هدف اصلی سیستم‌های آبیاری نوین محقق نشد
تاریخ انتشار: ۵ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۸۵۳۳۶۹
ایسنا/زنجان عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان گفت: عملکرد سیستم‌ها یا سامانه‌های تحت‌فشار در کاهش مصرف آب مطلوب نبوده است.
حسن اوجاقلو در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه متاسفانه با آغاز توسعه یک فناوری یا نوآوری همیشه شاهد توسعه بی‌رویه بدون بررسی عواقب کار بوده‌ایم، اظهار کرد: سیستم‌های آبیاری تحت فشار در دهه ۷۰ به طور جدی آغاز و دهه ۸۰ به طور گسترده در کشور توسعه داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی با اشاره به وجود حدود ۱۰ میلیون اراضی آبی در کشور، افزود: حدود ۲.۸ میلیون هکتار مجهز به سیستم آبیاری نوین بوده است، یعنی بیش از ۳۰ درصد از اراضی آبی کشور مجهز به سیستم‌های آبیاری نوین هستند.
اوجاقلو با بیان اینکه این درصد ممکن است به خاطر چاه‌های غیرمجاز بیشتر نیز باشد، ادامه داد: دولت برای اجرای این طرح وام‌های بلاعوض خوبی به کشاورز پرداخت کرد، از این رو شاهد افزایش این سیستم‌ها بودیم، از طرفی کشاورزانی که منابع آب غیرمجاز داشتند، به صورت خود اجرایی اقدام به تجهیز اراضی خود کردند.
این کارشناس حوزه آب با بیان اینکه حدود ۳ میلیون هکتار از اراضی کشور مجهز به سیستم آبیاری تحت‌فشار است، اضافه کرد: انتظار می‌رفت با اجرای با تجهیز ۳۰درصدی اراضی شاهد کاهش مصرف آب باشیم اما این اتفاق نیفتاد.
وی با اشاره به بحران کم‌آبی، عملکرد این سیستم را در طول چندین دهه برای صرفه‌جویی آب مناسب ندانست و ابراز کرد: توسعه بی‌رویه کشت و کار، افزایش اراضی بدون کاهش مصرف آب عایدی سیستم‌های آبیاری نوین بود.
عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه زنجان، با اشاره به نبود تحویل حجمی آب به کشاورزان، افزود: کشاورز مجوز برداشت یک دبی مشخص از آب را نداشت. به طور مثال اگر کشاورزی ۱۰ لیتر بر ثانیه آب مصرف می‌کرد با مجهز کردن اراضی خود به سیستم آبیاری تحت‌فشار باز همان مقدار را مصرف کرد و عملاً تغییری در حجم مصرف آب کشاورز حاصل نشد.
وی با اشاره به نبود کنترل و نظارت منبع آب کشاورز، بیان کرد: این مسائل باعث شد کشاورز فرض کند این آب رایگان حق خودش است و اراضی را گسترش داد. به طور مثال اگر زمین دیم دیگری داشت آن را نیز آبی و مجهز به سیستم‌های نوین کرد و ما شاهد یک توسعه بی‌رویه در اراضی بودیم.
اوجاقلو با بیان اینکه سیستم‌های آبیاری نوین یا تحت فشار، باعث افزایش تولید شدند، اذعان کرد: منکر این قضیه نیستیم که این سیستم‌ها باعث افزایش مساحت سطح کشت و تولید شد اما هدف اصلی این سیستم‌ها کاهش مصرف آب بود.
این محقق با بیان اینکه اصلی‌ترین هدف این سیستم محقق نشد، تصریح کرد: یکی دیگر از دلایل اشتیاق کشاورزان به این سیستم‌ها، راحتی کار است. مصرف مازاد آب بدون نگرانی توسط کشاورز انجام شد. البته طی سه سال اخیر به علت افت آب‌زیرزمینی، بارش باران و محدودیت مقدار مصرف آب پایین آمده است اما در کل چون آب کالایی قابل دسترس و ارزان است انگیزه‌ای برای مصرف آب بهینه وجود نداشت.
وی با بیان اینکه باید حق‌آبه مشخصی به کشاورزان داده می‌شد، تشریح کرد: باید مسئولان و متولیان این امر به کشاورز تاکید می‌کردند که با این سیستم اجازه مصرف این مقدار مشخص آب را دارد، در غیر این صورت چاه را مسدود یا ملزوم به پرداخت هزینه می‌شد اما متاسفانه این نظارت‌ها انجام نشد و ما در چند سال گذشته شاهد رواج پدیده آب‌فروشی نیز بودیم.
اوجاقلو ظرفیت برداشت نسب به سطح را عامل پدیده آب فروشی دانست و افزود: توسعه چاه‌های غیرمجاز دلیلی شد که چاه‌داران مجاز انگیزه‌ای برای کاهش و کنترل آب نداشته باشند.
این محقق با اشاره به اینکه انتخاب سیستم غلط نیز سبب اتلاف آب شد، ادامه داد: در مناطقی که سرعت باد بالا است نباید سیستم آبیاری بارانی گسترش یابد اما بخاطر نبود نظارت و آگاهی در منطقه سلطانیه تا تاکستان که در تونل بادی هستند این نوع سیستم‌ها افزایش داشته و همین مسئله منجر به تلفات آب شده است.
وی با بیان اینکه بیش از ۵۰ درصد اراضی آب استان مجهز به سیستم‌های آبیاری تحت فشار و نوین هستند، بیان کرد: راندمان آبیاری سیستم‌های تحت فشار ۷۵ درصد تعیین شده بود که این عدد در کشور ما حدود ۶۰ درصد است؛ در واقع در محل‌هایی که مستعد اجرا نبود این سیستم را بخاطر افرایش آمار توسعه دادند.
این استاد دانشگاه با اشاره به کاهش راندمان سیستم‌های آبیاری بارانی در مناطق نامناسب، خاطرنشان کرد: سرعت افزایش سیستم‌های تحت فشار باید تحت کنترل باشد و یک بازنگری جدی به این مسئله شود، باید کارشناسان و ناظران از اراضی مجهز به آبیاری تحت‌فشار بازدید داشته و نقاط ضعف و قوت این سیستم‌ها را ارزیابی کنند. بازنگری در اصول طراحی و تحویل حجمی آب به کشاورزان، انتخاب نوع سیستم آبیاری مطابق منطقه و شرایط آب وهوایی سبب صرفه‌جویی در منابع آبی خواهد شد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی علمی و آموزشی زنجان آبیاری نوین سیستم های آبیاری نوین آبیاری تحت فشار مجهز به سیستم سیستم آبیاری سیستم ها کاهش مصرف آب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۸۵۳۳۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
احیا و مرمت قنات مدوئیه
به خبرگزاری صدا و سیما مرکز یزد، جلسه بررسی مشکلات قنات مدوئیه باحضور محمدی معاون سیاسی وامنیتی فرماندار، هوشمند مدیر و دهقان مسئول آب وخاک جهاد کشاورزی در مسجد عزیز آباد، برگزارشد. دراین نشست که کشاورزان ونمایندگان قنات نیز حضور داشتند، راهکار‌هایی درخصوص پیشکار کنی، خرابه کشی، ریزش برداری این قنات ارائه گردید وتمهیداتی به منظور احیا ومرمت آن نیز اندیشیده شد. گفتنی است طول این قنات۵۰۰۰متر می‌باشد، که ۴۰۰نفر بهره برداربه صورت مستقیم از آن استفاده می‌کنند که باتوجه به محدودیت منابع آبی در شهرستان، بهینه‌سازی مصرف آب و افزایش بهره‌وری از طریق ارتقای راندمان آبیاری، کاهش هدر رفت آب، اصلاح روش‌های آبیاری و استفاده از گیاهان کم آبخواه در الگو و ترکیب کشت، دارای اهمیت ویژهای است.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند