سرطان خون و انواع آن را بشناسیم

نام سرطان بیشتر از خود آن ترسناک است. اگرچه کمتر کسی را می توان یافت که یکی از اطرافیانش با سرطان مواجه نشده باشد،اما همیشه قرار نیست ماجرا با تلخی و ناکامی تمام شود. خیلی از سرطان ها قابل پیشگیری هستند، ولی معمولا جدی گرفته نمی شوند تا زمانی که دیگر دیر شده است.

به هرحال، بعضی سرطان ها مرموزتر از بقیه بوده و امکان درمان و پیشگیری آن ها هم سخت تر است؛ اما شناخت این موارد می تواند به ما کمک کند تا بهتر بتوانیم با آن ها مبارزه کنیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سرطان خون یکی از این موارد است.

مطلبی که در ادامه می آید در خصوص سرطان خون و برگرفته از صحبت های دکتر فاطمه اصفهانی، فوق تخصص سرطان، شیمی درمانی و پیوند مغز استخوان، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و صاحب امتیاز نشریه دانستی های سرطان است.
سرطان خون یا لوسمی از افزایش سلول های مغز استخوان نشات می گیرد.

این سلول ها که در حالت عادی به صورت فیزیولوژیک فعالیت می کنند، بر اثر این بیماری از حالت طبیعی خارج شده و رشد بی رویه ای پیدا می کنند.

هیچ یک از سیستم های مهاری بدن قادر به کنترل این فرآیند نیست. بنابراین رشد سلول ها ادامه پیدا می کند و در نهایت به خارج از مغز استخوان منتقل شده و دستگاه های حیاتی بدن مانند کبد، طحال، سیستم لنفاوی و مغز را هم درگیر می کند و اجازه ی انجام فعالیت های طبیعی را به آن ها نمی دهد.

سرطان خون به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می شود. نوع حاد هم در اطفال و هم در بزرگسالان دیده می شود که به سرطان حاد ملویید و سرطان حاد لنفومی تقسیم می شود. سرطان خون مزمن هم در دو نوع ملویید مزمن و لنفومی مزمن است.نوع حاد این سرطان اگر درمان نشود، می تواند در عرض چند ماه کشنده باشد.

در صورتی که نوع مزمن آن سیر کندتری دارد؛ ممکن است خیلی وقت ها به صورت اتفاقی تشخیص داده شود و درمانش نیز معمولا طولانی است.

سن ابتلا به لوسمی حاد لنفومی ممکن است از چند ماهگی تا سن بلوغ باشد که با علائم خاص خودش همراه است. این نوع سرطان اگر به موقع تشخیص داده شود، روند درمانی بسیار خوبی خواهد داشت. لوسمی لنفومی حاد در بزرگسالان هم بروز می کند. اما با نوع آن در

اطفال متفاوت بوده و بدخیم تر است. با توجه به پیشرفت هایی علمی حاصل شده در حوزه ی پزشکی در ۳۰ سال اخیر، پاسخگویی به درمان لوسمی حاد لنفومی در اطفال دیده شده تا جایی که به یک بیماری قابل درمان تبدیل شده است.

از علائم لوسمی حاد می توان موارد زیر را ذکر کرد:

خیلی ناگهانی بروز می کند. برای مثال فردی که تا دو هفته پیش شرایط خوبی داشته، ناگهان دچار بی حالی، ضعف، ناتوانی، لکه های کبود، خونریزی از بینی، تب و بی اشتهایی می شود. در بعضی موارد بیمار برای مشکلی مانند کم خونی مراجعه می کند، اما پس از آزمایش متوجه بروز سرطان می شود.

در واقع، علائم این بیماری می تواند از یک کم خونی خفیف تا یک خونریزی شدید (بینی، گوارش و حتی مغز) متغیر باشد. این علائم در اطفال و بزرگسالان یکسان است.

در هر صورت پس از انجام آزمایش ها و تشخیص، سعی پزشکان بر این است که زمان از دست نرود؛ چرا که هرچه بیمار زودتر روند درمانی را پیش بگیرد، بهتر است. طوری که وقتی بیماری در نوبت عصر تشخیص داده شود، فردای همان روز تحت شیمی درمانی قرار می گیرد. زیرا سرعت رشد این سلول های بدخیم بسیار بالاست و بعضی اوقات به قدری زیاد می شود که بالغ بر چند کیلوگرم سلول سرطانی در سیستم خونی می چرخند.

حتی در بعضی مواقع پیش از شیمی درمانی به اجبار مقدار زیادی از این سلول ها به وسیله دستگاه خارج می شوند.

پژوهش های بسیاری درباره این بیماری انجام شده اما به طور قطع می توان گفت پزشکی همچنان در برابر این نوع لوسمی ناتوان است. با وجود تمام پیشرفت های درمانی و شیمی درمانی های بسیار متنوع و در عین حال طولانی، پرعارضه و پرهزینه، در نهایت پیوند مغز استخوان انجام می شود که آن هم به افزایش طول عمر این بیماران نمی انجامد.

این بیماری در بیشتر مواقع بعد از دو سال دوباره تشدید می شود. متاسفانه نمی توان برای این دسته از بیماران کار زیادی انجام داد.

معمولا گفته می شود آلاینده های محیطی، سرب، سیگار، اشعه های مضر، مواد شیمیایی، بعضی فرآورده های غذایی، آفت کش ها، موادی که در صنایع شیمیایی یا پلاستیک سازی استفاده می شوند و حتی عامل وراثت در بروز این بیماری تاثیر دارند. بعضی دارو ها نیز می توانند باعث ایجاد سرطان نوع حاد شود.

داروهایی که در شیمی درمانی مصرف می شود یا داروهایی که مصرف های عمومی دارد، برای مثال مصرف بیش از اندازه بعضی آنتی بیوتیک ها، می تواند عاملی برای بروز این بیماری باشد، اما همه این موارد به سیستم بدنی افراد هم بستگی دارد.

با توجه به پژوهش های صورت گرفته، روش های درمانی جدیدی غیر از پیوند مغز استخوان هم در دنیا به کار گرفته می شود. این شیوه، روش ژن درمانی است که البته هنوز در مرحله قطعی و درمان اصلی جایی باز نکرده است. این شیوه در سطح تحقیقات است و هزینه های خاص خود را می طلبد.

از علائم لوسمی ملویید مزمن می توان به این موارد اشاره کرد: سن درگیری آن بیشتر در بزرگسالان است. بعضی اوقات نوع لوسمی ملویید مزمن به صورت تصادفی دیده می شود. بعضی افراد از علائم بسیار مبهمی مانند کاهش وزن، ضعف و خستگی شکایت می کنند که در نهایت با یک آزمایش معمولی خون، پزشک می تواند سریع آن را تشخیص دهد.

در بعضی موارد هم وقتی پزشک بیمار را معاینه می کند متوجه طحال بزرگ بیمار می شود. در چنین مواردی معمولا گلبول های سفید آن ها بیشتر از صد هزار است. پلاکت های این گروه از بیماران برعکس لوسمی حاد نه تنها پایین نیست بلکه خیلی وقت ها بالاست.

عوامل اصلی موثر در بروز این نوع لوسمی اشعه یونیزان و عوامل هسته ای هستند. برای مثال درصد بالایی از افرادی که درگیر حوادث ناکازاکی و هیروشیما بوده اند، دچار این نوع لوسمی شده اند؛ اما عوامل محیطی و شیمیایی، سیگار و بیشتر از همه اختلالات کروموزمی نیز به عنوان ایجاد کننده ی این بیماری مطرح است.

پیش از این، درمان این نوع لوسمی بسیار محدود بود، اما بعد از این که داروی جدیدی به نام “ایماتینیب” کشف شد، انقلابی در درمان ایجاد شد. ایماتینیب نه تنها باعث پسرفت بیماری می شود بلکه اختلالات کروموزمی را هم از بین می برد. در گذشته تصور می شد بیمار باید به سرعت پیوند مغز استخوان شود، اما از آن جا که پیوند هم عوارض خاص خود را دارد،

در بیشتر موارد پیوند توصیه نمی شود. در صورتی که بدن بیمار به داروی ایماتینیب پاسخ ندهد، انواع دیگری از دارو ها وجود دارند که می توانند در بهبود فرد موثر باشد. چنانچه بدن بیمار به هیچ یک از داروها هیچ گونه پاسخی ندهد، آن وقت گزینه پیوند مغز استخوان برای آن ها مطرح می شود.

منبع: افکارنيوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۵۹۴۶۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ارتباط بیماری‌های دهان و دندان با افت عملکرد قلب، مغز و بروز برخی سرطان‌ها

فرشید رضایی با تاکید بر اهمیت سلامت دهان و دندان و با بیان اینکه برخی افراد دهان را آینه تمام نمای بدن می‌نامند، گفت: البته این تمثیل در تبیین جایگاه دهان در سلامت بدن، بدون شواهد علمی هم نیست و امروزه دلایلی وجود دارد که نشان می‌دهند عدم رعایت بهداشت دهان نه تنها با بیماری‌های مختلف دندان و لثه و زبان همراه می‌شود، بلکه وضعیت سلامت دهان و دندان و بطور خاص میکروب‌های دهان می‌تواند به بیماری‌های مختلفی در مغز، قلب و سیستم گوارشی و سایر نقاط بدن انسان منجر شود و جالب تر آنکه در صورت وجود بیماری در سایر نقاط بدن می توان نشانه‌هایی از آن را در معاینه دهان بیماران مشاهده کرد.

ارتباط سلامت مغز با سلامت دهان و دندان

وی در این باره افزود: به عنوان نمونه مطالعه ارزشمندی در ژاپن انجام شده که ارتباط سلامت مغز و سلامت دهان و دندان را نشان می‌دهد. این مطالعه نشان داد که بیماری‌های لثه و دندان و از دست دادن دندان در طول زمان به چروک شدن و آسیب بخشی از مغز منجر می‌شود که در حافظه و یادگیری نقش دارد (هیپوکمپ)؛ یعنی همان قسمت‌هایی که در آلزایمر آسیب می‌بینند. درگذشته نیز تحقیقات دیگری رابطه نزدیکی بین بیماری‌ها و التهاب لثه و دندان از یک سو و دمانس و مشکلات شناختی مغز از سوی دیگر را نشان داده بودند.

پوسیدگی‌های دندانی و افت عملکرد مغزی

رضایی گفت: در واقع می‌توان چنین نتیجه گرفت که مسواک زدن و کشیدن نخ دندان و رعایت سلامت دهان و دندان فوایدی بیش از سلامت دهان دارد و بر روی سلامت ذهن و آینده شناختی و عملکرد مغز ما تاثیرات مهمی خواهد داشت. بر اساس مطالعات تصویربرداری چین و چروک‌های مغزی، بی‌دندانی ناشی از پوسیدگی شدید دندان‌ها و التهابات شدید لثه‌ها باعث افت عملکرد مغزی می‌شوند؛ گویی که چند سال به سن مغز اضافه می‌شود. مطالعه جالب دیگری از سوئد نیز نشان داد که در مقایسه بین دوقلوها، فردی که قبل از ۳۵ سالگی به بیماری‌های التهابی شدید لثه مبتلا شود یا دندانی را از دست دهد، در دهه‌های بعد خطر ابتلا به دمانس و فراموشی و مشکلات شناختی در او، حدود ۴ تا ۵ برابر بیش تر از قل دیگری می شود که لثه و دندان سالمی دارد و این مطالعه نیز شاهد دیگری برای اهمیت توجه به سیاستگذاری و اولویت بخشیدن به سلامت دهان در کشورها را خاطرنشان می دارد.

ارتباط میکروب‌های بیماری‌زا در دهان با شکل‌گیری سرطان در روده‌

وی افزود: یکی دیگر از بخش‌های بدن که نه تنها بر سلامت دهان تاثیر دارد بلکه تحت تاثیر وضعیت میکروبی و سلامت دهان و دندان است، سیستم گوارش و روده‌های بدن است. از نظر تنوع و تعداد میکروب رتبه اول به روده‌ها تعلق دارد و محیط دهان انسان در رتبه دوم و بالاتر از بقیه بخش‌های بدن قرار دارد. امروزه میکروب‌های بیماری‌زایی در دهان شناسایی شده‌اند که علاوه بر ایجاد بیماری‌های لثه و دندان می‌توانند بعد از بلعیده شدن به روده رفته و در روده انسان به شکلگیری و متاستاز سرطان کمک کنند.

 مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت ادامه داد: فوزوباکتریوم از دهان به روده رفته و به سلول‌های سرطانی روده می‌چسبد و موارد رشد دهنده سرطان را فعال می‌کند که به تکثیر و متاستاز سرطان در نقاط دیگر بدن منجر می‌شود. بنابراین مسواک زدن و کشیدن نخ دندان نه تنها به بهداشت دهان و لثه‌ها کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به سیستم گوارشی و سلامت کلی بدن نیز کمک کند.

بیماری‌های دهان و دندان و خطر سرطان‌های مری و معده و سکته‌ها

رضایی با اشاره به مطالعه‌ای دیگر ادامه داد: در یک مطالعه بزرگ بر روی ده‌ها هزار نفر که به مدت حدود ۲۵ سال تحت بررسی قرار گرفتند، مشخص شد کسانی که سلامت دهان ضعیف‌تری داشتند و از بیماری‌های لثه رنج می‌بردند ۴۰ تا ۵۰ درصد خطر سرطان مری و سرطان معده در آن ها در طول زمان بیشتر از کسانی است که بهداشت دهان و دندان را رعایت کرده اند. بین بیماری های دهان و دندان و بیماری های قلبی عروقی و سکته هم ارتباط نزدیکی وجود دارد و رسیدگی به بهداشت دهان و دندان می تواند بر بیماری های قلبی تاثیرگذار باشد و کیفیت زندگی بیماران قلبی و سکته را بهتر کند.

وی همچنین گفت: بیماری‌های مزمن دهان و لثه‌ها بر پیدایش بیماری‌های عروق کرونر قلبی و سکته تاثیر دارند و در واقع در کنار عوامل دیگر بیماری‌ساز قلبی مانند دخانیات، چربی بالا و دیابت باید عدم سلامت دهان و دندان را هم مورد توجه قرار داد. بی‌دندان شدن نیز بر بیماری‌های رگ‌های کرونر قلب تاثیر دارد. هنوز سوالات زیادی نیز در پیش روی محققان وجود دارد که آیا بیماری‌های دهان و دندان بر پیش آگهی و سرنوشت بیماران قلبی هم بطور مشخص اثر دارد و شدت بیماری را نیز بیشتر می‌نماید یا خیر؟ نتایج تحقیقات بشر این نکته را برای سیاستگذاران بهداشتی کشور مشخص می‌نماید که سرمایه‌گذاری بر ارتقای سلامت و توجه به عوامل خطر مشترک از جمله فعالیت بدنی کم، مصرف و تبلیغ دخانیات، غذای غیرسالم، چاقی، پرفشاری خون و آلودگی هوا و افسردگی، می‌تواند دستاوردهای متعددی برای سلامت جامعه داشته باشد و با توجه به هزینه اثربخشی برنامه‌های آموزشی و مشارکت مردمی در این مسیر بهتر است به عنوان یک اولویت به موضوع آموزش بهداشت و ترویج رفتارهای سالم نگاه شود.

مدیرکل دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت در بخش پایانی صحبت‌هایش تاکید کرد: همانطور که ژنتیک و کروموزوم افراد منحصر بفرد است؛ ردپای تاثیرات محیط زندگی انسان‌ها نیز بر سلامت آن ها منحصر بفرد است و قابل ردیابی در آزمایشات خون و ادرار و بررسی موی فرد می‌باشد. سلامت انسان علاوه بر ژنتیک و رفتارها و عادات فرد تحت تاثیر فرهنگ و وضعیت اقتصادی اجتماعی و مقررات محیطی است که در آن زندگی می کند و در کنار کروموزوم منحصربفرد انسان امروزه اکسپوزوم منحصربفرد او نیز مورد علاقه محققان و سلامت شناسان است. مداخلات ارتقا دهنده سلامت با توجه نمودن به ظرایف لایه‌های احاطه کننده انسان از خانواده و گروه‌های دوستان و همکاران و همکلاسی‌ها تا لایه‌های قانون و فرهنگ، طراحی می‌شوند و مشارکت ساختارمند مردم در ساخت محیطی حامی سلامت می‌تواند نتایج گرانقیمتی برای کل جامعه بهمراه داشته باشد.

گفتنی است کمپین ۳ روزه «دهان دریچه سلامتی» از ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت با هدف توجه به سلامت و بهداشت دهان و دندان برگزار می‌شود.

منبع: خبرگزاری ایسنا