به نقل از «ایسنا»

تبیین نقش دانشمندان در دیپلماسی علمی

تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۹۸۰۱۲

دیپلماسی علمی یک گفتمان است که با عقلانیت تام توسط دانشمندان، اندیشمندان، سیاستمداران و سیاستگذاران علمی با رویکرد تعامل دوستانه و فراملی شکل می گیرد. این رویکرد، زمینه ساز تقویت مرجعیت علمی و به تبع آن، پیشرفت دیپلماسی علمی است.

به گزارش ایسنا، دکتر علی اکبر موسوی موحدی و  سمیه ملک مکان در یادداشت مشترکی به تبیین نقش دانشمندان در دیپلماسی علمی پرداختند و نوشتند:

«در فراز دوم افق سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، قرار گرفتن در میان پنج کشور پیشرو جهان در توسعه اندیشه، دانش و فناوری مورد تأکید قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

  یکی از مسیرهای دستیابی به مرجعیت علمی، دیپلماسی علمی است.

یکی از مهمترین دغدغه‌های حال حاضر کشورها بحث پیشرفت علمی است. مرجعیت علمی نوعی سلطنت علمی محسوب می‌شود و به این معناست که یک فرد، یک دانشگاه، یک کشور، مورد استناد علمی ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی قرار گیرد.

اساس مرجعیت علمی توانایی در کشف‌های بزرگ و بکر است که نظریه‌های علمی را منتشر می‌کند. کشف و نشر گوهر اصلی دانش است. اگر سلطنت علمی حاصل شود سایر امور کشورداری تسهیل و رفاه مردم تأمین خواهد شد. البته لازم به ذکر است موضوع مرجعیت علمی فقط استناد علمی و تحقیقاتی به یک شخص و یا یک سازمان نیست، بلکه تأثیرگذاری اجتماعی و فرهنگی مرجعیت علمی،  نقش سازنده در رفع مشکلات و پیشرفت کشور خواهد داشت.

در فراز دوم افق سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، قرار گرفتن در میان پنج کشور پیشرو جهان در توسعه اندیشه، دانش و فناوری مورد تأکید قرار گرفته است. در بخش‌های دیگر سند نیز مانند مبانی نظری، مبانی عملی و تدابیر بر اهمیت علم و مرجعیت علمی به صورت ضمنی تأکید شده است.

یکی از مسیرهای دستیابی به مرجعیت علمی، دیپلماسی علمی است. دیپلماسی علمی، به استفاده از همکاری‌های دوستانه بر مبنای علم بین کشورها،  برای رسیدگی به مشکلات مشترک و ایجاد مشارکت‌های سازنده بین‌المللی بر مبنای خرد، علم، فناوری و نوآوری برای مقابله با معضلات ملی و جهانی مانند تغییرات آب و هوا یا بیماری‌های همه‌گیر جهانی اختصاص دارد.

یکی از راه‌های درک عمیق اثرگذاری دیپلماسی علمی در وجوه ملی و بین‌المللی شناخت لایه‌های ظریف و مهم این حوزه بسیار راهبردی و پیچیده است و باید به چهار مقوله حائز اهمیت،  یعنی:  نقش تسهیل‌گری دیپلماسی علمی، ارتباطات و تعاملات راهبردی، اعتمادسازی، نقش قابل توجه و اثرگذار فرهنگ در این حوزه توجه شود.  

امروزه درهم‌تنیدگی و همگرایی در علوم، سیاست خارجی و ارتباطات بین‌المللی در قلمرو علم در سراسر جهان اثبات شده و اهمیت دانش به عنوان یک منبع قدرت جهانی رو به افزایش است.

دیپلماسی علمی از طریق دانشگران علمی و بازیگران سیاسی در سطح بین‌المللی به ایفای نقش می-پردازد.

دیپلماسی علمی از علم، نوآوری و فناوری در دیپلماسی برای تقویت گفتگو و همکاری بین ملت¬ها، افراد و سازمان‌ها به منظور توسعه روابط بین‌المللی استفاده می‌کند.

دیپلماسی علمی تلاش می‌کند با تسهیل ارتباط میان نهادهای ذی نفع از طریق به اشتراک¬گذاری سرمایه‌ها و اندوخته¬های گرانبهای علمی خود به نوعی میانجی‌گری نموده و منافع عموم را به بهترین وجه تأمین نماید.

بنابراین دیپلماسی علمی همانند یک تعدیل‌گر در جریان دانش و امور  اداره کشورها نقش ایفا می‌نماید.

دیپلماسی علمی موفق، نیازمند مذاکره کنندگانی است که درک مناسبی از علوم زیربنایی دارند.

دیپلماسی علمی موفق نیازمند دروندادها از دانشمندانی است که فرایند سیاست را درک کرده و می-توانند در آن مشارکت کنند.

به نظر می رسد راز پیامدهای موفق برای پیشرفت کشورها، هم‌افزایی بین علم و دیپلماسی است که در زمانی اتفاق می‌افتد که دانشمندانِ دیپلماتِ ماهر و دیپلمات‌های دانشمندِ آگاه، برخی از توانایی‌ها و مهارت‌های یکدیگر را توسعه دهند.

در معاهدات جهانی موفق، یک دانشمند با قابلیت‌های دیپلماتیک جدی و یک دیپلمات ماهر که مفاهیم علوم زیربنایی را درک کند وجود دارد.

بنابراین تعامل هم افزای میان دانشمندان و دیپلمات‌ها یکی از اثرات ارتباطی مابین علم و دیپلماسی است.  

دانشمندان و اندیشمندان به مثابه سفیران غیررسمی در یک مأموریت معین فعالیت می‌کنند.

دانشمندان درگیر در برنامه‌های دیپلماسی علمی تحت تأثیر هنجارها و ارزش‌های فرهنگی هستند و این امر در دیدگاه آنان در دیپلماسی علمی مؤثر است.

به عبارت دیگر، دانشمندان  نقش خود را در درون دیپلماسی علمی منعکس می‌کنند.  

دیپلماسی علمی یک گفتمان است که با عقلانیت تام توسط دانشمندان، اندیشمندان، سیاستمداران و سیاستگذاران علمی با رویکرد تعامل دوستانه و فراملی شکل می گیرد.

این رویکرد، زمینه ساز تقویت مرجعیت علمی و به تبع آن، پیشرفت دیپلماسی علمی خواهد بود.»

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت دیپلماسی علمی مرجعیت علمی بین المللی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۹۸۰۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

یکی از استان‌های پیشرو در توسعه دیپلماسی منطقه‌ای هستیم

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی،محمدصادق معتمدیان امروز در دیدار با سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در نخجوان، با اشاره به اینکه دیپلماسی فعال منطقه‌ای و ارتباط با همسایگان از جمله اولویت‌ها و برنامه‌های مهم دولت سیزدهم است، افزود: آذربایجان غربی به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و همسایگی با چند کشور، در حوزه دیپلماسی فعال منطقه‌ای از استان‌های پیشرو بوده و در دولت سیزدهم توانسته ارتباطات خوبی با کشور‌های همسایه در حوزه‌های مختلف به ویژه در حوزه اقتصادی ایجاد کند.
 
وی همچنین با اشاره به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های مهم آذربایجان غربی در حوزه دیپلماسی منطقه‌ای، خاطرنشان کرد: همسایگی با سه کشور، قرار گرفتن در مسیر کریدور‌های اصلی از جمله شرق و غرب و غرب، جاده ابریشم، وجود مرز رسمی فعال با ترکیه و دسترسی به اروپا از طریق این کشور و زیرساخت‌های حمل و نقل از جمله سه فرودگاه و خطوط ریلی، موجب شده آذربایجان‌غربی نقش فعالی در دیپلماسی منطقه ایفا کند.

استاندار آذربایجان‌غربی به ظرفیت‌های بازگشایی مرز تمرچین برای اعزام زائرین اربعین حسینی و استقبال زائران خارجی از این امر نیز اشاره کرده و افزود: در سال گذشته ۱۰ هزار زائر خارجی از مرز تمرچین به کربلای معلی اعزام شدند که ۲ هزار نفر از این زائران، اهل کشور آذربایجان بودند و امسال نیز آذربایجان‌غربی آماده میزبانی از زائران خارجی است.

معتمدیان در پایان با اشاره به مشترکات فرهنگی تاریخی و مذهبی آذربایجان غربی با نخجوان، اضافه کرد: آماده افزایش روابط و گسترش تعاملات با نخجوان در راستای سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران هستیم.