به نقل از «خبرگزاری آریا»

پيشگويان توفان

تاریخ انتشار: ۹ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۸۸۸۹۲۴

خبرگزاري آريا - اطلاع از وضعيت دقيق جوي در تمام کره‌ي‌زمين – بخصوص روي اقيانوس‌ها – امري غيرممکن است.
به‌همين دليل هم گاهي ممکن است مجبور باشيم بر اساس دانش قبلي و اصول علمي، برخي عددها را به‌صورت فرضي وارد مدل کنيم
صبح روز جمعه 24 مهرماه سال 1366، براي اهالي جنوب انگلستان يادآور ويراني‌هاي بسيار است: 18 کشته، قطع جريان برق منازل هزاران نفر و شکستن 15 ميليون درخت در سراسر اين کشور که باعث تغيير شکل مناظر طبيعي و بسته شدن خطوط راه‌آهن و جاده‌ها شده بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در «فوکستون» (Folkestone) حتي يک کرجي صد‌و ده متري حمل خودرو در حالي که در ساحل به گل نشسته بود، پيدا شد.
مقصر توفاني بود که بعدها به توفان بزرگ سال 1987 معروف شد، اما مشکل ديگري هم وجود داشت. هواشناسي توفان را با تاخير پيش‌بيني کرده بود.
حتي گوينده‌ي اخبار هواشناسي شب قبل رو به دوربين گفته بود که قرار نيست توفاني رخ دهد اما رخ داد. پيش‌بيني که اگر زودتر اتفاق مي‌افتاد مي‌توانست از خسارات جاني و مالي فراواني جلوگيري کند.
پيش‌بيني‌هوا در طول سال‌هاي اخير پيشرفت قابل توجهي داشته اما هنوز هم گاهي دقت اين پيش‌بيني‌ها کمتر از چيزي است که انتظار داريم.
در اين ميان بايد پرسيد که آيا ممکن است روزي بتوانيم وضعيت هوا را واقعا با دقت پيش‌بيني کنيم؟از 30 سال پيش تا‌کنون متخصصان علم هواشناسي پيشرفت‌هاي قابل‌ملاحظه‌اي در تمام زمينه‌هاي شبيه‌سازي آب‌و‌هوا داشته‌اند و پيش‌بيني‌هاي آن‌ها قابل اطمينان‌تر شده‌است.
امروزه مي‌توان گفت پيش‌بيني‌هاي چهارروزه کنوني به اندازه‌ي پيش‌بيني‌هاي يک‌روزه‌ي سي سال پيش دقيق هستند. بخشي از اين پيشرفت مديون افزايش قدرت پردازش سوپرکامپيوترها‌ست.
در سال 1361، کامپيوترهاي اداره‌ي هواشناسي بريتانيا قادر به اجراي 200 ميليون محاسبه در هر لحظه بودند، در سال 1376 اين عدد به يک تريليون محاسبه در ثانيه رسيد و اوايل همين امسال، اداره‌ي هواشناسي انگلستان سوپرکامپيوتر جديد خود را با قدرت پردازش خيره‌کننده‌ي 14 کوادريليون (ميليون ميليارد) محاسبه در ثانيه راه‌اندازي کرد.
اما اين تمام داستان نيست. به دليل پيشرفت‌هاي فناوري راداري و ماهواره‌ها، امروزه دسترسي بيشتري به اطلاعات هواشناسي وجود دارد. در واقع بسياري از سازمان‌هاي هواشناسي در دنيا در حال به‌روزرساني شبکه‌ي راداري خود هستند.
اين رادارهاي جديد نه‌تنها قادر به کشف مکان ريزش بارانند، بلکه مي‌توانند اندازه و شکل قطرات باران را هم تشخيص دهند.
تشخيص اين موضوع به متخصصان هواشناسي امکان مي‌دهد بين برف و باران تفکيک قائل شوند و بتوانند بفهمند پديده‌اي که در حال نزديک شدن است، يک کولاک برفي است يا توفان.
براي کشورهاي ساحلي خصوصا آن‌هايي که در سواحل اقيانوس‌ها قرار دارند وجود اطلاعات کافي از وضعيت آب و هواي اقيانوس اهميت قابل توجهي دارد.
به همين دليل هم ادارات هواشناسي بسياري از کشورها مثل انگليس شروع به نصب شناورهاي مشاهداتي بيشتر در سطح اقيانوس کرده اند تا شکاف‌هاي اطلاعاتي موجود خود را اندکي کاهش دهند.
همچنين به‌کارگيري روش‌هاي جديد، از جمله پيش‌بيني همزمان (که در آن چندين مدل با مقادير اوليه‌ي کمي متفاوت به صورت همزمان اجرا مي‌شوند) به ما اجازه مي‌دهند دقت پيش‌بيني را ارزيابي کنيم.
درصورتي که تمامي مدل‌ها به يک پيش‌بيني واحد برسند، متخصصان هواشناسي مي‌توانند با اطمينان بيشتري آن را منتشر کنند.
در زمينه‌ي عدم قطعيت، تغيير بزرگ ديگري هم که در سه دهه‌ي اخير رخ داده است، روش بيان پيش‌بيني‌ها‌ست. براي مثال قبلا گفته مي‌شد فردا باران مي‌بارد، اما امروزه گفته مي‌شود احتمال بارش باران 60 درصد است.
دليل اين موضوع هم به عدم تمايل اداره‌ي هواشناسي براي استفاده از اطلاعات احتمالاتي و همچنين تصور آن‌ها مبني بر اين‌که عموم مردم قابليت استفاده از آن‌ها را ندارند، باز مي‌گردد.
البته سازمان‌هاي هواشناسي مختلف از اين اطلاعات احتمالاتي به شکل‌هاي مختلفي استفاده مي‌کنند. اين اطلاعات اضافي مي‌تواند به مردم کمک کند تا تصميم‌هاي درست براي محافظت از خود و اموالشان بگيرند.
هواي مجازيطرز کار شبيه‌سازي‌هاي کامپيوتري وضعيت جوي زمين تقريبا با 30 سال پيش تفاوتي چنداني نداشته است و هنوز هم يک فرآيند سه مرحله‌اي است.
گام اول جمع‌آوري داده‌ها از ايستگاه‌هاي هواشناسي زميني، شناورهاي دريايي (بويه‌) در اقيانوس‌ها، بالن‌هاي هواشناسي در آسمان و ماهواره‌هاي هواشناسي در مدار زمين است.
اين کار به ما اجازه مي‌دهد از وضعيت جو زمين در هر لحظه باخبر باشيم. سپس در گام دوم اين داده‌ها وارد مدل کامپيوتري هواشناسي مي‌شود.
اين مدل‌ها مجموعه‌اي از معادلات رياضي هستند و نشان مي‌دهد هوا و آب (دو بخش اصلي آب‌وهوا) در شرايط مختلف چطور رفتار مي‌کنند. مثلا هواي گرم هميشه تمايل به بالاتر رفتن از هواي سرد دارد و مي‌تواند بخار آب بيشتري در خود نگه دارد.
اما با افزايش ارتفاع، دماي هواي گرم کاهش مي‌يابد و محتواي بخارآب آن تقطير مي‌شود و به شکل قطرات ريز آب در مي‌آيد (دقيقا مشابه اتفاقي که روي شيشه پنجره‌ها در هواي سرد زمستان مي‌افتد) و به اين شکل ابرها ساخته مي‌شوند.
در نهايت، براي به دست آوردن يک پيش‌بيني قابل قبول، جو زمين به مجموعه‌اي از صندوق‌ها يا محدوده‌هاي مربعي تقسيم مي‌شود.
به هر يک از اين محدوده‌هاي مربعي، داده‌هاي حاصل از مشاهدات واقعي (گام اول) نسبت داده شده و سپس اجازه داده مي‌شود بر اساس معادلات تعريف شده در مدل (گام دوم)، توسعه پيدا کنند.
با مشاهده‌ي اتفاقاتي که در طول زمان در اين محدوده‌هاي مربعي مي‌افتد، مي‌توانيم وضعيت آب‌و‌هوا را پيش‌بيني کنيم.
اشتباهات آب‌وهواييدليل اين‌که چرا گاهي پيش‌بيني‌هاي آب‌و‌هوا غلط از آب در مي‌آيند، امکان بروز اشتباه در تمام مراحل انجام کار است.
در گام اول، ممکن است به اندازه‌ي کافي داده‌برداري انجام نشده باشد: اطلاع از وضعيت دقيق جوي در تمام کره‌ي‌زمين - بخصوص روي اقيانوس‌ها - امري غيرممکن است.
به همين دليل هم گاهي ممکن است مجبور باشيم بر اساس دانش قبلي و اصول علمي، برخي عددها را به صورت فرضي وارد مدل کنيم.
اما وارد کردن اعدادي که تنها اندکي اشتباه هم داشته باشند، باعث ايجاد خطاي محاسباتي مي‌شود که به مرور به ابعاد آن اضافه مي‌شود.
درست مانند مثال معروف پروانه‌اي که در قسمتي از جهان بال مي‌زند و باعث ايجاد توفان در نقطه‌اي ديگر مي‌شود.
متخصصان هواشناسي به اين موضوع «آشوب» مي‌گويند و دليل اصلي پايين آمدن دقت پيش‌بيني‌هاي هواشناسي در طول زمان هم همين موضوع است.
حتي در صورتي که داده‌هاي بي‌نقصي هم داشته باشيم، باز هم پيش‌بيني ما ممکن است دقيق نباشد؛ زيرا معادله‌هاي مدل‌هاي رياضي هم نواقص خود را دارند.
متخصصان هواشناسي بر‌اساس آخرين يافته‌هاي علمي، همواره در حال اصلاح خصوصيات فيزيکي مدل‌هاي هواشناسي هستند.
پيچيدگي جو زمين به اين معني است که هنوز تا پيش‌بيني دقيق وضعيت جوي در هر شرايط راه بسياري باقي مانده‌ و حتي ممکن است هرگز موفق به اين کار نشويم.
در نهايت، بايد به مناطق مربعي مورد استفاده در شبيه‌سازي اشاره کنيم که هواشناس‌ها به آن‌ وضوح يا همان رزولوشن مدل هواشناسي مي‌گويند.
مي‌توانيد اين مربع‌ها را مثل پيکسل‌هاي نمايشگر لپ‌تاپ يا گوشي‌هوشمند خود تصور کنيد که با افزايش تعداد آن‌ها، کيفيت تصوير بهبود پيدا مي‌کند.
البته هر چقدر تعداد اين مربع‌ها بيشتر باشد، به توان پردازشي بيشتري براي اجراي همزمان تمام آن‌ها نياز خواهد بود. شايد به همين دليل هم توفان بزرگ سال 1987 به درستي پيش‌بيني نشد.
ابعاد اين مربع‌ها در آن زمان حدود 150 کيلومتر در 150 کيلومتر بود و به همين دليل اگر درون يکي از اين مربع‌ها پديده‌ي آب‌وهوايي کوچکي رخ مي‌داد، مدل قادر به پيش‌بيني آن نبود.
فوران گزنده‌اي که باعث ويرانگري عجيب اين توفان شده بود، تقريبا 50 کيلومتر عرض داشت و به همين دليل در نظر گرفتن تاثيرات آن توسط مدل غيرممکن بود.
منبع: همشهري دانستنيها

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۸۸۸۹۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هشدار نارنجی هواشناسی برای چند استان

کارشناس سازمان هواشناسی از اعلام هشدار هواشناسی سطح نارنجی برای امشب در نیمه جنوبی ایلام و لرستان، شمال خوزستان، جنوب غرب آذربایجان غربی و کردستان خبر داد.

به گزارش مشرق، فریبا گودرزی با اشاره به پیش‌بینی وضعیت آب و هوای روز سه شنبه ۱۱ اردیبهشت ماه اظهار کرد: در استان‌های ایلام، لرستان، کرمانشاه و چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد، فارس، کردستان، همدان، آذربایجان غربی، اصفهان و ارتفاعات البرز مرکزی در مازندران، بارش باران، رعدوبرق و وزش باد شدید موقتی پیش‌بینی شده است.

وی افزود: فردا این وضعیت علاوه بر مناطق مذکور برای در استان‌های بوشهر، کرمان، هرمزگان، خلیج فارس و تنگه هرمز نیز رخ می دهد.

کارشناس سازمان هواشناسی گفت: برای روز پنج‌شنبه به غیر از استان‌های ساحلی دریای خزر، زنجان، قزوین، البرز و تهران که وقوع رگبارهای پراکنده دارند در سایر مناطق کشور، بارش‌های قابل ملاحظه در پیش است.

رفیعی در ادامه بیان کرد: روز جمعه نیز در جنوب و جنوب شرق بارش ها پراکنده است اما در سایر مناطق کشور بارش ها قابل ملاحظه خواهند بود.

به گفته کارشناسی سازمان هواشناسی؛ شدت بارش ها که در حد هشدار نارنجی است برای امشب در نیمه جنوبی ایلام و لرستان، شمال خوزستان، جنوب غرب آذربایجان غربی و کردستان پیش‌بینی شده است که سیلابی شدن مسیرها و طغیان رودخانه ها را در پیش دارد. لذا هموطنان در این مناطق باید تمهیدات لازم را در نظر داشته باشند.

وی افزود: تا روز پنج شنبه آب های جنوب کشور مواج و طوفانی پیش‌بینی شده است و در چهار روز آینده در مناطقی از سیستان و بلوچستان، کرمان، خراسان جنوبی و یزد در بعضی از ساعات وزش بادهای شدید همراه با گرد و خاک را داریم.

رفیعی با اشاره به پیش‌بینی وضعیت آب و هوای پایتخت نیز گفت: تهران امروز با وزش باد همراه است و بیشینه دما به ۲۸ درجه بالای صفر می رسد. همچنین از شامگاه پنج شنبه بارش باران و رعد و برق پیش‌بینی شده است.