موانع توسعه مطبوعات؟
تاریخ انتشار: ۲ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۲۱۷۷۸۱
با توجه به قیمت تک‌شماره‌ای نشریات و میزان درآمد اقشار متوسط جامعه، انتظار می‌رود شاهد توسعه مطبوعات و افزایش شمارگان (تیراژ) آنها باشیم، ولی در عمل این‌گونه نیست، چرا؟ در این نوشتار تلاش خواهیم کرد برخی از جوانب توسعه‌نیافتگی مطبوعات کشور را بازخوانی کنیم.
نخستین مساله که به عنوان مانع توسعه مطبوعات مطرح میشود، عدم توجه اکثر مطبوعات به نیازهای واقعی مخاطبان است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
براساس پژوهشی که نویسنده این مقاله انجام داده است در دو سال اخیر نزدیک به 90 درصد مطالب روزنامه‌های کشور شامل اخبار داخلی و خارجی بوده که در این میان حدود 95 درصد اخبار منتشر شده در روزنامه‌ها، برگرفته از خبرگزاری‌ها بوده است.
از میان 10درصد مطالب دیگر روزنامه‌ها، 3 درصد مصاحبه، 4 درصد گزارش خبری و غیرخبری و فقط 2 درصد شامل مقاله، تحلیل و تفسیر بوده است؛ یک درصد باقیمانده هم به مطالبی چون ترجمه و اقتباس اختصاص دارد. با چنین تصویری از تولیدات روزنامه‌ها در برابر نیازی که خوانندگان دارند، بدیهی است که آنها به پرداخت پول برای خرید روزنامه تمایل چندانی نداشته باشند.
صرف‌نظر از این موضوع، اصولا یکی از عوامل توسعه‌نیافتگی فرهنگی ما عدم‌توجه به مطالعه کتاب و روزنامه است. به نظر می‌رسد مردم بیشتر علاقه‌مند به استفاده از رادیو، تلویزیون، سینما و فضای مجازی هستند.
از سوی دیگر، روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های آنلاین به صورت رایگان در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد و مخاطبان هم برای دستیابی به آنها نیاز به طی مسافت تا دکه و خرید آن ندارند. پس یکی از مشکلات اساسی مطبوعات ما، مشکل توزیع است.
در قبال هزینه هنگفت (حدود 40 درصد قیمت روزنامه) به شبکه توزیع، به دلیل نامناسب بودن این شبکه و عدم توزیع اشتراکی برای مشترکان، معمولا دسترسی مشتریان نشریات به دشواری اتفاق می‌افتد.
مشکل دیگر مطبوعات ما، نگاه سیاسی و حزبی به مسائل است؛ در حالی که نیازهای مخاطبان بسیار متنوع‌تر از آن چیزی است که روزنامه‌های شبه‌حزبی در کشور منتشر می‌کنند. مسائل اجتماعی، فرهنگی، حزبی و ... تحت‌الشعاع مسائل سیاسی و اقتصای قرار گرفته و صدای مردم در روزنامه‌ها کمتر شنیده میشود.
بحث دیگر، مساله پژوهش و آموزش است که می‌تواند نگاه تجربه‌گرایانه مدیران و خبرنگاران نشریات را به سوی حرفه‌ای‌گرایی سوق دهد.
روزنامه‌نگاران دنیا با آموزش‌های استادان ارتباطات، خود را مجهز به دانش روز در حرفه‌شان می‌کنند و با پژوهش برای شناخت مخاطبان و نیازشان، سمت‌و‌سوی بهتری در جذب آنها برمی‌گزینند.
در بسیاری از نشریات دولتی مشکل مدیران انتصابی که برخی از آنها از میان روزنامه‌نگاران برنخاسته‌اند و با این حرفه آشنایی لازم را ندارند، اغلب مانع توسعه و گسترش کار حرفه‌ای خبرنگاران و گزارشگران می‌شوند. البته در برخی تحریریه‌ها هم روزنامه‌نگاران حرفه‌ای کمتر به چشم می‌آیند.
مسائل و مشکلات صنف خبرنگاران هم متغیر مستقلی است که دل و دماغی برای آنان نگذاشته است. آنها فاقد تشکیلات صنفی (و نه صنفی – سیاسی) بوده و اغلب در پیچ و خم مبهم پرداخت بیمه و ... گرفتارند و همین مسائل، فرصت خلاقیت را از آنان می‌گیرد.
بر این مشکلات باید دستمزد پایین روزنامه‌نگاران و عدم امنیت شغلی را هم افزود. به دلیل تعطیلی ناخواسته روزنامه‌ها به دلایل مختلف، آنها معمولا در دو نشریه کار می‌کنند و قلم می‌زنند. شوربختانه برخی از این دوستان مجبورند در دو نشریه که از نظر سیاسی باهم مخالفند، کار کنند. مانند آن مدیرمسئولی که دو روزنامه قرمز و آبی را برای فوتبال‌دوستان منتشر می‌کرد!
چرا نمی‌فروشیم؟ این رشته سر دراز دارد و فعلا همین دلایل برای اینکه بدانیم چرا روزنامه‌ها کم‌تیراژ هستند،کافی است. استاندارد یونسکو، انتشار یک روزنامه برای ده نفر است که با احتساب جمعیت 80 میلیونی کشورمان، حداقل نیازمند انتشار هشت میلیون شمارگان مطبوعات هستیم که این اصلا با شمارگان دو تا سه میلیونی امروز قابل مقایسه نیست؛ شمارگانی که فقط یک سوم شمارگان روزنامه یومیوری شیمبون در کشور ژاپن است. کشوری که هر شهروندی در روز دو روزنامه را مطالعه می‌کند و کمتر کسی پیدا میشود که از اوضاع و احوال کشورش و دنیا بی‌خبر باشد. نمی‌فروشیم، چون مخاطبانمان در جامعه نیاز به خواندن کتاب و روزنامه را کمتر درنظر می‌گیرند.
منبع: افکارنيوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۲۱۷۷۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ضرورت توسعه صاردات سیمان
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به تحلیل وضعیت تجارت سیمان در ایران و جهان پرداخت. در این گزارش آمده است: در حال حاضر سیمان جزء محصولاتی است که علاوه‌بر پوشش کامل نیاز داخل کشور، ظرفیت صادرات به کشور‌های مختلف را نیز داراست. با توجه به آخرین اطلاعات موجود از ظرفیت تولید و میزان فروش سیمان، در حال حاضر برای حدود ۲۰ میلیون تن از ظرفیت تولید سیمان کشور (از مجموع ۸۵ میلیون تن)، بازار داخلی وجود نداشته و تنها امکان صادرات وجود دارد. همچنین با توجه به اینکه بازار داخلی سیمان کشور در حال حاضر اشباع است، یکی از راهکار‌های پیش روی این صنعت، توسعه صادرات است؛ لذا از این منظر تحلیل وضعیت بازار و تجارت این محصول در جهان و کشور‌های منطقه حائز اهمیت است. در سال ۲۰۲۲ ارزش صادرات سیمان و کلینکر جهان حدود ۱۳.۵ میلیارد دلار بود که از این مقدار ۳۲.۵ درصد کلینکر، ۵.۱ درصد سیمان سفید و ۶۲.۴ درصد انواع سیمان‌های تیپ بودند. بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان صادرات سیمان پرتلند، طی بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱ تغییری نداشته، به‌طوری‌که در سال ۲۰۲۱، ۵۳.۱ درصد مجموع محصولات صادراتی سیمان را به خود اختصاص داده و سهم آن در ۱۱ سال گذشته از مجموع سبد محصولات صادراتی سیمانی ۲/۲ درصد کاهش پیدا کرده است. در‌نتیجه هر‌چند این نوع سیمان با بازار رو به رشدی مواجه نیست، اما کماکان به‌عنوان اصلی‌ترین محصول این زنجیره شناخته میشود. این در‌حالی است که در این بازه زمانی سهم صادرات کلینکر ۵.۳ درصد افزایش داشته است که بیشتر ناشی از افزایش کشور‌های تولیدکننده سیمان از کلینکر وارداتی است. سهم سیمان سفید و سایر سیمان‌ها از کل صادرات به‌ترتیب ۵.۵۲ و ۴.۷۴ درصد مجموع محصولات صادراتی سیمان را به خود اختصاص داده‌اند؛ این در‌حالی است که سهم آنها در ۱۱ سال گذشته از مجموع سبد محصولات صادراتی سیمانی ثابت بوده است. به‌عبارت‌دیگر بازار‌های جهانی برای سیمان سفید و سایر سیمان‌ها محدود است و رشدی نیز در آن ملاحظه نمی‌شود. با‌این‌حال تجارت جهانی در حوزه مصنوعات سیمانی در سال ۲۰۲۱، حدود ۹۱۵۳ میلیون دلار بوده است. این بازار رشدی ۱۰ درصدی را تجربه می‌کند؛ که فراتر از همه انواع سیمان است. همچنین طی سال‌های گذشته تمامی کشور‌های مطرح عرصه صادرات زنجیره سیمان، تجارت خود را در حوزه مصنوعات بتنی افزایش داده‌اند. برای تحلیل رفتار چند کشور مهم منطقه جنوب غرب آسیا در صادرات سیمان، ترکیه، پاکستان، عربستان سعودی و امارات مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در این میان، اصلی‌ترین مقاصد صادراتی ترکیه به‌عنوان موفق‌ترین صادرکننده سیمان منطقه، آمریکا، رژیم غاصب صهیونیستی، سوریه و ساحل عاج هستند. این موضوع نشان می‌دهد کشور ترکیه توانسته است بر محدودیت‌های حمل سیمان در مسافت‌های طولانی فائق آمده و مزیت خود را در بازار ایالات متحده آمریکا به‌عنوان مشتری اصلی خود حفظ کند. سهم سیمان پرتلند ۵۵، سیمان سفید ۱۱ و کلینکر ۳۳ درصد از کل صادرات این کشور در زنجیره سیمان است. کشور‌های افغانستان، سریلانکا و بنگلادش نیز مهم‌ترین مقاصد صادراتی سیمان پاکستان هستند. حضور پررنگ‌تر پاکستان در افغانستان نشان از وجود فرصت‌هایی برای افزایش صادرات به افغانستان است. ۹۹ درصد از صادرات سیمان پاکستان را کلینکر تشکیل می‌دهد. مقاصد اصلی صادرات عربستان سعودی، کشور‌های یمن، اردن، غنا و بحرین است. ۶۵ درصد از صادرات این کشور مربوط به کلینکر، ۲۲ درصد سیمان پرتلند و ۱۲ درصد سیمان سفید است. مقاصد اصلی صادرات امارات متحده عربی، کشور‌های بنگلادش و عمان است. کلینکر بیشترین سهم را در سبد محصولات صادراتی این کشور با ۷۰ درصد داشته است. پس از آن نیز ۱۶ درصد سیمان پرتلند، ۱۰ درصد سیمان سفید و ۳.۲ درصد سایر سیمان بوده است. با توجه به آخرین آمار گمرک، ارزش صادرات سیمان کشور در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۳۲ میلیون دلار، کمتر از ۱ درصد ارزش کل صادرات غیر‌نفتی کشور بوده است. کلینکر اصلی‌ترین محصول در سبد صادراتی کشور، با سهم ۶۸ درصدی از کل حجم صادرات است. ایران ۱/۱ درصد از بازار صادراتی سیمان پرتلند را در سال ۲۰۲۱ در اختیار دارد. این در‌حالی است که درآمد صادراتی سیمان برای ایران طی ۱۱ سال گذشته به‌صورت میانگین حدود ۱۴.۷ درصدی از کل حجم صادرات است. درخصوص سیمان سفید ایران ۲۰.۹ درصد از بازار صادراتی آن را در سال ۲۰۲۱ در اختیار داشته است. همچنین ایران ۲.۲ درصد بازار صادراتی سایر سیمان‌ها را نیز در اختیار دارد. مقصد اصلی صادرات سیمان جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۱ کشور‌های همسایه، از‌جمله کویت، عراق، افغانستان و پاکستان بوده‌اند. در کل به‌نظر می‌رسد وضعیت صادرات صنعت سیمان کشور، باوجود لغو معافیت‌های مالیاتی صادرات و اعمال عوارض، از نظر ارزش افزوده عقب‌گرد داشته است؛ به‌نحوی سهم کلینکر در سبد محصولات صادراتی کشور در مقابل محصولاتی همچون سیمان پرتلند افزایش داشته است. براساس بررسی‌های صورت گرفته در تمامی شرکت‌ها حاشیه سود ناخالص فروش داخلی از حاشیه فروش صادراتی بیشتر است. این به آن معنی است که فروش صادراتی در شرکت‌های مورد بررسی صرفاً برای حفظ سطح تولید و درآمد شرکت و ایجاد درآمدهای ارزی انجام میشود. مرکز پژوهش‌های مجلس در این گزارش پیشنهاد می‌دهد که با توجه به پایین بودن نرخ صادراتی کلینکر باید سهم صادرات کلینکر در صادرات محصولات سیمانی به‌مرور کاهش یافته و سهم محصولات نهایی از‌جمله سیمان سفید و سیمان‌های آمیخته در سبد صادراتی کشور افزایش یابد. در این راستا می‌توان از ابزاری که در قوانین بودجه سالیانه کشور طی چند سال گذشته و همین‌طور در قانون جهش تولید دانش‌بنیان و لایحه برنامه هفتم، ناظر به لغو معافیت مالیاتی صادرات و اخذ عوارض از صادرات مواد خام و نیمه‌خام استفاده کرد. با توجه به شرایط جغرافیایی کشور، علاوه‌بر کشور‌های حوزه CIS، حوزه‌های جغرافیایی کشور‌های حاشیه اقیانوس هند با بازار حدود ۲.۳ میلیارد دلار، کشور‌های آفریقایی با بازار بیش از ۲.۸ میلیارد دلار و آسیای غربی با بازاری بیش از ۱.۳ میلیارد دلار، می‌توانند مقاصد مناسبی جهت صادرات باشند.
امام جمعه بلوک براثر سانحه تصادف درگذشت