پیشنهاد بیشرمانه برای دور كردن بغداد از تهران
تاریخ انتشار: ۲ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۲۱۵۱۷۵
عربستان و امريكا هم سعي ميكنند تغييرات را به صورت جزيي و گام به گام انجام دهند و آرام آرام در سياست عراق رسوخ كنند. درست يك هفته بعد از سخنراني دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا با عنوان استراتژي جديد در برابر ايران، روز جمعه ركس تيلرسون، وزير خارجه ايالات متحده امريكا، واشنگتن را به مقصد رياض ترك كرد تا در نشست مشترك همكاريهاي عراق و عربستان شركت كند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ارزيابي شما از سفر اخير ركس تيلرسون، وزير امورخارجه امريكا به رياض و به خصوص اثر اين سفر بر مناسبات آينده تهران و بغداد چيست؟
همانطور كه ترامپ اعلام كردهبود، در قبال ايران برنامه و استراتژي جديدي را در پيش گرفته است. رييسجمهور امريكا ميگويد كه در اجراي اين استراتژي جديد از همكاريهاي كشورهاي دوست و متحد امريكا در منطقه براي كاهش نفوذ ايران در خاورميانه استفاده خواهد كرد. در واقع منظور از دوستان و متحدان، عربستان سعودي و امارات متحده عربي يا در واقع مجموعه شوراي همكاري خليج فارس است. سفر آقاي تيلرسون نخستين گام در اين جهت بود. هدف نهايي فقط اين نيست كه فقط با ايران مبارزه شود، بلكه سياست امريكا اين است كه از طريق تامين منافع كشورهايي كه دوست و متحد حساب ميكند، اين اقدامات را انجام دهد يعني به شكلي عراق و سوريه را از حيطه نفوذ ايران خارج كند، كه منافع اقتصادي و سياسي نيز براي اين دو كشور تامين شود. در همين راستا تلاش ميكند كه يك رابطه جديدي ميان عراق و عربستان برقرار شود. مبناي اين رابطه تامين نياز اقتصادي عراق بود، به خصوص كه عراق بهشدت نياز به كمكهاي اقتصادي و مالي براي بازسازي پس از سالها جنگ دارد و عربستان مشتاق است در اين زمينه به عراق كمك كند.
همزمان با عراق، امريكا تلاش ميكند تا هدف خود براي تشكيل يك حكومت ائتلافي با مشاركت گروههاي ميانهرو را پيگيري كند. هدف اين است كه دولت بشار اسد با يك انتخابات در سوريه كنار گذاشتهشود و گروههاي همسو با امريكا و عربستان در دمشق روي كار بيايد. وقتي بشار اسد كنار زدهشود، گروههاي مخالف دولت كه تاكنون ايران را به عنوان پشتيبان شخص بشار اسد حساب ميكردند، به نحوي ديدگاه دوستانهاي نسبت به تهران نخواهند داشت. كمك اقتصادي و مالي به بازسازي سوريه، هم بهانه ديگر عربستان براي ايجاد رابطه تنگاتنگ با دولت احتمالي بعدي سوريه خواهد بود. عربستان به دنبال اين است كه عراق و سوريه را به عنوان پل ارتباطي ايران با لبنان از تهران دور كند. به ديگر سخن هدف رياض نهايتا اين است كه كشورهاي عربي را كه در حيطه نفوذ ايران قرار گرفتهاند از حيطه نفوذ ايران خارج كند. عربستان اميدوار است كه هدف نهايي عدم حضور ايران در سياست كشورهاي عربي رخ دهد.
اين ظرفيت تا چه اندازه در بغداد وجود دارد كه از ايران دور شود و به دامن رياض بيفتد؟
هر يك از كشورها به دنبال منافع خودشان هستند و بر اساس مقتضيات روز سياستهايشان را تعيين ميكنند. وقتي رياض بپذيرد كه حكومت شيعيان برقرار باشد اما موازنه منصفانهاي با سنيها ايجاد شود و از سوي ديگر كمكهاي مالي و اقتصادي عربستان سعودي به سمت بغداد روان شود، عراق هم مايل به نزديكي بيشتر با عربستان خواهد بود. اولويت بغداد اين است كه روندي را پيگيري كند كه به لحاظ سياسي، اقتصادي و مالي منافع آنها را تامين كند. تنها نگراني بغداد اين بود كه تلاش كشورهاي عربي براي بازگرداندن حاكميت اقليت سني به صورت مطلق در اين كشور باشد. به لحاظ تاريخي چه در دوران عثماني و چه در دوران سرپرستي و قيموميت بريتانيا و بعد از آن تا سال ٢٠٠٣، حكومت مطلق اقليت سني در عراق برقرار بود. سنيها كه از سال ٢٠٠٣ به يكباره از مديريت جامعه و قدرت خارج شدند، الان علاقهمندند كه به قدرت بازگردند. اگر يك ساز و كار متناسب و متوازن در بغداد ايجاد شود كه هم سنيها در قدرت مشاركت داشتهباشند و در عين حال تناسب قدرت شيعيان با اكثريتشان حفظ شود، قطعا عراقيها از آن استقبال ميكنند. فراموش نكنيم در بين جمعيت عراق، گرايشها به ناسيوناليسم عربي بسيار قدرتمندتر از گرايشهاي مذهبي تشيع است. حتي اگر حاكميت شيعيان در اين كشور نيز حفظ شود و استمرار پيدا كند، باز هم جمعيت اين كشور آمادگي بيشتري براي پذيرش رابطه با كشورهاي عربي و قبول منابع مالي و كمكهاي اقتصادي اين كشورها دارند.
حيدر العبادي شش ماه ديگر با انتخابات سراسري مواجه است، فكر ميكنيد نزديكياي كه در روابط ديپلماتيك دولت او با عربستان سعودي در حال شكلگيري است، تا چه حد در بخت او براي ادامه دادن حكومتش در عراق تاثير ميگذارد؟
از نظر سنيهاي عراق، قطعا بهبود روابط با رياض بسيار راضيكننده خواهد بود. حيدر العبادي، نخستوزير كنوني عراق هم احتمالا از پيشنهاد امريكاييها براي ورود گستردهتر عربستان سعودي در عرصه سياسي و اقتصادي عراق، استقبال خواهد كرد. اين يك امتياز براي حيدرالعبادي خواهد بود كه سنيها در اين مسير بهشدت از او حمايت ميكنند. تمايل بنياني عربستان، حمايت از جمعيت سني عراق است. اگر عبادي اين راه را برگزيند، راي بيشتري براي خود تضمين ميكند. يكي ديگر از مسائلي كه در سرنوشت عبادي براي انتخابات پيش رو موثر است اين است كه مساله كردها هم حل و وحدت عراق تامين بشود. چنانچه نتايج رفراندوم اخير بر اثر تلاشهاي عبادي باطل اعلام شود و بتواند كه مساله اقليم را حل بكند، قطعا نكته مثبتي به كارنامهاش اضافه ميشود و شانسش براي انتخاب مجدد به نخستوزير عراق افزايش پيدا ميكند.
تصور من اين است كه ايران نسبت به موضوع همهپرسي كردستان عراق به نوعي اشتباه تاكتيكي داشت چرا كه نيروهايي كه در بازپسگيري كركوك نقش داشتند، نيروهاي مورد حمايت ايران بودند، ايران به نظر من بايد موضع خود را نسبت به مساله كردها تا حدي تعديل ميكرد. چون اين احتمال وجود دارد كه با نظر امريكاييها عربستان و ديگر متحدانش، نقش عمدهتري در سياست آينده عراق بازي كنند، در اين ميان ايران نبايد يك متحد قديمي، يعني كردها را به اين راحتي از دست بدهد. كردها الان از سوي ايران نه تنها حمايتي نشدند، بلكه همكاري نزديكي ميان تهران و بغداد صورت گرفت. در نتيجه در كوتاهمدت، نگاه كردها به سمت ديگر كشورهاي منطقه مانند تركيه برگردانده خواهد شد. ايران تا دير نشده بايد اندكي موضع خودش را نسبت به كردها تعديل بكند.
با اين اوصاف به نظر ميرسد كه پيشبيني شما اين است كه در كوتاهمدت از نفوذ ايران در سوريه و عراق كاسته شود. درست ميگويم؟
بستگي دارد به رويدادهايي كه پس از اين رخ ميدهد. واقعيت اين است كه الان ما شاهد صحنهگرداني امريكا هستيم و به هر حال اين استراتژي جديدي است كه امريكاييها با همراهي دوستانش در منطقه پي گرفته است و هدف آن كم كردن نفوذ ايران در عراق است. حال اينكه اين استراتژي موفق شود يا نه به رويدادهاي بعدي بستگي دارد. به اضافه اينكه روسيه هم بدون ترديد موضعي ملايم و تاحدي همسو دارد. مساله سوريه و عراق براي روسيه هم ابزاري براي رسيدن به منافع ملي است، زمينهاي براي بازگشت به ديالوگهاي سازنده با غرب و امتيازگيري و امتياز دهي نسبت به غرب است. حتي من معتقدم كه اقدام نهايي در سوريه، بيانيه يا توافقي كه بر سر سوريه انجام خواهد شد با امضاي روسيه و امريكا انجام خواهد گرفت، حالا شايد تركيه را هم به اين دليل كه نقش ميانجيگري با گروههاي ميانهرو را بر عهده گرفت، در حاشيه اقدام نهايي سوريه مورد اشاره قرار بگيرد. ولي ترديدي ندارم كه به ويژه امريكاييها تلاش ميكنند اجازه ندهند كه ايران نقش محوري داشتهباشد. روسيه هم سابقه تاريخي نشان داده است كه به دنبال منافع و مصالح ملي خودش است.
ايران از سال ٢٠٠٣ تاكنون، سرمايهگذاري سياسي و امنيتي زيادي در عراق كرده است، فكر ميكنيد كه اين سرمايهگذاريها بينتيجه بوده است؟
قطعا در كوتاهمدت، بغداد سعي ميكند عملي بر خلاف منافع و تمايلات ايران انجام ندهد. اگر عبادي به سمت رياض تمايل پيدا كند، در فاز اول تلاش خواهد كرد كه ايران را راضي نگه دارد و تحولات خيلي سريع و دفعي در سياست دولتش رخ ندهد. واقعيت اين است كه به لحاظ اقتصادي تركيه خيلي بيشتر از ايران در عراق سرمايهگذاري كرده است، متاسفانه ايران آنچنان كه بايد سرمايهگذاري آنچنان زيادي در عراق نداشت. حتي در منطقه اقليم كردستان عراق هم سرمايهگذاريهاي اقتصادي تركيه نسبت به ايران بسيار گستردهتر و وسيعتر است. ولي در هر حال دولت بغداد سعي ميكند در فاز اول، موضع سرسختانهاي عليه تهران نگيرد.
عربستان و امريكا هم سعي ميكنند تغييرات را به صورت جزيي و گام به گام انجام دهند و آرام آرام در سياست عراق رسوخ كنند. من فكر ميكنم فردي مانند اياد علاوي كه مدتي بعد از حمله امريكا نخستوزيري را در عراق بر عهده داشت، يكي از اصليترين گزينهها براي اجراي استراتژي جديد امريكا با همكاري عربستان در عراق باشد. او طرفدار ايجاد موازنه منصفانه ميان قدرت شيعيان و اهل سنت در عراق است، هم به امريكاييها نزديك است و هم با جمعيت سني عراق روابط دوستانهاي دارد.
وزير خارجه امريكا بعد از رياض به سمت دوحه حركت كرد با اين هدف كه در بحران كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس ميانجيگري بكند. به گمان شما احتمال موفقيت امريكا در اين مسير تا چه حد خواهد بود؟
امريكا سعي خودش را ميكند و شايد تا حدودي موفق باشد، اما عمق شكاف ميان دوحه و رياض بسيار عميقتر از اين حرفهاست. تا پيش از تحولات خردادماه امسال هم به هر ترتيبي بود، قطر ظاهر رابطه خودش با عربستان را حفظ كردهبود. قطر با وجود اينكه كشور كوچكي در منطقه محسوب ميشود، اما عملا در مقام رقابت با عربستان برآمدهبود و در برخي عرصهها هم موفق شدهبود نقش عربستان را كمرنگ كند. در اين پرونده ممكن است آقاي تيلرسون و دولت امريكا تا حدي بتواند تنشها را تعديل بكند، اما حل جامع و كامل اين تنشها از عهده امريكاييها بر نميآيد.
فكر ميكنيد گسترش روابط دوحه با تهران ادامه پيدا كند؟
قطر چارهاي ندارد، وقتي از طرف همسايگان عرب محدوديتهايي برايش ايجاد شود، ناگزير مجبور ميشود به ايران نزديك شود. به اضافه اينكه كشورهايي كه رودرروي قطر قرار گرفتهاند، روي رابطه با تهران حساسيت نشان ميدهند، در نتيجه براي تحريك كردن حساسيت آنها هم كه شده، قطريها نسبت به نزديك شدن با تهران دستكم در ظاهر بيشتر اقدام خواهد كرد.
اين امكان البته زياد وجود دارد كه امريكاييها هم همگام با عربستان سعودي، امارات متحده عربي و بحرين از قطر بخواهند كه از نزديكي با ايران خودداري كند. به هر حال امريكاييها چون در قطر پايگاه نظامي دارند، تلاش كردهاند كه زياد در اين پرونده موضعگيري به نفع طرفهاي ديگر نكنند، اما در مورد مناسبات دوحه و تهران، اين احتمال وجود دارد كه واشنگتن همسو با رياض از دولت قطر بخواهد كه راه همكاري با تهران را نپيمايد.
منبع: جنوب نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.jonoubnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جنوب نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۲۱۵۱۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ظرفیت های استان تهران برای تعامل اقتصادی با «واسط»عراق مهیا است
به گزارش خبرنگار مهر، علیرضا فخاری بعد از ظهر شنبه در نشست با «محمدجمیل المیاحی» استاندار «واسط عراق» که در محل دائمی نمایشگاههای تهران و در حاشیه افتتاحیه ششمین دوره نمایشگاه «ایران اکسپو ۱۴۰۳» برگزار شد، با اشاره به اینکه تهران به عنوان مرکز جمهوری اسلامی ایران نزدیک به ۱۰ میلیون نفر جمعیت را در خود جای داده است، اظهار کرد: تهران یکی فشردهترین و خاص ترین پایتختهای دنیا محسوب میشود.
استاندار تهران با بیان اینکه ۳۰ درصد از درآ مد ملی کشور بدون یافتههای حوزه نفت و انرژی در اختیار پایتخت قرار دارد و ۵۰ درصد از شرکتها ی دانش بنیان ایران در تهران مستقر هستند، گفت: در استان تهران علاوه بر خدمت رسانی به مردم ایران، میزبان اتباع نیز هستیم و نزدیک به ۵۲ درصد از مالیات کشور در تهران وصول میشود.
فخاری وجه تمایز استان تهران با سایر استانها را به لحاظ ساختاری و نظام برنامه ریزی، فشردگی جمعیت این استان دانست و افزود: تأمین زیرساختها و رفع نیازمندیها با توجه به فشردگی جمعیتی در این استان کار آسانی نیست.
وی با اشاره به اینکه بخش عمده فعالیتهای استان تهران مربوط به کارخانهها و مراکز تولیدی با ظرفیت ملی است که در این استان مستقر شده اند، عنوان کرد: از صنایع «هایتک» تا خودرو سازی و موضوعات فراگیر همگی سبب شده اند که تهران به عنوان ام القرای کشور مطرح باشد.
فخاری به مقام برتر استان تهران در بخش کشاورزی و حوزه محصولات باغی اشاره کرد و گفت: استان تهران در حوزه تولید محصولات گلخانهای رتبه نخست را دارد.
وی حوزه لبنیات استان تهران را شاخص دانست و افزود: موضوع مهم در تبادلات اقتصادی، شناخت کافی استانها از ظرفیتهای یکدیگر میباشد و در این راستا اگر ما پتانسیلها و نیازمندیهای استان «واسط» در عراق را بدانیم، بهتر میتوانیم در این زمینه محاورات طرفین را مورد بررسی قرار داده و پروژهها و برنامههای جدید را خلق کنیم.
استاندار تهران ضمن اعلام آمادگی پایتخت برای همکاری در حوزه تعاملات اقتصادی و رفع نیازمندیهای استان «واسط» عراق گفت: لازم به ذکر است که استان ایلام نیز میتواند به عنوان یک استان واسط ظرفیتهای لازم را میان تهران و «واسط» فراهم کند.
فخاری بر ضرورت ایجاد یک کارگروه مشترک میان استان تهران و استان «واسط» تاکید کرد و گفت: با استفاده از این کارگروه میتوانیم موضوعات را مورد بررسی قرار داده و موقعیتهای کاری جدید را احصا کنیم.
استاندار تهران در خصوص درخواست استاندار «واسط» مبنی بر استفاده از تجربیات و ظرفیتهای استان تهران در خصوص موضوعات شهری «واسط» اظهار کرد: این موضوع بستگی به جغرافیا و شرایط اقلیمی دارد، چرا که «دشت استان واسط» به عنوان یک دشت وسیع با ظرفیتهای اقلیمی خود قابل توجه بوده و ما مشابه این وضعیت را در استان ایلام و «دشت عباس» و مناطق شمال استان خوزستان داریم و مهمترین موضوع منطقه تأمین آب است که در صورت مدیریت صحیح در تأمین آب، ظرفیتهای جدیدی را در حوزه کشاورزی خواهیم داشت.
فخاری یکی از زمینههای ایجاد اشتغال در استان «واسط» را ایجاد کارخانههایی در حوزه تولید برق اعلام و بیان کرد: تولید سلولهای خورشیدی یکی از حوزههایی است که میتواند ظرفیتهای لازم را برای برق مورد نیاز تأمین کند.
استاندار تهران با تاکید بر نقش مهم کشاورزی در توسعه اقتصادی، گفت: بر اساس تجربه جهانی صنایع پایین دستی حوزه کشاورزی عنوان نقطه عطفی در حوزه تولیدات و سرمایه گذاری محسوب میشوند.
وی همکاری تهران و واسط را یک جریان تاریخ ساز جدید عنوان کرد و افزود: با وجود تمایل دشمنان برای اختلاف اندازی میان دو ملت ایران و عراق باید تلاش کنیم ضمن تداوم اتحاد میان دو کشور دوست و همسایه، شاهد همکاریهای روز افزون نیز باشیم.
استاندار تهران حفظ استقلال اقتصادی عراق را مهم دانست و عنوان کرد: امیدوار هستیم که در آینده شاهد رفع ظلم آمریکاییها در عراق باشیم.
کد خبر 6090261