به نقل از «خبرآنلاین»

اخلاق پیامبرانه: مدارا، عفو و مردم‌داری

تاریخ انتشار: ۲۵ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۵۹۰۶۱

فرهنگ > دین و اندیشه - پرونده خبرآنلاین در سالگرد رحلت نبی مکرم حضرت محمد(ص) به موضوع محوری مردم‌داری، کمک و احترام به مردم در تمام شرایط اجتماعی پرداخته است.

تواضع و فروتنی، از شاخصه های رفتاری حضرت محمد(ص) بود. همان طوری که در روایت آمده است، فرشته ای به نزد رسول خدا(ص) آمد و گفت: خدا مختارت کرد که بنده متواضع و رسول باشی ـ یا پادشاه و رسول باشی ـ حضرت، بندگی و فروتنی را انتخاب کرد با وجود اینکه آن فرشته در ادامه گفت: اگر قبول کنی که هم کلید خزائن زمین را، به دست داشته باشی و هم رسول باشی، باز هم مقامی را که نزد خدا داری، از دست نخواهی داد و از مقامت کم نخواهد شد، اما پیامبر تواضع و بندگی را با رسالت برگزید که در تمامی زوایای زندگی، این تواضع نمودار بود و در برخوردهای اجتماعی، در خانه، در غذا خوردن در لباس پوشیدن، در سوار شدن بر مرکب، در عبادت، در سلام کردن، در دست دادن، در مراسم تشییع جنازه، در برخورد با محرومان، در برخورد با کودکان و آشنایان قدیمی، آنچنان نرم و متواضعانه رفتار می کرد که کسی مانند آن حضرت نبود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حضرت، در جمع اصحاب، هرگز طوری نمی نشستند که ایشان جای مخصوصی داشته باشند و دیگران به دورش جمع شوند بلکه به صورت دایره وار، همه یکسان می نشستند و در صحبت ها همراه جمع می شد، اگر در جمع، از آخرت صحبت می شد او نیز راجع به آخرت، با آنها صحبت می کرد. اگر سخن از دنیا بود، با آنها درباره دنیا حرف می زد و اگر در مورد خوردنی ها یا آشامیدنی ها صحبت می کردند، ایشان باز در آن باره با آنها گفت و گو می کرد.

هرگز، ترش رو و عصبانی نبود و به صحابه توصیه می کرد: خداوند، کسی را که با ترش رویی برادرانش، روبرو شود دشمن می دارد.

در جمع اصحاب، با آنها مزاح می کرد ـ و این، از رأفت و مهربانی حضرت نشأت می گرفت تا مردم بتوانند به راحتی و بدون هیچ گونه احساس شرم یا ترسی مشکلاتشان را، با حضرت در میان بگذارند. به این ترتیب حضرت با رویی گشاده با مردم روبرو می گشتند و به اصحاب توصیه می کردند که «مزاح از خوش اخلاقی است، همانا با شوخی می توانی برادر دینی ات را مسرور سازی».

حضرت می فرمود: به شما خبر دهم که کدامتان به من بیشتر شباهت دارید؟ گفتند:بله، ای رسول خدا! فرمود: آن کس که خلقش، نیکوتر، برخوردش با مردم ملایم تر و بیش از همه به برادران دینی خویش، مهربان بوده و بر حق، صبورتر باشد، غضب خود را پیش از دیگران، فرو نشاند و گذشتش، بهتر از دیگران باشد و در حال رضا و غضب، بیش از دیگران، انصاف و عدالت را رعایت کند.

در مجالس، زمانی که مردی وارد می شد و خدمت حضرت می نشست، حضرت هرگز برنمی خاست تا خود آن شخص برخیزد و برود. اگر سه روز یکی از اصحاب را نمی دید از حال وی جویا می شد، اگر در مسافرت بود در حقش دعا می کرد و اگر در خانه بود به دیدارش می رفت و اگر آن صحابی مریض بود به عیادتش می رفت. حضرت، به منظور احترام به اصحاب و به دست آوردن دل هایشان، آنها را به کنیه صدا می زد و کسانی که کنیه نداشتند، برایشان کنیه قرار می داد و مردم نیز به همان کنیه صدایشان می کردند.

در تحف العقول آمده است، پیامبر(ص) فرمودند: مروّت و جوانمردی ما خاندان پیغمبر در آن است که از کسانی که به ما ستم می کنند درگذریم و به کسانی که ما را محروم ساخته اند، بخشش کنیم.

حضرت، به چهره هیچ کس خیره نمی شد، خشمش، برای خدا بود و هرگز، برای خویشتن غضب نمی کرد، به هیچ یک از مردم ستم نمی کرد، پوزش عذرخواهان را می پذیرفت. به جز زمان هایی که قرآن بر او نازل می شد یا موعظه می کرد، از مردم تبسمش بیشتر بود و گاهی که می‌خندید، بدون قهقه بود.

هر گاه کسی برای حاجتی نزد حضرت می آمد (چه آزاد ـ چه بنده و یا کنیز) برای رفع گرفتاری او اقدام می کرد، خشن و تندخو نبود، در بازار صدایش را بلند نمی کرد و در مقابل بدی دیگران بدی نمی کرد. بلکه، گناه آنان را ندیده می گرفت و از آنان می گذشت.

در کارها به اهل خانه کمک می کرد، لباسش را خودش می دوخت و کفشش را خودش پینه می زد، شیر گوسفندان را می دوشید و اگر خادمش در آرد کردن غلّه خسته می شد به او کمک می کرد.

با فقرا هم سفره می شد و با دست خود به آنان غذا می داد. به کسانی که در اخلاق بافضیلت بودند احترام می گذاشت و با اشخاص آبرومند الفت می گرفت و به آنان نیکی می کرد. خویشاوندان خود را در عین اینکه بر دیگران مقدم نمی داشت، صله رحم می کرد.

خود می‌فرمود: پروردگارم مرا به این هفت خصلت دستور داده است. تمام کارهای آشکار و پنهانم را تنها برای خدا انجام دهم، از آن که بر من ستم می کند، در گذرم، به هر که مرا محروم می سازد، بخشش نمایم، هر کس با من قطع رحم کرد، با او صله رحم کنم، برای تفکّر، سکوت اختیار کنم و نگاه کردنم، برای پند گرفتن باشد.

فرمود من پیامبر نفرین و لعنت نیستم من پیامبر رحمتم

 دکترغلامحسین‌ابراهیمی دینانی در تفسیر شرح غزل حافظ که به حضرت ختمی مرتبت، محمد مصطفی(ص) اشاره دارد، می‌گوید: «رفتار حضرت چنان بود که مومنین صدر اسلام مجذوب او بودند. حضرت با اینها که بی طرف بودند و معاند نبودند، جنگ نکرد. آنها با رفتار و کردار و سخن پیامبر مجذوب شدند و ما باید در امروز دنیا، این سرمشق را از حضرت بگیریم و با خَلق جهان مهربان باشیم. تندخو و ستیزه‌جو نباشیم. بیخودی دشمنی نکنیم، دشمنی را با دشمنی جواب ندهیم. مهربانی، یکی از ویژگی های انسان است که در هیچ موجودی به این اندازه وجود ندارد. مهربانی عقلانی بالاتر از مهربانی غریزی است . اگر ما این مهربانی را بیاموزیم، حافظ خودش هم مهربان است و به این نکته توجه کرده و با این بیت بسیار به ما تعلیم داده، نصیحت مستقیم نیست، اما به طور غیر مستقیم نصیحت است. کسی که دنبال یار است باید این ویژگی‌ها را از حضرت بیاموزد، اسلام دین مهربانی است.

از پیغمبر خواستند که این همه آزار و اذیت دیدی (و در روایات هست که متواتر شکم گوسفند بر سرش می ریختند) این مردم را نفرین کن. گفت: من پیامبر نفرین (لعنت) نیستم من پیامبر رحمتم و ما أرسَلناک إلّا رَحمهً لِلعالَمین. به این کلمه للعالمین توجه کنید که نه فقط برای مسلمین بلکه برای همه است.» / متن کامل را اینجا بخوانید.


دستور«عفو» به پیامبر، امراخلاقی یا سیاست الزامی؟

حجت الاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی در گفتاری درباره تفسیر دستور «عفو» به پیامبر در آیات قرآن می‌گوید: «دستور عفو به پیامبر، بیش از آنکه به حوزه «رسالت» و ابلاغ پیام توسط حضرت مربوط باشد، به حوزه «رهبری» و حکومتداری حضرت مربوط می شود، و الّا در حوزه «بیان شریعت»، هرچند به صبر و تحمّل نیاز است، ولی جای عفو و گذشت نیست، برخلاف حوزه «سیاست» و تدبیر جامعه که چون برخورد با مخالفان در قلمرو آن قرار دارد، با «دستور عفو» شیوه برخورد مشخّص شده است. تقارن «فاعف عنهم» با «شاورهم فی الامر» در سوره آل عمران نیز گویای همین ارتباط است که عفو، به عنوان راهبردی در رهبری مطرح شده است. آیه سوره مائده نیز به دلیل آنکه «عفو» در فضای چگونه برخورد کردن با مخالفان پیمان شکن مطرح شده، مؤید همین ارتباط بوده و هشداری به رسول خداست که در جایگاه ولایت و حکومت، نباید از «سیاست عفو» غفلت کرده و قدرت خویش را یکسره در جهت سرکوب مخالفان و یا مجازات متخلفان به کار گیرد. بلکه اعمال قدرت در موارد ضروری با محدودیت های خاصی صورت می گیرد./ متن کامل را اینجا بخوانید.

رسول خدا(ص) رسالت خود را با مدارا پیش برد

دکتر مصطفی دلشادتهرانی در گفت‌وگویی درباره الگو و شیوه رفتاری که می‌توان از پیامبر برگرفت، می‌گوید:‌«من در کتاب های سیره پیامبر تلاش کردم مهمترین اصل رفتاری زندگی پیامبر را معرفی کنم. در سیره اجتماعی پیامبر، نخستین اصلی که مطرح شده است، اصل رِفق و مُداراست. دلیل تقدم آن هم این است که رفق و مدارا مهم‌ترین قاعده در تمام روابط و تعامل‌های انسانی است و هیچ چیز مانند رفق و مدارا در ساماندهی و تنظیم روابط درست اجتماعی نقش ندارد و پیامبر اکرم(ص) و اوصیای آن حضرت، بیش از هر چیز از آن بهره گرفته‌اند و هنر بزرگ آن پیام‌آور الهی در هدایت آدمی هم بر این اصل اساسی استوار بوده است، به طوری که آن حضرت با رفق و مدارا توانست جامعه جاهل و متعصّب آن زمان را متحول سازد.

در حقیقت، خوی نرم پیامبر بود که دل‌ها را جذب می‌کرد و اُلفت می‌بخشید و جان‌های گریزان را گرد می‌آورد و اگر این روحیه نبود، و این اصل مهم اجتماعی و مدیریتی اعمال نمی‌گشت، قطعاً پیوند میان دل‌ها و وحدت در جامعه و آن حرکت بزرگ اصلاحی میسّر نمی‌شد، چنان که خدای سبحان در سوره آل عمران (ایه 159) به صراحت تمام، این حقیقت را بیان فرموده است که: «به لطف رحمت الهی، با آنان نرمخوی و پر مِهر شدی، و اگر درشت خوی و سخت دل بودی بی‌شک از پیرامون تو پراکنده می‌شدند. پس، از آنان درگذر و برایشان آموزش بخواه.»

بنابراین رسول خدا(ص) رسالت خود را با رفق و مدارا پیش برد و این اصل در تحول انسان و جامعه به سوی کمال و اصلاحات اجتماعی نقشی کلیدی دارد. پیامبر اکرم(ص) نیز در مواردی رسالت خود را بر این اساس معرفی فرموده، چنان که حدیثی آمده است: «پروردگارم مرا به مدارا فرمان داد، همان گونه که مرا به تبلیغ رسالت فرمان داد.»/ متن کامل را اینجا بخوانید.

/۶۲۶۲

کلید واژه‌ها : حضرت محمد (ص) - اخلاق -

منبع: خبرآنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۵۹۰۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پورمحمدی: مس رفسنجان الگوی ادب و اخلاق در فوتبال ایران است

مدیرعامل باشگاه مس رفسنجان با بیان اینکه مس الگوی ادب و اخلاق در فوتبال ایران است اظهار امیدواری کرد که نارنجی‌پوشان همچنان روند موفق خود را حفظ کنند. - اخبار ورزشی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم و به نقل از  روابط عمومی باشگاه صنعت مس رفسنجان، حسین پورمحمدی مدیرعامل این باشگاه پس از صعود شاگردان نویدکیا به مرحله یک چهارم نهایی رقابت‌های جام حذفی گفت: پیش از هر چیز خوشحالم که به خواست خدا تیم مس هواداران و مردم شریف رفسنجان را در دو ماه اخیر خوشحال کرده و از نظر فنی، حرفه‌ای و اخلاقی مایه افتخار این مردم، استان کرمان و شرکت مس است.

صعود مس رفسنجان به جمع 8 تیم برتر جام حذفی با حذف پیکان

وی در مورد تغییرات نیم‌فصل و تحول مس عنوان کرد: به لطف خدا و حمایت شرکت مس در نیم‌فصل توانستیم تصمیمات درستی بگیریم که مهمترین آن انتخاب یک مربی با اخلاق محترم و توانمند به نام محرم نویدکیا بود. تصمیم و تغییری که به واقع مس را از وضعیت بحرانی گذشته نجات داد. خوشحالیم که چنین تحول موفقی رقم خورده و محرم با خود آرامش را به مس آورده است. تیم ما جدا از عملکرد درخشانی که تمجید همه را به همراه داشته و نتایج بسیار خوب حالا الگوی ادب و اخلاق در فوتبال حرفه‌ای ایران است و این برای شرکت مس و باشگاه ما به مراتب از نتیجه اهمیت بیشتری دارد. مردم رفسنجان نویدکیا را به همین دلیل دوست دارند و به حضور این مربی با اخلاق در شهر افتخار می‌کنند.

مدیرعامل باشگاه مس اضافه کرد: در هر مقطع و زمانی مخالفان و حاشیه‌سازان وجود دارند و تلاش می‌کنند دست به اقدامات تخریبی بزنند؛ اما تیم ما فقط در زمین پاسخ می‌دهد. به خواست خدا، تلاش کادر فنی و زحمت بازیکنان همچنین حمایت هواداران سومین تیم برتر نیم‌فصل دوم هستیم ، با بهترین خط حمله و به مرحله یک چهارم نهایی جام حذفی هم رسیده‌ایم. این نتایج نشان می‌دهد مشکل ما بازیکنان نبودند و این نفرات حالا در آرامش و فضایی حرفه‌ای کیفیت واقعی خودشان را به خوبی نشان می‌دهند.

پورمحمدی درباره مشکلات مالی باشگاه و برنامه مس در فصل آینده گفت: خوشبختانه نگاه مثبتی در شرکت مس همچنین در استان و شهر نسبت به تیم وجود دارد و بخشی از مشکلات رفع شده. به خواست خدا می‌خواهیم با حضور نویدکیا برای یک فصل موفق و آماده کردن تیمی قدرتمند آماده شویم . شاکله اصلی این تیم برای فصل آینده حفظ خواهد شد چرا که این نفرات توانایی حقیقی و شایستگی خودشان را به خوبی نشان دادند. امیدواریم با نظر محرم نویدکیا بتوانیم ضمن استمرار نتایج موفق در لیگ و صعود به مراحل بالاتر جام حذفی در فصل آینده نیز یکی از تیم‌های قدرتمند و شایسته بالای جدول باشیم.

انتهای پیام/