ارز چندنرخی، معادلات اقتصادی را ناکارآمد میکند/ عمده علت تورم، به رشد نقدینگی برمیگردد
تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۳۵۷۹۶
عضو اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه ارز چندنرخی معادلات اقتصادی را ناکارآمد میکند، گفت: مابهالتفاوت نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی با ارز بازار آزاد باعث سوءاستفاده عدهای شد و رانت ایجاد کرد.
حمیدرضا صالحی عضو اتاق بازرگانی استان تهران در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ درباره معضلات ارز چند نرخی، اظهار کرد: ارز ۴۲۰۰ تومانی محصول رویکرد اقتصاد نفت محور در سالهای گذشته بود و کشور ما را امروز با چندنرخی بودن ارز در اقتصاد کلان مواجه کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: در سالهای اخیر مشکل اصلی اقتصاد به این نکته برمیگشت که برخی از کالاها با ارز ترجیحی و برخی دیگر با ارز آزاد سنجیده میشدند و همین چندنرخی بودن ارز، به آفت بزرگی برای جلوگیری از رشد اقتصادی کشور تبدیل شده بود.
صالحی با اشاره به اینکه ارز چندنرخی معادلات اقتصادی را ناکارآمد میکند، ادامه داد: مابهالتفاوت نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی با ارز بازار آزاد باعث سوءاستفاده عدهای شد و رانت ایجاد کرد و در بازار دیده شد که با ارز ارزان به قیمت دولتی مواد غذایی مانند گوشت وارد میشد اما در بازار، قیمت گوشت کاهش پیدا نکرد. همچنین بسیاری از مواد دامی با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد شد اما با دامدار به قیمت ارز آزاد محاسبه شد.
بیشتر بخوانید:
تکنرخی شدن ارز منجر به حفظ قدرت خرید مردم میشود
عضو اتاق بازرگانی استان تهران افزود: یارانهای که به برخی از کالاها اختصاص داده شد را میتوانستیم به روشهای دیگر برای رفاه مردم در نظر بگیریم تا باعث سوءاستفاده از ارز دولتی نشود، یعنی با تکنرخی کردن ارز پرداخت یارانه بهصورت ریالی روش بهتری بود.
وی درباره رشد بخش کشاورزی با حذف ارز ترجیحی، تصریح کرد: حذف ارز ترجیحی باعث میشود، کالاهایی که در داخل با هزینههای ارز آزاد تولید میشود، وارد نشود. تولیدکنندگان با هزینههای جاری کشور محصول تولید میکردند از طرفی همان محصول، با ارز جهانگیری با قیمت کمتر وارد میشد.
صالحی ادامه داد: حذف ارز چند نرخی باعث شد سوداگران از میدان خارج شوند و مولدان اصلی و تولیدکنندگان بتوانند کار خود را انجام دهند.
عضو اتاق بازرگانی استان تهران درباره تأثیر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در کاهش تورم، گفت: عمده علت تورم مربوط به رشد نقدینگی است که به میزان تولید اسکناس و کسری بودجه برمیگردد. تولید باید در واحدهای کوچک رونق بگیرد و هزینههایش کاهش یابد تا در کنار آن بهرهوری افزایش یابد و این راهکار در نهایت موجب کاهش کسری بودجه میشود.
وی درباره تأثیر پرداخت یارانه مستقیم به مصرفکننده در کاهش ضریب جینی، بیان کرد: پرداخت یارانه مستقیم در کاهش ضریب جینی تأثیر دارد اما تأثیر زیاد را زمانی شاهد خواهیم بود که نیروی مولد کشور بتواند در اقتصاد تأثیرگذار باشد یعنی تمام اقشار مختلف در کشور در اقتصاد نقش داشته باشند چراکه همین مسئله باعث افزایش تولید شده و در ضریب جینی تأثیرگذار است.
صالحی اضافه کرد: مؤلفههای مختلف اقتصادی اگر در کشور ما بهخوبی فعال نشود نمیتوانیم امیدوار باشیم که وضعیت اقتصادی روبه بهبودی برود. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی باعث میشود نیروهای منفی در اقتصاد حذف شوند و باعث همگرایی اقتصاد میشود، اما همه مسائل و سیاستهای اصلاحی را نباید متمرکز در حذف ارز ترجیحی کنیم.
عضو اتاق بازرگانی در پایان خاطرنشان کرد: تنها حذف ارز چند نرخی در اصلاح اقتصادی کارآمد نیست. در کنار آن برای رشد اقتصادی، باید به افزایش تولید و صادرات نیز توجه لازم را داشته باشیم.
منبع: دانا
کلیدواژه: ارز ۴۲۰۰ تومانی عضو اتاق بازرگانی پرداخت یارانه ارز ترجیحی حذف ارز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۳۵۷۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
همتی: آقایان گمان میکنند با زدن دکمه کنترل نقدینگی، تورم خود به خود کاهش مییابد
آفتابنیوز :
همتی با اشاره به اینکه کنترل نقدینگی اقدام مثبتی است، میگوید: «مدیریت فقط کنترل نقدینگی نیست.»
*اخیراً نرخ تورم سال ۱۴۰۲ از سوی بانک مرکزی اعلام شده که نشان میدهد تورم بهرغم تلاشهای دولت رشد پیدا کرده و حتی رکورد دولت هاشمی را شکسته است. چرا هیچیک از برنامههای دولت برای مهار تورم نتیجه نداد؟
جدولی که در روزهای گذشته منتشر شده آماری است که معمولاً بانک مرکزی به صورت ماهانه برای تادیه دیون و تعهدات به قوه قضائیه ارائه میکند تا به منظور رای دادن در اختیار قضات باشد.
یک نکتهای را باید مورد توجه قرار داد و آن اینکه در صدر جدول نوشته شده بر پایه سال ۱۳۹۵ درحالیکه در اواخر سال ۱۴۰۱ پایه شاخص تورم را اصلاح کردند و سال پایه به ۱۴۰۰ تغییر پیدا کرد؛ بنابراین اگر شما بخواهید براساس سال ۱۴۰۰ این اطلاعات را تعدیل کنید به نظر من به زیر ۵۰ درصد میرسد. یعنی نرخ تورم ۱۴۰۲ بین ۴۸ تا ۵۰ درصد خواهد بود. به این ترتیب اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم و براساس سال پایهای که معیار مرکز آمار است که البته بانک مرکزی نیز هماهنگ با مرکز آمار سال پایه را اصلاح کرده، نرخ را اعلام کنیم، عدد ۵۲ برای تورم ۱۴۰۲ باید بین ۴۸ تا ۵۰ درصد اصلاح شود.
*اینکه تورم ۵۰ درصد باشد یا ۵۲ درصد چندان در اصل موضوع تغییری ایجاد نمیکند. به هر حال آنچه مشخص است اینکه دولت در برنامه کنترل تورم موفق نبوده است.
دو نکته را در این زمینه باید اشاره کرد. سال ۱۴۰۲ را با سال آخر دولت دوازدهم که فشار حداکثری وجود داشت نمیتوان مقایسه کرد. در سال ۱۳۹۸ وصولی درآمد نفتی ۱۲ میلیارد دلار بود و در سال ۱۳۹۹ درآمدها به ۷/۵ میلیارد دلار رسید. درحالیکه در سال ۱۴۰۲ بنا بر اعلام وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و وزارت نفت درآمد نفتی به ۳۵ میلیارد دلار رسیده است. یعنی پنج برابر درآمد نفتی در سال ۱۳۹۹ سال گذشته درآمد نفتی به دست آمده است.
با این درآمد نفتی و اینکه تاکید میشود صادرات غیرنفتی جهش پیدا کرده و مجموع صادرات به ۷۸ میلیارد دلار رسیده، تورم بین ۴۸ تا ۵۰ درصد اصلاً قابل قبول نیست. من سوالم این است که مسئولان دولت سیزدهم که آمار بانک مرکزی در خصوص تورم نقطهبهنقطه شهریور ۱۴۰۰ مورد تاکید قرار میدادند امروز چرا آمار بانک مرکزی را مورد نظر قرار نداده و آن را مبنای تحلیل قرار نمیدهند؟ پاسخ واضح است. برای اینکه بین آمار مرکز آمار و بانک مرکزی حداقل ۱۰ درصد اختلاف وجود دارد.
نکته دومی که باید به آن توجه کرد این است که حتی اگر بنا بر گفته دولت مبنا را بر نرخ مرکز آمار هم بگذاریم عملکردشان با وعدههایی که در این حوزه داده بودند همجهت نیست. وعده داده بودند تورم را اول نصف میکنند. یعنی در مرحله اول تورم از ۴۶ به ۲۳ درصد کاهش پیدا کند و بعد هم آن را تکرقمی کرده یعنی به زیر ۱۰ برسانند.
امروز با ۴۸ درصد نرخ تورم مواجه هستیم که عملکرد بسیار بدی است و به مفهوم شکست در مبارزه با تورم محسوب میشود؛ بنابراین این دولت نباید ژست کنترل تورم را به خود بگیرد. به نظر من باید از مردم عذرخواهی کنند و بگویند نتوانستیم تورم را کنترل کنیم. تورم ۴۸ درصد به معنای کنترل نرخ نیست. ۴۸ درصد، تورم بسیار سنگینی است. در شرایط بسیار خاص این تورم ممکن است قابل پذیرش باشد. مانند آنچه در سال ۱۳۹۹ اتفاق افتاد و درآمدها به دلیل شیوع کرونا و حضور ترامپ افت شدید پیدا کرده بود و عملاً درآمد نفتی نداشتیم. مهمترین لنگر نرخ تورم، نرخ ارز است.
دولت نه نرخ ارز را توانست کنترل کند و نه تورم را. امروز میبینید که با تزریق بیحد درهم و دلار سعی در تقویت ارزش ریال دارند. البته من این اقدام بانک مرکزی را نفی نمیکنم. به هر حال کنترل نرخ دلار کار خوبی است و باید هم انجام شود. ولی اینکه با ارزپاشی این کاهش نرخ انجام شود مورد پذیرش نیست و این روش هیچگاه جزو سیاستهای من نبوده. تزریق ارز جواب اصلی، اساسی، پایهای، علمی و فنی نیست. راه آن مدیریت درست بازار ارز و شناسایی عوامل مؤثر بر افزایش نرخ ارز است. به هر حال این تورم چه ۵۲ درصد با پایه ۹۵ یا کمتر از ۵۰ درصد با پایه ۱۴۰۰ نشاندهنده عدم موفقیت دولت در کنترل تورم و عدم تحقق وعدههای دولت در این حوزه است.
*دلیل عدم اثرگذاری کاهش رشد نقدینگی بر تورم چیست؟
کنترل رشد نقدینگی اقدام مثبتی است و به نظر من باید ادامه پیدا کند. البته من اطلاع دارم که ریشه کاهش رشد نقدینگی که اتفاق افتاده، کنترل ترازنامه بانکهاست که حتماً آثار رکودی در اقتصاد و تولید خواهد داشت. در هر حال صرفنظر از علت کاهش رشد نقدینگی، این امر میتواند در مهار تورم مؤثر باشد. با این حال باید در نظر داشت که نقدینگی یک واسط است. رئیسجمهور و باقی اعضای دولت نباید روی کاهش رشد نقدینگی مانور دهند. مردم که با نقدینگی کاری ندارند. برای مردم تورم و پولی که از جیبشان میرود مهم است. تورم باید کم شود.
*چرا کنترل رشد نقدینگی و افزایش درآمدهای صادراتی نتوانست منجر به مهار تورم شود؟
مدیریت فقط کنترل نقدینگی نیست. مدیریت و کارآمدی اهمیت دارد. کشور کسری بودجه سنگینی دارد. کسری بودجه و اضافهبرداشت بانکها به اقتصاد فشار میآورد. امروز نرخ بهره تامین مالی در بازار بالای ۴۰ درصد است. نرخ ۴۰ درصد به مفهوم آن است که تعادل سیستم پولی کشور از دستشان خارج شده است. شما نمیتوانید بگویید رشد نقدینگی ۲۵ درصد و نرخ بانکی ۲۳ درصد است، ولی در بازار نرخ بهره تامین مالی ۴۰ درصد باشد.
این نشان میدهد یک جاهایی اشکال وجود دارد. این نشان میدهد یک ناهماهنگی در سیاستهای پولی، ارزی و مالی کشور وجود دارد. تا این ناهماهنگی حل نشود نمیتوان تورم را کنترل کرد. آقایان گمان میکنند با زدن دکمه کنترل نقدینگی، تورم خود به خود کاهش مییابد. رشد اقتصادی هم بسیار مهم است. رشد اقتصادی سال گذشته ناشی از تولید نبوده. عمده آن از محل فروش نفت و رشد بخش خدمات بعد از کرونا به دست آمده است.
بخش غالب رشد بخش خدمات نیز به رشد عملیات واسطههای مالی برمیگردد؛ بنابراین این رشد به بخش تولید واقعی مربوط نمیشود. به نظر من، در حکمرانی مشکل داریم. تا مشکل حکمرانی حل نشود با تکیه بر یک عامل متغیر در سیاستهای پولی نمیتوان تورم را کنترل کرد.
منبع: روزنامه هم میهن