به نقل از «فرارو»

شمشیر دولبه رسانه در قتل‌های ناموسی

تاریخ انتشار: ۵ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۸۵۰۵۰۹

این موضوع که تعداد و شدت فجیع‌بودن قتل‌های ناموسی در سال‌های اخیر و پوشش رسانه‌ای آن‌ها برای قشر‌های مختلف مردم باعث شده حساسیت نسبت به آن‌ها بالاتر برود و از سوی دیگر برخی از مرد‌ها و والدین را به انجام این قتل‌ها به‌ویژه با توجه به اطلاع از مجازات‌های محدود قانونی متمایل کرده، همچنان مورد سؤال است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش شرق، به عبارتی بسیاری از کارشناسان همچنان این خاصیت دولبه رسانه را درباره اطلاع‌رسانی و عدم اطلاع‌رسانی چنین اخبار تلخی وارد می‌دانند.

به همین دلیل درمورد این موضوع با دو خبرنگار قدیمی در حوزه حوادث که حداقل در دو دهه گذشته همه اخبار قتل‌های ناموسی و زن‌کشی را که ما فقط چند خط از آن را شنیده‌ایم کامل بررسی کرده و بار‌ها در جلسات و دادگاه‌های مرتبطشان حضور داشته‌اند، به گفتگو نشستیم.

محمد غمخوار با تأکید بر اینکه جامعه همیشه روی قتل‌های منتسب به ناموس حساسیت داشته هرچند دیدگاه‌ها درباره این نوع از قتل‌ها متفاوت است، افزود: چه در فرزندکشی و چه همسرکشی جامعه با موضوع و حادثه درگیر می‌شود، چون بحث ناموس همچنان در میان مردم مطرح است و هنوز این قتل‌ها در استان‌های جنوب کشور رخ می‌دهد.

قتل مونا حیدری یکی از همین قتل‌هایی بود که خیلی هم سروصدا کرد و خیلی هم جنجال به پا کرد. مسئله این است که درباره چنین خبر‌هایی فقط به خود قتل ناموسی پرداخته شده و خبر داغ می‌شود، اما به ابعاد دیگر واقعه پرداخته نمی‌شود. ضمن اینکه سرانجام این پرونده‌ها هم عموما منجر به رضایت خانواده مقتول می‌شود، چون همان تفکرات مردسالارانه و ناموس‌پرستی که قتل به خاطر آن رخ داده، در خانواده مقتول هم وجود دارد و حتی به قاتل حق می‌دهند که باید آن فرد را برای حفظ آبرو می‌کشته است.

او می‌گوید در مواردی که قتل توسط پدر و برادر انجام می‌شود، معمولا قصاص وجود ندارد و در این سال‌های تجربه کاری ندیدم که پدر یا برادری به‌خاطر قتل خواهر یا مادر یا دخترش اعدام شود. مخصوصا اگر قتل با انگیزه ناموسی انجام شده باشد این احتمال بیشتر می‌شود.

این خبرنگار حوادث به موارد بی‌شماری که پدر یا برادر اقدام به قتل دختر یا خواهرانشان کرده‌اند اشاره کرد که قاتلانشان بدون مجازات آزاد شدند و گفت: در پرونده‌ای قاتل پدر بود و بدون قصاص آزاد شد. پدر از سر کار به خانه برمی‌گشته و می‌بیند یک موتوری جلوی در خانه است و در حال صحبت با دخترش است. وقتی به خانه می‌آید با شلیک گلوله دخترش را می‌کشد، چون فکر می‌کرده آبرویش را در محله برده است.

نکته دلخراش این بود که بعد که تحقیقات پرونده روشن می‌شود که این آقا اصلا ارتباطی با این خانم نداشته و همان زمان از دختر او که از خانه خارج می‌شده، آدرس پرسیده است. در پرونده دیگری، مردی به دخترانش شلیک کرده بود و بعد از مدتی خبر آزادی او را شنیدیم و بعد از مدتی هم به‌صورت غیررسمی (کانال‌های محلی) خبر خودکشی او را شنیدم.

این فوق لیسانس جرم‌شناسی، می‌گوید: با هربار وقوع این قتل‌ها این موضوع مطرح می‌شود که قانون باید اصلاح شود و پدر باید اعدام شود، اما ما می‌دانیم که این موضوع نشدنی است، چون این موضوع تأکید صریح فقه است و امکان تغییر آن به این سادگی نیست. تنها درباره مجازات تعزیری می‌توان براساس فقه برخی جای‌های خالی را پرکرد. مثلا می‌گویند پدری که فرزند خودش را کشته قصاص نمی‌شود، اما مجازات تعزیری ۳ تا ۱۰ سال را می‌توان برای او در نظر گرفت یا تغییر داد.

او افزود: مجازات زندان برای قاتل زمانی اثرگذار و تنبیهی است که قاتل تا زمانی که بخشیده شود با فکر اینکه قصاص می‌شود زندگی می‌کند و همین چند سال نوعی تنبیه را برای او دارد، ولی پدری که قتلی را انجام می‌دهد و می‌داند که قصاص نمی‌شود دیگر زندان‌ رفتنش هم تنبیه محسوب نمی‌شود.

در این موارد باید به دلیل وحشتی که در جامعه ایجاد کرده و با توجه به نوع قتل که با اسلحه یا در ملأ عام بوده است، او را مفسد فی‌الارض و محارب اعلام کنند. یعنی می‌توان در چنین قتل‌هایی از جنبه عمومی جرم وارد شد و اشد مجازات را برای آن در نظر گرفت.

حالا دیگر همه قتل‌های ناموسی با یک کلیک رو می‌آید

مرجان لقایی، خبرنگار حوادث، با سابقه طولانی  یک تعریف کلی از قتل ناموسی ارائه کرد: قتل ناموسی در تعریف جرم‌شناسان در ایران به قتل‌هایی گفته می‌شود که به نوعی جنسی هستند و به‌واسطه یک رابطه جنسی اتفاق می‌افتد و درمورد زن‌کشی و قتل‌های ناموسی معمولا مرز و لبه مشخصی ندارند.

او با بیان اینکه قوانین مجازاتی ما قتل‌های منتسب به ناموس را مگر در چند مورد استثنا، مجزا از قتل‌های دیگر نمی‌داند، افزود: در مواردی که مرد زن خود را در حال رابطه جنسی با مرد دیگری ببیند که شرایط بسیار سختی دارد و قضات هر قتلی را قتل مشروع نمی‌دانند و مورد دیگر هنگامی است که قاتل اولیای دم است. در این مورد هم دامنه مجازات تغییر نمی‌کند و مجازات قصاص است، اما حکم قصاص ساقط می‌شود.

او می‌گوید: مسئله مهم در این قتل‌ها این است که اولیای دم اصلا شکایتی نمی‌کنند یا رضایت می‌دهند و قتل تنها از جنبه عمومی جرم بررسی می‌شود. تنها در این بخش دست قاضی و قانون‌گذار باز است که براساس شرایط خانوادگی و اجتماعی و روانی متهم و نیز نحوه ارتکاب جرم بین ۳ تا ۱۰ سال حبس به پدر می‌دهند.

البته نمی‌توان گفت قضات در این زمینه اهمال می‌کنند، آن‌ها براساس قانون موجود و با توجه به شرایط خانوادگی مجبور به صدور حکمی هستند که کمترین خسارت را به خانواده فرد قربانی وارد کند. تجاوز جرمی است که معمولا قربانی از بیان آن به دلایل مختلفی هراس دارد و براساس این فرضیه هرگز نمی‌توان گفت که در یک جامعه با توجه به شکایت قربانی افزایش داشته! ممکن است اطلاع و آگاهی مردم از حقوق خودشان افزایش یافته باشد و حالا تعداد شاکیان افزایش پیدا کرده و به این معنا نیست که آمار تجاوز زیاد شده است.

این را می‌توان به پرونده‌هایی مثل زن‌کشی و قتل‌های ناموسی هم تعمیم داد. هرچند قتل در هر حالتی امکان پیگیری قانونی دارد که حتی اگر شاکی خصوصی هم نداشته باشد، از جنبه عمومی برای آن پرونده تشکیل می‌شود؛ اما در جایی آگاهی جامعه نسبت به قوانین و حقوق خودشان بالا می‌رود و به نظر من در شرایط فعلی جامعه به این نقطه رسیده‌ایم.

تأکید و پیشنهاد او این است که در چنین پرونده‌هایی که خانواده مقتول تحت ضربه‌های روانی قرار می‌گیرند، از بدو تشکیل پرونده آن‌ها را در کنار روان‌شناسان قرار دهند، چراکه این افراد به‌شدت آسیب‌دیده هستند.

او می‌گوید: یک عضو خانواده به بدترین شکل از کنار آن‌ها حذف شده و آن‌ها فارغ از حس سوگواری، دچار یک خشم درونی و فشار اجتماعی شدید و در هر حالتی در معرض قضاوت اجتماعی هستند و ممکن است افراد نتوانند کنترل بحران کنند و این اصلا نگاه لاکچری به این موضوعات نیست، بلکه باعث قطع‌شدن چرخه خشونت می‌شود.

منبع: فرارو

کلیدواژه: قتل ناموسی قتل های ناموسی قتل ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۸۵۰۵۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

قالیباف؛ شمشیر را برای رئیسی از رو بست

«گرانی» و «تورم» زندگی و معیشت مردم را با تنگنا شدید روبرو ساخته و گلایه‌ها از مسئولان خاصه نمایندگانشان روز به روز بیشتر می‌شود، شاید همین گلایه هاست که پارلمان نشینان را طی هفته‌های اخیر وادار به نقد سیاست‌های اقتصادی دولت و حساب کشی از دولتمردان کرده است.

به گزارش خبرآنلاین، حلقه حامیان رئیسی در پارلمان روز به روز کوچکتر می‌شود، حلقه‌ای که دو سال و اندی پیش پای بیانیه حمایت از او برای کاندیداتوری را امضا کرده بودند، اما در گذر زمان، حمایت‌ها کمرنگ و کمرنگ‌تر شد.

پایانِ سکوت

گرچه در فاز اول حامیانِ منتقدِ دولت، وارد فاز سکوت شدند تا کمتر بخاطر این حمایت به چالش کشیده شوند، اما عملکرد پر انتقاد دولت در حوزه‌های اقتصادی، سیاست داخلی و خارجی و حتی اجتماعی و فرهنگی کار را به جایی رسانده که سکوت‌ها یکی بعد از دیگری شکسته می‌شود و تریبون‌ها در پارلمان در نقد رئیسی و دولتمردانش یکی بعد از دیگری روشن می‌شود.

نقد‌ها تنها مربوط به صندلی‌های پایین مجلس نیست و هیات رئیسه نیز منتقد رویکرد‌های دولت، خاصه رویکرد‌های اقتصادی است. آنچنان که قالیباف در جلسه مشترک با دولتی‌ها، در اظهارنظری انتقادی که کم سابقه نیز به نظر می‌رسد، نه تنها دولت را به نقدکشید بلکه ضرب الاجل هم برای دولت تعیین کرده است.

او در دومین نشست بررسی مسائل ارزی که وزیر اقتصاد، رئیس کل بانک مرکزی و معاون پارلمانی دولت از یک سو و محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی، سیدشمس الدین حسینی رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید، عزت الله اکبری تالارپشتی رئیس کمیسیون صنایع و معادن، محمدحسین حسین زاده بحرینی و محسن زنگنه از نمایندگان اقتصاددی مجلس و تعدادی از کارشناسان مرکز پژوهش‌ها در سوی دیگر آن حضور داشتند، صریح و بدون تعارف به انتقاد از دولتی‌ها پرداخت و گفت؛ «همه اختیار‌های موجود در قانون دائمی را به رئیس بانک مرکزی دادیم و هر چه ایشان در جلسه سران قوا بیان کردند قبول کردیم، اما شرایط کنونی نشان می‌دهد که هم رویکرد اقتصادی و هم رویکرد مدیریتی در موضوع ارز دچار اشکال است.»

وی با اشاره به تورم کالا‌های اساسی که با ارز ترجیحی وارد می‌شوند و تاکید بر ضرورت اصلاح رویکرد‌های اقتصادی در این زمینه، گفت؛ «به طور روشن و مشخص امروزه در سیاست‌های ارزی از نگاه اقتصادی دچار مشکل هستیم و طرح جامعی برای رویکرد اقتصادی در ارز وجود ندارد. ما رویکرد اقتصادی مان در حوزه مدیریتی را اعلام کردیم و تا روز یکشنبه برای دریافت برنامه دولت منتظر می‌مانیم، اما اگر برنامه و سیاست ارزی دولت ارائه نشود، مجلس جلسه خواهد گذاشت و طرح خود را ارائه می‌کند.»

قالیباف با تعیین این ضرب الاجل آنهم در حالی که کمتر از یک ماه تا پایان عمر مجلس یازدهم باقیمانده، شمشیر را برای رئیسی و تیم اقتصادی او از رو بست.

فقط قالیباف نیست!

قالیباف، اما در نقد دولت تنها نیست و در همین چند جلسه برگزار شده مجلس در سال جاری بار‌ها و بار‌ها تریبون نمایندگان به نقد دولت باز شده است. آشفتگی بازار ارز و سکه محور اصلی انتقادات بوده است که گرانی بیشتری را به زندگی و معیشت مردم وارد کرده است.

قالیباف به جز صراحتی کم سابقه در اظهاراتش، کنایه هایش را نیز روانه دولت کرده است. او در این نشست با بیان اینکه نباید به ارائه گزارش اکتفا کرد، گفت؛ «در نشست قبلی به اندازه کافی گزارش ارائه شد و دوستان دولت باید به طور روشن و شفاف رویکرد رو به جلو برای مدیریت بازار ارز ارائه کنند. ما دنبال تکرار جلسات نیستیم و جلسه سومی وجود ندارد بنابراین باید در مورد موضوع به جمع‌بندی برسیم و نتیجه نهایی را به صحن علنی ارائه کنیم و در این رابطه با توجه به اصرار نمایندگان برای بررسی موضوع در صحن علنی، به صورت مشخص به نمایندگان گفتم اگر به جمع‌بندی و اتفاق نظر با دولت نرسیم مجلس خود به جمع‌بندی روشن می‌رسد.»

اشاره قالیباف به تذکر‌ها و انتقاداتی است که طی روز‌های اخیر به هیات رئیسه مجلس می‌شود و نمایندگان خواستار برگزار کردن جلسه‌ای با محوریت آشفتگی‌ها در بازار ارز و اثرات سوء آن بر گرانی کالا‌های اساسی شده اند.

قیمت خودرو، بازار داغ فیلترشکن ها، قیمت مسکن، حقوق بازنشستگان و ... از دیگر محور‌هایی است که زمینه ساز انتقاد از دولت رئیسی شده است. انتقاداتی که به نظر می‌رسد دیرتر از آنچه باید، کلید خورده است و بعید نیز به نظر می‌رسد دولت رئیسی تن به اجرایی کردن خواسته‌های پارلمان نشینان بدهد.

در جدول زیر مروری بر مواضع انتقادی نمایندگان در جلسات علنی صحن مجلس طی چند هفته اخیر داشته ایم؛

نام نماینده /حوزه انتخابیه	نوع انتقاد (تذکر، اخطار، نطق)	متن انتقادات
سید ناصر حسینی پور/ گچساران	تذکر	در ارتباط با چند هزار میلیارد هزینه‌های مربوط به فیلترشکن شفاف‌سازی کنید چرا که مردم از نان شب خود می‌گذرند اما از هزینه‌های اینترنت نمی‌گذرند. آیا برای میزان دقیق گردش مالی هزینه‌های فیلترشکن و دلایل عدم برخورد با آن پاسخی دارید؟
فرهاد بشیری/ پاکدشت	تذکر	دورهم جمع شدن خوب است اما مهم‌تر از آن رفع مشکلات مردم و بازار ارز و حفظ ارزش پول ملی است. باید به طور جدی در این زمینه تصمیمات قاطع گرفته شود.
محسن زنگنه/ تربت حیدریه	تذکر	بیش از هشت ماه است که طرح مقاوم سازی نظام ارزی کشور آماده شده منتها اعلام وصول نمی‌شود. انتظار می‌رود که هیات رئیسه هرچه سریع‌تر این کار را انجام دهد.
رحمت‌الله نوروزی/ علی‌آباد کتول	تذکر	رئیس بانک مرکزی در بحث ارز ترجیحی و ارز نیمایی و هم در موضوع ارز آزاد مسئول است. تقاضا داریم تیم اقتصادی دولت توجهی ویژه به مسائل داشته باشد.
محمدرضا میرتاج الدینی/ تبریز	تذکر	سیاست‌های ارزی بانک مرکزی درست نیست و علیرغم پیش‌بینی افزایش صادرات، هنوز مشکلات ادامه دارد.
مرتضی حسینی/ میانه	تذکر	جناب وزیر صمت شما بعد از دستگیری عده‌ای اختلاسگر و دزدان بیت‌المال در فولاد میانه چه اقدامی انجام دادید؟ چرا با مدیران وقت که این اختلاس در مجموعه آنها اتفاق افتاده بود برخورد نکرده و آنها را برکنار نکردید و به وضعیت فولاد میانه به طور اساسی رسیدگی نمی‌کنید؟
علی یزدی‌خواه/ تهران	نطق	آقای فرزین رئیس بانک مرکزی در مصاحبه اخیر خود گفت که بنده مسئول کنترل بازار آزاد ارز نیستم؛ سوال این است که مسئول بازار ارز چه کسی است که باید این بازار را کنترل کند؟
ابراهیم رضایی/ دشتستان	نطق	ارز و اقلام اساسی مورد نیاز مردم گران و گران‌تر می‌شود و همه شوکه می‌شوند آنان که مسئولیت دارند باید پاسخگو باشند.
ابراهیم عزیزی/ شیراز	نطق	دولت ضمن بررسی علل و عوامل افزایش قیمت کالاهای اساسی و افزایش قیمت مایحتاج مردم و نوسانات بازار ارز و سکه پاسخ قانع کننده‌ای به افکار عمومی بدهد.
سلمان اسحاقی/ قائنات	تذکر	کاهش زمان استفاده‌ از برق چاه‌های کشاورزی باعث آسیب زدن به مشارکت مردمی و جهش تولید و وارد شدن صدمه به میزان و کیفیت تولیدات محصولات کشاورزی می شود.
فتح الله توسلی/ بهار	نطق	وضعیت خودرو پاشنه آشیل وزارت صمت است، آیا وزیر از وضعیت خودرو و کیفیت و قیمت آن اطلاع دارید؟
احمد مرادی/ بندرعباس	تذکر	مقرر شد هیچ مدیر پروازی در کشور نباشد اما همچنان شاهد فعالیت این افراد هستیم؛ حال اینکه آنها بعضا سه روز در ماه هم در محل خدمت خود نیستند. این اتفاق ضربه مهلکی به تولید کشور و کارخانجات فعال آن وارد خواهد کرد.
فاطمه محمد بیگی/ قزوین	تذکر	با حذف ارز ترجیحی قرار بود مابه التفاوت نرخ ارز ترجیحی جبران شود اما ما در حال حاضر شاهد این هستیم که بیشتر هزینه سلامت توسط مردم و از جیب مردم پرداخت می‌شود.
محمدجواد عسکری/ داراب و زرین دشت	تذکر	اگر قرار است جهش تولید با مشارکت مردم انجام شود اعمال تعرفه درست نیست.
الیاس نادران / تهران	نطق	سیاست غلط اقتصادی دیگر که بازار سرمایه و پول را متأثر کرد، انتشار اوراق گواهی ۳۰ درصدی در اسفندماه سال گذشته بود. تصور دولت از انتظارات تورمی ناشی از این جهش نرخ چیست؟ هزینه جمع آوری منابع و مهار نقدینگی و آینده فروشی چه بلایی بر سر سرمایه گذاران خواهد آورد؟ کدام بازار با این تصمیم متعادل شده است؛ بورس، سرمایه، ارز، طلا، خودرو؟
علی اکبر بسزطامی/ ایلام	تذکر	استفساریه ماده ۱۱۲ درباره حق بازنشستگان از مناطق جنگی اجرا نمی شود و دولت به بهانه بار مالی آن را اجرا نمی کند. حق این قشر در حال تضییع شدن است.
عباس مقتدایی/ اصفهان	تذکر	فرو نشست اصفهان جدی است و ابنیه تاریخی اصفهان مورد آسیب قرار گرفته است. در این شرایط تغییرات پی در پی، مدیریت میراث فرهنگی اصفهان را زمین گیر کرده است. این سوال وجود دارد که آقای وزیر میراث فرهنگی در حال انجام چه کاری است.
عباس گودرزی/ بروجرد	نطق	قیمت خرید مسکن و اجاره بها وحشتناک شده و خارج از عهده بخش عمده مردم در شهرستان‌های مختلف است. دولت در این خصوص باید رویه را تغییر دهد، مسکن یکی از شعارهای اصلی دولت بوده و برای آن باید اهتمام جدی تری را به خرج دهد.
محمدرضا صباغیان/ بافق و مهریز	تذکر	مجلس شورای اسلامی لازم است برای دو موضوع جلسه ویژه‌ای برگزار کند اولین موضوع بحث افزایش قیمت کالاهاست که انتظار مردم اقدامی از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی در این موضوع است. موضوع دیگر بحث تعیین تکلیف طرح ساماندهی کارکنان دولت است این طرح دستاورد مجلس شورای اسلامی بوده که هنوز تعیین تکلیف نشده است.
حبیب‌الله دهمرده/ زابل و زهک	تذکر	گرانی‌ها واقعاً با روح و روان مردم بازی می‌کند، ضرورت دارد که در موضوع ارز جلسه‌ای اضطراری گذاشته شود.
علیرضا سلیمی/ محلات	تذکر	وضعیت گرانی ارز و سکه به نحوی است که نیاز است جلسه‌ای ضروری در این بخش با حضور وزیر اقتصاد و امور دارایی و رئیس کل بانک مرکزی در مجلس شورای اسلامی برگزار شود.
مهرداد گودرزوند/ رودبار	نطق	دولت باید با مشورت با اقتصاددان‌های برجسته مشکلات معیشتی را حل و فصل کند. امروز نباید بازار ارز که بخش بزرگی از آن دولتی است، اینطور دچار تلاطم باشد و فشار سنگینی بر تولید وارد کند و معیشت مردم هم دچار مشکل شود.
حسینعلی حاجی دلیگانی/ شاهین شهر	تذکر	باید به این سوال پاسخ داده شود که اگر ارز نداریم، چگونه ارزپاشی صورت می‌گیرد و اگر ارز داریم چرا وضعیت قیمت‌ها اینگونه است و این سوال اصلی مردم در ابتدای سال از مجلس است
جواد نیک‌بین/ کاشمر	تذکر	از وقتی جلسه مشترک دولت و مجلس برگزار شد رئیس جمهور در این جلسه فرمایشاتی را مطرح کردند اما از روز گذشته تا به