سایه سنگین مدرنیته بر ریشه های مازندران ** فاطمه رحمتی
تاریخ انتشار: ۹ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۳۵۱۳۹۸
رسومی که در این استان ماندگار شده اند، هویت خود را از این آب و خاک دارند و به نام این استان سند خورده اند. مازندران شهرت خود را وامدار بسیاری از این آداب و رسوم و سنت های کهن است که در قلب آن زبان و گویش و غذاهای بومی نیز نهفته است.
امروز در سایه زندگی شهرنشینی و حاکمیت فضای مدرنیته بر جو شهرها و نقاط مختلف کشور و به اقتضای زمانه تا حدودی بسیاری از این سنت ها و رسوم کهن که ریشه های یک تاریخ چند هزار ساله را در بطن خود دارند، روز به روز رنگ باخته و مورد بی مهری صاحبانخانه قرار گرفته اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
رسومی که امروز برخی تلاش دارند تا نادیده اش بگیرند، خود صاحبخانه بوده و حق آب و گل دارند، اما در سایه سنگین مهمانان ناخوانده شهرنشینی و تجدد رنگ باختند و روز به روز غریبانه تر در خانه زیستند تا در صندوق خانه های فراموشی زیر انبوهی از غبارهای بی مهری به پستوخانه سپرده شدند و امروز نفس های بسیاری از آنان به شماره افتاده و بسیاری نیز در این پستوخانه ها ماندند تا به آغوش فنا و نیست شدن سپرده شوند.
مازندران از فرهنگ و تمدن بسیار کهن و اصیل آریایی برخوردار است و به دلیل داشتن این تمدن باستانی و دیرینه، آئین های باستانی زیادی به دلیل تمایل مردم به دین و مذهب به صورت باشکوه در این دیار برگزار می‌شود. بسیاری از این آداب و رسوم و سنت ها پس از گرویدن مردم مازندران به اسلام بسته به فرهنگ مردمان مختلف این استان با آداب اسلامی درآمیخته و حتی شیوه اجرای آن در هر روستا با روستای دیگر متفاوت است که این خود وجه تمایزی بر آداب و رسوم سندخورده به نام این سرزمین است.
آداب و رسومی چون تیرگان، کتولی، تیرماسیزده شو، نوروزبل، نورگون، تمنای باران، رزین کا، چله شو یلدا، آغوزکا، سقانفار، ورزاجنگ و خیاط سر تنها گوشه ای از انبوه آداب و رسوم سنتی در شناسنامه هویتی این استان است که نفس برخی در طول زمان بریده و برخی دیگر در حال بریدن است و سنت های مرسوم در ماه مبارک رمضان، یا گویش ها و زبان شیرین شمالی که در لابلای کلمات عمومی فارسی در زمانه کنونی رنگ باخته است.
آداب و شیوه های تغذیه، غذاهایی که علاوه بر پرباربودن از نظر محتوای غذایی و خوشایند بودن به ذائقه، سلامتی را تضمین و خیال را از مبتلا نشدن به انواع و اقسام بیماری های فراگیر امروزی راحت می کرد و ورزش هایی که خود در باطن فلسفه هایی از سلامتی و تندرستی به همراه داشتند.
غذاهای محلی با طعم و عطر مختص سبزیجات معطر خطه شمال که با فراغ بال خورده می شد، بدون تردید و دل نگرانی های نهفته در پس هر لقمه فست فودهای رایج در خیابان های امروز شهر در حال فراموشی است .
امروز در رستوران های استان غذاهای سنتی در دستور پخت آشپزها جای خود را به غذاهای امروزی و انواع پیتزا و ساندویچ با جنس و ترکیب و طعم و حتی ذائقه متفاوت مانند سمبوسه های جنوب سپرده اند که تداوم آن به انقراض غذاهای بومی منتهی می شود.
مردم مازندران امروز با فرزندانشان فارسی صحبت می کنند که این خود تیشه به ریشه گویش مازندرانی و غریب ماندن این زبان است و به مرور با عدم اشراف نسل های بعد به این گویش، زبان مازندرانی به قبرستان فراموشی سپرده خواهد شد.
ادامه حیات یک زبان تنها در کتاب ها و مقالات علمی و طرح در همایش ها و سمینار و نشست میسر نیست باید اهمیت آن برای خانواده ها فرهنگ سازی شود تا کودکان ما با افتخار به زبان مادری حرف بزنند، و تبیین اهمیت این فرهنگ و آداب و رسوم کهن که با ترکیب رسم های یکسان شهرنشینی تازه تولدیافته و مشترک که بخشی از آن مرهون نزدیکی این استان به پایتخت است و تداعی کننده هیچگونه فلسفه ای در باطن و عمق نیست جایگزین می شود، برای نسل های جدید به هرشکل برنامه ریزی شود چرا که ارمغان این هجوم چیزی جز مرگ رسوم و ترویج بیماری و شیوع مدرنیته ای بی خاصیت نیست.
در غیر این صورت امتداد این مسیر، پایان یافتن هویتی کهن و اصیل است که حرف های فراوان برای گفتن دارد و ناقوس شوم این فراموشی امروز باصدای بلند به گوش می رسد.
خبرنگار ایرنا در ساری
منبع: جماران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۳۵۱۳۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رونمایی از کتاب در جستجوی آداب آبادانی در یزد
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز یزد، نویسنده کتاب گفت:آداب یک عنصر مغفولی است که در ساخت و ساز‌های امروز کمبود آن مشهود است و هدف از نوشتن کتاب این است که آبادانی آداب دارد.
محمدرضا اولیاء افزود:در عقبه فرهنگی ما آداب در معاشرت و گفتگو و.. موضوعیت داشته و در معماری هم نیاز است.
وی ادامه داد:فایده این کتاب یادآوری این نکته که آبادانی آداب دارد.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند