حوادث تاریخی ماه صفر/ آیا ماه صفر نحس است؟
تاریخ انتشار: ۳۰ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۱۷۶۴۱۳
یکی از بزرگترین و باعظمت ترین رویدادهای تاریخی و مذهبی شیعیان در ماه صفر واقع شده است.
به گزارش ایمنا، سالروز چهلمین روز شهادت حضرت اباعبدلله الحسین(ع) و یاران باوفای ایشان و به اسارت رفتن اهل بیت و زنان و همسران شهدای کربلا، از اندوه بارترین حوادث برای شیعیان جهان است، که قلب آنان را به حرارتی تمام ناشدنی مبتلا ساخته و با غم و اندوهی بی پایان مانوسشان ساخته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ماه صفر همچنین ماهی است که سالروز رحلت نبی مکرم اسلام حضرت محمد مصطفی (ص) در آن واقع شده است. ماهی که از آن زمان سرآغاز فصل تازه ای در تاریخ اسلام شد. امام حسن مجتبی(ع) و امام رضا(ع) نیز در این ماه به شهادت رسیده اند و شاید وقوع تمامی این رویدادهای اندوهبار موجب شده تا عده ای این ماه را ماهی منحوس در تاریخ اسلام بدانند.
حوادث تاریخی ماه صفر
حوادث تاریخی فراوانی در ماه صفر رخ داده است که به برخی از آنها اشاره میشود:
اول صفر: وارد کردن سر مطهر امام حسین(ع) به شام، ورود اهل بیت علیهم السلام به شام، شهادت زید بن علی بن الحسین(ع) (به روایتی)، آغاز جنگ صفین (بنا بر روایتی)
دوم صفر: مجلس یزید بنا بر نقلی، شهادت زید بن علی بن الحسین علیهم السلام (به روایت دیگر)
سوم صفر: ولادت حضرت امام محمد باقر(ع) ۵۷ هجری قمری به روایتی.
پنجم صفر: شهادت حضرت رقیه(س)، ۶۱ هجری.
ششم صفر: صدور توقیع امام عصر ارواحنا لتراب مقدمه الفداء به حسین بن روح.
هفتم صفر: ولادت امام موسی کاظم(ع) ۱۲۸ هجری، شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام بنابر نقل بحار، وفات آیتالله العظمی مرعشی نجفی ۱۴۱۱ قمری.
هشتم صفر: وفات حضرت سلمان فارسی (سلمان محمّدی) رضیالله عنه ۳۵ هجری قمری
نهم صفر: شهادت عمار یاسر رضیالله عنه در جنگ صفین ۳۷ هجری، شروع جنگ نهروان ۳۸ هجری قمری.
دوازدهم صفر: وفات هارون برادر حضرت موسی(ع).
سیزدهم صفر: اختیار حکمین در صفین و حیله عمروعاص.
چهاردهم صفر: شهادت محمدبن ابوبکر به دست عمروعاص (بنابر روایتی)
شانزدهم صفر: شهادت آیتالله سید حسن اصفهانی فرزند آیتالله سید ابوالحسن اصفهانی ۱۳۴۹ قمری.
هجدهم صفر: شهادت اویس قرنی در جنگ صفین ۳۷ هجری قمری.
بیستم صفر: اربعین حسینی.
بیست و دوم صفر: صدور توقیع شریف امام عصر ارواحنا لتراب مقدمه الفداء برای مرحوم شیخ مفید اعلی الله مقامه ۴۲۰ قمری.
بیست و سوم صفر: پی کردن ناقه حضرت صالح نبی(ع) توسط قومش - گرفتار شدن حضرت یونس (ع) در شکم ماهی.
بیست و چهارم صفر: شدّت یافتن بیماری حضرت رسول اعظم(ص).
بیست و پنجم صفر: شانه گوسفند و دوات طلبیدن پیامبر اعظم(ص) برای نوشتن وصیّت نامه
بیست و ششم صفر: دستور پیامبر اکرم(ص) به لشکر اسامه جهت آماده شدن در جنگ با رومیان( بنابر نقل واقدی ۱۱ هجری) ، سالروز انقراض حکومت امویان.
بیست و هشتم صفر: رحلت جانسوز رحمت للعالمین پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم در روز دوشنبه ۲۸ صفر سال ۱۱ هجری قمری - شهادت مظلومانه سبط اکبر امام مجتبی علیه السلام ۵۰ قمری.
سی ام / بیست و نهم صفر : شهادت امام رضا(ع) ۲۰۳ هجری قمری
درباره نحوست ماه صفر
برای بررسی مسئله نحوست ماه صفر باید نخست به این پرسش پاسخ داد که آیا حقیقتا بعضی از ایام سعد و نحس هستند و آیا این مسئله تاثیری در زندگی انسان دارد؟
برای پاسخ به این سؤال ابتدا تعریفی از دو واژه «سعد» و «نحس» ارایه میشود و سپس برای بررسی صحت یا سقم نحسی ایام مختلف به ویژه ماه صفر، به قرآن کریم رجوع میکنیم.
معنای لغوی سعد و نحس
«سعد» به معنای فراهم شدن امور و مقدمات الهی برای رسیدن به خیر دنیوی و اخروی است(۱) و در مقابل آن، تفاوت و یا نحس قرار دارد. «نحس» در لغت به معنای سرخ شدن افق همچون مس گداخته است و در اصطلاح به هر چیز شوم نحس گفته میشود. (۲) فراهم نشدن مقدمات و امور کارها نیز نحس تلقی میشود.
نحوست ایام در کدام آیات آمده است؟
در آیات قرآن تنها در ۲ مورد اشاره به «نحوست ایام» شده است:
۱- آنجا که میفرماید: «ما تندباد وحشتناک و سردی را «فِی یوْمِ نَحْسٍ مُسْتَمِرٍّ» (در یک روز شوم مستمر) بر آنها فرستادیم که مردم را همچون تنههای نخل ریشهکن شده از جا بر میکند».(۳)
۲- در آیهای دیگر میفرماید: «فَأَرْسَلْنا عَلَیهِمْ رِیحاً صَرْصَراً فِی أَیامٍ نَحِساتٍ»(۴) مانند بادی سخت و سرد در روزها شومی بر آنها مسلّط ساختیم».
در نقطه مقابل، تعبیر «مبارک» نیز در بعضی از آیات قرآن دیده میشود، چنان که درباره شب قدر میفرماید: «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیلَةٍ مُبارَکَةٍ» ما قرآن را در شبی پربرکت نازل کردیم».(۵)
به این ترتیب قرآن فقط اشاره سربستهای به این مسئله دارد، پس میتوان گفت تا اینجا اصل سعد و مبارک بودن بعضی ایام و نحس بودن بعضی روزها را به صورت اجمال پذیرفته است.
دیدگاه علامه طباطبایی و آیتالله مکارم درباره نحسی ایام
نظر مفسران در این باره خواندنی است:
- علامه سید محمدحسین طباطبایی در ذیل آیه ۱۹ـ۲۰ قمر میفرمایند: «از نظر عقلی نمیتوان دلیلی اقامه کرد که فلان زمان نحس است و فلان وقت سعد، چون اجزای زمان مثل هم هستند و ما هم که بر علل و اسباب مؤثر در حوادث احاطه علمی نداریم تا بگوییم فلان قطعه از زمان نحس است و قطعه دیگر سعد، امّا از نظر شرعی دو آیه در قرآن داریم که ظاهر این آیات و سیاق آنها بیش از این دلالت ندارد و آن ایام خاص (هفت شبانه روز) که عذاب بر قوم ثمود ارسال شد، روزهای نحسی بودهاند، ولی دیگر نمیرساند که حتی همان روزها در هفته بعد و در ماه بعد و ... ایام نحس هستند.
چون اگر تمام آن ایام نحس باشند در تمام سال، لازمهاش این است که تمام زمانها نحس باشند و همچنین ظاهر آیاتی که دلالت بر سعد بودن ایام دارد به خاطر همراهی آن ایام با امور بزرگ و افاضات الهی و کارهای معنوی است، مثل امضا تقدیر است، نزول ملائکه و روح، انجام عبادات... و اخبار هم نتیجهاش این است که نحس بودن ایام به خاطر کارهای زشتی است که در آن واقع شده است و سعد بودن ایام به خاطر کارهای نیک دینی و یا عرفی است، امّا اینکه قطعهای از زمان خاصیت تکوینی سعد و نحس داشته باشد، قابل اثبات نیست.(۶)
- آیتالله ناصر مکارم شیرازی: از نظر عقل محال نیست که اجزا زمان با یکدیگر تفاوت داشته باشند، بعضی دارای ویژگیهای نحوست و بعضی ویژگیهای ضد آن هرچند عقلاً قابل اثبات نیست، ولی از نظر شرعی اگر دلیلی باشد قابل پذیرش است و مانعی برای آن نیست».
بعد ایشان در تفسیر نمونه روایات را مورد بررسی قرار میدهد و بهترین راه جمع را میان اخبار مختلف در این باب این میداند که اگر روزها هم تأثیری داشته باشند به فرمان خدا است، هرگز نباید برای آنها تأثیر مستقلی، قائل شد و از لطف خداوند خود را بینیاز دانست وانگهی نباید حوادثی را که غالباً جنبه کفاره اعمال نادرست انسان دارد به تأثیر ایام ارتباط داد و خود را تبرئه کرد. (۷)
آیا روایات از نحسی ایام سخن به میان آوردهاند
مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم درباره اینکه آیا ائمه معصومین درباره سعد و نحس بودن ایام سخنی به میان آوردهاند، این چنین پاسخ میدهد: در روایات اسلامی به احادیث زیادی در زمینه «نحس و سعد ایام» برخورد میکنیم که هر چند بسیاری از آنها روایات ضعیف هستند، ولی در بین آنها روایات معتبری داریم که به برخی روایات اشاره میکنیم:
-از امیرمؤمنان(ع) درباره روز «چهارشنبه» و فال بدی که به آن میزند و سنگینی آن و اینکه منظور کدام چهارشنبه است، سؤال شد، حضرت فرمود: فرمود چهارشنبه آخر ماه است که در محاق اتفاق افتد و در همین روز «قابیل» برادرش «هابیل» را کشت... و خداوند در این روز چهارشنبه تندباد را بر قوم عاد فرستاد،(۸) بنابراین بسیاری از مفسران به پیروی از روایات، آخرین چهارشنبه هر ماه را روز نحس میدانند و از آن به «اربعاء لاتدور» تعبیر میکنند، یعنی چهارشنبهای که تکرار نمیشود.
-در بعضی دیگر از روایات میخوانیم که روز اوّل ماه روز سعد و مبارکی است، چرا که آدم در آن آفریده شد و همچنین روز ۲۶ چرا که خداوند دریا را برای موسی شکافت.(۹)
- امام صادق(ع) درباره نوروز فرمود: «روز مبارکی است که کشتی نوح بر جودی قرار گرفت و جبرئیل بر پیامبر اسلام نازل شد و روزی است که علی(ع) بر دوش پیامبر(ص) رفت، بتهای کعبه را شکست و داستان غدیر خم مصادف با نوروز بود.(۱۰)
دعایی که هر روز ماه صفر خوانده میشود
در هر صورت نحوست ماه صفر به معنای متوقف کردن اموری مانند خرید و فروش و سایر فعالیتها نیست، بلکه باید با خواندن دعاهایی که برای دفع نحوست این ماه وارد شده مانند دعایی که شیخ عباس قمی در کتاب مفاتیح در اول اعمال ماه صفر آورده است را ۱۰ مرتبه در هر روز بخوانیم تا این نحوست بر طرف شود، با این وجود برای دفع نحوست این ماه، هیچ چیز بهتر از صدقه دادن و دعاها و استعاذه وارده نیست:
«یا شَدیدَ الْقُوی وَیا شَدیدَ الْمِحالِ یا عَزیزُ یا عَزیزُ یا عَزیزُ ذَلَّتْ بِعَظَمَتِکَ جَمیعُ خَلْقِکَ فَاکْفِنی شَرَّ خَلْقِکَ یا مُحْسِنُ یا مُجْمِلُ یا مُنْعِمُ یا مُفْضِلُ یا لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمینَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَنَجَّیناهُ مِنَ الْغَمِّ وَکَذلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنینَ وَصَلَّی اللَّهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِهِ الطَّیبینَ الطَّاهِرینَ»
پینوشتها:
۱- راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، (دفتر نشر الکتاب، چاپ دوم، ۱۴۰۴) صفحه ۲۳۲.
۲- همان، صفحه ۴۸۵.
۳- سوره قمر، آیه ۱۹ـ۲۰.
۴- سوره فصلت،آیه ۱۶.
۵- سوره دخان، آیه ۳.
۶- علامه سیدمحمد حسین طباطبایی، المیزان، فی تفسیر القرآن، (تهران، دارالکتب الاسلامیه، چهارم، ۱۳۶۲،جلد ۱۹، صفحات ۷۹ـ۸۳ با تلخیص.
۷- تفسیر نمونه، جلد ۲۳، صفحه ۴۱ و ۴۷ با تلخیص.
۸- تفسیر نورالثقلین، جلد ۵، صفحه ۱۸۳، حدیث ۲۵، به نقل از تفسیر نمونه جلد ۲۳، صفحه ۴۳.
۹- تفسیر نورالثقلین، صفحه ۱۰۵، حدیث ۲۵، به نقل از تفسیر نمونه، جلد ۲۳، صفحه ۴۳، و ر.ک: محسن فیض کاشانی، تفسیر الصافی، (بیروت، لبنان، مؤسسة الاعلمی، للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۴۰۲ ه ، ۱۹۸۲ م ح ۵، صفحات ۱۰۱ـ۱۰۲.
۱۰- بحارالانوار، جلد ۵۹، صفحه ۹۲.
منبع: ایمنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۱۷۶۴۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیشبینی برای حضور ۳۰ میلیون زائر در اربعین امسال
معاون خدمات شهری کربلا گفت: سال گذشته شاهد حضور ۲۲ میلیون زائر در عراق بودیم و طبق پیشبینیهای ما در اربعین سال جاری حضور زائران ابا عبدالله الحسین (ع) در ایام اربعین به ۳۰ میلیون نفر خواهد رسید.
به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل استانداری اصفهان، محمدرضا جاننثاری پیش از ظهر امروز _سهشنبه یازدهم اردیبهشت_در ستاد اربعین حسینی استان ضمن گرامیداشت یاد شهیدان عراق که در برابر داعش ایستادگی کردند بالأخص شهید ابومهدی المهندس، اظهار کرد: ستاد اربعین حسینی استان بهصورت ماهانه با هدف ایجاد آمادگی در برگزاری شایسته اربعین حسینی برگزار میشود تا مقدمات این رویداد عظیم را به بهترین نحو فراهم کنیم.
وی با اشاره به اینکه بیش از ۳۰۰ هزار نفر از مردم استان اصفهان در اربعین حسینی میهمانان برادران عراقی خود هستند، افزود: از مهماننوازی بینظیر مردم و دولت عراق در ایام اربعین حسینی قدردانی میکنیم.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار اصفهان با بیان اینکه این مهماننوازی الگوی شایستهای برای همه دنیا است تا محبت و برادری را از مردم عراق یاد بگیرند، خاطرنشان کرد: آنان هر چه دارند برای خدمت به زائران در طبق اخلاص میگذارند ما نیز از این بابت صمیمانه تشکر و قدردانی میکنیم.
جاننثاری یادآور شد: بیش از ۱۷۰ موکب از استان اصفهان در عراق برپا میشود و خوشحال هستیم که میتوانیم خادم زائران اربعین حسینی باشیم و در این راستا آمادگی داریم هر کمکی که مسئولان عراقی تشخیص میدهند را جهت برگزاری اربعین حسینی انجام دهیم.
وی با تاکید بر اینکه خود را ملزم میدانیم که همه اقداماتی که انجام میدهیم تحت نظر دولت عراق باشد، بیان کرد: برنامهریزی شود تا تمامی شهرداران استان با محوریت شهرداری اصفهان در ایام اربعین همکاری لازم را با خدمات شهری کربلا داشته باشند.
رویکرد و منش مردم و مواکب استان اصفهان در ایام اربعینعلی یحیی عبد، معاون خدمات شهری کربلا نیز در این نشست سخنان خود را با گرامیداشت یاد شهیدان ایران اسلامی بالأخص شهید والامقام سردار سلیمانی آغاز و اظهار کرد: ما و برادران ایرانی مان یک گروه مشترک با هدف خدمترسانی به زائران حضرت سیدالشهدا (ع) هستیم و هیچگونه جدایی بین ما نیست.
وی با تأکید بر اینکه در ایام اربعین حسینی منش و رویکرد شیعه حضرت امیرالمومنین (ع) را به جهانیان نشان میدهیم، افزود: اربعین یک رویداد جهانی و برگزاری شایسته آن موفقیتی برای جهان اسلام است.
معاون خدمات شهری کربلا بیان کرد: برای ما باعث افتخار است که خادم امام حسین (ع) هستیم و میدانیم که برای شما نیز خدمت به زائران سیدالشهداء (ع) افتخار است زیرا همه ما هر چه که داریم از لطف و مهربانی امام حسین (ع) و اهل بیت (ع) است.
وی گفت: سال گذشته شاهد حضور ۲۲ میلیون زائر در عراق بودیم و طبق پیشبینیهای ما در اربعین سال جاری حضور زائران ابا عبدالله الحسین (ع) در ایام اربعین به ۳۰ میلیون نفر خواهد رسید.
معاون خدمات شهری کربلا با اشاره به اینکه سالانه ۵ میلیون نفر به زائران اربعین حسینی اضافه میشود، عنوان کرد: مواکب اصفهانی در کربلا به خاطر حضور پرشور و خلاقیتهایی که در خدمترسانی به زائران دارند زبانزد هستند.
وی با بیان اینکه از خدماتی که شهرداری اصفهان در شهر کربلا انجام میدهد قدردانی میکنیم، گفت: اصفهانیها در ایام اربعین بسیار متفاوتتر از سایر شهرها عمل میکنند، آنها معتقدند بر خاکی که خون سیدالشهداء (ع) ریخته شده است حرمت دارد و نباید زبالهای بر زمین ریخته شود.
معاون خدمات شهری کربلا خاطرنشان کرد: کربلا هم مانند اصفهان شهر شما است و با شما همکاری خواهیم داشت زیرا معتقد هستیم بین ایران و عراق هیچ فراقی نیست.
به گزارش ایمنا، در این نشست اعضاء ستاد اربعین حسینی استان، مدیر مطالعات و پژوهشهای کربلا، مدیر پارکها و فضای سبز کربلا و مدیر منطقه پنج کربلا نیز حضور داشتند.
کد خبر 749330