بخشی بود و انرژی بسیاری در این مسیر به ما داد.

 نجیب بارور افزود: بعد از سقوط کابل به ایران آمدم و در پنجشنبه‌ صبح‌های بخارا درباره شعر فارسی برنامه داشتم. در میانه برنامه گفتند آقای ابتهاج از طریق اینستاگرام دخترشان در این برنامه شرکت کردند. به صورت غیر مستقیم از ما و وضعیت شعر فارسی در افغانستان حمایت کرد و در کنار ما حضور داشت. این شناخت‌ها و احترام‌ها به دیل مشترکاتی بود که به لحاظ فکری در این حوزه داشتیم. همیشه از طریق آقای دهباشی و دخترش احوال‌پرسش بودم، حالش را می‌پرسیدم و با ایشان در ارتباط بودم.

 این شاعر درباره شعرهای سایه نیز بیان کرد: به نظرم هر شاعری با چندتا از شعرهایش شناخته می‌شود. سایه‌ شعرهایی داشت که مردم او را با آن شعرها می‌شناختند. مخصوصا شعر «ارغوان». هم‌چنین او غزل‌های عاشقانه‌ای داشت مثلا «نشود فاش کسی آنچه میان من و توست». در جامعه افغانستان سایه با آهنگی که احمد ظاهر هنرمند محبوب افغانستان خوانده بود به حافظه جمعی مردم افغانستان راه یافت «امشب به قصه دل من  گوش می‌کنی/ فردا مرا چو غصه فراموش می‌کنی» این شعرها و شعرهای معروف دیگری  که در حوزه ادبیات منتشر شده در افغانستان زبان‌زد است و مردم با همین شعرها او را به یاد دارند.

 او افزود: بعد از درگذشت سایه، شبکه‌های اجتماعی را که باز کردم، کاربران افغانستانی شعر «چه غریبانه تو با یاد وطن می‌نالی/ من چه گویم که غریب است دلم در وطنم» را به اشتراک گذاشته بودند. این بیت‌های سایه چه از گذشته و  چه حال در ذهن ما بوده  است. او  شعرهایی داشته که همیشه در ذهن مردم فارسی‌زبان بوده و خواهد بود.

 نجیب‌ بارور در ادامه با بیان این‌که شعرهای سایه بیش از این‌که در پیوند با شعرهای نیمایی باشد، رنگ و بوی کلاسیک دارد، توضیح داد: رویکرد کلی ادبیات در بیان شاعرانه سایه رنگ و بوی کلاسیک دارد، حتی شعرهایی نویی که سروده با رنگ وبوی و مفاهم و معناسازی‌های کلاسیک همراه بود است. نوستالوژی بومی بودن و کلاسیک بودن شعرهای او باعث شده، مورد توجه موسیقی‌دانان بزرگی مانند احمد ظاهر که نه‌تنها در افغانستان بلکه در ایران و  تاجیکستان شنوندگان و هواخوانی دارد، باشد.

 او ادامه دارد: زبان بی‌تکلفی که سایه با آن سخن می‌گفته، باعث شده او مفاهیم بزرگ را با کلمات ساده بیان کند همان‌گونه از «درخت ارغوان» یک مفهوم بزرگ ملی درست کرده بود. او با مفاهیم استعاری و کوچک چیزهای بزرگی را بیان می‌کرد که با ذهنیت توده‌ای و اجتماع مردم ارتباط  مستقیم و تنگاتنگی داشت. شعرهای بی‌تکلف سایه باعث شد مورد توجه اهالی موسیقی هم قرار بگیرد. قطعه‌ای که از احمد ظاهر یاد کردم، موسیقی‌ای برای تمام ادوار است و معنایی که در شعر سایه شکل  گرفته به نظر من کهنه نمی‌شود.

این شاعر با بیان این‌که سایه در شعرهایش کنار توده‌های مردم ایستاده بود، خاطرنشان کرد: سایه نه به عنوان یک شاعر، بلکه به عنوان یک راهنمای ادبی در افغانستان مطالعه می‌شد و به همین‌خاطر زمانی که شبکه‌های اجتماعی را باز می‌کردیم، تمام فضای فرهنگی و علمی و رسانه‌ای افغانستان  از تصاویر سایه پر بود.  نوشته و مطلب دیگری در فضای مجازی و در میان کاربران افغانستانی نمی‌دیدید. برخی از دوستان می‌گفتند سایه به اندازه‌ای که در میان مردم افغانستان محبوبیت داشت و درگذشتش واکنش‌برانگیز بود، در میان کاربران ایرانی مورد توجه نبود. این خود نشان‌دهنده اهمیت و تأثیرگذاری سایه بر جهان ادبی و جهان توده‌ای مردم بود.

بارور در پایان گفت: متأسفم که سایه در هنگام مرگ در ایران نبود. می‌دانم یک شاعر وقتی به این سن و سال می‌رسد، چقدر تعلقش به خاک و خانه‌اش زیاد می‌شود، حس می کنم این حسرت را با خود داشت و امیدوارم حداقل پیکر او به ایران منتقل شود و با اعزار بزرگان مزار و زیارتی برای او ساخته شود.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: نجیب بارور ، هوشنگ ابتهاج (سایه)

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: نجیب بارور هوشنگ ابتهاج سایه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۲۵۵۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تمام مدیران باید سایه سازمان بازرسی را بالای سر خود احساس کنند

خدائیان رئیس سازمان بازرسی کل کشور در نشست هم اندیشی و تبادل نظر با قضات دادگستری استان تهران که با حضور علی القاصی رئیس کل دادگستری استان تهران و علی صالحی دادستان عمومی و انقلاب تهران برگزار شد، عملیات «وعده صادق» را افتخاری برای نظام جمهوری اسلامی دانست و گفت: اینکه موشک‌های ایرانی از فاصله بیش از هزار کیلومتری از گنبد آهنین رژیم اشغالگر قدس عبور و با موفقیت به هدف اصابت کرده، افتخاری برای هر ایرانی است و به فرموده مقام معظم رهبری ظهور قدرت اراده ملّت ایران و نیرو‌های مسلح در عرصه بین‌المللی و اثبات آن است.

خدائیان در بخش دیگری از سخنانش از فساد به عنوان پدیده‌ای بسیار پیچیده و چند بعدی یاد کرد و با اشاره به روش‌های مفسدین برای سوء استفاده از منافذ فساد، افزود: مبارزه جدی با فساد عزمی همگانی اعم از دولت و قوه قضاییه را می‌طلبد و همکاری و تعامل این دو قوه نقش اساسی در مبارزه با این پدیده خانمانسوز دارد.

وی با تبیین جایگاه سازمان بازرسی در سلامت اداری و مالی کشور به نقش پیشگیرانه این سازمان اشاره و تصریح کرد: گاهی اوقات با ورود سازمان بازرسی کل کشور در یک قرارداد، چند ده میلیون دلار از مبلغ اولیه قرارداد داده می‌شود که این موارد تبدیل به پرونده نشده و به مراجع قضایی ارسال نمی‌شود.

خدائیان با اشاره به نتیجه اقدامات سازمان بازرسی کل کشور در سال ۱۴۰۲، گفت: بر اساس آخرین اطلاعات واصله از ثبت اثربخشی‌های سازمان بازرسی در سال گذشته، نتیجه اقدامات این سازمان در حوزه مالی بیش از ۲۸۸ هزار میلیارد تومان بوده و منجر به وصول و استرداد وجوه؛ شناسایی، جلوگیری از فرار مالیاتی و همچنین اخذ مالیات به نفع دولت؛ تسریع در انتقال و جابجایی وجوه و جلوگیری از تضییع اموال و حقوق دولتی شده است. در حوزه اراضی نیز با پیگیری‌های سازمان بازرسی چند صد هکتار به بیت المال بازگشته است

وی در پاسخ به ادعا‌هایی مبنی بر اینکه سازمان بازرسی کل کشور جرات را از مدیران گرفته است، ادامه داد: وظیفه سازمان بازرسی نظارت بر اجرای صحیح قانون و حسن جریان امور است، بنابراین این سازمان به هر موضوعی ورود می‌کند، به دلیل اجرای درست قانون است و اگر مدیری در محور قانون حرکت می‌کند نباید ترسی از سازمان بازرسی داشته باشد.

رئیس سازمان بازرسی با تأکید بر اینکه این سازمان در کنار مدیران شجاع، پاکدست و مردمی قرار دارد، بیان کرد: از سوی دیگر تمام مدیران باید سایه سازمان بازرسی را بالای سر خود احساس کنند تا در چارچوب قانون حرکت کرده و از وقوع جرم و تخلف جلوگیری شود.

خدائیان با بیان اینکه سازمان بازرسی کل کشور به دنبال نظارت قبل از وقوع سوءجریان است، تصریح کرد: هدف و نیت سازمان بازرسی کل کشور این نیست که به کشف فساد‌ها افتخار کند بلکه اکثر اقدامات اثرگذار سازمان بازرسی قبل از ارتکاب جرم و سوء جریان است. به عنوان مصداق بازرسان این سازمان در اکثر قریب به اتفاق قرارداد‌ها کنار مدیران حضور داشته و راهنمایی می‌کنند تا سوء جریان و تخلفی اتفاق نیفتد.

وی در آستانه ۱۰ اردیبهشت ماه سالروز ابلاغ فرمان ۸ ماده‌ای مقام معظم رهبری درخصوص مبارزه همه‌جانبه و سازمان‌یافته با مفاسد مالی و اقتصادی، مروری بر بند‌های این فرمان داشت و تصریح کرد: مقام معظم رهبری قبل از هر مسئولی علم مبارزه با فساد را در کشور برداشته‌اند و در بند اول این فرمان تاکید داشته‌اند که مبارزه با فساد با مخالفت روبرو خواهد شد.

خدائیان با تاکید بر اینکه همه مسئولان باید اجرای این فرمان را نصب العین خود در مبارزه با فساد قرار دهند، گفت: از فساد همه متضرر می‌شوند؛ هر شخصی حتی کسانی که در دورترین نقطه ایران در یک روستا زندگی می‌کند؛ چراکه فساد مانند موریانه‌ای است که به مرور یک ساختمان را تخریب می‌کند بدون اینکه صدایی داشته باشد و لازم است همه در اجرای فرامین مقام معظم رهبری عزم جدی داشته تا در پیشگاه خدای متعال در پرونده مدیریتی خود سربلند باشیم.

رئیس سازمان بازرسی کل کشور به وظایف و اختیارات سازمان بازرسی اشاره کرد و گفت: طبق ماده ۲ قانون سازمان بازرسی اگر دولت یک سهم نیز در شرکتی داشته باشد یا به نحوی از انحا بر آنها نظارت یا کمک کند، سازمان بازرسی حق نظارت و ورود به آن شرکت را دارد. اما اگر شبهه ایجاد شد که آیا این دستگاه مشمول نظارت سازمان بازرسی است یا خیر، آئین نامه اجرایی قانون سازمان که به تصویب رئیس قوه قضائیه رسیده، تشخیص این موضوع را بر عهده سازمان بازرسی گذاشته است.

خدائیان با تاکید بر تصریح قانون به تسریع در رسیدگی به پرونده‌های سازمان بازرسی کل کشور، خاطرنشان کرد: در قانون تصریح شده است که پرونده‌های سازمان بازرسی در دیوان عدالت، مراجع قضایی و هیات‌های تخلف اداری باید ظرف ۳ ماه رسیدگی شود و اگر نیاز به تمدید داشت علت آن قید شود ولی گاهی در برخی مراجع قضایی این مهم مورد توجه قرار نمی‌گیرد.

خدائیان ادامه داد: همچنین قانون سازمان بازرسی برای پیشنهادات این سازمان ضمانت اجرایی گذاشته است و مدیر دستگاه مکلف است ظرف ۱۰ روز پیشنهاد را اجرایی کند و اگر تخطی کرد و منجر به عمل خلاف قانون شد، جرم محسوب می‌شود و مجازات انفصال برای آن در نظر گرفته شده است.

وی با بیان اینکه طبق قانون دستگاه‌ها مکلف هستند کلیه اسناد و مدارک را در اختیار سازمان بازرسی قرار دهند افزود: اگر دستگاه‌ها به این موضوع عمل نکنند، جرم است. بعضا ما به دستگاه ورود کرده‌ایم و دستگاه مقاومت کرده و اسناد را در اختیار سازمان قرار نمی‌دهد که منجر به تشکیل پرونده و ارسال به مراجع قضایی شده است.

رئیس سازمان بازرسی کل کشور تصریح کرد: اگر سازمان بازرسی پرونده تشکیل داده و مرجع قضایی تشخیص دهد که تضییع اموال دولتی صورت گرفته است، دادستان بایستی ضمن تعقیب کیفری متهمان، در صورت احراز خسارت و ضرر زیان راسا جبران آن را بدون پرداخت هزینه دادرسی درخواست کند.

وی ادامه داد: اگر دولت در یک شرکت غیردولتی سهم داشته باشد هر چند سهمش کم باشد و تضییع حقوق دولتی صورت گرفته باشد نیازی به شکایت مدیر آن شرکت یا سازمان بازرسی کل کشور نیست و دادستان می‌تواند مستقیما ورود کند.

خدائیان در خصوص نیاز پرونده به ارجاع به کارشناس، بیان کرد: چنانچه در پرونده‌ای نیاز به کارشناس وجود داشت، همکاران سازمان بازرسی به عنوان کارشناس بی طرف آمادگی همکاری دارند و نیازی به ارجاع به کارشناس نیست.

رئیس سازمان بازرسی کل کشور با اشاره به روند تهیه گزارش‌های سازمان گفت: در گزارش‌های سازمان بازرسی علاوه بر بازرس، سربازرس، معاون بازرسی امور، بازرس کل امور و بازرس قضایی نظر می‌دهند و بعد از این مرحله از معاونت تخصصی به معاونت حقوقی می‌رود که کارشناسان آن اکثرا دکترای حقوق هستند؛ بنابراین در هر پرونده سازمان دو الی سه نفر از قضات باسابقه نظر می‌دهند و بعد از طی این مراحل پرونده از سازمان خارج می‌شود.

وی با اشاره به استقرار دبیرخانه موضوع ماده ۶ قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد در سازمان بازرسی کل کشور ادامه داد: در قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد، حکمی وجود دارد مبنی بر اینکه قضات مکلف هستند در اتهاماتی مانند اختلاس، ارتشاء، تبانی و امثال آن که مرتکب محکوم به دو سال حبس یا بیشتر می‌شود، مراتب را به سازمان بازرسی اعلام کنند و در سازمان بازرسی هیاتی متشکل از نماینده سازمان بازرسی، نماینده قوه قضائیه، نماینده وزارت اطلاعات، نماینده وزارت اقتصاد و دارایی، نماینده بانک مرکزی، نماینده اتاق تعاون و بازرگانی تشکیل و موضوع در این هیات بررسی می‌شود و در صورت احراز محکومیت کیفری محکوم علیه یکسری محرومیت‌ها در خصوص آنها اعمال می‌شود.

خدائیان در پایان با استقبال از برگزاری مستمر نشست‌های مشترک سازمان بازرسی با قضات دادگستری گفت: رئیس قوه قضائیه بعد از مقام معظم رهبری بیشترین دغدغه مبارزه با فساد را دارند و عملکرد ایشان نشان داده است که با هرگونه فساد داخل قوه قضائیه و خارج از قوه قضائیه بدون اغماض برخورد می‌کند و سازمان بازرسی کل کشور هم با این دید کنار دستگاه قضایی است و امید دارم با همکاری همدیگر دست معدود افرادی که به دنبال خیانت به ملت هستند، از بیت المال کوتاه کنیم.

باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی شهری