آرایش زنان در ایران دوره ناصری؛ ۲۰۰ سال پیش چه لباسهایی مد بود؟/ عکس
تاریخ انتشار: ۲۷ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۸۵۴۲۷
به گفته داریوش شهبازی برای اینکه بدانیم در گذشته مردم پایتخت از چه رنگی بیشتر استفاده می کردند باید به سابقه میناکاری در ایران توجه کنیم؛ هنری که به هزار و ۵۰۰ سال پیش از میلاد میرسد. او می گوید: «در عصر قاجار و بهخصوص دوره ناصری آثار متعددی از میناکاری مانند قلمدان و جلد کتاب، قلیان، انفیهدان، گوشواره، سنجاق سینه و پایههای چراغ و.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در پارچههایی که در دوره ناصری به کار رفته و الان در موزههای داخلی و خارجی در معرض تماشاست انواع رنگها به ویژه رنگ سبز دیده میشود و اگر به پوشش و لباس دقت کنیم متوجه میشویم اقوام و طوایف مختلف از رنگهای مختلف استفاده میکردند. شهبازی میگوید: «شاردن فرانسوی درباره پوشش در دوره صفوی نوشته زنان وقتی میخواستند از خانه بیرون بروند حجاب بلند سفیدی را میپوشیدند؛ پوششهایی که از جنس پارچههای زربافت و اطلس ضخیم توری با یراقهای زرین، سیمین و گلابدوزی شده، بود.»
سفید، رنگ غالب پوشاک«گارسیا دسیلوا» سفیر اسپانیا در دربار شاه عباس صفوی و جهانگرد در سفرنامهاش نوشته است؛ زنان در دوره ناصری لباسهای مختلفی میپوشند و کفش آنان از جنس چرم با رنگهای مختلف بود. او تأکید میکند که زنان لباسهای گشاد و سفید رنگ میپوشند. که بیشتر درباره روزگار شاه عباس صفوی و بعد از آن نوشته، هم در سفرنامهاش آورده زنان پایتخت خارج از خانه چادر سفید میپوشند. «دورویل» از افسران همراه با ژنرال گاردان در دوره فتحعلی شاه هم از پوشاک صاحبمنصبان نظامی مینویسد که چکمههای پارچهای و لباسهای رنگی میپوشیدند. «اوژن فلاندن» نقاش فرانسوی که در دوره محمدشاه به ایران میآید مینویسد: «زنان روی سر پارچه سفید میگذارند و شلوار گشاد و چاقچور میپوشند. کفششان پاپوشی زرد یا سبز رنگ و عموم چادرها یکرنگ است.»
تغییر لباس زنان بعد از سفر ناصرالدین شاه به فرنگنوع و رنگ پوشاک در تهران بهخصوص در دوره قاجار را میتوانیم به ۳ دوره تقسیم کنیم. از ابتدای قاجار تا سفر ناصرالدین شاه به فرنگ لباسهای همه افراد جامعه تقریباً یکدست است و البته خیلی تفاوت بین این زمان و دوره محمدشاه و فتحعلی شاه قاجار وجود ندارد. شهبازی توضیح میدهد: «بعد از سفر ناصرالدین شاه به فرنگ به یکباره پوشش تغییر میکند. ناصرالدین شاه وقتی شهرهای روسیه را میبیند و به لندن و پاریس میرود خیلی دوست داشت که زنانش از آن لباسها بپوشند. به همین دلیل ناگهان یک تغییر اساسی در پوشش زنان دربار به وجود میآید.» جالب اینجاست که این نوع پوشش کمکم به جامعه هم سرایت میکند و در نوع پوشش زنان جامعه به این شکل تغییر ایجاد میشود.
وقتی جوراب سفید با ساقه مشکی مد بوددوره بعدی از زمان مظفرالدین شاه تا پایان قاجار است که پوشش مخصوص خود را دارد. شهبازی میگوید: «در دوره ناصری اهالی اندرونی شامل زنان دربار و خدمهای که در اختیار زنان دربار بودند از شلوارهای کشی و بافته سفید استفاده میکردند. این نوع لباس در بسیاری از عکسهای دوره ناصری هم مشاهده میشود. البته گاهی هم شلوار مشکی میپوشیدند.» «هانری دالمانی» تاریخ نگار فرانسوی درباره رنگ کفشها در این زمان نوشته:« رنگ کفشها اغلب سبز، زرد و قرمز است. جورابها نیز، سفید و دستبافت و گاهی ساقههایشان رنگ مشکی است.»
مردان با کلیجههای تیره رنگآنطور که شهبازی میگوید در واپسین سالهای حکومت ناصرالدین شاه، جوراب بدون حاشیه سفید، مرسوم و رنگ کفشها قرمز، سبز و آبی میشود: «پوشاک زیر مردان معمولاً به رنگ سفید و لباسهای رو مثل قبا، جبه، کلیجه، شال کمر، کمربند، شلوار و عمامه به رنگهای تیره و گاهی رنگهای دیگر بود. در کل در این دوران از رنگهای گرم مثل قهوهای و ارغوانی و... استفاده میشد.»
چادرهای کرباسی و راهدارنقاشی در دوره قاجار سیر تحول و تطور بسیاری را سپری کرده است. شهبازی میگوید: «از همه رنگها در آثار این دوران استفاده شده اما به نسبت از برخی رنگها مثل قرمز تیره و روشن، طلایی و نارنجی، بیشتر استفاده شده است و در موزههای مختلف داخلی و خارجی نمونههای فراوانی از آنها را میبینیم. مثل موزه ملک و کاخ گلستان و موزههای دیگر.» این تاریخشناس میافزاید: «وقتی به تابلوها و آثار نقاشی به جا مانده از عصر قاجار و پهلوی مثل کمالالملک دقت کنیم میبینیم که قبای مردان به رنگهای سبز، زرد، آبی، بنفش و قرمز است.» شهبازی میگوید: «در دوره مشروطه هم یکسری تغییرات به وجود آمد و در دوره پهلوی بانوان کمکم چادرهای مشکی بر سر میگذاشتند و زنان طبقه عادی هم از چادرهای کرباسی رنگ و راهراه آبی و سفید استفاده میکردند.»
زنان با سبیل و گونههای سرخبخشی از رنگ را هم در آرایش زنان در دوره ناصری میتوان مشاهده کرد. آرایش بانوان در این زمان سرخاب بود. شهبازی توضیح میدهد: «زنانگونههایشان را سرخ میکردند و سبیلی باریک پشت لبشان میکشیدند و از موادی مثل حنا، سرمه، سرخاب و سفیداب به رنگهای مختلف برای آرایش استفاده میکردند.»
یونیفورم نظامیاندر جنگ ایران و روسیه، عباس میرزا از ژنرال گاردان فرانسوی و هیئت همراهش برای آموزش و تعلیم سربازان استفاده میکند که آنها تغییراتی را در بخش نظامی کشور از جمله لباس میدهند؛ تغییراتی که برگرفته از نظام فرانسوی و شامل شلوارهایی به رنگهای مختلف ولی غالباً سفید بود. شهبازی میافزاید: «این روند در دوره ناصری ادامه پیدا میکند. تابلویی از دوره ناصرالدین شاه هست که ناصرالدین شاه در حال سان دیدن از نظامیانی است که شلوار سفید و کت سرمهای به تن دارند.»
۲۳۳۲۳۳
کد خبر 1663515منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: زنان لوازم آرایش قاجار استفاده می کردند ناصرالدین شاه رنگ های مختلف دوره ناصری لباس ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۸۵۴۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برپایی بیش از ۸ هزار محفل شیرخوارگان حسینی در ایران و کشورهای جهان
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، دبیر مجمع جهانی علیاصغر گفت: بزرگترین محفل شیرخوارگان حسینی در نخستین جمعه ماه محرم به همت مجمع جهانی علیاصغر (علیه السلام) و با کمک و همراهی آستان قدس رضوی در حرم مطهر امام رضا (علیه السلام) برگزار میشود.
داود منافیپور با اشاره به گشایش کارگاه دوخت لباس شیرخوارگان حسینی در بابالهادی (علیه السلام) حرم مطهر رضوی افزود: این محفل در ایران و ۴۵ کشور جهان در نخستین جمعه ماه محرم به همت مجمع جهانی علیاصغر (علیه السلام) برگزار خواهد شد.
وی گفت: همزمان با افتتاح کارگاه دوخت لباس در حرم رضوی، ۷۲ کارگاه دوخت لباس در ایران اسلامی و ۴ کشور بحرین، عراق، هندوستان و ترکیه کار خود را آغاز کردند.
دبیر مجمع جهانی علیاصغر افزود: در این کارگاهها تعداد زیادی از بانوان به صورت داوطلبانه فعالیت میکنند و با تهیه، توزیع و اهدای این لباسها به برخی از نقاط ایران و جهان این لباسها در صبح نخستین جمعه ماه محرم به صورت رایگان در اختیار مادران و شیرخوارگان قرار میگیرد.
منافیپور گفت: دوخت لباس شیرخوارگان حسینی از حدود سال ۱۳۸۶ به طور رسمی و با هزینههای مردمی آغاز شد و داوطلبان هر ساله از ولادت حضرت علیاصغر (علیه السلام) تا نخستین جمعه ماه محرم در این کارگاه گرد هم میآیند و شروع به دوخت لباسهای سبز علوی برای این مراسم میکنند.
دوخت ۵۰۰ هزار دست لباس و توزیع در سطح کشور و بینالملل
وی با تجلیل از همت و تلاش بانوان فعال در این کارگاهها گفت: هر ساله حدود ۵۰۰ هزار دست لباس دوخته، به صورت شکیل بستهبندی و مزین به سربند یا صاحبالزمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) میشود.
دبیر مجمع جهانی علیاصغر (علیه السلام) افزود: در هر بستهبندی نذرنامهای قرار میگیرد و در سطح کشور توزیع میشود.
منافیپور گفت: کارگاه دوخت لباس مرکزی که در تهران برپا میشود علاوه بر دوخت لباسهای استان تهران، لباسهای شیرخوارگان حسینی را در سطح بینالمللی تأمین میکند.
وی افزود: هزینههای این کارگاهها مردمی است و از نذورات مردمی تهیه میشود.
دبیر مجمع جهانی علیاصغر (علیه السلام) محتوای نذر نامه را که به ۱۲ زبان عربی، انگلیسی، آذری، اردو، سواحیلی، روسی، اسپانیولی، آلمانی، ایتالیایی، فرانسوی، ترکی و هوسایی ترجمه شده است، چنین عنوان کرد: یا صاحبالزمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فرزندم را نذر یاری قیام تو میکنم، او را برای ظهور نزدیک برگزین و حفظ کن.