اثر ضد تحریمی حذف دلار از مراودات تجاری
تاریخ انتشار: ۱۲ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۴۱۲۷۳۴
دکتر مجید شاکری، کارشناس مدیریت مالی در یادداشتی به اثرات ضدتحریمی حذف دلار از مراودات تجاری که در دیدار اخیر رهبر انقلاب و رئیس جمهور روسیه مورد تاکید قرار گرفت، پرداخته است که متن کامل آن از نظرتان می گذرد:
نکتهای که در دیدار رهبر انقلاب و رئیسجمهور روسیه، بازتاب رسانهای ویژهای پیدا کرد، تأکید بر اثر ضد تحریمی حذف دلار از مبادلات تجاری بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
دربارهی چارچوب تحریمی ایران، اگر مؤسسهای مالی با یکی از اعضای ایرانی فهرست تحریمی آمریکا (SDN LIST) همکاری کند، بر خلاف تصور رایج، مجازات او ابتدائاً نه جریمهی نقدی که درواقع قطع شدن از چرخهی دلار است. اگر سهم دلار از مبادلات روی سوئیفت زیر ۵۰ درصد بود، عملاً امکان استفادهی فوق از دلار برای آمریکاییها فراهم نبود و تحریمهای ثانویهی مالی اساساً قابل اعمال نبود.
اسلحهسازی دلار
دلار از جنبههای مختلف در فضای بینالملل مؤثر و مهم است. از یکطرف بیش از ۸۰ درصد انتقال ارزی در بستر سوئیفت روی دلار است و از طرف دیگر بخش مهمی از انتقالهای غیر دلاری هم در بخشی از چرخهی انتقال خود، چرخهی دلار را لمس میکنند. از طرف دیگر سهم سرمایهگذاری با مبدأ دلاری نسبت به کل سرمایهگذاری، در مقایسه با سهم آمریکا از جمع جی.دی.پی دنیا بهمراتب بیشتر است. از این بُعد اساساً هر مؤسسهی معتبر مالی برای ادامهی حیات خود تا حد زیادی «نیاز» به دسترسی به چرخهی دلار دارد. خزانهداری آمریکا برای اعمال تحریمهای مالی از همین «نیاز» استفاده میکند. بهعنوان مثال دربارهی چارچوب تحریمی ایران، اگر مؤسسهای مالی با یکی از اعضای ایرانی فهرست تحریمی آمریکا (SDN LIST) همکاری کند، بر خلاف تصور رایج، مجازات او ابتدائاً نه جریمهی نقدی که درواقع قطع شدن از چرخهی دلار است. به بیان دیگر در صورتی که یک مؤسسهی غیر آمریکایی هدف مجازات وزارت خزانهداری آمریکا قرار گیرد، در مرحلهی اول دسترسیاش به اتاق پایاپای دلار دچار مشکل میشود. در مرحلهی بعد اگر بخواهد مجدداً وصل شود، بعد از پرداخت جریمهی تعیینشده، امکان وصل مجدد خواهد داشت. درواقع روایی جریمهکرد بانکهای غیر آمریکایی از سوی آمریکا ناشی از مثلاً توان قضایی آمریکا نیست بلکه از هژمونی دلار آغار میشود.
زیرساخت و امکانات فنی و روایی قضایی چرخهی دلار کاملاً در اختیار آمریکاییهاست. طبعاً در صورتی که یک مؤسسهی اروپایی یا روسی یا آسیای شرقی توسط خزانهداری از چرخهی دلار قطع شود، دولت متبوع آن مؤسسهی تنبیهشده، هیچ کار فنیای برای وصل مجدد آن به چرخهی دلار و دفاع از بانک واقعشده در خاک خود نمیتواند بکند. از این حقیقت در محافل مالی و سیاسی بهعنوان «اسلحهسازی دلار» یاد میشود.
کاهش سهم دلار از مبادلات جهانی، آمریکا را خلع سلاح میکند
هر نوع تلاش برای کاستن از سهم دلار در مراودات جهانی یک گام برای کاهش «نیاز» مؤسسات مالی به چرخهی دلار است. به بیان بهتر اگر مثلاً سهم دلار از مبادلات روی سوئیفت زیر ۵۰ درصد بود، عملاً امکان استفادهی فوق از دلار برای آمریکاییها فراهم نبود و تحریمهای ثانویهی مالی اساساً قابل اعمال نبود. از این نظر در بلندمدت، اثر ضد تحریمی حذف دلار از مبادلات دوجانبه امری واضح است.
آیا در کوتاهمدت، مثلاً در همین بستهی تحریمی پیشِرو که اجرای آن از روز ۳۱ اکتبر برای روسیه، ایران و کرهی شمالی آغاز شده است، حذف دلار از مبادلات یا ورود به استفاده از ارزهای محلی یا در نمونهی کاملتر، پیمانهای پولی دوجانبه، اثر ضد تحریمی خواهد داشت؟
وقتی بین دو کشور، مثلاً ایران و ترکیه، پیمان پولی دوجانبه یا بهصورت ناقصتر، تاخت ارزی لیر و ریال منعقد میشود، یک کانال ارزی جدید جدا از روشهای موجود ایجاد میشود که مسدود کردن آن، مستلزم اعمال تحریم از جانب آمریکاییهاست. این کانال جدید از دو جنبه مهم است: اولاً چون انتقال ارزی جدا از بسترهای رسمی موجود و خارج از ارزهای جهانرواست، پایش آن بهمراتب سختتر و پیدا کردن هدفهای تحریمی بسیار هزینهبرتر خواهد بود. ثانیاً بخش مهم یک پیمان دوجانبهی پولی، نقش بانکهای مرکزی طرفین برای برقراری فرایند است و به یک معنا امکان قطع این پیمان وجود ندارد مگر آنکه آمریکا، هم بانک عامل این پیمان و هم در مقیاس بزرگتر، بانکهای مرکزی طرفین پیمان را تحت تنبیه (قطع از سیستم دلار) یا تحریم (ارسال به SDN LIST) قرار دهد که هزینهی مالی و سیاسی چنین اقدامی برای طرف آمریکایی بسیار بالا است. درواقع حتی در پروندهی هستهای که یک رژیم تحریمی مبتنی بر قطعنامههای سازمان ملل ایجاد شده بود هم آمریکاییها برای تحریم بانک مرکزی ایران ناچار از زمینهچینی فراوان و هزینهکرد سیاسی بسیار بودند. حال وضعیتی را فرض کنید که آمریکا برای بستن یک کانال انتقال ارز، ناچار از تنبیه بانک مرکزی ترکیه یا زراعتبانک ترکیه و نیز تحریم مجدد بانک مرکزی ایران برخلاف برجام باشد. هزینهی سیاسی چنین مواردی، آن را عملاً غیرممکن میکند.
بنابراین بهلحاظ فنی، حذف دلار از مبادلات و انتقال مراودات به ارزهای محلی در چارچوب پیمانهای دوجانبه، هم در کوتاهمدت و هم در بلندمدت به صورتی قابل اطمینان اثر ضد تحریمی خواهد داشت.
منبع: پارسینه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۴۱۲۷۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یک بانک برای ۵۷ کشور | ایران وام جدید می گیرد؟
به گزارش همشهری آنلاین، احسان خاندوزی تأکید کرد: نسخههای اصلاحشده آتی استراتژی گروه بانک توسعه اسلامی مانند همیشه باید سیاستهای اصلاحی مؤثر را مجدد فرموله کنند و اصل حکمرانی و تضمین پایداری مالی اقتصادی و زیستمحیطی را بهگونهای که بر چالشها غلبه کنند، تقویت نمایند.
او افزود: بیتردید گروه بانک توسعه اسلامی بهعنوان یک بانک پیشرو در امت اسلامی قادر خواهد بود که نقش اساسی ایفا کند و ایران نیز با به اشتراکگذاشتن دانش و تجربیات خود آمادگیاش را برای همکاری با بانک و کشورهای عضو اعلام میدارد.
تأیید پیشنهاد ایرانوزیر اقتصاد در حاشیه نشست مجمع بانک توسعه اسلامی گفت: پیشنهاد ایران مبنی بر اینکه پنجره تأمین مالی جدی با نرخ ترجیحی برای کشورها ایجاد شود، مورد تأیید اعضا قرار گرفت.
او گفت: قرار شد که بار مالی ناشی از این پنجره مالی توسط کشورهایی که جزو سهامداران این بانک هستند تأمین شود. خاندوزی تأکید کرد: در بیانیه رسمی ایران به بانک توسعه اسلامی هم موافقت خودمان را با این پنجره و هم شرایطی که پیشنهاد داده بودیم در ارتباط با مسئله تأمین مالی و اینکه پروژههای عمدتا دانشبنیان و پروژههای حوزه فقرزدایی بسته به اولویتهای توسعهای کشورهای اسلامی از این وام ها استفاده کنند را مطرح کردیم که با استقبال اعضای ۵۷کشور عضو بانک توسعه اسلامی مواجهشد.
وام ۶میلیارد دلاری به اعضابهگفته محمد الجاسر، رئیس بانک توسعه اسلامی، این بانک قصد دارد در سالجاری ۶میلیارد دلار برای تأمین مالی پروژههای توسعهای با بازده بالا در کشورهای عضو، وام دهد و اوراق قرضه سبز بیشتری منتشر کند. ازجمله کشورهایی که موفق شدهاند از این بانک برای خودشان وام بگیرند میتوان به ترکیه، تاجیکستان، ساحل عاج و بنین اشاره کرد.
الجاسر با بیان اینکه بانک توسعه اسلامی احتمالا طی ۵۰سال آینده با حمایت کشورهای عضو بودجه خود را دوبرابر خواهد کرد، گفت: این بانک بر تامین مالی زیرساختهای اساسی مانند آموزش، بهداشت، بنادر، جادهها و فرودگاهها تمرکز میکند. شرکتکنندگان در این نشست در بیانیهای با عنوان «راه سعادت؛ فقر چندبعدی» فقر چندبعدی را یکی از بزرگترین چالشهای پیش روی کشورهای عضو دانستند.
ایران وام جدید میگیرد؟دستور کار جدی وزیر اقتصاد در ریاض مذاکره برای تامین مالی ۳پروژه جدید ایران از سوی بانک توسعه اسلامی بود. بهگفته خاندوزی ۱۱پروژه مهم ایران از سوی بانک توسعه اسلامی تامین مالی شده و برای افزوده شدن ۳پروژه مهم ایران در حوزه بهداشت و درمان و دانشبنیانها به این فهرست در حال مذاکره هستیم.
وی افزود: ۵۷کشور مسلمان عضو از تسهیلاتی که این بانک برای پروژههای زیرساختی انرژی، آموزش، بهداشت و سلامت تزریق میکند بهره میبرند. ما هم در ایران بهعنوان یکی از ۳سهامدار بزرگ که از ابتدا نقشآفرین بودیم و در پنجاهمین سالگرد مجمع عمومی بانک در ریاض شرکت فعالانه داشتیم، هستیم بهگفته خاندوزی تنها نهادی که بهرغم تحریمهای ظالمانه آمریکا همچنان در تامین مالی پروژهها از اعتبارات بینالمللی به طرحهای عمرانی کشور کمک میکند، بانک توسعه اسلامی است.
کد خبر 848189 منبع: روزنامه همشهری برچسبها وام احسان خاندوزی- وزیر اقتصاد بانک توسعه اسلامی