به نقل از «جماران»

مصطفی ملکیان: با انگیزه خودنمایی، تحقیر دیگران، خودبزرگ بینی و مسابقه با دیگران، کار خیر نکنیم

تاریخ انتشار: ۱ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۸۲۴۵۲۸

ششمین جلسه از درس ‌گفتار فلسفه و اخلاق نیکوکاری با موضوع «بررسی اشکالات امور خیریه و نیکوکاری از نگاه فلاسفه» به میزبانی آگاپه برگزار شد.

به گزارش جماران، مصطفی ملکیان در این نشست در خصوص اشکالاتی که بعضی از فیلسوفان اخلاق به اصل امور خیریه گرفته  اند، گفت: اولین اشکال که از سوی فلاسفه مطرح می ‌شود این است که اساسا شرکت در امور خیریه با عدالت طلبی منافات دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وقتی شما در یک انجمن خیریه فعالیت می ‌کنید مهمترین وظیفه ‌ای که نسبت به انسان های دیگر دارید را به دست فراموشی می ‌سپرید؛ آن وظیفه عدالت است.

این پژوهشگر مسائل فلسفی تأکید کرد: بزرگترین وظیفه ما نسبت به انسان ها این است که عوامل دچار شدن زندگی مردم به این شرایط را اصلاح کنیم. بنابراین ما برای عدالت جایگزینی به نام شفقت درست کرده ‌ایم و می ‌گوییم ما عدالت نمی ‌ورزیم بلکه شفقت می ‌ورزیم. این اشکال بزرگترین اشکالی است که به امور خیریه شده است.

وی افزود: من شخصا معتقدم که این اشکال وارد نیست. درست است که جاده اجتماع را باید اصلاح کنیم و در این باره باید تمام تلاش خود را به خرج دهیم و باید سعی کنیم عدالت اجتماعی را برقرار کنیم، اما آیا تضمینی هست که اگر من دست به کار شدم، دیگران هم با من همراه می ‌شوید؟ بنابراین با اینکه وظیفه من این است که عدالت اجتماعی را برقرار کنم ولی چون فعالیت خود من به تنهایی کافی نیست، باید تا می ‌توانم با فسادهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه مبارزه کنم تا جاده اجتماع هموارتر شود. ولی باید ضربه گیرهایی هم بسازیم. این ضربه گیرها امور خیریه هستند.

ملکیان یادآور شد: اشکال دومی که فلاسفه مطرح کرده ‌اند این است که وقتی آدم در انجمن های خیریه فعالیت می ‌کند، خودش را به لحاظ روانی به کاستی می‌ کشاند و جلوی شکوفایی خودش را می ‌گیرد. چون کسانی که در انجمن های خیریه کار می ‌کنند، احساسات و عواطف خود را نوازش می ‌کنند و بعد دچار یک دیدگاه اشتباه می‌ شوند مبنی بر اینکه انسان آرمانی هستند. یعنی با کار نیک کردن، توهم کمال در انسان ایجاد می ‌شود.

وی افزود: عده ای از فلاسفه نیز مطرح کرده اند که انسان وقتی کار خیریه می‌ کند هر قدر هم کار نیک خود را مخفی کند، دارد خودش را نشان می‌ دهد و به مردم می‌ گوید من را ببینید. وقتی آدمها در انجمن های خیریه کمک می‌ کنند، یک میدان جدید برای مسابقه ‌های اجتماعی فراهم می‌ آید. لازم است بیان کنم که ما اکنون در ثروت، شهرت، قدرت، احترام، آبرو، محبوبیت و علم ما با هم مسابقه می دهیم. لذا بزرگترین نکبت زندگی این است که در نظر خودمان را با دیگران مقایسه می ‌کنیم و در عمل با دیگران مسابقه می ‌دهیم.

این پژوهشگر مسائل فلسفی ادامه داد: عده ای از فلاسفه معتقدند خیریه ها چه بخواهند و چه نخواهند یک تعداد دست گیرنده ایجاد می ‌کنند و دست گیرنده همیشه پایین تر از دست دهنده است و لذا این عمل موجب تحقیر دست گیرنده می ‌شود. بنابراین انجمن های خیریه موجب تحقیر گیرندگان می‌شوند. نتیجه آنکه ترحم بدون تحقیر طرف مقابل ممکن نیست.

وی تأکید کرد: در اشکالات مطروحه دو موضوع با هم خلط شده است؛ اول اینکه ما باید نیکوکاری کنیم و قطعا باید کار خیر انجام دهیم. دوم اینکه باید در انجام کار خیر مراقب انگیزه ‌های خود نیز باشیم. با انگیزه و نیت خودنمایی، تحقیر دیگران، خودبزرگ بینی و مسابقه با دیگران، کار خیر نکنیم. در صورتی که انگیزه‌ های اشتباه داشته باشیم جلوی رشد معنوی خود را می‌ گیریم. لذا این چهار روایت بین ضرورت اخلاقی یک عمل و نیات خوبی که در آن عمل باید باشد و نیات بدی که در آن عمل نباید باشد، را تفکیک نکرده‌ اند.

ملکیان اظهار داشت: امرسون که یک فیلسوف امریکایی است اشکالی دارد که به نظر خیلی ها اشکال عقلانی است و عنوان می کند تا زمانیکه آنچه بر عهده گرفته‌ ام را انجام ندهم نوبت آنچه بر عهده نگرفته ‌ام نمی ‌رسد. آنچه انسان بر عهده گرفته است اگر انجام داد و کار انجام شد، بعد نوبت آنچه انجام نگرفته ‌است می رسد. اول انسان به لحاظ اخلاقی وظیفه دارد نیازهای شخص خودش را برآورده کند بعد نیازهای انسان هایی که طبق قرارداد مسئولیت آنها را برعهده گرفته بپذیرد و بعد دیگران؛ اما هفت میلیارد انسان روی زمین مسئولیتشان با من نیست. منطق ندارد که خدا هفت میلیارد انسان بیافریند و بعد بگوید شما اینها را ارتزاق کنید.

وی در رد این مطلب گفت: اینکه من مسئولیت همه انسان های روی زمین را نمی ‌توانم بپذیرم درست است؛ چون من توانش را ندارم. اما دو چیز دیگر را نباید فراموش کرد. درست است که مسئولیت هفت میلیارد انسان روی زمین را به دوش تو نگذاشته ‌اند ولی تعداد اقلی که می ‌توانی حمایت کنی را چرا انجام نمی‌ دهی؟ به نظرم امرسون نمی‌ تواند بگوید تکلیف ما لایطاق است. بنابراین ما مسئول هر هفت میلیارد نیستیم. اما نکته دوم روانشناختی است. انسان چونان ساخته شده‌ است که نمی تواند نسبت به درد و رنج دیگر انسانها بی‌تفاوت باشد. به زبان امروزی تر انگار امرسون می‌خواهد بگوید اینکه ما نسبت به دیگران احساس مسئولیت می‌ کنیم یک فراورده فرهنگی است. در صورتی که این رفتار از نظر من یک فراورده طبیعی است و این را فرهنگ غلط به ما القاء نکرده ‌است.

این پژوهشگر مسائل فلسفی ادامه داد: امرسون طوری حرف زده ‌است که گویا از بس در مورد اطرافیان با ما صحبت کرده اند، موجب حساسیت ما نسبت به دیگران شده است. من این مضمون را قبول ندارم. ما طوری ساخته شده‌ ایم که نسبت به درد و رنج همنوع حساس هستیم. ما انسان ها را خدا موجوداتی خودخواه نیافریده و طوری ساخته که هم درد و رنج خودمان برایمان مهم است و هم درد و رنج دیگران. ما به صورت طبیعی نسبت به درد و رنج دیگران حساس هستیم. ما نسبت به درد و رنج یک حیوان هم حساس هستیم. اینها تحت تاثیر القائات فرهنگی نیست و جزو طبیعت ما است.

منبع: جماران

کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا مصطفی ملکیان آگاپه افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا نسبت به درد و رنج انجمن های خیریه هفت میلیارد امور خیریه ما نسبت انسان ها کار خیر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۸۲۴۵۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هشدار قالیباف نسبت به ابهامات موجود در مورد یارانه دارو

رئیس مجلس شورای اسلامی در واکنش به ابهامات موجود در مورد یارانه دارو با اشاره به اینکه مبلغ ۷۴ همت نمی‌تواند باعث کنترل قیمت و بازار دارو شود، گفت: دولت برای کنترل قیمت بازار دارو ۱۸۰ همت در نظر بگیرد.

به گزارش ایلنا، محمدباقر قالیباف در نشست علنی صبح امروز (سه‌شنبه، ۱۱ اردیبهشت‌ماه۱۴۰۳) مجلس شورای اسلامی، در جریان بررسی بخش دوم بودجه سال ۱۴۰۳ گفت: با توجه به ابهاماتی که در بحث دارو در جدول شماره ۱۴ وجود دارد و مبلغ ۷۴ همت در نظر گرفته شده است و با توجه به اینکه بحث تسعیر ارز در جدول شماره ۲۱ مورد بررسی قرار گرفت بنابراین اگر در حوزه دارو مبنا نرخ ۲۸۵۰۰ تومان یا ۴۲۰۰ تومان باشد، مبلغ ریالی آن متفاوت است. از دولت می‌خواهیم که این ابهام را توضیح دهد.

داوود منظور رئیس سازمان برنامه و بودجه کل کشور در پاسخ به پرسش رئیس مجلس اظهار داشت: در ارتباط با تأمین دارو ما مابه‌التفاوت نرخ دارو را به صورت یارانه‌ای در قالب جدول ۱۴ تأمین کردیم، عددی که ما امسال پیش‌بینی کرده‌ایم نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است و مبنای ما در ارتباط با تأمین ارز برای دارو همان نرخ مصوب کالا‌های اساسی است چرا که شما تصویب کرده‌اید دارو و کالا‌های اساسی با ارز ترجیحی توسط کارگروهی که در قانون تعیین شده است، مشخص شود.

قالیباف در ادامه بیان داشت: توضیحات نماینده دولت در این خصوص روشن است، وقتی این موارد باشد باید به جای ۷۴ همت در جدول ۱۴، ۱۸۰ همت ارز ترجیحی (۲۸۵۰۰ تومانی) پیش‌بینی شود مگر اینکه دولت بخواهد سطح خرید و پشتیبانی دارو را کاهش دهد این بدین معنا است که دارو گران خواهد شد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه در ادامه در پاسخ به اظهارات رئیس مجلس گفت: در سال گذشته ۶۹ همت پیش‌بینی شد که قسمتی از آن را باید به بانک مرکزی بابت مابه‌التفاوت ارز ۴۲۰۰ تومانی پرداخت می‌کردیم و قسمتی از آن را نیز باید به داروخانه‌ها و شرکت‌های تولیدکننده و پخش‌کننده دارو پرداخت می‌کردیم که قسمت دوم مابه‌التفاوت نرخ ارز بود بنابراین آن ساز و کاری که در سال گذشته انجام شد عینا همان ساز و کار برای سال جاری انجام خواهد شد و همان منابعی که پیش بینی کرده‌ایم برای سال جاری با افزایش مواجه شده و می‌توانیم با آن بازار دارو را کنترل کنیم.

قالیباف در واکنش به اظهارات رئیس سازمان برنامه و بودجه بیان کرد: توضیحات شما اینچنین است که مبنای بانک مرکزی ۲۸۵۰۰ تومان بوده و آن بخش از اقلامی که می‌خواستید با نرخ ۴۲۰۰ تومانی به صورت سیاست جبرانی انجام دهید، مابه‌التفاوت ریالی آن را با بانک مرکزی انجام دادید.

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اگر بخواهید این کار را برای سال جاری انجام دهید روشن می‌گویم اگر برای این موضوع ۱۸۰ همت در نظر گرفته نشود، در میانه کار ارز تأمین نمی‌شود یا اینکه یارانه تبدیل تسعیر جبران ریالی نخواهد شد؛ بنابراین می‌گویم ما نمی‌خواهیم که بازار دچار مشکل شود یا اینکه کسری ایجاد شود چرا که دارو و موارد مصرفی بیمارستانی جز مواردی است که نباید حتی یک روز دچار مشکل شود بنابراین این موضوعات را یا باید با سیاست‌های ریالی یا نرخ تسعیر ارز جبران شود؛ بنابراین هر تصمیمی که دولت دارد باید انجام داد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه نسبت به اظهارات رئیس مجلس گفت: مدیریت بازار دارو از جمله مواردی است که در اولویت کاری دولت قرار دارد، در سال گذشته در بحث تأمین دارو و مدیریت قیمت آن عملکرد مثبتی داشته‌ایم و برای سال جاری نیز منابعی که در جدول هدفمندی پیش‌بینی شده است بر اساس آنچه تصویب کرده‌اید انجام خواهد شد.

حمیدرضا حاجی بابایی در پاسخ به اظهارات رئیس مجلس و رئیس سازمان برنامه و بودجه بیان کرد: ما نتوانستیم تغییری در جدول ۱۴ ایجاد کنیم چرا که در این موضوع بحث دارو، نان، آرد، کمیته امداد، بهزیستی و بحث ۶۳ همت مدیریت انرژی نیاز به دقت نظر داشت که اگر ما تغییرات ایجاد می‌کردیم مشکلات بسیاری ایجاد می‌شد.

رئیس کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۳ ادامه داد: جدول شماره ۱۴ از نظر ما دچار کسری مفرط است و اگر دولت نتواند این موارد را به خوبی انجام دهد، دچار مشکل اساسی خواهیم شد بنابراین دولت باید در این موضوع به صورت قوی وارد شود تا از بروز مشکلات جلوگیری کند.

وی یادآور شد: عددی که برای جدول شماره ۱۴ در نظر گرفته شده بود هزار همت بود که ما آن را در کمیسیون به ۷۵۸ همت رساندیم و اگر بخواهیم مواردی که بیان شد را اعمال کنیم باید به همان هزار همت برگردیم که نزدیک به ۳۰۰ همت با آن فاصله داریم لذا از دولت می‌خواهم که با دقت نظر ویژه به این مسائل توجه کند.