توسعه همچنان از حیاتوحش قربانی میگیرد/بیسهمی طبیعت در راهسازی
تاریخ انتشار: ۸ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۳۳۸۱۹۹
یزد ـ توسعه در دنیای امروز گرچه اجتناب ناپذیر است اما از زمانی که انسان تصمیم گرفت تا بکرترین نقطه طبیعت نفوذ کند، آنگاه ابزارهای توسعه به دشمن درجه یک حیاتوحش تبدیل شد.
خبرگزاری مهر، گروه استانها ـ نیره شفیعیپور: بیابان و مراتع همواره از اصلیترین زیستگاههای گونههای مختلف حیاتوحش از حشرات و خزندگان گرفته تا پستانداران و گربهسانان بوده و استانی نظیر یزد که حدود ۷ میلیون هکتار مرتع و بیابان دارد، یکی از غنیترین مناطق به لحاظ تنوع زیستی در کشور بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
گونههای بینظیر جانوری و البته گیاهی همواره یزد را در ردیف استانها و مناطق مورد توجه مجامع جهانی مرتبط با محیط زیست قرار داده اما در دهههای اخیر شرایط به نحوی رقم خورده که دوستداران مطلع و آگاه محیط زیست این روزها دائم در حال هشدار نسبت به تخریب محیط زیست و انقراض برخی گونهها هستند.
در دهههای ۳۰ تا ۶۰ یکی از مهمترین عواملی که گونههای جانوری را نه تنها در یزد بلکه در سایر نقاط کشور در معرض تهدید جدی قرار داد، شکار بیرویه بود و شکارچیان، چه آنها که در صدد تفریح و خوشگذرانی بودند و چه آنها که تلاش داشتند روزی خود را از دل طبیعت به دست آورند، با شکار گونههای علفخوار نظیر کل و میش و جبیر، انقراض گونههای دیگر نظیر پلنگ و یوزپلنگ را نیز تسریع کردند.
تغییر شکل تهدید و تخریب زیستگاههای حیاتوحش از دهه ۶۰
وقتی غذای پلنگ و یوزپلنگ توسط شکارچیان از طبیعت شکار میشد، در واقع غذای گونههای وحشی از سفره طبیعت برچیده میشد و بر زاد و ولد آنها تاثیر منفی بسیاری میگذاشت و این روند طی سه دهه آمار بسیاری از گونهها را تا مرز انقراض پیش برد.
از دهه ۶۰ شکل این تهدیدها تغییر کرد و تخریب زیستگاه به تدریج جای خود را به شکار بیرویه داد و این بار انسان به جای تفنگ، ابزار راهسازی به دست گرفت تا به بکرترین نقاط طبیعت نفوذ کند و به اسم توسعه، امنیت حیاتوحش را به خطر بیاندازد.
توسعه راهها، معدنکاوی و حتی توسعه کشاورزی در مقطعی از زمان سبب از بین رفتن زیستگاهها شد و این روند هنوز هم ادامه دارد و هر سال شرایط حیاتوحش را بدتر از سال قبل میکند و گویی این امر به موضوعی اجتنابناپذیر در بحث توسعه تبدیل شده است.
طبیعی است که وقتی زیستگاه حیاتوحش از بین برود، احیای آن بسیار دشوار و در برخی موارد غیرممکن است و این واقعیت تلخی است که امروز بسیاری از گونههای جانوری در مناطق مختلف کشور از جمله استان یزد با آن دست و پنجه نرم میکنند.
معاون محیط زیست استان یزد درباره خطرات و آسیبهایی که در دهههای گذشته حیاتوحش را مورد تهدید قرار داده است، به خبرنگار مهر گفت: شکارچیان دهههای قبل از انقلاب عامل تهدید جدی برای حیاتوحش بودند که تهدیدهای آنها گرچه کمرنگتر اما در دهههای بعد نیز ادامه داشت.
تعامل محیط زیست با شکارچیان اتفاقی مثبت در مسیر احیای گونههای جانوری
حسن اکبری بیان کرد: از سال ۱۳۹۰ اتفاقات مثبت و منفی بسیاری در حوزه محیط زیست استان یزد به ویژه حیاتوحش اتفاق افتاد که از اتفاقات مثبت میتوان به تعامل با شکارچیان اشاره کرد.
وی افزود: محیط زیست استان یزد تلاش کرد ارتباط بهتری با شکارچیان برقرار کند به نحوی که تعداد زیادی از آنها عملا به محیطبانان پیوستند و این تعامل توانست در طول پنج سال گذشته اتفاقات خوبی را رقم بزند به عنوان نمونه آهوی کالمند که از گونههای به شدت کاهش یافته به دلیل شکار بیرویه بود، در طول این پنج سال جمعیتی بالغ بر دو برابر پیدا کرد و این اتفاق برای گونههای دیگری از جمله کل و میش نیز اتفاق افتاد و به این ترتیب میتوان ادعا کرد که حیاتوحش یزد دیگر به ندرت مورد تعرض شکارچیان قرار میگیرد.
اکبری یکی از اتفاقات منفی در طول یک دهه اخیر را خشکسالی دانست و بیان کرد: طولانی شدن دوره خشکسالی به ویژه در مناطق شمالی استان یزد نظیر سیاهکوه و درهانجیر سبب کاهش شدید علوفه شد و این امر بر زاد و ولد حیاتوحش اثر منفی بسیاری گذاشت و زادآوری را به شدت دچار مشکل کرد.
وی ادامه داد: در کنار این اتفاقات، یکی از وقایعی که زیستگاههای بکر استان یزد را به شدت در معرض خطر قرار داد، معدنکاوی بود به نحوی که به بهانه معدنکاوی، بسیاری از زیستگاههای بکر که به راحتی قابل دسترسی نبود و گربهسانان اغلب در این مناطق زندگی میکردند، دچار مشکل شد و احداث جاده پای انسان را به این مناطق باز کرد.روی صحبت من با معادن بزرگ و مهمی که اشتغال و اقتصاد استان را متحول کردهاند، بلکه روی صحبت من با معادن خرد و کوچکی است که نقش چندانی در اقتصاد استان ندارد و چه بسا به خاطر نوع ماده معدنی که برای معدنکاوان ارزش اقتصادی بالایی نداشت، پس از تخریب در یک دوره، رها شدند.
معاون محیط زیست یزد تصریح کرد: البته روی صحبت من با معادن بزرگ و مهمی که اشتغال و اقتصاد استان را متحول کردهاند، نیست زیرا آنها اغلب مسائل محیط زیستی را نیز مدنظر دارند بلکه روی صحبت من با معادن خرد و کوچکی است که نقش چندانی در اقتصاد استان ندارد و چه بسا به خاطر نوع ماده معدنی که برای معدنکاوان ارزش اقتصادی بالایی نداشت، پس از تخریب در یک دوره، رها شدند.
اکبری یادآور شد: این اقدامات سبب شد جمعیت حیاتوحش به ویژه گونههایی نظیر یوزپلنگ در معرض خطر قرار گیرد و در چنین شرایطی، احیای جمعیت این گونه تقریبا غیرممکن شد.
وی افزود: با افزایش فعالیتهای معدنی، کیفیت جادهها نیز بهتر شد و این امر سبب افزوده شدن بر سرعت خودروها و افزایش تعداد آنها شد که این امر هم در تلفات حیات وحش و هم تکهتکه شدن زیستگاهها اثرگذاری بالایی داشت و هر روز نیز این مشکلات افزایش بیشتری پیدا میکند.
تلف شدن ۳ هزار گونه جانوری در جادههای استان یزد
معاون محیط زیست یزد خاطرنشان کرد: خطر برخورد حیوانات در جادهها با خودروها به اندازهای بالا رفته که بر اساس برآوردهای انجام شده، سالانه بیش از ۳ هزار گونه جانوری در جادههای استان یزد تلف میشوند که در بین موجودات تلف شده از خزندگان تا گونههای ارزشمندی نظیر یوزپلنگ، کاراکال و ... قابل مشاهده است.
وی افزود: با دوربینهای تلهای که در برخی مناطق کار گذاشته شد، حدود چهار سال گذشته فقط چهار قلاده یوزپلنگ در این مناطق مشاهده شد که در سال گذشته تنها سه قلاده آن رصد شدند که البته از آنجا که این گونه، شبگرد و مخفیکار است و تجهیزات زیادی برای رصد نیاز دارد و ممکن است جمعیت آنها بیشتر از این تعداد باشد.حدود چهار سال گذشته فقط چهار قلاده یوزپلنگ در این مناطق مشاهده شد که در سال گذشته تنها سه قلاده آن رصد شدند که البته از آنجا که این گونه، شبگرد و مخفیکار است و تجهیزات زیادی برای رصد نیاز دارد و ممکن است جمعیت آنها بیشتر از این تعداد باشد.
اکبری خاطرنشان کرد: هوبره و بالابان و پرندههای شکاری هم به واسطه همین جادهسازیها و ... در معرض خطر هستند اما وضعیت آنها نظیر یوزپلنگ بحرانی نیست.
جادهها به واقع یکی از مواردی است که در کشتار موجودات زنده از جانوران گرفته تا انسانها، نقش مهم و اثرگذاری دارند اما وجود آنها اجتنابناپذیر است اما میتوان راهکارهایی در نظر گرفت که علاوه بر نقش توسعهای آن، بتوان جادههای دوستدار محیط زیست نیز داشت.
شاید آموزش به رانندگانی که در این جادهها تردد میکنند و نصب علائم هشداردهنده نسبت به حضور حیوانات در برخی جادهها بتواند تا حدی از آمار تلفات بالای گونههای مختلف در جادههای استان بکاهد.
البته به طور قطع علاوه بر رانندگان، جادهسازان نیز اگر بتوانند استانداردهایی را با هماهنگی محیط زیست برای جادههایی که از محل زیست جانوران میگذرد، لحاظ کنند، به طور قطع از میزان خسارتها کاسته خواهد شد.
معاون محیط زیست استان یزد در این رابطه عنوان کرد: تا زمانی که مهندسان عمران و راهسازی در طراحی و ساخت جادهها هیچ توجهی به حیات وحش و طبیعت نداشته باشند، بنا نیست آمار تلفات کاهش پیدا کند.
سهم حیوانات و طبیعت در توسعه و جادهسازی در نظر گرفته شود
حسن اکبری تاکید کرد: باید سهم حیوانات نیز برای حیات در طبیعت در نظر گرفته و سپس برای جادهسازی اقدام شود که اگر اینگونه باشد، بخشی از مشکلات حل میشود.
وی اظهار امیدواری کرد: معدنکاوان نیز مراعات حیات وحش را بکنند و در فعالیتهای اقتصادی خود، سهمی برای حیات حیوانات در طبیعت در نظر بگیرند.
به نظر میرسد اگر عوامل توسعه، ضمن اینکه زیرساختها برای پیشرفتهای اقتصادی را فراهم میکنند، گوشه چشمی به دیگر موجودات زنده در دل طبیعت داشته باشند، آنگاه دیگر توسعه بلای جای طبیعت نخواهد بود.
منبع: مهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۳۳۸۱۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
توسعه صدرا با هم افزایی مدیران شتاب میگیرد
نشست بررسی مسائل و مشکلات شهر صدرا به دستور دکتر ایمانیه استاندار فارس با ریاست دکتر شیبانی فرماندار شهرستان شیراز و با محوریت شرکت عمران شهر جدید صدرا در فرمانداری شهرستان شیراز برگزار شد.
مدیر عامل شرکت عمران شهر جدید صدرا در این نشست گفت: شهر جدید صدرا هم اکنون بیش از ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارد که با اتمام ۲۰ هزار واحد نهصت ملی مسکن که در حال ساخت هست پیش بینی میشود جمعیت این شهر به افق چهارصد هزار نفر برسد.
پوربهی افزود: هر چند تلاشهای جهادی فراوانی در یک و نیم سال گذشته برای حل مشکلات شهر صدرا شده، اما این شهر همچنان در بخشهای مختلف شاهد چالشها و مشکلات عدیدهای است که حل آنها مستلزم یک تلاش جهادی و هم افزایی همگانی است.
او ادامه داد: عمده مشکلات امروز شهر صدرا در بخشهای درمان و بهداشت، آموزش و پرورش، ورزش است.
مدیر عامل شرکت عمران صدرا ادامه داد: هم اکنون ۲۲ هزار دانش آموز در شهر صدرا مشغول به تحصیل هستند که ۹ هزار نفر از این دانش آموزان به دلیل کمبود مدرسه اجبارا در مدارس شهر شیراز مشغول تحصیل میشوند.
پوربهی بیان کرد: هر چند شرکت عمران صدرا در این سالها در جهت توسعه فضاهای آموزشی گامهای موثری برداشته است به طوری که چندین مدرسه در حال ساخت را در برنامه داریم، اما همچنان این شهر با کمبود هفده مدرسه رو به رو است.
او افزود: عقب ماندگیهایی در شهر صدرا در حوزه درمان و بهداشت و ورزش هم وجود دارد که با برنامه ریزیهای انجام شده تا پایان سال با حمایت دانشگاه علوم پزشکی و اداره کل ورزش و جوانان فارس بخش زیادی از آنها برطرف خواهد شد.
مدیر عامل شرکت عمران با بیان اینکه ۲۲ اداره در شهر صدرا مستقر هستند، افزود: این شرکت امادگی این را دارد برای استقرار ادارات دولتی و توسعه اماکن ورزشی، آموزشی، بهداشتی زمین و زیر ساختهای لازم را مهیا کند.
پوربهی گفت: در یک و نیم سال گذشته تلاش شده است با برنامه ریزیهای مدون و دریافت برنامههای بلند مدت و کوتاه مدت از ادارات مختلف در شهر صدرا گامی موثر در جهت برداشتن مشکلات برداریم، برنامه ریزی مدونی که برای نخستین بار در تاریخ شهر صدرا انجام شدهاست.
مدیر عامل شرکت عمران صدرا به مشکلات جاده ۱۰ و نیم کیلومتری قره پیری اشاره کرد و افزود: کار اجرایی این جاده به عهده شرکت عمران صدرا است. حدود شش و نیم کیلومتر این جاده که در حریم شهر صدرا قرار دارد، اماده اسفالت است، اما مابقی که در حوزه شهر شیراز قرار دارد کار تملک آن که وظیفه شهرداری شیراز است، انجام نشده و مهمترین مانع پیشرفت این پروژه همین موضوع است، گویی اتمام این جاده که میتواند برای شهروندان شیرازی هم حائز اهمیت باشد در اولویت شهرداری شیراز قرار ندارد.
او ادامه داد: امروز برای رفع مشکلات شهر صدرا بیش از ۸ همت اعتبار نیاز است که این مبلغ اعتبار ۳۶ سال شرکت عمران صدرا و شهرداری شهر صدرا است، اما اگر یک تلاش همگانی در سطح استان و شهر صدرا قرار انجام شود قطعا حل مشکلات در کمترین زمان ممکن شدنی است.
در این جلسه مصوب شد از سهم سه درصد که شهرداری به آموزش و پرورش استان واریز میکند این اعتبار مستقیما صرف ساخت و توسعه اماکن اموزشی شهر صدرا شود و در این حوزه تهاتر شود.
همچنین قرار شد از ظرفیت خیرین و همایش خیرین که قرار است در ۲۸ و ۲۹ اردیبهشت ماه در شهر صدرا برگزار شود، در جهت حل مشکلات آموزشی شهر صدرا استفاده شود.
باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز