به نقل از «جماران»

چگونه سلاح‌های ضد ماهواره‌ای فضا را تهدید می‌کنند؟

تاریخ انتشار: ۲۳ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۴۵۲۲۸

به گزارش جماران، سلاح‌های ضد ماهواره‌ای این روزها به یکی از ابزارهای جدید قدرت در میان کشورهای جهان تبدیل شده و سطح رقابت میان کشورها را گسترده‌تر کرده است. 

از زمانی که ماهواره‌ها بالای سرمان چرخش خود را آغاز کردند، فناوری و تکنولوژی همه جنبه‌های زندگی را تغییر داده است. از جی پی اس موجود در تلفن همراه گرفته تا یک مسابقه فوتبال که از طریق تلویزیون آن‌را تماشا می‌کنید، همگی اثر پذیرفته از ماهواره‌ها هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

اما علاوه بر استفاده‌های غیرنظامی، ماهواره‌ها همچنین محوری برای امنیت ارتباطات نظامی و دولتی نیز به شمار می‌روند. بنابراین منطقی است که هر کشوری تلاش کند در ارتباطات ماهواره‌ای کشور متخاصم اختلال ایجاد نماید. امروزه سلاح‌هایی که از آنها تحت عنوان سلاح‌های ضد ماهواره یا ASAT یاد می‌شود تقریبا به اندازه خود ماهواره‌ها وجود دارند. 

 

تاریخچه سلاح‌های ضد ماهواره‌ای

هنگامی که اتحاد جماهیر شوروی اولین ماهواره جهان یعنی اسپوتینک ۱ را در سال ۱۹۵۷ به فضا پرتاب کرد، ایالات متحده می‌ترسید رقیب خود شبکه‌ای مداری از ماهواره‌های مجهز به سلاح هسته‌ای را توسعه دهد. این موضوع باعث شد تا آمریکا هم در کمتر از دو سال با نخستین موشک بالستیک ضد ماهواره‌ای خود که Bold Orion نام داشت، به این اقدام شوروی پاسخ دهد. شوروی هم البته در مقابل دست به توسعه سلاح‌های ضد ماهواره‌ای خود زد. این تسلیحات به عنوان مدارهای مشترکی شناخته می‌شدند که در کنار ماهواره‌ها پرواز و خود را منفجر می‌کردند تا بتوانند ماهواره کشور متخاصم را نابود کنند. 

این فناوری از همان زمان تا کنون به پیشرفت خود ادامه داده و حتی کشورهای دیگری نیز وارد این عرصه شده‌اند. چین در سال ۲۰۰۷ زمانی که یک ماهواره قدیمی هواشناسی را با یک موشک بالستیک منفجر کرد، به این جمع اضافه شد. کاخ سفید می‌گوید آزمایش‌های دنباله‌دار منجر به افزایش خطرناک زباله‌های فضایی در مدار زمین شده است. همین مسئله موجب شد تا آمریکا در آوریل ۲۰۲۲ به عنوان نخستین کشور استفاده از موشک‌ها علیه ماهواره‌ها را ممنوع اعلام کرد. 

انواع سلاح‌های ضد ماهواره‌ای

سلاح‌های ضد ماهواره یا همان ASAT ها را می‌توان به طور کلی به دو نوع تقسیم کرد. دسته نخست آنهایی که از نیروی فیزیکی استفاده می‌کنند و به طور فیزیکی به ماهواره‌ها برخورد می‌کنند. این گروه می‌توانند از هر نوعی باشند، از موشک‌های بالستیک گرفته تا پهپادها و حتی ماهواره‌های دیگر. 

دسته دوم اما حمله فیزیکی ندارند و به صورت سایبری عمل می‌کنند. این نوع سلاح‌ها که به صورت غیرجنبشی عمل می‌کنند با ایجاد پارازیت، یا استفاده از لیزر و همچنین کورکردن مسیر حرکت ماهواره‌های دیگر، فعالیت می‌کنند. این دسته از حملات می‌توانند از هوا، زمین و حتی از سوی تاسیسات زیرزمینی انجام شوند. 

 

تولید آشغال‌های فضایی

تصور کنید چه اتفاقی می‌افتد وقتی ماهواره‌ها نابود می‌شوند و به زباله‌هایی تبدیل می‌شوند که به دور زمین می‌چرخند. سپس تصور کنید که چه اتفاقی می‌افتد وقتی آن آشغال با وسایل نقلیه فضایی دیگر برخورد می‌کند و آنها نیز به زباله تبدیل می‌شوند.

این سناریوی کابوس‌وار که در فیلم پرفروش «جاذبه» در سال ۲۰۱۳ پخش شد، سندرم کسلر نامیده می‌شود. سندرم کسلر زمانی اتفاق می‌افتد که مقدار زباله‌های فضایی در مدار به نقطه‌ای برسد که هر برنامه فضایی را نابود و ویران کند. 

این نام از دانشمند سابق ناسا، دونالد کسلر گرفته شده است که ایده اصلی را در مقاله خود در سال ۱۹۷۸ با عنوان «فرکانس برخورد ماهواره‌های مصنوعی و ایجاد کمربند زباله»  توصیف کرده است. او و یکی از نویسندگان برتون کور-پالاس گفتند که با ادامه این روند احتمال برخورد ماهواره‌ها با فضاپیماها افزایش می‌یابد. برای این منظور پروژه‌هایی مانند ابتکار فضای پاک توسط آژانس فضایی اروپا نیز در دستور کار قرار گرفت تا تلاش می‌کند از طریق مواردی مانند نجات رباتیک ماهواره‌های متروک، با این مشکل مقابله کند. 

یک صلح جدید؟

چهار کشور ایالات متحده، روسیه، چین و هند در یک آزمایش برای کارایی سلاح‌های ضد ماهواره، ماهواره‌های خود را منهدم کردند اما همانطور که پیشتر شوروی و آمریکا در خصوص خلع سلاح هسته‌ای با یکدیگر مذاکره کردند، یک جنبش رو به رشد برای خلاص شدن از شر سلاح‌های ضد ماهواره نیز وجود دارد. 

طرح آمریکا برای ممنوعیت استفاده از موشک‌های بالستیک در فضا علیه ماهواره‌ها پس از آن آغاز شد که روسیه با استفاده از این موشک‌ها یکی از ماهواره‌های خود را ساقط و هزاران قطعه زباله در مدار زمین ایجاد کرد. این موضوع باعث شد تا حتی فضانوردان که در ایستگاه فضایی بین‌المللی حضور دارند برای عدم برخورد با این قطعات به آنها پناه بگیرند. 

با این حال فعالان این عرصه امیدوارند با افزایش آگاهی در سطح جهان، اقداماتی عملی برای جلوگیری از استمرار این روند و افزایش زباله‌های فضایی در سطح جهان در نظر گرفته شود.

 

منبع: جماران

کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا سلاح های ضد ماهواره ای افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا سلاح های ضد ماهواره ای ماهواره ها سلاح ها موشک ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۴۵۲۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نقشه‌برداری از ذخایر میگو در خلیج فارس با اطلاعات ماهواره‌ای

«پهنه‌بندی ذخایر میگو در مناطق شمالی خلیج فارس به وسیله یکپارچه‌سازی اطلاعات ماهواره‌ای (دمای سطحی آب و کلروفیل-a) و داده‌های منطقه‌ای در صید گاه‌های استان بوشهر» طرحی است که با حمایت بنیاد علم ایران به پایان رسیده است. - اخبار اجتماعی -

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، آبزیان، همواره  زیرنظر محققان قرار داشته‌اند تا هم مشکلات مربوط به آنها برطرف شود هم برای انسان، محیط زیست و تغذیه سالم به مقدار کافی وجود داشته باشد. بنیاد ملی علم ایران هم به خاطر اهمیت بالای این موضوع، از طرح‌های محققان پیرامون آبزیان حمایت می‌کند.

«پهنه‌بندی ذخایر میگو در مناطق شمالی خلیج فارس به وسیله یکپارچه‌سازی اطلاعات ماهواره‌ای (دمای سطحی آب و کلروفیل-a) و داده‌های منطقه‌ای در صیدگاه‌های استان بوشهر» عنوان طرح پژوهشی مهناز ربانی‌ها، استادیار مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور است که این طرح را با حمایت بنیاد ملی علم ایران به پایان رسانده است.

ربانی‌ها درباره این طرح توضیح داد: همه‌ساله برداشت از ذخایر میگو در صیدگاه‌های خلیج فارس توسط تعداد زیادی از شناور‌های سنتی و صنعتی انجام می‌شود. یکی از موضوعات مطرح در ارتباط با خصوصیات زیستی میگو‌ها، شناسایی زیستگاه‌ها و میزان ذخایر آن‌هاست.

وی ادامه داد: با توجه به نقش کلیدی ذخایر میگو از نظر بوم شناختی در اکوسیستم‌های دریایی به‌ویژه آبزیان کف‌زی و تأمین غذای بسیاری از گونه‌های تجاری کف‌زی، برداشت سالیانه از ذخایر این آبزیان و قرار داشتن میگو در شمار آبزیان کوتاه عمر، این موضوع اهمیت پیدا می‌کند که بررسی بهتری توسط محققان در ابعاد زیستی، بوم‌شناسی و ذخایر میگو انجام شود.

استفاده از داده‌های ماهواره‌ای برای به‌کارگیری در طرح ملی آمایش سرزمینی

این محقق و پژوهشگر در ادامه بیان کرد: علاوه بر این، درجه حرارت آب یکی از اساسی‌ترین پارامتر‌های اقیانوس‌شناسی محسوب می‌شود. تغییرات زمانی و مکانی دمای آب، نقش مهمی در زندگی آبزیان دارد. دما نه‌تنها بر رفتار آبزیان اثر می‌گذارد، بلکه بر گردش آب و جریان‌های فراچاهنده نیز اثر می‌گذارد. از طرفی، ‎میگو یکی از آبزیان کف‌زی است که بخش اعظم زندگی خود را در کف دریا و لایه‌های آب نزدیک به بستر دریا به سر می‌برد و دمای عمق آب نقش مهمی در رشد و بقای میگو دارد.

وی تصریح کرد: دمای عمق و دمای سطحی آب، دو پارامتر مهم در رشد میگو است لذا در این پژوهش به منظور پهنه‌بندی ذخایر میگو از داده‌های ماهواره‌ای دمای سطحی آب و کلروفیل، استفاده شد.

ربانی‌ها ادامه داد: ارتقای سیستم مدیریت و برنامه‌ریزی منابع شیلاتی در آب‌های جنوب کشور و بهینه‌سازی مدیریت ذخایر میگو در خلیج فارس با استفاده از سامانه سنجش از راه دور از جمله اهدافی بود که در این تحقیق دنبال شد. همچنین ما در این طرح پژوهشی به دنبال بررسی الگوی مهاجرت و گسترش گله‌های میگو در آب‌های استان بوشهر با استفاده از اطلاعات ماهواره‌ای و تعمیم آن به آب‌های شمالی خلیج فارس بودیم که خوشبختانه این اهداف محقق شد.

ربانی‌ها در پایان خاطرنشان کرد: نمونه‌برداری میدانی از میگو در این تحقیق، یک مشکل اساسی بود و هزینه‌های زیادی را برای انجام آن متحمل شدم با این حال، این تحقیق به نتیجه رسید و نتایج آن در ژورنال‌های معتبر علمی به چاپ رسید.

انتهای پیام/