افزايش 50 درصدی شمار كودكانی كه مدرسه نمی‌روند
تاریخ انتشار: ۲۳ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۴۵۲۵۷
روزنامه اعتماد در گزارشی به بررسی تبعات افزایش تعداد کودکانی پرداخت که به دلایل مختلف که عمدتا ریشه در فقر اقتصادی دارد از تحصیل بازمانده اند و به مدرسه نمی روند. از مدرسه بازماندن کودکان در حالی است که بر اساس قانون اساسی دولت ملزم به ایجاد بستر آموزش رایگان و اجباری برای کودکان 6 تا 18 سال است.
متن کامل گزارش اعتماد را در ادامه می خوانید:
طی یك سال گذشته، مسوولان قدیم و جدید وزارت آموزش و پرورش با ارایه آمارهای متفاوت از تعداد بازماندگان یا تاركان تحصیل كه صرفا در شكل ظاهری متفاوت هستند، به یك تناقض جدی در اطلاع‌رسانی دامن زده‌اند و به نظر می‌رسد تلاش‌ها در این وزارتخانه متولی به بسترسازی و ارایه تحصیلات عمومی رایگان به تمام جمعیت 6 تا 18 ساله، حالا معطوف به این شده كه با عددسازی، واقعیت موجود را جور دیگر جلوه بدهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در حالی كه امكان تحصیل یك كودك در ایران وابسته عوامل اصلی و اولیه همچون فراهم بودن كلاس و فضای آموزش و حضور معلم است، مولفه‌های دیگری می‌تواند همین بسترهای فراهم را هم تحت تاثیر قرار بدهد.
وضعیت اقتصادی خانواده‌ها، بیكاری و فقر خانواده‌ها و ناتوانی سرپرستان خانوار از تامین معاش خانواده طی 6 سال اخیر، یكی از دلایل افزایش تعداد بازماندگان از تحصیل بوده چنانكه بسیاری خانواده‌ها، اذعان داشته‌اند كه برای جبران كسری معاش خانواده، ناچار شده‌اند فرزندان خود را به شاگردی، دستفروشی، پادویی و مشاغل ساعتی بفرستند تا فرزندان هم سهمی از معاش خانوار را عهده‌دار شوند.
تضعیف قدرت اقتصادی خانواده‌ها طی 6 سال گذشته عاملی بوده كه حتی الزام آوری ممنوعیت كار كودك و برخورد قضایی با خانواده‌هایی كه از تحصیل فرزندان خود جلوگیری می‌كنند را هم با چالش مواجه كرده و به طور تلویحی می‌توان گفت كه مسوولان امر و ضابط قضایی را به نوعی همراهی و همدلی با خانواده‌های بی‌بضاعت واداشته است.
اگرچه كه مسوولیت بهبود معاش خانوارها، از وظایف وزارت آموزش و پرورش نیست و طی سه سال گذشته و بعد از شیوع كرونا و فراگیری مشكلات معیشتی در بسیاری از خانواده‌های دارای فرزند دانش‌آموز، اخبار فراوانی درباره همیاری بسیاری معلمان و نیكوكاران برای تامین تجهیزات آموزشی دانش‌آموزان شنیده و منتشر شد اما حالا كه مسوولان وزارت آموزش و پرورش قصد دارند واقعیت‌های بازماندگی از تحصیل فرزندان خانواده‌های بی‌بضاعت را با عددسازی، طور دیگری جلوه بدهند.
به نظر می‌رسد این رفتار می‌تواند در آینده نه چندان دور مشكلات جدی برای جامعه دانش‌آموزی كشور ایجاد كند چنانكه دیروز هم رییس سازمان نهضت سوادآموزی با هشدار نسبت به تبعات افزایش تعداد جمعیت بازمانده از تحصیل اعلام كرد: «امروز آسیبی كه از گروه بازماندگان از تحصیل متحمل می‌شویم ۹ برابر جمعیت جامانده از تحصیل است. گروه بازمانده از تحصیل جمعیت كمی دارد، اما آسیب‌های خیلی جدی برای جامعه به وجود آورده‌اند.»
داستان عددسازی‌ها چیست؟
هفته گذشته معاون پرورشی وزارت آموزش و پرورش آمار دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در كشور را بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفر اعلام كرد و درآسیب‌شناسی تحصیل نكردن این جمعیت گفت: «نداشتن اینترنت، عدم دسترسی به آموزش از راه دور، یا اجبار به كار كردن دانش‌آموزان، مهمترین دلایل بازماندن آنها از تحصیل بوده است.»
اعلام این مقام مسوول در وزارت‌آموزش و پرورش درباره تعداد جمعیت بازمانده از تحصیل در حالی بود كه كمتر از یك سال قبل، علیرضا كاظمی، سرپرست وزارت آموزش و پرورش تعداد دانش‌آموزان تارك از تحصیل را حدود یك میلیون نفر اعلام كرده و گفته بود: «آمارها نشان می‌دهد حدود ۲۱۰ هزار دانش‌آموز دوره ابتدایی و حدود ۷۶۰ هزار دانش‌آموز دوره متوسطه، تارك تحصیل داریم.»
اینكه چطور به فاصله كمتر از یك سال، 300 الی 400 هزار نفر از جمعیت بازماندگان تحصیل كاسته شده، یك ابهام مشخص و البته قابل تامل است چون اگرچه ممكن است در سال تحصیلی 1401 – 1400 وزارت آموزش و پرورش اقداماتی برای جلب رضایت خانواده به تحصیل فرزندان‌شان انجام داده و حتی در این مسیر موفق هم بوده باشد اما در این وانفسای اقتصادی و همزمان با بدتر شدن وضع معیشتی خانواده‌ها و گرانی‌ها و رشد نرخ تورم و یك‌باره، جلب رضایت 400 هزار خانواده برای ادامه تحصیل فرزند؟
مركز آمار ایران در گزارش خود اعلام كرده كه در سال تحصیلی ۱400-۱399 تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل به ۹۷۰ هزار و ۸۷۱ دانش‌آموز افزایش یافته و تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در مقطع ابتدایی هم با افزایش حدود 50 درصدی نسبت به سال تحصیلی 1399 – 1398 به 210 هزار نفر رسیده است.
طبق گزارش مركز آمار ایران، تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در مقطع ابتدایی، در فاصله سه دوره تحصیلی رو به افزایش بوده چنان كه در سال تحصیلی ۱۳۹6-۱۳۹5 تعداد بازماندگان از تحصیل در مقطع ابتدایی ۱۶۱ هزار و ۸۶۷ نفر بوده كه در سال تحصیلی 1400 - 1399 به ۲۱۰ هزار و ۲۲۱ نفر افزایش یافته است.
همچنین تعداد بازماندگان از تحصیل در مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی ۱۳۹۶ -۱۳۹۵، حدود 370 هزار و 363 نفر بوده كه در سال تحصیلی 1400 - 1399 این تعداد هم به ۵۶۵ هزار و ۹۱۵ نفر افزایش یافته است.
تعداد پسران بازمانده از تحصیل در مقطع ابتدایی در سال تحصیلی 1396 - 1395، حدود 82 هزار و 4 نفر بوده كه در سال 1400-1399 به 113 هزار و 396 نفر رسیده است.
تعداد دختران بازمانده از تحصیل در مقطع ابتدایی در سال تحصیلی 1396-1395 ، حدود 79 هزار و 863 نفر بوده كه در سال تحصیلی 1400 - 1399 به 96 هزار و 825 نفر رسیده است.
تعداد پسران بازمانده از تحصیل در مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی 1396 - 1395 حدود 166 هزار و 508 نفر بوده كه در سال تحصیلی 1400 – 1399 به حدود 284 هزار و 67 نفر رسیده است.
تعداد دختران بازمانده از تحصیل در مقطع تحصیلی متوسطه دوم در سال تحصیلی 1396 – 1395 حدود 203 هزار و 855 نفر بوده كه در سال تحصیلی 1400 – 1399 به 281 هزار و 848 نفر رسیده است.
حتی شیوع كرونا كه تاثیر مستقیم بر وضعیت معیشت خانواده‌های كم‌درآمد و بی‌بضاعت داشت هم بر افزایش تعداد بازماندگان از تحصیل تاثیر داشته چنان كه طبق اعلام معاون مقطع ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، پیش از كرونا تعداد بازماندگان از تحصیل در پایه اول ابتدایی در كشور ۳۹ هزار و ۷۸۸ نفر بوده كه در ایام شیوع كرونا (به دنبال افزایش تعداد بیكاران و افزایش مشكلات معیشتی خانواده‌هایی كه دچار ناامنی شغلی و از دست دادن منبع درآمد خود شده بودند) این آمار ناگهان به ۸۷ هزار تن رسید.
این مقام مسوول در وزارت‌آموزش و پرورش، اسفند ماه پارسال تایید كرد كه در سال تحصیلی 1400 – 1399، ۷۲ هزار كودك از تحصیل در دوره اول ابتدایی بازماندند و گفت كه فقر فرهنگی و امتناع والدین از تحصیل فرزندان، فقر مالی خانواده‌ها، كار كودكان، معلولیت كودكان، مهاجرت از روستا به شهر، افزایش تعداد كودكان بدون شناسنامه و ازدواج زودرس دختران (كه تابعی از وضعیت معیشتی خانواده‌های فقیر و نیازمند است) از جمله دلایل بازماندگی كودكان از تحصیل هستند.
طبق گزارشی كه شهریور 1396 در كارگاه آموزشی كودكان بازمانده از تحصیل با همكاری كمیسیون ملی یونسكو و با حضور مسوولان وزارت آموزش و پرورش برگزار شد، مسوولان وزارت آموزش و پرورش اعلام كردند كه حدود یك‌سوم از كودكان و نوجوانان بین ۶ تا ۱۸ سال، در خارج از نظام رسمی آموزش و پرورش قرار داشته ومحروم از تحصیل هستند.
طبق همین گزارش اعلام شد كه در سال تحصیلی 1396 – 1395، نرخ خالص ثبت‌نام در دوره دوم متوسطه ٧٩,۵۶ برای دختران، ٨۴.٨۵ درصد برای پسران، ٨٢.٢۴ درصد میانگین كشوری و برای دانش‌آموزان ١۵ تا ١٧ساله هم ٨٧ درصد است.
تماشاخانهمنبع: عصر ایران
کلیدواژه: بازمانده از تحصیل در مقطع ابتدایی دانش آموزان بازمانده از تحصیل تعداد بازماندگان از تحصیل وزارت آموزش و پرورش تعداد دانش آموزان سال تحصیلی 1396 تحصیل فرزندان نفر رسیده افزایش تعداد خانواده ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۴۵۲۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بررسی علت بازماندگی از تحصیل ۲۰ گویه در خوزستان
ایسنا/خوزستان سرپرست اداره‌کل آموزش و پرورش خوزستان با بیان اینکه رشد بیسوادی یکی از تبعات بازماندگی از تحصیل است، گفت: با انسداد مبادی بیسوادی و بازماندگی از تحصیل، بسیاری از مشکلات فرهنگی، اقتصادی و بهداشتی که ریشه در جهل و بیسوادی دارد، از بین می‌رود.
عبدالله حبیبی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: برای تحقق مدیریت بازماندگی از تحصیل، برنامه انسداد مبادی بیسوادی با تاکید بر شناسایی، جذب، آموزش و نگهداشت کودکان بازمانده از تحصیل گروه سنی ۶ تا ۱۸ سال و تکمیل پوشش تحصیلی دانش‌آموزان این دوره با محوریت سامانه شهید محمودوند به منظور شناسایی چهره به چهره کودکان بازمانده از تحصیل، در دستور کار این استان خوزستان قرار گرفته است.
وی افزود: این سامانه ذیل سامانه سیدا، استقرار یافته و فرآیند اجرایی آن نیز طبق بخشنامه ضمیمه به دستورالعمل و راهنمای سامانه، برای اجرا به ادارات کل آموزش و پرورش ابلاغ شده است.
حبیبی بیان کرد: بر این اساس روند شناسایی بازماندگان از تحصیل توسط استانها با تخصیص پیگیری‌کننده که غالبا فردی جهادی و از کارکنان رسمی آموزش و پرورش است به هر یک از کودکان بازمانده از تحصیل آغاز می‌شود و فرد پیگیری‌کننده بر اساس آدرس و چک‌لیست پیش‌بینی‌شده، نسبت به شناسایی و تعیین وضعیت فعلی کودکان با استفاده از ظرفیت نیروهای محلی، اقدام می‌کند، به گونه‌ای که این عملکرد در سامانه و در سطوح مختلف توسط منطقه، استان و کشور قابل رصد است.
وی افزود: این سامانه وضعیت بازماندگان از تحصیل را در دو مولفه فاقد پیگیری‌کننده و دارای پیگیری‌کننده اعم از شناسایی نشده، در حال پیگیری، در انتظار تایید و پیگیری شده و همچنین علت بازماندگی از تحصیل کودکان را در ۲۰ گویه به منظور پایش و برنامه‌ریزی و اتخاذ تدابیر لازم، مورد بررسی قرار می‌دهد.
لزوم انسداد مبادی بیسوادی
سرپرست اداره‌کل آموزش و پرورش خوزستان با اشاره به پیگیری هدف برگرداندن بازماندگان از تحصیل به درس و تاثیرگذاری آن در جامعه گفت: مهمترین رسالت آموزش و پرورش ابتدایی، افزایش عدالت آموزشی در دو محور کمی و کیفی است که با انسداد مبادی بیسوادی و پیشگیری از ترک تحصیل دانش‌آموزان و .... محقق می‌شود.
وی بیان کرد: طبعا با انسداد مبادی بیسوادی و بازماندگی از تحصیل، بسیاری از مشکلات فرهنگی، اقتصادی و بهداشتی که ریشه در جهل و بیسوادی دارد، از بین می‌رود.
حبیبی با اشاره به تبعات بازماندگی از تحصیل تصریح کرد: طبعا اگر کودک در سنی که لازم‌التعلیم است به مدرسه نرود، از فرصت یادگیری مسائل آموزشی و تربیتی در کنار گروه همسالان محروم می‌ماند و بیشتر در معرض خطراتی مانند بزهکاری، عدم رشد تربیتی و اخلاقی و ... قرار می‌گیرد و یکی از بزرگ ترین تبعات این مساله رشد بیسوادی است.
راهکارهایی برای کاهش آمار بازماندگان از تحصیل
وی بیان کرد: تشکیل کارگروه استانی و طراحی و برنامه‌ریزی برای شناسایی، جذب و نگهداشت کودکان لازم التعلیم بازمانده از تحصیل استان خوزستان، طرح موضوع در شورای آموزش و پرورش استان، تشکیل کارگروه متناظر در ادارات آموزش و پرورش سطح استان و صدور ابلاغ برای اعضای کارگروه برخی از راهکارهای کاهش آمار بازماندگی از تحصیل هستند. استفاده از ظرفیت سایر نهادها برای جذب کودکان بازمانده و رفع علل بازماندگی از تحصیل، انعقاد قرارداد همکاری با سازمان بسیج دانش‌آموزی و برقرای ارتباط (تماس تلفنی و حضوری) با والدین کودکان بازمانده از تحصیل نیز از دیگر راهکارها در این خصوص است.
سرپرست اداره‌کل آموزش و پرورش خوزستان گفت: شناسایی موانع آموزشی و علل بازماندگی دانش‌آموزان طبق لیست ارسالی از سوی وزارت آموزش و پرورش، تسهیل شرایط ثبت‌نام و ایجاد قوانین لازم در انعطاف زمان و مکان و محتوای آموزشی و ارزشیابی تحصیلی، مشارکت در تعیین سازمان و نهاد مسئول برای پیگیری وضعیت هر یک از بازماندگان از تحصیل شناسایی‌شده بر اساس دلیل بازماندگی نیز در این خصوص باید پیگیری شود.
وی افزود: برگزاری جلسه با مدیران مدارس ابتدایی به صورت مجزا در نواحی و مناطق از سوی معاونت آموزش ابتدایی استان خوزستان با هدف انجام اقدامات لازم توسط مدیران مدارس برای پوشش حداکثری و جذب کودکان بازمانده به ویژه کودکان بازمانده از پایه اول، و تشکیل تیم‌های ارائه خدمات درمان و بهبود مشکلات یادگیری برای دانش‌آموزان جذب‌شده در طول سال تحصیلی با همکاری مراکز اختلالات یادگیری در استان نیز از دیگر راهکارها هستند.
حبیبی عنوان کرد: در ادامه روند پیشگیری از ترک تحصیل دانش‌آموزان، برگزاری کلاس‌های آموزش خانواده برای والدین کودکان جذب‌شده و فرهنگ‌سازی با هدف آگاهی از فواید ادامه تحصیل و اشتغال در آینده، اجرای فعالیت‌های جبرانی و رفع نواقص یادگیری کودکان جذب‌شده با استفاده از ظرفیت دانشجومعلمان و معلمان داوطلب، ارائه خدمات مشاوره‌ای سازشی و تحصیلی تخصصی به دانش‌آموزان و والدین آنان در هسته‌های مشاوره، حمایت و اعطای هزینه کمک تحصیلی به دانش‌آموزان با توجه به علل بازماندگی از تحصیلی و تهیه و توزیع بسته‌های آموزشی بین دانش‌آموزانی که به دلیل عدم دسترسی به فضای مجازی از آموزش دور مانده‌اند، پیگیری می‌شود.
وی افزود: انجام مشاوره تلفنی و حضوری با والدین دانش‌آموزان بازمانده و معرفی مدارس برای ثبت‌نام، هماهنگی با واحد امور بانوان اداره‌کل و ادارات آموزش و پرورش برای ارائه خدمات، تهیه برنامه و کلیپ‌هایی برای آموزش و اطلاع‌رسانی به والدین در مورد جذب بازماندگان از تحصیل و پخش از طریق صدا و سیمای مرکز استان خوزستان و پیگیری اقدامات انجام‌شده در نواحی و مناطق برای جذب کودکان بازمانده از تحصیل نیز دیگر راهکارهای کاهش آمار بازماندگان از تحصیل هستند.
عوامل بازماندگی از تحصیل در خوزستان
وی گفت: ازدواج، فوت، مهاجرت به خارج یا داخل کشور، کوچ‌نشینی ویژه عشایر، اشتغال به کار کودک، نبود مدرسه یا دوری مدرسه، فقر مالی خانواده، بیماری صعب‌العلاج، شرایط استثنایی کودک مانند معلولیت شدید ذهنی و جسمی و ...، بدسرپرستی و بی‌سرپرستی کودک با عواملی مانند طلاق، اعتیاد و ... از عمده عوامل بازماندگی از تحصیل در خوزستان است.
حبیبی گفت: اشتباه بودن مشخصات سجلی، ضعیف بودن جثه کودک و صبر والدین برای تحصیل در سال‌های آینده، مشکلات فرهنگی و ممانعت اولیا از تحصیل، ترس از مدرسه و وابستگی به اولیا، کبر سن کودک، بیماری اولیا، مفقودی کودک، الزام قانونی مبنی بر عدم ارائه خدمات، عدم تمایل کودک به مدرسه و نیاز به مشاوره و تحصیل در مراکز غیرمجاز و فاقد مجوز رسمی از دیگر علل بازماندگی از تحصیل در خوزستان هستند.
انتهای پیام
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»