به نقل از «افکارنيوز»

جزئیات 86 میلیارد دلار قرارداد‌های  پسابرجام

تاریخ انتشار: ۲۴ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۰۷۵۴۹۲

ترامپ برای به خطر انداختن روابط تجاری ایران با جهان راه بسیار دشواری در پیش دارد.

از قرارداد با توتال در حوزه انـــرژی تـا قراردادهـای چنــد ده میلیـارد دلاری بـا ایربـاس و بوئینگ و همچنین قراردادهای حوزه خودروسازی گرفته تا ده ها میلیارد دلار قرارداد فاینانس خارجــی، تحــرک خاصــی بــه اقتصاد ایران بخشیده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ترامپ قدرت به خطر انداختن روابط تجاری ایران را ندارد

ایران در دوران پسابرجام تاکنون بیش از 14 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کرده و در حالی که مذاکرات برای افزایش این رقم با شرکت‌های اروپایی و آسیایی ادامه دارد، رئیس جمهوری امریکا موضع ضد برجامی می‌گیرد و اعلام می‌کند به‌دنبال تحریم مجدد ایران از طریق کنگره امریکاست.

اما این موضوع چقدر روی قراردادهای امضا شده و تفاهمنامه‌های ایران با اروپایی‌ها و آسیایی‌ها اثر می‌گذارد؟ آیا سخنرانی اخیر دونالد ترامپ مذاکرات ایران با شرکت‌های سرمایه‌گذار را تحت الشعاع قرار می‌دهد؟

در این باره کارشناسان و مقامات ایرانی می‌گویند که اگرچه سخنرانی و موضع‌گیری رئیس جمهوری امریکا نسبت به برجام در برخی از موارد بی‌تأثیر نیست اما تغییر چندانی در روند مذاکرات و جذب سرمایه خارجی ایران ایجاد نخواهد کرد.

مذاکرات ایران برای جذب سرمایه خارجی

«ایران پس از برداشته شدن تحریم‌های بین‌المللی، تفاهمنامه‌ها و قراردادهایی طوفانی با شرکت‌های خارجی به امضا رسانده است؛ قراردادهایی که پس از اظهارات جنجال‌برانگیز دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا و پشتیبانی اتحادیه اروپا از ایران، اهمیت آنها دوچندان شده است.» خبرگزاری رویترز قراردادهای جذب سرمایه خارجی ایران را با این نگاه بررسی کرد و نوشت: «تنش‌های ایران و امریکا پس از آنکه ترامپ سیاست‌های جدیدی را علیه تهران به کار برد، بالا گرفته است. با این سیاست‌ها، بعد از دوره زمانی 60 روزه کنگره می‌تواند تحریم‌هایی را مجدداً برقرار کند که بر خلاف توافق هسته‌ای است. بیانیه ترامپ می‌تواند احتیاط بسیاری از شرکت‌های غربی و آسیایی را که برای سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران برنامه‌ریزی کرده‌اند، افزایش دهد.» هرچند که مقامات ایرانی و کارشناسان داخلی نظری متفاوت نسبت به این موضوع دارند. فهرستی از این تفاهمنامه‌ها و قراردادهای بین‌المللی ایران در ذیل می‌آید:

نفت و گاز

ایران 29 شرکت را از بیش از 12 کشور جهان به‌عنوان شرکت‌های مجاز برای شرکت در مناقصه‌هایی با مدل قراردادهای جدید نفتی معرفی کرده است. این شرکت‌ها شامل شل، توتال، انی ایتالیا، پتروناس مالزی، گازپروم روسیه و لاک اویل و همچنین شرکت‌هایی از چین، ژاپن، اتریش و دیگر کشورها می‌شود.

توتال فرانسه در نوامبر 2016 نخستین غول نفتی بود که قرارداد بزرگی به مبلغ 5میلیارد دلار را با ایران امضا کرد. این قرارداد زمانی به امضا رسید که ایران در تلاش بود تا دوباره به بازار بین‌المللی نفت بازگردد و توتال پذیرفت که به این کشور برای توسعه پارس جنوبی، بزرگترین میدان گازی آن کمک کند.

شل نیز قرارداد اولیه‌ای را در ماه نوامبر برای توسعه میدان‌های نفتی و گازی آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش امضا کرد.

نخستین مناقصه ایران برای توسعه بزرگترین میدان نفتی آزادگان نیز به نظر می‌رسد که در سال 2018، برگزار شود.

شرکت روسی زاروبژنفت معاهده‌ای را برای مطالعه امکان سنجی درمورد دو میدان مشترک در غرب ایران امضا کرده است.

نروژ آکر نیز تفاهمنامه‌ای را برای مدرن‌سازی صنعت نفت ایران امضا کرده است.

شرکت OMV اتریش تفاهمنامه‌ای را در ماه مه برای پروژه‌هایی در منطقه زاگرس در غرب ایران و میدان فارس در جنوب آن امضا کرده است.

دوو، شرکت مهندسی کره جنوبی نیز تفاهمنامه‌ای را برای ساخت پالایشگاه نفت در بندر جاسک، در سواحل جنوبی ایران امضا کرده است.

شرکت ایتالیایی سایپِم، تفاهمنامه‌ای را برای همکاری در پروژه‌های خط لوله، به روزرسانی پالایشگاه‌ها و توسعه میدان گازی طوس در خراسان رضوی امضا کرده است.

شرکت نفتی نروژی با عنوان DNO نیز دومین شرکت انرژی غربی بود که بعد از توتال، اعلام کرد با ایران قراردادی را امضا کرده و قرار است برای توسعه میدان نفتی چنگوله در غرب ایران مطالعه کند.

لوک اویل، دومین شرکت بزرگ تولید‌کننده نفت در روسیه نیز امیدوار است که به تصمیمی برای توسعه دومین میدان جدید نفتی ایران برسد.

BASF شرکتی متعلق به وینترشل نیز تفاهمنامه‌ای را با شرکت ملی نفت ایران در آوریل 2016 امضا کرد. در ماه فوریه امسال، این شرکت اعلام کرد که مشغول مذاکره با ایران درباره امکان سرمایه‌گذاری روی بخش‌های مختلف گازی و نفتی بوده اما هنوز تصمیم قطعی نگرفته است.

مشکین فام، مدیر عامل شرکت نفت و گاز پارس درباره قرارداد توتال و روند اجرای آن به «ایران» توضیح می‌دهد:«برنامه شرکت نفت و گاز پارس با توتال، به همان شدت قبلی در حال پیشرفت است. فرانسوی‌ها دلهره‌ای از ارتباط با ما ندارند و برای آنها موضع اتحادیه اروپا اهمیت دارد. تا زمانی که اتحادیه اروپا ایران را تحریم نکرده باشد، به روابط خودشان ادامه می‌دهند. تصمیم کنگره امریکا برای شرکت‌های دیگر اروپایی نیز مانند توتال است.»

صنعت هوایی

ایران برنامه‌هایی برای نوسازی ناوگان هوایی نیز با کمک سرمایه‌گذاران خارجی تهیه کرده است. در این راستا:

ایران ایر، پرچمدار هواپیمایی ایران، صد هواپیما از ایرباس سفارش داده و تاکنون سه مورد از آن را تحویل گرفته است.

ایرلاین داخلی زاگرس نیز معاهده‌ای را در ماه ژوئن برای خرید 20 ایرباس A320 و 8 ایرباس A330 امضا کرده است.

ایران ایرتور، شرکتی خصوصی نیز در ماه ژوئن معاهده‌ای را برای خرید

45‌فروند ایرباس A320امضا کرده است.

بوئینگ نیز قراردادی برای فروش 80 هواپیما با ایران ایر بسته است. بوئینگ مجوز صادرات از امریکا را برای این قرارداد دریافت کرده‌، اما بانکداران گفته‌اند که به خاطر ترس از تحریم‌های بیشتر، در مورد تأمین مالی این قراردادها تردیدهایی پا برجاست و اگر تحریم‌های کنگره امریکا جدی باشد فقط در این بخش اثر خواهد گذاشت. در این زمینه شرکت آسمان قرار است 30 فروند بوئینگ 737 را به‌عنوان نخستین خرید ایران از امریکا در زمانی که ترامپ روی کار آمده است، خریداری کند.

حمل و نقل ریلی

در بخش حمل و نقل ریلی نیز شرکت صادرات و واردات ماشین‌آلات ملی چین، قرارداد 2.2 میلیارد یورویی در ماه مه با مپنای ایران برای برقی‌سازی راه‌آهن سریع السیر بین تهران و مشهد امضا کرده است.

شرکت دولتی راه‌آهن ایران و همتای ایتالیایی آن قرارداد بزرگ 1.2 میلیارد یورویی را در ماه جولای نهایی کردند که بر اساس آن راه‌آهن سریع السیر بین شهرهای قم و اراک کشیده می‌شود.

شرکت قطارسازی فرانسه و گروه تولیدی آلستوم قراردادی را در ماه جولای برای سرمایه‌گذاری مشترک امضا کردند که از طریق آن، قطارهایی برای حمل و نقل شهری(مترو) در ایران ساخته خواهد شد.

شرکت آلمانی زیمنس نیز در ماه اکتبر 2016 قراردادی را برای به روز کردن شبکه ریلی ایران به امضا رساند. زیمنس همچنین لکوموتیوهای 50 دیزلی الکتریکی را به ایران عرضه خواهد کرد.

صنعت خودرو

خودروسازهای فرانسوی پژو و رنو به سرعت قرارداد جدیدی را با ایران خودرو و سایپا برای به روزرسانی قرارداد پیشاتحریمی خود تنظیم کردند.

پژو قرارداد تولید به ارزش 700 میلیون یورو امضا کرده است؛ در حالی که رنو برنامه جدیدی را برای سرمایه‌گذاری معرفی کرده که بر اساس آن، ظرفیت تولید خودرو را تا 350 هزار دستگاه در سال افزایش داده است. از سرگیری فروش رسمی پژو از سال گذشته در ایران نیز، سه برابر از کل فروش خاورمیانه و آفریقا را به خود اختصاص داده است.

فولکس واگن نیز در ماه جولای اعلام کرده است که صادرات ماشین‌هایش را به ایران آغاز خواهد کرد و بعد از 17 سال دوباره به این بازار برمی گردد.

ایستادن ترامپ مقابل ایران، احتیاط خودروسازان آلمانی را در مواجهه با امریکایی‌ها بیشتر کرده است. بی‌ام‌و، یکی از آن‌هایی است که جاه طلبی ایرانی‌ها را نزد خود نگه داشته است. با این حال، مرسدس بنز آلمانی قراردادی را با ایران خودرو در ماه سپتامبر امضا کرده است که پایه و اساس آن بازگرداندن کامیون‌های این شرکت به ایران است.

بانکداری

اوبربانک قراردادی را در ماه سپتامبر با ایران به امضا رساند که بر اساس آن، فاینانس 1.5 میلیارد یورویی به ایران انتقال خواهد داد و یکی از نخستین بانک‌های اروپایی است که بعد از برداشتن تحریم‌ها، با ایران همکاری می‌کند.

بجز اوبربانک، با دانتسه بانک دانمارک نیز خط اعتباری 500 میلیون یورویی راه‌اندازی شده است.

اگزیم بانک کره جنوبی 8 میلیارد یورو قرارداد وام خارجی با ایران به امضا رساند و در میانه‌های شهریور ماه امسال، یکی از بزرگ‌ترین گروه‌های مالی چینی قرارداد فاینانس 10 میلیارد دلاری با پنج بانک ایرانی امضا کرد و تفاهمنامه 15 میلیارد یورویی نیز با بانک توسعه چین امضا شد.

هند 150 میلیون دلار در چابهار سرمایه‌گذاری کرده و روس‌ها نیز با 1.5 میلیارد دلار، در جمع فاینانسرهای ایران قراردارند.

60 روز زمان برای اثبات حقانیت

یکی از نمایندگان بخش خصوصی با انتقاد از دولت و راهی که بعد از اجرای برجام تاکنون طی شده گفت: «ما می‌توانستیم قراردادهای بیشتری را در این دو سال با شرکت‌های سرمایه‌گذار خارجی امضا و اجرایی کنیم. اما فرصت را از دست دادیم و فقط یک سال زمان صرف رسیدن به اجماع داخلی در خصوص ضرورت جذب سرمایه خارجی کردیم. این یک نقطه ضعف در کارنامه 2 سال اخیر دولت است که در نتیجه نبود بسترهای لازم برای جذب سرمایه خارجی شکل گرفته است.»

احمد کیمیایی اسدی عضو کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق ایران ادامه داد: «نادیده گرفته شدن بخش خصوصی و ورود مستقیم دولت به مذاکرات، تفاهمنامه‌ها و قراردادها یکی دیگر از نقاط ضعف عملکرد ایران بود که باعث می‌شود کنگره امریکا بتواند بر قراردادهای امضا شده و مذاکرات اثر بگذارد.» او با اشاره به اینکه کنگره امریکا 60 روز دیگر نتیجه بررسی شرایط ایران و برجام را اعلام می‌کند و این 60 روز برای ایران حیاتی است، گفت: صحبت‌های ترامپ قدرت کافی برای به خطر انداختن روابط بین‌المللی و تجاری ایران ندارد. اما می‌تواند هزینه همکاری‌های ایران و اروپا را افزایش دهد. به طوری که بازار به انحصار اروپا و آسیا درمی‌آید و از قدرت چانه زنی ایران می‌کاهد. کیمیایی اسدی می‌گوید: «ما باید بسترهای جذب سرمایه خارجی را تقویت کنیم و به دنیا نشان دهیم ایران کشوری امن برای سرمایه‌گذاری است و خلاف تعهداتش در برجام عمل نمی‌کند.در آن صورت احتمال تحریم اتحادیه کنگره امریکا نیز به حداقل می‌رسد.»

منبع: افکارنيوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۰۷۵۴۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

افشای لیست ارزبگیران توسط گمرک + اسامی

روزنامه تعادل نوشت: شرکت‌هایی چون «بازرگانی دولتی ایران، آوا تجارت صبا، پشتیبانی امور دام و ماهیدشت کرمانشاه، خودروسازی مدیران، وزارت دفاع، پاک دیده، کرمان موتور، کوروش موتور، اکسون، غذایی کوروش، ذوب آهن، بهمن موتور، صبا پیشرو، طبیعت، ایران خودرو دیزل، داریا همراه پایتخت، فولاد مبارکه، کروز، سایپا و آرین موتور» در صدر لیست ارزبگیران بزرگ خودنمایی می‌کند. طبق آمار منتشر شده، مجموع واردات کشور در سال ۱۴۰۲ برابر با ۶۶.۲ میلیارد دلار بوده، که ۲۴ میلیارد دلار به واردات ۱۰۰ واردکننده اول اختصاص دارد.

گمرک همچنین برای اولین‌بار، نام شرکت‌های خودروسازی اصلی‌گیرنده ارز را فاش کرده است. انتشار این جدول ارزی، توجه‌ها را به سمت چند موضوع هدایت می‌کند؛ اول اینکه دلیل ابر کسری تجاری ۱۷میلیارد دلاری کشور در سال گذشته را شاید بتوان به توزیع این میزان ارز و مسابقه این شرکت‌ها برای دریافت ارز ربط داد.

موضوع دیگر اینکه اگر فهرست ارزبگیران طبق روال گذشته، به‌روزرسانی می‌شد، زودتر جلوی فسادهای ارزی مثل دبش، نهاده‌های دامی و غیره را می‌شد، گرفت. اما سوال مهمی که اینجا مطرح می‌شود، این است که این میزان ارز دریافتی از سوی این شرکت‌ها، چه تاثیری روی قیمت کالاهای اساسی در بازار داشته است؟! چراکه در برخی موارد مشاهده می‌شود، نه تنها بازار کالاها متعادل نشده، بلکه واردکنندگان قیمت محصولات‌شان را افزایش داده‌اند!

از توقف یا انتشار دوباره اسامی ارزبگیران

براساس اعلام بانک مرکزی، آخرین فهرست منتشر شده از اسامی دریافت‌کنندگان ارز دولتی و نیمایی مربوط به بازه زمانی ۲۱ فروردین ۹۷ تا تاریخ ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ است. این فهرست تا دو سال پیش اعلام می‌شد که اکنون اعلام نمی‌شود. رسانه‌ها بارها با انتقاد از اینکه هنوز آمار دریافت‌کنندگان ارز نیمایی در سایت بانک مرکزی بروزرسانی نشده، خواستار به‌روزرسانی لیست دریافت‌کنندگان ارز نیمایی شدند.

البته چندی پیش روابط عمومی بانک مرکزی اعلام کرد که به زودی لیست ارز بگیران منتشر می‌شود که تا این لحظه این اتفاق رخ نداده است. این درحالی است، که اگر فهرست ارز‌های تخصیص یافته به صورت منظم و بی‌قید منتشر می‌شد، راه تخصیص ارز عجیب و غریب به چای دبش که موضوع آن آذرماه سال گذشته رسانه‌ای شد، بسته می‌شد و ثانیا اگر این اتفاق رخ می‌داد سریع‌تر علنی می‌شد و جلوی این فساد نجومی گرفته می‌شد. حال، اما گمرک ایران در ادامه شفاف‌سازی‌های اخیر این ‌بار دست به انتشار لیست ۱۰۰ واردکننده که بیشترین ارز را طی سال‌های ۱۴۰۱و ۱۴۰۲گرفته‌اند، زده است.

کدام شرکت‌ها بیشترین ارز را گرفته‌اند؟

طبق آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران، مجموع واردات کشور در سال ۱۴۰۲ برابر با ۶۶.۲ میلیارد دلار بوده که میزان ۲۴ میلیارد دلار به واردات ۱۰۰ واردکننده اول اختصاص دارد. حجم واردات این واردکنندگان نیز ۲۱ میلیون و ۷۷۹ هزار تن برآورد شده است. مجموع واردات کشور در سال گذشته ۳۹ میلیون تن بوده است.

در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کاهشی ۴/۲ درصدی در وزن ولی افزایشی ۷/۴۲ درصدی در ارزش دلاری داشته است. این وارد‌کنندگان در مجموع حدود ۸۲/۵۵ درصد از وزن و ۳۶,۳۴ درصد از ارزش کل واردات کشور را به خود اختصاص داده‌اند. سال ۱۴۰۱ میزان ارز دریافتی این صد شرکت در سال ۱۴۰۱ برابر با ۲۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار ذکر شده است. در مجموع ارزش واردات تمامی ۱۰۰ واردکننده نخست، ۷.۴۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد کرده است. اما واردات آنها به لحاظ وزنی افتی ۴.۱۸ درصدی داشته است.
براساس اعلام گمرک ایران، عمده‌ترین وارد‌کننده کشور، شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران بوده است که ۲، ۹۹۰ هزار تن کالا و به ارزش ۱/۹ میلیارد دلار را به کشور وارد کرده و سهمی در حدود ۷/۶۶ درصد از وزن و ۲/۸۴ درصد از ارزش دلاری کل واردات را به خود اختصاص داده است.

بنا بر این گزارش شرکت «آوا تجارت صبا» به عنوان دومین وارد‌کننده عمده با ارقام ۳، ۵۵۳ هزار تن و ۱/۵ میلیارد دلار و سهم ۹/۱ درصد از وزن و ۲/۲۶ درصد از ارزش دلاری در رتبه دوم قرار دارد. رتبه سوم نیز متعلق به شرکت پشتیبانی امور دام کشور با ارقام ۲، ۴۵۹ هزار تن و ۱/۳ میلیارد دلار و سهم‌های ۶/۳ و ۱/۹۹ درصد به ترتیب از کل وزن و ارزش واردات کشور بوده است.

«ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﺖ و ﺻﻨﻌﺖ اﮐﺴﻮن» که در رتبه دهم لیست وارداتچی‌ها قرار دارد، در سال ۱۴۰۱ بالای ۱۳۷ میلیون دلار ارز دریافت کرده، در سال ۱۴۰۲ با رشد ۲۳۶ درصدی بیش از ۴۶۲ میلیون دلار ارز گرفته است.

ارزبرترین‌های غذایی؛ از کورش تا طبیعت

«ﺻﻨﻌﺖ ﻏﺬاییﮐﻮرش» نیز در سال ۱۴۰۱ بالغ بر ۳۵۶ میلیون دلار ارزی داشته که میزان آن در سال گذشته با افزایش ۱۲ درصدی به ۴۰۲ میلیون دلار رسیده است. همچنین در میان فهرست فهرست ارزبگیران دولتی به نام شرکتی برمی‌خوریم به نام «ﺻﺒﺎ پیشروﮐﺎﻻ» در سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۹۲ میلیون دلار ارز گرفته که میزان دریافتی ارز او در سال ۱۴۰۲ با ۹۷ درصد افزایش به ۳۸۰ میلیون دلار رسیده است.

یکی دیگر از شرکت‌هایی که ارز دولتی چشمگیری بابت واردات دریافت کرده، شرکت «طبیعت ﺳﺒﺰ ﭘﺎرس ﮐﻬﻦ» است که در سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۳۲ میلیون دلار ارز دریافت کرده، که در سال ۱۴۰۲به ۳۷۰ میلیون دلار کاهش یافته است. نکته جالب اینجاست که به شرکت طبیعت، طی دو سال مجموعا ۹۰۲ میلیون دلار ارز داده شده است.!

این میزان ارز تخصیصی، در شرایطی است که فعالان بخش خصوصی در حوزه تولید و کشاورزی از مهرماه سال گذشته در صف تخصیص ارز قرار گرفته‌اند و ارزی به آنها تعلق نگرفته است. آنها اخیرا سیاست‌های تبعیضی بانک مرکزی در تخصیص ارز را مورد انتقاد جدی قرار داده که باعث بلاتکلیفی شان شده است. آنها گفته بودند، از اواخر اسفندماه، واردات نهاده‌های کشاورزی اعم از سم، کود و بذر تخصیص ارز نداشته‌اند و ثبت سفارش این اقلام نیز بسته شده است.

مساله این است که اگر تامین نهاده به موقع انجام نگیرد، دولت باید منابعی را برای واردات محصولات کشاورزی اختصاص دهد. بانک مرکزی اخیرا بخشنامه‌ای مساله‌آفرین صادر کرده که به موجب آن، رفع تعهد ارزی شرکت‌هایی که ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی گرفته‌اند، باطل شده که این اقدام مشکلات فراوانی را ایجاد خواهد کرد.

البته بانک مرکزی در جوابیه‌ای که برای روزنامه «تعادل» ارسال کرده بوده، این ادعای بخش خصوصی را زیر سوال برده و با ارایه آماری اعلام کرد، که ارز مورد نیاز بخش خصوصی تامین شده است.

یک میلیارد دلار برای مدیران خودرو!

از سوی دیگر، طبق آنچه گمرک منتشر کرده، برخی خودروسازان، متعلق به بخش خصوصی در جمع پنج و ۱۰واردکننده برتر سال ۱۴۰۲ قرار گرفته‌اند. انتشار این لیست در شرایطی است که طی چند ماه گذشته حاشیه‌های زیادی درباره ارزبری مونتاژ خودرو در کشور ایجاد شده و اعتراض‌ها و نگرانی‌هایی از سوی فعالان صنایع خودرو و قطعه به دنبال داشته است.

اما سهم آنها از تخصیص ارز چقدر گزارش شده است؟ بنابر جدول ارزی منتشر شده، صنایع خودرو‌سازی مدیران با سهمی یک میلیارد دلاری، ارز برترین شرکت در صنعت خودروی کشور طی سال گذشته بوده است. بنابر آمار گمرک، مدیران‌خودرو سهمی ۱,۵درصدی از کل ارزش دلاری واردات سال گذشته به کشور را داراست.

این شرکت در سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۳۰میلیون دلار ارزبری داشته، بنابراین ارزبری آن در سال ۱۴۰۲تقریبا ۹۰درصد رشد کرده است. جایگاه‌های هشتم و نهم لیست ۱۰۰ واردکننده برتر کشور در سال گذشته به کرمان‌موتور و کوروش‌موتور آریا اختصاص یافته است.

کرمانی‌ها در سال گذشته حدود ۷۴۸میلیون دلار ارزبری داشته‌اند که نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد حدودا ۷۶درصدی را نشان می‌دهد. کوروش‌موتور آریا هم با ارزبری ۶۳۴میلیون و ۴۸۱میلیون دلاری در سال گذشته، رشد حدودا ۵۸درصدی را در ارزبری داشته است.

از نکات جالب در جدول ارزی، سهم بخش واردات قطعات به‌خصوص قطعات مربوط به مونتاژکاران است. طبق آمار گمرک، در سال ۱۴۰۲به اندازه ۸ ‌میلیارد و ۳۸۰میلیون دلار اجزا و قطعات خودرو و موتورسیکلت از گمرکات ترخیص و وارد کشور شده است. بررسی جزییات واردات اجزا و قطعات خودرو و موتورسیکلت نشان می‌دهد، واردات قطعات خودرو در سال ۱۴۰۲، هفت‌میلیارد و ۵۹۸میلیون دلار بوده است. گمرک در این گزارش همچنین برای اولین‌بار، نام شرکت‌های خودروسازی اصلی‌گیرنده ارز را فاش کرده بود.

اما در جمع واردکنندگان بزرگ، نام سه شرکت فعال در حوزه خودرو و قطعه بیشتر به چشم می‌آید. گروه بهمن با قرار گرفتن در رده سیزدهم، ۳۸درصد رشد ارزبری را در سال ۱۴۰۲ و نسبت به ۱۴۰۱ به ثبت رسانده است. ارزبری گروه «خودروسازی بهمن» در سال گذشته نزدیک به ۳۹۴میلیون دلار بوده است.

در رده شانزدهم هم نام«ایران‌خودرودیزل» به چشم می‌آید، شرکتی که با ۳۶۹میلیون و ۴۸۲هزار دلار ارزبری، افت ۱۷درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ داشته است. صنایع قطعه‌سازی «کروز» که در جایگاه بیستم ارزبگیران جای خوش کرده، در سال ۱۴۰۲ بیش از ۳۰۱میلیون دلار ارز دریافتی به نام آن ثبت شده است. در مقایسه با سال ۱۴۰۱، شرکت کروز کمتر از یک ‌درصد رشد ارزبری داشته‌اند. 

در لیست سوم ۱۰ واردکننده برتر کشور طی سال ۱۴۰۲ نیز چهار شرکت مرتبط با خودروسازی کشور به چشم می‌آید که شامل «سایپا، آرین پارس موتور، ایران‌خودروی خراسان و ایران‌خودروی مرکزی» می‌شود. در این بین، سایپا و ایران‌خودرو در سال ۱۴۰۲به ‌ترتیب بیش از ۲۰و بیش از ۳۹ درصد رشد ارزبری داشته‌اند.

ارزبری سایپا در سال گذشته بیش از ۲۹۵میلیون دلار بوده و ایران‌خودرو هم ارزبری بالغ بر ۲۳۳میلیون دلاری داشته‌اند. ۱۰ شرکت واردکننده برتر چهارم ساپکوی ایران خودرو و بهمن‌دیزل را در خود جای داده که به ترتیب بیش از ۲۰۵میلیون دلار و حدود ۱۷۲میلیون دلار ارز دریافت کرده‌اند. از دیگر شرکت‌های خودرویی و قطعه‌ای که نام آنها در لیست ۱۰۰ واردکننده برتر کشور طی سال ۱۴۰۲ به چشم می‌آید، گروه خودروسازی «مایان، صنایع خودروسازی فردا و گروه صنعتی بارز» هستند. حضور پررنگ خودروسازان و قطعه‌سازان در بین واردکنندگان برتر کشور، نشان‌دهنده حجم بالای واردات قطعات و مواد اولیه در این صنعت است.

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: اگر ارزبگيران دولتي ارز را برگشت ندهند چه می شود؟ (فیلم)